Morgunblaðið - 23.07.1938, Blaðsíða 2

2
MORGL' NBLAÐIÐ
Laugardagur 23. júlí 1938,
Friðsamleg lausn Sudeten-þýsku
900 þúsund manna
fússneskt herlið
I Austur-Asíu.
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
YFIRMAÐUR erlendrar hemaðarsjerfræðinga-
nefndar, sem verið hefir á ferðalagi í Austur-
Asíu, hefir skýrt frá því, að Bliicher, yfirhers-
höfðingi Rússa í Austur-Asíu, vilji hefja styrjöld við Jap -
ana, á meðan þeir eigi í vök að verjast í Kína. En hann
segir, að Japanar vilji komast hjá styrjöld við Rússa.
Hernaðarsjerfræðingar þessir fóru um Varsjá á heim-
leið og birtir Politiken þessa fregn eftir frjettaritara sín-
um þar.
Hann segir að her Bliiehers í Austur-Asíu sje skipaður 900
þúsund mönnum og geti barist í ár eða lengur, án þess að nokkra
aðstoð þurfi að senda frá vesturlandamærum Rússa.
MIKILL VIÐ- -------------------------
BÚNAÐUR
Oslo í gær.
Samkvæmt fregn þýskrar
frjettastofu hafa Rússar safn-
að 500.000 manna her fyrir
austan Baikalvatn í Síberíu. —
Mikið af flugvjelum hefir verið
sent til Vlaidiwstock og er þar
viðbúnaður mikill bæði af flug
liði og sjóliði. (FB).
TILGANSLAUST
AÐ ÞJARKA
London í gær. FÚ.
Fregnir frá Moskva um að
japanski sendiherrann þar hafi
haft , hótunum við Litvinof,
vekja undrun í Tokio. Segjast
Japanar ekki munu beita valdi
út af því, að Rússar hertóku
hæðina á landamærum Mans-
juko og Síberíu, en segjast
munu gera sínar gagngráðstaf-
anir.
Fyrsta tilraunin til þess að
jafna deiluna með stjórnmála-
legum umræðum hafa mistek-
ist að áliti Japana, og telja
þeir tilgangslaust að þjarka um
það, hvort hið umdeilda svæði
sje rússneskt eða ekki, fyr en
Rússar sjeu famir á brott það-
an.
HÓTANIR
Samkv. Kalundborgarfrjett
voru deilur Litvinofs og sendi-
herrans mjög harðar. Kvað
sendiherrann Japana mundu
neyðast til að beita valdi.
En Litvonof svaraði honum
því, að þótt viss ríki legðu það
í vana sinn að koma með slík-
ar hótanir stoðaði það ekki
við Sovjet-Rússland.
í fótspor nasista.
London í gær. FÚ.
Iölsku blöðin hafa skyndilega
byrjað að birta árásar-
greinar á Gyðinga. — Fjalla
greinar þessar um nauðsyn þess,
að ítalir haldi stofni sínum
hreinum. Gyðingar eiga ekki
heima í Evrópu, segir Tribuna.
Sjð smðriki
halda á lofti
hiutleysi sfnu
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Sjö utanríkismálaráðherrar,
hinna svonefndu Osloríkja,
Norðurlanda, Hollands og • Bel-
gíu, sitja á ráðstefnu í Khöfn.
Fundir þeirra hófust í morg-
un.
Til umræðu er ástandið í
Evrópu, þ. á. m. afstaða Osio-
ríkjanna til Þjóðabandalagsins
og refsiaðgerðaákvæða Þjóða-
bandalagssáttmálans.
Osloríkin vilja láta það koma
skýlaust fram, að þau sjeu
hlutlaus og koma í veg fyrir að
þau verði neydd til þess að
taka þátt í styrjöld, sem ].au
eiga enga sök á, með því að
haida þeim að refs^. iðgerða-
ákvæðunum.
M. a. undirstrika Osloríkin
að þau sjeu ekki í hernaðar-
bandalagi við neina þjóð.
DÖNSKU SKIPI SÖKT
VIÐ SPÁN.
London í gær. FÚ.
Flugvjel hefir sökt dönsku
skipi, ,,Bodil“, undan Barce
lona. Enskt skip bjargaði á-
höfninni og flytur hana til Mar-
seille.
í Kalundborgarfrjett segir,
að skipið hafi verið á leið til
Frakklands. Skipið var 12
smálestir að stærð.
Blúcher.
Frakkar vinir
breska heims-
veldisins
— segir
Ðretakonungur
Næturvörður er
Laugavegs apóteki.
í Ingólfs og
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
HINNI opinberu heimsókn
bresku konungshjónanna
í París er nú lokið. Þau lögðu
af stað heimleiðis í dag. Frakk-
nesk herskip fylgdu konungs-
snekkjunni „Enchantress" út á
mitt Ermarsund.
I gærkvöldi var hið afgirta
svæði fyrir utan Quai de Orsay
höllina i París opnað, að lík-
indum eftir ósk Georgs kon-
ungs. Fengu Parísarbúar þá í
fyrsta sinni að sjá konungshjón-
in nálægt. Konungur gekk fram
á svalir hallarinnar og ætlaði
fagnaðarlátum mannfjöldans
þá aldrei að linna. Þannig
kvöddu Parísarbúar hinn breska
konung.
FRAKKLAND —
„ÞESSI MIKLA ÞJÓГ.
London í gær. FÚ.
í dag afhjúpaði Georg kon-
ungur minnismerki, sem reist
hefir verið í Frakklandi yfir
áströlsku hermennina, sem
fjellu í Frakklandi í heimsstyrj-
öldinni.
Minnismerkið er reist á landi,
sem á að vera ástralskt um ald-
ur og æfi.
í ræðu sinni fór konungur
fögrum orðum um vináttu Breta
cg Frakka, sem þeir hefðu
treyst, er þeir börðust hlið við
hiið á vígvöllum Frakklands
1914—1918.
Hann sagði að Ástralíumenn
hefðu brugðist drengilega við,
er kallið kom 1914, þegar
Bretaveldi var í hættu.
Þeir hefðu komið öruggir,
hiklaust, en margir þeirra hefðu
fengið hinstu hvíld í ,,landi
þessarar miklu þjóðar“, sagði
konungur, sem væri hnýtt svo
traustum vináttuböndum við
allar þjóðir Bretaveldis að ald-
rei myndi bila“.
deilunnar?
Hitler boðar nas-
istaforingjana tii
ÖfcWíTK.,
fundaríMúnchen
Samvinna við Breta og Frakka.
Frá frjeUaritara vervm.
Khefn í gær.
ATBURÖIR síðustu daga, heimsókn Bretakon-
ungs til Parísar og Lundúnaför Wiedemanns
kapteins virðast ætla að fá stórpóiitískar af-
leiðingar:
í fyrsta iagi að efia viðieitni stórveldanna til þess
að koma í veg fyrir að þýsk-tj ekkneska deilan
leiði til styrjaldar,
og í öðru lagi að efla samvinnu miili Breta,
Frakka og Þjóðverja,
Hitler hefir kallað foringja nazistaflokksins saman á
fund í Miinchen til þess að ræða um möguleikana á sam-
komulagi milli Tjekka og Þjóðverja.
Wiedemann kapteinn er lagður af stað til Munchen til þess
að gefa skýrslu um samtal sitt og Halifax lávarðar.
von Dirksen, sendiherra Þjóðverja í London er á förum til
Berlínar (skv. Lundúnafregn FÚ), til þess að gefa skýrslu um
afstöðu bresku stjtórnarinnar til málefna Tjekkóslóvakíu. Hann
ræddi við Mr. Chamberlain, forsætisráðherra í dag.
TILMÆLI FRAKKA OG BRETA.
Eftir viðræður Haiifax lávarðar og Bormets utan
ríkismálaráðherra Frakka, hafa stjómir Bretlands og
Frakklands ákveðið að senda Pragstjórninni eindregin
tilmæli um að láta undan kröfum Sudeten-Þjóðverja til
hins ítrasta.
„Daily Express“ skýrir frá því, að Frakkar hafi í fyrstu
ekki ætlað að fara þess á leít við tjekknesku stjórnina, að hún
gengi Iengra til móts við Sudeten-Þjóðverja en orðið var. En
þessari ákvörðun breytti Bonnet, eftir að hafa rætt við Halifax
lávarð og er orsökin rakin til Lundúnafarar Wiedemanns kap-
teins.
FRIÐARSÁTTMÁLI TJEKKA OG ÞJÓÐYERJA.
„Daily Herald“ (sósíalista-blaðið) segir, að Hitler muni ef
til vill ætla að fallast á málamiðlun í deilum Sudeten-Þjóðverja
og Tjekka og verði þessi málamiðlun Iátin gilda í nokkur ár.
Samtímis ætlist hann til að gerður verði friðarsáttmáli milli
Tjekka og Þjóðverja á svipuðum grundvelli og 10 ára friðarsátt-
máli Þýskalands og Póllands.
Með því myndi vandamálunum í Mið-Evrópu vera skotið á
frest í nokkur ár, en síðar er gert ráð fyrir, að þau verði leyst
endanlega öll samtímis.
Franski utanríkismálaráðherrann, Bonnet, sagði í ræðu í
gærkvöldi: Samningunum um Sudeten-þýsku deiluna miðar í
rjetta átt.
örðugast er talið, að verði
að ná samkomulagi um
hvernig lögreglumálunum
skuli fyrir komið, en Su-
deten-Þjóðverjar heimta
lögregluvaldið í sínar hend-
ur í þeim hjeruðum, sem
þeir eru í meirihluta.
EF DREGST LENGUR —
London í gær. FÚ.
von Kundt, einn af foringjum
Sudeten-Þjóðverja, sagði í ræðu
sem hann flutti í Berlín í gær,
að Sudeten-Þjóðverjar vildu
umfram alt forðast að gera alt
það, sem leitt gæti til styrjald-
ar. En ef það verður dregið
mikið lengur, sagði hann, að
verða við kröfum Sudeten-Þjóð-
verja, munu leiðtogar þeirra ef
til vill ekki geta haldið fylgis-
mönnum sínum í skefjum leng-
ur.
„Vjer höfum reynt, hvað
stríðið er“, sagði hann, ,og vjer
vitum, að ef til stríðs kæmi,
þá myndi leikurinn fyrst berast
inn í Sudeten-hjeruðin og þau
verða verst úti“.