Morgunblaðið - 29.05.1938, Side 5

Suimudagur 29. maí 1938.
MORGUNBLAÐIÐ
'■■■" |8wgmiHaM> -------------------------------
Útgfjf.: H.f. Árvakur. HeyXJarlx
Ritatjórar: J6n KJartanii«<jn o* Valtjx StafiLnuou (AbyrcCaraiatlur)
AuKU'aingar- 4rni Óla.
Ritstjðrn, auKlýaingar o* af«rr«lC»la: Au,«tur»tri»tl «. — Btail 1Í80
-Áskrlftar«Jal<5: Str. *,08 Jt wAnttBl,
1 lausasöiu: 15 aura — H »ur* n«8 L«»bbh..
Heykjavíkurbrjef- -
ÓNÁTTÚRA
Ou'ðspjallamenn Stalins eru
ofboði gripnir yfir
,,vi'Ilimenskunni“ í Þýskalandi.
Nú hefir Hitler ,,á grundvelli
afvegfileiddra tilfinninga og
dýrslegrar grimdar“ ráðist á
sjálfa kirkjuna, sjálfan krist-
indóminn.Kommúnistarnir okk-
ar eru svo hneykslaðir á þessu
ókristilega athæfi, að þeir ætla
lireint af göflunum að ganga.
Kennir ekki kristindómurinn
bræðralag og náunganskær-
leika? Og er það þá ekki eðli-
legt að „þýska vi!limenskan“
vilji losna við hann? Kristin-
dómurinn er „lifandi kraftur",
sem hættulegur er „villimensk-
nnni“. Þess vegna hefur „Þjóð-
viljinn“ upp hið gamla heróp
Ólafs konungs helga^ herópið
frá Stiklastöðum: Fram Krist-
menn, krossmenn!
Við höfum sjeð kommúnist-
ana okkar bregða sjer í ýms
líki. Hafa þeir ekki komið fram
sem vemdarar lýðræðis okkar
og þjóðernis? Hafa þeir ekki
talið þjóðinni trú um að þeir
væru að feta í fótspor Jóns Sig-
urðssonar ? Jú, þetta hafa þeir
látið sig hafa og margt fleira
af líku tagi. En aldrei fyr hafa
þeir komið fram í fullum messu
skrúða með krossins merki í
hendi sjer.
Það væri altof lítið sagt, ef
þessi reiðilestur kommúnista út
af afstöðu þýskra stjómarvalda
til kristindómsins væri kallað-
ur ’loddaraleikur eða skrípa-
læti. Hjer er um hreina og beina
ónáttúru að ræða. Því hvað er
það sem kommúnistar gera til
þess að koma. fram sinni „villi-
mensku“? Þeim nægir vitan-
lega ekki að ræna menn á-
þreifanlegum verðmætum. Þeir
halda uppi skipulagsbundinni
baráttu til þess að traðka nið-
ur öll þau verðmæti, sem áður
hafa átt friðreit í hugum
manna. Og vegna ítaka krist-
indómsins í hugum þorra manna
á Vesturlöndum, hefir útrým-
ingarstarfsemi kommúnista ver-
ið beint alveg sjerstaklega gegn
honum.
Talið er að á mánuði hverj-
um sje dreift út frá miðstöð
útbreiðslustarfs kommúnista 1
Moskva hvorki meira nje
minna en hálfri ainnari miljón
and-kristilegra rita, Á Spáni og
í Argentínu hafa verið stofnuð
tugir útgáfufyrirtækja í sama
augnamiði. 1 Barcelona er verið
að koma á fót „guðleysisstofn-
un“, sem á að útskrifa nokkur
hundruð „guðleysispostula”, til
þess að vinna gegn ki'istin-
dóminum á Spáni og í Suður-.
Ameríku. Hugarfar kommún-
ista í garð kristindómsins sjest
máske best á því, að í Rússlandi
varðar það sex mánaða fang-
elsisvist, ef einhver er staðinn
að því að lesa í Biblíunni!
J
Þetta er sannleikurinn um
afstöðu kommúnista ti'l krist-
indómsins. Enda vita allir, að
í hópi þeirra þykir sá fremstur,
sem mestur er guðníðingur.
Hvað sem menn hugsa um
afstöðu þýskra stjórnarvalda
til kristindómsins, verða þó all-
ir að viðurkenna, að þau hafa
ekki komist með tærnar þang-
að, sem Rússar hafa hælana.
Þegar JScommúnistar ákalla
„Kristmenn, krossmenn“, þá er
á ferðinni svo ótrúleg, svo
botnlaus flserð, að mönnum
hrýs hugur við.
Villimenska og kristindómur
fer ekki saman. Kommúnistar
útrýma kristindómnum svo
villimenskan geti dafnað. Það
gæti enginn hneykslast á því,
þótt þeir tækju upp herópið:
Fram villimenn og guðníðing-
ar!
En þegar þeir fara að leggja
nafn kristindómsins við baráttu
sína, þá er á ferðinni meira en
óheilindi, meira en loddara-
skapur, meira en hræsni, meira
en flærð. Það er vitfirring,
ónáttúra!
TJmræðuefnið í dag:
Flugferðin til Vatnajökuls.
S J ÓM ANNÁD AGURINN.
Skeiðarárhlaupið.
ökulhlaupin eru með stórfeng-
legustu náttiiruviðbnrðum á
landi hjer, og eru hlaupin í Skeið-
ará oftast umræðuefni, því þau
eru tíðust, þar sem talið er að
meðal árabil milli hlaupa sjeu þar
7—8 ár. En þó undarlegt megi
virðast settu menn lengi vel hlaup
þessi ekki í samband við eldgos,
þó vitað væri að oft varð elds
vart í jöklinum um sama
leyti og Skeiðará hljóp. Enda voru
eldstöðvarnar við Grímsvötn • alls
ekki rannsakaðar fyrri en á þess-
ari öld, eða fyrir tæplega 20 ár-
um. Getið er í annálum um gos við
Grímsvötn. En hvar þær eldstöðv-
ar voru, vissu menn ekki til hlítar.
Jarðfræðingar þeir, sem rann-
sökuðu Vatnajökul um og eftir
Skeiðarárhlaupið 1934 færðu sönn-
ur á, að hin miklu flóð í Skeiðará
væru afleiðingar eldsumbrota.
Miklar athuganir hafa á því ver-
ið gerðar og' hugleiðingar um það,
hvernig náttúruöflin heyja þar
sinn mikla leik, hver er hin raun-
verulega keðja orsaka og afleið-
inga þar sem eldur og ís mætast
uppi í jökulauðninni. Þó um þetta
hafi verið mikið ritað, verður ekki
annað sagt, en ennþá sje málið
ekki fullrannsakað. Það er því
mjög mikils virði fyrir íslensk nátt
úruvísindi og jarðfræði landsins,
að þeim ötulu mönnum talrist vel,
sem lagt hafa upp í leiðangra til
þess að rannsaka Skeiðarárhlaup-
ið og væntanlegt eldgos sem talið
er að fylgi því.
Skógræktin.
Skógræktarmál hafa reynst
vandasöm mörgum þjóðum.
Þar sem skógrækt er nú rekin
sem mikilsverð atvinnugrein, hafa
menn kannske fyr á árum, ára-
tugum saman borið mestu vantrú
í brjósti um að sú iðja hæri nokk-
urn verulegan árangur. í svo suð-
lægu landi sem Danmörku, þ. e.
a. s. á heiðunum jósku, höfðu
menn lengi reynt að koma upp
nothæfum skógi áður en nokkur
verulegur árangur fekkst.
Hjer á landi er mest um vert
— 28. maí. ---------------
Ábyrgð Framsóknar.imeð að þeir „hjálpi um“ innflutn-
Hvers vegna eru Framsóknar- ing. Þegar KRON velur fulltrúa
menn altaf að tala um að
Dað gengur vel með undir-"
búning undir starfsemi
dagsins. Þátttakan 1 hinum ein-
stöku dagskrárliðum er með af-
brigðum góð og bendir það ó-
tvírætt á að viðleitni í þessa
átt hefir samhug sjómanna.
Á fulltrúaráðsfundi er hald-
inn var s.l. fimtudag, var til-
kynt að útgerðarmannafjelagið
hjer í Reykjavík ætti mjög
fallegan grip, er þeir vildu gefa hvort takast má að koma upp
breyta þurfi stefnunni, ef þeir
hafa aldrei vilst af leið ? Hvers
vegna eru þeir að tala um að snúa
aftur, ef þeir trúa því að þeirra
stefna liggi til fyrirheitna lands-
ins?
Sannleikurinn er sá, að Fram-
sóknarflokkurinn er kominn í
sjálfheldu, kemst hvorki aftur nje
fram, upp nje niður. Ástæðan er
sú, að flokkurinn hefir ekki lilot-
ið þá endurfæðing, sem hverjum
syndara er nauðsynleg til frelsun-
ar. Hann er bundinn af sinni for-
tíð. Þessa dagana er talað um að
framleiðslan verði að bera sig, op-
inber kostnaður að lækka, þurfa-
mannaframfæri að skerast niður,
atvinnubótavinnan að hverfa.
En hverjir eiga sök á öllum
þessum vandræðum. Frá því 1927
hafa Framsóknarmenn setið við
völd. Stundum hafa allir ráðlierr-
arnir verið iir þeirra hópi, en
aldrei minna en tveir af þremur.
Framsókn getur því allra flokka
síst komist undan ábyrgð á á-
standinu eins og það er.
Grunuð um græsku.
Það er ástæðulaust að ætla, að
það sje tóm hræsni að hinir
gætnari Framsóknarmenn vilji í
raun og veru snúa við. En þeir
hafa bundið sjer fjötur um fót. í
átta kjördæmum hangir fylgi
flokksins í hári. Þeir sem ráða
þingsetu Framsóknarmanna í þess-
um kjördæmum eru kommúnistar.
Virðast Framsóknarmenn gjarnan
vilja losna við áhrif kommúnista
úr íslensku stjórnmálalífi. En póli-
tískt líf liálfs þingsflokks Fram-
sóknar er í veði um leið og komm-
únistar rísa öndverðir.
Við bæjarstjórnarkosningarnar
í Reykjavík taldi Framsókn komm
únista óalandi, óferjandi og óráð-
andi öllum bjargráðum. En það
þurfti ekki nema að skreppa upp
í Borgarnes eða austur á Stokks-
eyri til þess að sjá þessa fjand-
menn fallast í faðma í bróðurlegri
samfylkingu. Þessi óheilindi eru
A'
til þess að standa fyrir málúm
sínum — á hvern fellur þá valið?
Jú, það er sjálfur fjármálaiúð-
herrann, Eysteinn Jónsson, sem
„hjálpar um “persónulegt liðsinni
sitt til þess að koma fram þjóð-
þrifamálum þessa öfluga út-
breiðslutækis Stalins.
Refur — tófa.
umingja yrðlingarnir vita ekki
almennilega hvað þeir eiga
að kalla hana mömmu sína. Raun-
ar vita þeir tæplega hvað þéir
heita sjálfir. Sumir kalla þá
„unga“ og er það í samræmi ViS
það að bælin þeirra heita „hreið-
ur-kassar“ á nýjasta máli. Líklega
verður málvenjan bráðum sú, áð
„hún-refirnir verpi ungum í hreið-
urkassana“!
En menn eru ekki á eitt sáttir
um nafnið á frú Rebbon. Á hún
að heita læða eða reftík? Um það
er mest barist. Sumir hafa vilj’að
jafna deiluna með því, að kalla
frúna hún-ref, eða mey-ref, ef um
yngri refynju er að ræða. Gunnar
á Selalæk segir, að móðir ,nng-
anna“ heiti tæfa. En því ekki
bara tófa ? Hestur — hryssa, hund-
ur — tík, refur — tófa. Þetta
virðist vel geta gengið!
Lokun Mentaskólans.
Fullkomið alvörumál fyrir alla
landsmenn er lokun Menta-
skólans í Reykjavík. Af rúmum
100 unglingum, sem hæfir hafa
reynst, eru einungis 25 teknir í
skólann. Með þessu er unglingum
fi’á efnuðum heimilum, sem kostað
geta aukatíma handa xinglingun-
xxm, stórlega ívilnað. En auk þéss
er vitanlegt, að unglingar taka
mjög misjafnlega snemma út
þroska sinn. Er það þannig al-
þekt, að nemendur, sem á fyrstu
skólaárum reynast ljelegir náms-
menn, verða að lokum afbragðs
námsmenn. Þá er það ekki síður
kunnugt, að stúlkur erxx bráðþrosk
jaðri en piltar, og standa sig því
sjómannadeginum, þó með þeim
foi’sendum, að hann yrði far-
andbikar og kept um hann með-
al sjómanna í einhverri sjer-
stakri íþróttagrein, eða yrði
veittur sem viðurkenning fyrir
eitthvert sjerstakt afrek, varð-
andi sjómannastjettina. Full-
trúaráðið samdi reglugexð fyr-1
ir bikarinn og yrði hún svo
endanlega samþykt af útgerð-
armannafjelaginu. Gripur þessi
var fluttur nhigað á enska her-
skipinu Rodney 1930, gefinn af
útgerðarmannafjelaginu í Iíull.
Veiðarfæravex’slanir bæjai’ins
hafa sameiginlegaákveðið að
gefa bikar til að keppa um í
reiptogi.
Ákveðið hefir verið að halda
kvöldskemtun með borðhaldi
að Hótel Borg, og verður þaðan
útvarpað skemtiatriðum og
ræðum, er þar fara fram.
Þátttakendur í stakkasundi
eru beðnir að mæta til æfinga
í Örfirisey í dag kl. 3.
yfirleitt betur á fyrri skólaái’uxx-
um en þeim síðari. En þetta er nú
að leiða til þess, að Mentaskólinn
svo axxgljós, að Framsókn verður j Reykjavík er sí og æ að breyt-
barrskógum með tíð og tíma. Sjer-
fróðir nxenn í þeim efnum geta
ekki sjeð að neitt sje því til fyrir-
stöðu. Tilraunir, sem gerðar hafa
verið í þgpsu efni, hafa að vísu
eklti gefist sjerlega vel. En þó
eru dæmi þess að sæmilega hafi
tekist, svo sem í Mörkinni í Hall-
ormsstaðaskógi, í hinum litla trjá-
reit við Grund í Eyjafirði og jafn-
vel í furureitnum á Þingvöllum,
þegar tekið er tillit til staðhátta
þar.
Framtak Skógræktai’fjelagsins í
því, að fá á hverju ári þúsundir
barrtrjáplantna til gróðursetnmg-
ar, og sjá um að börn og ungling-
ar vinni að gróðxxrsetixingunni, er
vissxxlega xnikilvægt spor í skóg-
ræktarmálinu. Gróðursetning þessi
fer fram á mismunandi stöðum í
ýmiskonar jarðvegi og með breyti-
legum starfsaðferðum, svo glöggir
menn og fróðir geta af reynslunni
ekki leggja lykkju á leið sína til
ig megi lxelst vænta góðs árang-iþess að koma þessu Stalinsfjelagi
xu’s. ' til bjargar. En það er ekki nóg
grxxnuð um græsku þangað til hún
gerir hreint fyrir sínum dyrum um
afstöðuna til kommúnista.
Útbreiðslutæki Stalins,
Eitt af því sem sýnir mjög ljós-
lega veiluna í Franxsókn,
þegar kommúnistar eru annars-
vegar, er afstaðan til kanpfjelags
kommúnista hjer í bænunx. í fyrra-
haust hældu Tímamenn sjer af því,
að þeir hefðu bjargað þessu fyrir-
tæki frá gjaldþroti með því að
Jxjálpa því um“ innflutning sem
vel hefði mátt ráðstafa á annan
hátt.
ITverjum var í raun og veru
hjálpað? Eftir vinslitin við komm-
xxnista hefir Alþýðublaðið svarað
þeii’ri spurningu. Það hefir upp-
lýst, að Kaupfjelagið KRON væri
öflugasta íxtbreiðslutæki Stalins
hjer á landi.
Ef Framsóknarmönnum væri
eins leitt og þeir láta, mundu þeir
ast meira í það horf að verða
kvennaskóli.
Úrræði borgaranna
ekki einhlýt.
Oliætt, er að fullyrða, að nú-
verandi ástand væri þegar
búið að leiða til stórvandræða, fif
nokkrir borgarar Reykjavíknr
hefðu ekki á sínurn tíma, undir
forustu Pjeturs Halldórssonar
myndað samtök um að stofna sjer-
stakan gagnfræðaskóla. En þessi
skóli er nú orðinn of lítill, auk
þess, sem hann hefir einungis rjett
til að veita mönnunx gagnfræða-
próf. Nú er sagt, að takmarka eigi
einnig mjög 'aðgang að lærdóms-
deild Mentaskólans, og verður 'á-
standið þá enn alvarlegra en áður.
Verður að vinda að því bráðan
bug, að fiiiixa viðunanlega lausn
þessara mála.
Bókasafn K. F. U. M. biður þá,
sem hafa bækur að láni af safn-
að skila þeim á sunnudags-
mu.
kvöld -kl. 8—8i/o.