Morgunblaðið - 01.05.1937, Page 2

2
MORGUNBL A ÐIÐ
Laugardagur 1. maí 1937.
Rauðliðar skjóta í kaf
orustuskip Francos.
Fyrsta skifti sem
flugvjel skýtur
orustuskip í kaf.
Yíir 800 manna skipshðfn.
London í gær. FÚ.
R auðliðar hafa skotið niður stærsta her-
skip Francos 15 þús. smálesta orustu-
skipið Espana.
Skipverjar á Espana voru átta hundruð og
fimmtíu.
4nnað skip uppreisnarmanna, Valesco, er
sagt hafa bjargað áhöfninni.
Espana var eina orustuskipið, sem uppreisnarmenn höfðu.
I spánska flotanum voru aðeins tvö orustuskip þegar
styrjöldin braust út og er annað þeirra í höndum stjórn-
arinnar.
Hafi „Espana“ verið sökt af völdum flugvjela, eins og full-
yrt er í frjett frá Bilbao, er það í fyrsta skifti, sem niðurlögum
orustijskips hafi verið ráðið á þenna hátt.
í einni frjettinni er sagt, að skothríð á orustuskipið hafi
verið haldið uppi úr virkjum Baska á ströndinni.
20 km.
frá Bilbao.
London í gær. FÚ.
UDpreisnarmenn tilkynna,
að þeir sjeu nú tæpa
20 kílónietra frá Bilbao.
Stjórnin segir, að undan-
haíd hersveita hennar hafi
farið skipulega fram, og
þær sjeu að búa sig undir
að veita her uppreisnar-
manna mótstöðu á stöðvum,
sem eru fjær Bilbao en
uppreisnármenn telja sig nú
■ ra á vrrv i x)fiíf&WQP
vera.
„Timár1''0sflSraíVstí" þá fregii í
dag, dí upprdfín’arinemi hafi tek-
ið Lhtfdngb; drieríiieá og baðstað-
imULe Cjneitio.
Mur eri rauðliðar hörfuðu und
an úr Le Queitio, kveiktu þeir í
íhúðririhúsurii''r ef naðri nianna, og
brririti *h Ö1Í táftu,r fyrverandi Aust-
urrítrfsdrofningar fÍl káldra kola.
í gær gerðu uppreisnarmenn
loftáVás á Biibao. Tuttngu manns
hiðri hana, éti sextán særðust.
<jgul-log! skelfing greip fólkið,
þar sém það óttaðist örlög' ffuér-
nica.
Ári'thoriý'Edéri tilkynti í hreska
þin^friri f gær, að hreska stjórn-
in a$ySýíriia sjer, hvort upp-
ries'hrirrihétin sötíi að skjóta Bilbao
í rtfíftit'.1
Baskar halda því fram, að
að ffjóðMrijúrii leiki hUgúr á að
eigfiHk ritáfverksmiðjur og nám-
ur hjá Bilhao.
Espana var á leiðinni til að-
stoðar beitiskipinu „Vellasco“,
sem hafði skotið 12 skotum í átt-
ina til ensks kaupfars frá New
castle, þrem mílum fyrir utan
Santander, og komu þá sprengju
flugvjelar stjórnárinnar á vett-
vang og köstuðu sprengjum yfir
„Espana“.
Ein sprengjan hæfði skipið og
sþrakk, og sökk það á hálfri
klukkustund.
„Espana“ var sökt um kl. 9 í
morgun.
í frjett frá Bilbao segir, að
fl ng v j elar Baska-st j órn arinnar
hafi verið búnar að kasta sprengj
um yfir skipið í hálfa klukku-
stund, þegar skutur þess alt í einu
tók að sökkva, og eftir nokkrar
mínútnr stóð aðeins stefnið upp
úr sjó. Þannig sökk það.
í frjett frá Santander er full-
yrt, að sprengja úr flugvjelum
Baskastjórnarinnar hafi hæft skot
færageymsluna á skipinu og að
sprengmgin, sem þetta olli, hafi
valdið því, að skipið sökk.
Breska kaupfarið, sem Vellas-
co skaut á, var á heim-
leið, en ætlaði að korna við 1 San
tander.
LÁRUS ER STERKARI.
Khöfn í gær. FÚ.
y ational Tidende og B. T.
birta viðtöl í dag við afl-
raunamanninn Gunnar Saló
monsson og hrósa mjög afl-
raunasýningúm hans í fjöl
leikahúsi Kaupmannahafnar.
Gunnar segir, að hann muni
taka upp glímusýningar í út
löndum með Láursi bróður sín
um, sem sje enn meiri krafta-
maður en hann.
Alvarlegastir hnekkir
kaþólskukirkjunnar
síðan á dögum Lúthers
Yfir þúsund munkar kærðir
fyrir siðferðisbrot.
FRÁ FRJETTARITARA VORUM.
KAUPMANNAHÖFN 1 GÆR.
OHEMJU ANDÚÐ gegn kaþólsku kirkjunni
hefir blossað upp í Þýskalandi í sambandi
við málaferli gegn yfir þúsund kaþólskum
munkum, sem sakaðir eru um siðferðisbrot.
Þeir eru sagðir hafa gerst brotlegir einkum gegn
stúlkum og piltum í kaþólskum uppeldisstofnunum.
Andúðin er svo rík í Þýska landi, að talað ér um að kaþólska
kirkjan hafi ekki fengið annan eins skell síðan á dögnm Lúthers.
Það er búist við, að hjeðah af. tjái kaþólsku kirkjunni ekki leng-
ur að andæfa Jm, að ríkisvaldið hefir tekið að sjer að hafa með hönd-
um uppeldi æskulýðsins.
Einnig er talið að kirkjan verði að láta sjer lynda að ríkið
hafi eftirlit með klausturreglunum.
Irland skiftir umnafn:
Verður Eire,
LRP.—FÚ.
í rar ætla að skifta um
nafn á landi sínu.
írland á fram vegis að
heita Eire.
Hið nýja nafn verður
lögfest í stjórnarskrá,
sem de Valera ætlar að
bera undir þjóðarat-
kvæði við næstu al-
mennu kosningar í ír-
landi.
Ein aðalbreytingin auk nafn-
breytingarinnar, frá því sem nú
er, er falin í því, að æðsti em-
bættismaður landsins verður
forseti en ekki landstjóri, og
standi hann utan allra stjórn
■málaflokka.
Þingið verður skipað tveim-
ur málstofum og verður efri
málstofan skipuð fulltrúum at-
vinnugreina og ^fntóii^æjíja
ennfremur stjettarftelaím,-úor-
■T. •'UOK ,.m
seti útnefnír 11 meí]ji tjljefri
deildar,,en alls erú þeir sextíu.
I stjórnarskránni er tekið
fram, að hún sje fyrir alt Ir-
land, eyjar þess og höf, en þar
til öðru vísi verði úrskurðað,
munu samþyktir þingsins aðeins
ná til þess hluta landsins sem
nú sé nefndur Írska fríríkið.
SS-varnarsveitirnar krefjast
þess, að fyrirmælin rnn einlífi
munka verði upphafin.
í þýskum blöðum er gefið í
skyn í dag, að málaferlunum gegn
munkunum kunni að verða út-
varpað, ef kaþólsk-trúarmenn ætli
að reyna að gera munkana að
píslarvottum.
Um þetta segir í Berlínarfregn:
Enginn saklaus.
Berlín í gær. FU.
Ýms Berlínarblöð birtu í gær
forystugreinar með feitletruðum
fyrirsögnum, þar sem skýrt er
frá því, að fyrir hendi sjeu stór-
kostleg rjettarhöld gegn meira en
eitt þúsund kaþólskum prestum
og leikmönntim, út af margskon-
ar kærum.
I Koblenz var tilkynt, að gjör-
völl kaþólska kirkjan Og stofnan-
ir hennar myndu innan skamms
verða dre^ar fyrir rjett, „þar
sem ekki einn einasti meðlimur
hennar væri saklaus“.
— Með kórónu —
vindling og ölkrús.
FRÁ FRJETTARITARA
VORUM.
KHÖFN í GÆR.
Nú er það málverk, sem
vekur athygli í Eng-
Iand< í sambandi við hertog-
ann af Windsor.
Málverk þetta sýnir konu,
sem dregur á burt með sjer
mann með kórónu á höfði,
vindling í hendi og ölkrús
í hinni hendinni.
— Konunglega listasafnið
enska hafði í fyrstu fallist á
að sýna þessa mynd, en nú
hefir hún verið endursend
listamanninum.
Hann heitir Oswald Mos-
er, og segir hann, að hann
hafi byrjað á málverkinu fyr-
ir tveim árum, og að mál-
verkinu sje ætlað að sýna
æskulýð nútímans en ekki
Edward fyrv. konung.
MIKIL ÞORSKVEIÐI
YIÐ BJARNAREYJAR.
Khöfn í gær. FÚ.
Franskir togarar sem far-
ið hafa til Bjarnareyjar frá
íslandi segja, að útlit sje
fyrir að veiði verði þar
meiri en nokkru sinni fyr.
Leikhúsið. Annað kvöld verð-
ur sjónleikurinn „Maður og kona“
sýndur í allra síðasta sinn og get
ur þess orðið langt að bíða, að
hann verði sýndur aftur.
0kumanna-
verkfall
í London.
FRÁ FRJETTARITARA
VORUM.
KHÖFN I GÆR.
C f ekkert óvænt gerist
hefst verkfall starfs-
manna á almenningsbif-
reiðum í London í nótt.
Verkfall þetta er talið
munu hafa mjög alvar-
legar afleiðingar fyrir
krýningarhátíðina.
Kommúnistar segja, að
aldrei muni fást jafn hent-
ugur tími til að hef ja verk-
fall en einmitt nú.
Ökumennirnir krefjast þess
að vinnudagur þeirra verði
styttur úr 8 klst. í 7^2 klst.
Stytting vinnudagsins raun
hafa í för með sjer tíu milj.
króna aukaútgjöld, segja at-
vinnurekendur. Þessi aukaút-
gjöld mundi ríða bifreiðafjelög-
unum að fullu.
MÁLAMIÐLUN
ÁRANGURSLAUS.
London í gær. FÚ.
Allar tilraunir atvinnumála-
ráðherrans til þess að miðla
málum milli verkamanna og
gönguráðs Lundúnaborgar hafa
reynst árangurslausar.
Þótt aðeins sje um ökustöðv-
arnar í Mið-London að ræða,
nær vinnustöðvunin til 4700
vagna á 248 ökuleiðum og til
25.000 starfsmanna.
Alvarlegar tilraunir eru nú
gerðar tiÁ;;þess að koma í veg
fyrir hið , yfirvofandi verkfall
í kolaiðnaðinum í Ilretlandi út
af deilunni við Harwith námr
una í Nol.tinghamshire.
I gær komu saman á skrif-
stofu atvinnumálaráðherra fuil-
trúar hinna þriggja aðila sem
að deilunni stgnd.a: njáhiueig-
enda, Nottingham , Industrial
Miners. únion og National IVlibe
Workers Fedei'ation.