Morgunblaðið - 07.08.1938, Blaðsíða 6

MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 7. ágúst 1938.
REYKJAYÍKURBRJEF
FRAMH. AF FIMTU SÍÐU.
un þessa merka fyrirtækis. Bn með
Jionum eru j stjórninni Matthías
ÞórðarSóii, OÍafiir LárusSón, Pjet-
ur Halldórsson oc? Haukur Thors.
En Sigurður Nordal hefír haft
aðalumsjón með allri útgáfunni, og
því haft af þessu mesta vandann,
þó hann hafi eigi viljað að hann
beinlínis yrði talinn að hafa út-
gáfustjórn á hendi.
Hestamannafjelagið „Glaður"
i MiOdöium i Dalasýslu
10 ára starfsafmæli
Flugufregnir um
trúmál Þjóðverja
FRAMH. AF FJÓRÐU SÍÐU
hennar. Vjer sverjum Adolf Hitl-
er eilífan trúnað“. —
Heimild (frjettaritarans að öllu
þessu) er flugrit, sem maður nokk-
ur í smábæ í Sehlesíu gaf út og
kostaði sjálfur. Honum hefir nú
verið komið fyrir í opinberu geð
veikrahæli“.
Með öðrum orðum: Flugrit frá
geðveikum manni er notað sem
heimild til að sima út um allan
heim, að ,;þjóðkirkja Þýskalands“
hafi kastað kristinni trú!
Fyr má nú vera frjettaburður!
Benda má og á aðra sanna fregn,
til að sýna hvað fyrnefnd útvarps
fregn var mikill „þvættingur“:
Vikublaðið „Das Ewangelisehe
Deutschland“, gefið út af prófess-
ar Hinderer, formanni evangeliska
blaðasambandsins þýska, skýrir
svo frá 3. f. m., að ríkisstjórnin
þýska skipi svo fyrir, að sjer-
merki þjóðernisjafnaðarf jelaga
megi engin önnur fjelög taka upp
sem sín sjermerki, og sjerstaklega
sje öllum trúarfjelögum og heims-
skoðunarf jelögum fyrirboðið að
nota á þann veg hakakrossinn
hvort heldur óbreyttan eða beygð-
an saman í sólarhjól. Kirkjumála-
ráðherra bendir á þetta síðast
talda atriði í sjerstöku brjefi og
bætir svo við: „Auðvitað snertir
þetta bann ekki ríkis- og þjóðar-
flaggið; — öllum fjelögum er
heimilt að nota það.
S. Á. Gíslason.
□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□
| ÚR DAGLEGA
LlFINU
H
□□□□□□□□□□□□
□□□□□□□□□□□□
Lengi hefir mönnum þótt lágkúruleg-
ur tuminn. á Dómkirkjunni hjer í Rvík,
enda vildi Benedikt Gröndal í Reykja-
víkurlj'sing sinni ekki nefna hann eig-
ilegan tum, heldur einskonar skýli
fyrir klukkumar.
En hyggingarmeistarinn sem gerði
uppdrátt aS hinni endurbættu kirkju,
Winstmp, teiknaði á hana allra mynd-
arlegasta tum. Hann hafði hjer aldrei
vetursetu. En kunnugir menn hjer bú-
settir stóðu á því fastar en fótum, að
svo hvast væri hjer iðulega á vetrum,
að enginn tum gæti staðist þann ofsa.
Því var hætt við það að hafa tum-
inn hærri í loftinu en þetta.
í haust eru liðin 90 ár síðan Dóm-
kirkjan var vígð í sinni núverandi
mynd.
★
Jeg er að velta því fyrir mjer:
Hvort Eysteinn getí ekki setið á strák
sínum, af því hann sje baksár.
Tveir bílar óltu saman á gatna-
mótum Egilsgötu og Barónsstígs í
gærdag laust fyrir kl. 5. Skemdust
bílarnir töluvert og kona sem var I
öðrum bílnum skarst nokkuð, en
þó ekki hættulega að tabð er.
estamannafjelagið Glaður í
Miðdölum í Dalasýslu var
stofnað föstudaginn 20. júlí 1928
og eru þannig liðin 10 ár frá
stofnun þess. Er það fyrsta reglu-
lega hestamannafjelagið, sem
stofnað var hjer á landi, næst á
eftir Hestamannafjel. Fáki, en
það var stofnað 24. apríl 1922.
Aðalhvatamaður að stofnun
Glaðs, eins og fleiri slíkra fjelaga,
var Ludvig C. Magnússon skrif-
stofustjóri. Yar hann viðstaddur
stofnun fjelagsins vestra og stjórn
aði fyrstu kappreiðum þess, sem
háðar voru tveim dögum síðar,
sunnud. 22. júlí 1928. Nú í sumar
sótti hann tíundu kappreiðar fje-
lagsins, sem fóru fram 10. júlí s.l.
og tók hann þá, sem fyr, sæti í
dómnefnd, enda hefir hann um
mörg undanfarin ár skipað sæti
sem aðaldómnefndarmaður á kapp
reiðum Fáks og er, sem kunnugt
er, einn af stofnendum þess fje-
lags og helstu brautryðjendum á
þessu sviði íþróttamálanna.
Aðrir forgöngumenn um stofnun
Glaðs voru fyrst og fremst Jón
hreppstjóri Sumarliðason á Breiðá
bólsstað í Miðdölum, Baldvin bóndii
Sumarliðason í Fremri Hundadal
og Grímur bóndi Jónsson \ Neðríi
Hundadal. Auk þeirra stóðu afi
fjelagsstofnuninni ýmsir fleiri
helstu bændur í Miðdölum og áj-
hugamenn um hesta og íþróttir
þeirra.
Á stofnfundi fjelagsins gerðusrt
17 menn fjelagar og fyrsta kapþ-
reiðadaginn gengu 10 menn í fjé-
lagið. Fjelagatalan er nú alt að
50, og eru fjelagarnir úr flestum
hreppum sýslunnar.
Það orkar ekki tvímælis, að
stofnun fjelagsinS markar tíma-
mót á sínu sviði í íþrótta- og
menningarlífi hjeraðsins. Þéssi
fjelagsstofnun var fyrsta sporið í
áttina til þess að koma upp hesta-
mannaf jelögum í sveitum landsins,
sem með tímanum eiga að verða
allsherjar fjelagsskapur hesta-
manna um land alt.
Sii reynsla, sem fengin er á
þessum 10 árum, sýnir það, að
ekki hefir einungis verið þÖrf
slíkrar starfsemi og að hún á full-
an tilverurjett, heldur einnig að
hún hefir og getur átt sæmilega
afkomumöguleika. Fjelagið hefir
ávalt mætt hinum besta skilningi
og velvilja hjá Dalamönnum og
er ekki að efa, að þeir muni halda
áfram að efia það á allan hátt.
Ilefir það látið míkið starf af sjer
standa til nytsemdar og verður
hjer drepið á nokkra þætti úr
starfsemi þess.
stofnun þess fjelags Ludvig C.
Magnússon. Ferð þessi tókst á-
gætlega. Skapaði hún kynningn
með Dalamönnum og Skagfirðing-
um og tengdi vináttubönd, sem
lengi munu haldast. Sama sumar
fóru fjelagar Glaðs í heimsókn til
Hestamannafjelagsins Faxa í
Borgarfirði. Þá hafa fjelagar
Glaðs nokkrum sinnum sótt kapp-
reiðar Fáks og reynt þar hesta
sína við góðan orðstý. — Þess er
vert að geta, að árið 1934, er jarð-
skjálftarnir miklu gengu við Eyja
fjörð, lagði fjelagið fram allríf-
lega fjárupphæð til hjálpar fólk-
inu á jarðskjálftasvæðinu.
Það hefir þótt mikill kostur, að
síðastliðin sex ár hefir fjelagið
átt kynbótahest, hinn mesta úr-
valsgrip, sem hlotið hefir verðlaun
á sýningum. Er hann kynjaður
frá Kleifum í .Saurbæjarhreppi,
en þar hafa undanfarið verið mikl-
ir vekringar.
Að sjálfsögðu hafa kappreiðar
verið aðalþátturinn í starfsemi
fjelagsins á umliðnum árum. Hefir
þessi starfsemi sem og fyrirlestr-
ar, er það hefir látið flytja um
hestinn, byggingu hans, lundarfar
o. fl., orðið þess valdandi að áhugi
Dalamanna hefir stórum glæðst fyr
ir bættu reiðhestakyni. Á tímabil-
inu -síðan fjelagið var stofnað hef-
ir það greitt í verðlaun á annað
þúsund krónur. Hefir fjelagið efnt
til kappreiða á hverju ári og hafa
kappreiðahestar ekki aðeins verið
úr Dalasýslu heldur og líka úr
nálægum sýslum. Met í 300 m.
stökki á skeiðvelli fjelagsins er
23 sek. og á það ,,Drífa“ Jósefs
Jónssonar í Yillingadal.
Er kappreiðar hafa' verið háðar,
hefir jafnan sótt þær mikill fjöldi
manna og hafa þær því jafnframt
verið hin bestu hjeraðsmót, sem
haldin hafa verið þar í sýsln um
langt skeið, enda jafnan farið vel
fram og skipulega. Eins og fyr
var getið hefir fjelagið til afnota
skeiðvöll, sem það hefir látið girða
á hökkunum meðfram þjóðvegin-
um norðan við Nesodda í Miðdöl-
um, en þar fara fram samkomur
fjelagsins í fundahúsi hreppsins og
Ungmennafjelagsins Æskunnar, en
fundahús þetta er eitt hið rúm-
besta samkomuhús í sveit. Yið
fundahúsið Ijet Glaður byggja í
sumar stóran danspall. Skeiðvöll-
urinn er ágætur, bakkarnir harðir
og þurrir hverju sem viðrar, en
fyrir ofan er löng og fögur gras-1
brekka, þar sem áhorfendur haf-
ast við meðan hlaupin fara fram.
Er því þetta svæði frá náttúr-
unni, sökum allra staðhátta, hið
Minningarorð um
Guðm. Guðmundsson
H
inn 24. júní síðastl. andaðist
stöðum á Akranesi, Guðmundur
Guðmundsson. Banamein hans var
krabbamein og hafði hann þjáðst
lengi af þeirri meinsemd.
Guðmundur sál. var hinn mesti
átorkumaður, heppinn formaður
og aflasæll. Hann var einn af
þeim mönnum, sem í kyrþey inna
af hendi mikið æfistarf. Hann
eignaðist 10 börn. Eitt þeirra þó
á unga aldri. Hin eru öll upp-
komin og hin mannvænlegustu.
Þrátt fyrr mikla ómegð var hann
Hernaðarviðbún-
aður Tjekka ?
London í gær. FÚ.
Pólska stjórnin er í þann
veginn, að senda stjórninni
í Tjekkóslóvakíu harðorð mót-
mæli út af því, að þrjár hem-
aðarflugvjelar frá Tjekkósló-
vakíu hafa flogið 13 mílur inn
yfir Pólland.
I skeytum frá Varsjá segir„
að öll merki sjeu svo greinileg
á þessum slóðum, að tilgangs-
laust sje fyrir Tjekka að halda
því fram, að hjer hafi verið um
misgáning að ræða. Atburður-
inn hefir vakið mikla gremju
í Póllandi.
JAPAN OG KÍNA.
FRAMH. AF AHNARI SÍÐU.
að skærumar á landamærum
Mansjúkó og Síberíu hafi veikt
aðstöðu Japana í Kína.
Fregn frá Peiping hermir, að
1500 manna kínversk hersveit.
þar hafi sameinast kínverskum
smáskæruflokkum, sem í liðlega
eitt ár hafa haft bækistöð á
hæðunum þar í grend og gert
Japönum marga skráveifu. En
kínverska herdeildin sem sam-
einaðist þeim var aífð af Jap-
önum til þess að berjast gegn
altaf Iremur veitandi en þiggj- 'smáskæruflokkunum. Kínversku
an(ii- hermennirnir eru sagðir hafa
Sumarið 1934 kostaði fjelagið; ákjósanlegasta til slíkra íþrótta-
Guðmundur var kvæntur Krist-
ínu Jónsdóttur og lifir hún mann
sinn. Var hún honum samhent í
öllu og sambúð þeirra hin ástúð-
iegasta. Hún hafði áður verið gift
'Guðmundi Jónssyni, en hann
druknaði eftir stutta sambúð. Átti
Kristín tvö börn af fyrra. hjóna-
bandi og gekk Guðmundur þeim í
föðurstað.
Aðalstarf Guðmundar var sjó-
menska, en á síðari árum hafði
hann jafnframt míkla matjurta-
rækt og sömuleiðis var hann einn
af þeim Akurnesingum, sem tók
sjer fyrir hendur að brjóta land
og rækta.
Guðmundi var þriggja vikna
gömlmn komið í fóstur til föður-
systur minnar, Rósu Pjetursdóttur
Ottesen, og dvaldi hann hjá henni
þar til hún dó. Var hann þá orð
inn fulltíða maður og reyndist
henni sem besti sonur.
Foreldrar hans voru Guðmund-
ur Árnason trjesmiður, bróðir Er-
lends Árnasonar snikkara í Reykja
vík og Jieirra systkina. En móðir
Guðmundar var Sigríður Ásbjarn-
ardóttir, ættuð af Akranesi.
Guðmundur var hæglátur mað
ur og dagfarsgóður, vinsæll og
velmetinn, skilamaður hinn mesti,
vinfastur og trygglyndur. Hann
varð tæpra 54 ára.
Jeg mun ávalt minnast þessa
uppeldisbróður míns og æskuvinar
með óblöndnu þakklæti fyrir alla
trygð og órjúfanlega vinfesti
langri ævileið. P. O.
skemtiför sltólabarna iir Miðdöl-
um að Laugum í Hvammssveit.
iðkana.
Formaður fjelagsins var í upp
Sumarið 1936 fóru fjelagsmenji í hafi kosinn Jón hreppstjóri Sum-
skemtiför til Skagafjarðar, tií að j arliðason á Breiðabólsstað og hef-
vera viðstaddir kappreiðar Ilesta- . ir hann jafnan verið formaður síð-
mannafjelagsins Ljettfeta á Sauð- an, nema tvö ár, 1935—1937, en
árkróki, sem stoínað var 5. júrií' ]þá var formaður Magníis bóndi
1933 og var einnig hvatamaður að Guðmundsson í Skörðum.
FRAKKAR LÁNA
BÚLGÖRUM.
Fra
h
ranskir bankar hafa sam-
þykt að lána Bú'garíu 2
miljónir sterlingspunda, og skal
fje þetta notað eingöngu til
kaupa á vörum frá Frakklandi. | liðið ár. (FÚ).
drepið alla hina japönsku for-
ingja sína.
Kínverjar segja, að einn af
þremur herjum Japana, er sæki
fram til Hankow, hafi snúið
við, og hafa komið fram til-
gátur um, að hann hafi verið
sendur norður á bóginn. Fram-
sókn annars japanska hersina
er stöðvuð, segja Kínverjar.
Japanar gerðu í dag loftárás
á flugvellina við Hankow. Er
það mesta loftárás, sem Jap-
anar hafa gert á Hankow. Tóku
50—60 japanskar flugvjelar
þátt í árásinni. Um 100 menn
fórust.
Kínverjar höfðu flutt flestar
flugvjelar sínar á annan stað
og varð því árangurinn af loft-
árásinni miklu minni en Jap-
anar bjuggust við. <
Kínverjar segja, að 2000
japanskir hermenn hafi drukn-
að við v-ntsefljót, á svæði, sem
Kínverjar veittu vatni á.
Fregn frá Peiping staðfest-
ir frjettir þær, að Japanar hafi
kallað allmikið herlið burt frá
Norður-Kína og að Kínverjar
hafi náð aftur á vald sitt 9 af
22 fylkjum í Hopei-hjeraði. —
Smáskæruhópar Kínverja hafa
undanfarna mánuði hafst við í
næsta nágrenni höfuðborgarinn-
ar Peiping, sumar í aðeins 25
kílómetra fjarlægð. Fimtán
hundruð aðrir kínverskir sjálf-
boðaliðar hafa nú bæst í þonn-
an hóp. Þessir 1500 Kínverj-
ar höfðu hlotið hernaðarlega
skólun hjá japönskum foringj
um, og áttu þeir nú að hefja
áhlaup á áðurnefnda lcínverska
herflokka, en í stað þess slógust
þeir í lið með þeim, eftir að
hafa drepið hina japönsku hers-
höfðingja.
í Þýskalandi eru nú 9,5 milj.
útvarpshlustenda og stendur
það fremst allra Evrópulanda
að þessu leyti. Tala útvarps-
hlustenda jókst um 15% síðast-