Morgunblaðið - 02.11.1938, Page 21
Miðvikudaffur 2. núv. 1938. MORGUNBLAÐIÐ 19
IÞRÓTTAMENN áttu við ólíkt verri kjör að búa fyrir 25 árum, þegar Morgunblaðið
var stofnað, en þeir eiga nú. — Versti Þrándur í Götu þeirra var skilningsleysi
manna á gildi íþróttanna. Flestir ljetu sig litlu skjfta íþróttamál, og Ijetu sjer á sama
standa, hvort nokkurt íþróttalíf var eða ekki. Töldu margir þessara manna íþrótta-
sefingar og kepni meiningarlausan leikaraskap, og óþarfan með öllu. — Aðrir voru
blátt áfram fjandsamlegir íþróttamálunum og töldu þau geta haft skaðleg áhrif á
uppeldi æskjmnar, sem vendist á leiki í stað vinnu.
Þetta var m. a. viðhorf manna til íþróttamálanna, er Morgunblaðið hóf göngu
sína, og þarna var um leið stórt hlutverk fyrir blaðið að vinna. Það þurfti að kveða
niður alla þessa andúð og skilningsleysi.
En svo var til annað viðhorf til íþróttamálanna hjer í bænum, það var viðhorf
íþróttamannanna sjálfra. Meðal þeirra ríkti einbeittur vilji heilbrigðrar æsku til að
bera áhugamál sín fram til sigurs. Þeim datt aldrei í hug að gefast upp, þótt móti
bljesi. — Hvert brot úr sekúndu, sem þeir unnu á, í hlaupum og sundi, hver senti’-
metri í stökkum og köstum, stælti þá til nýrra dáða. Það vantaði því ekki nema herslu-
muninn til að vinna íþróttamálunum hylli meðal þjóðarinnar — það þurfti að vinna
almenningsálitið til fylgis við þau. Þetta hlutverk tók Morgunblaðið að sjer í fyrstu,
og hefir stefnt að æ síðan.
Það er engin tilviljun, að Morgunblaðið hefir jafnan talið sjer skylt að styrkja
íþróttamálin og vinna að gengi þeirra á alla lund. Stefna blaðsins hefir verið og
verður, að stuðla að framgangi þeirra mála allra, sem blaðið telur horfa til heilla
fyrir þjóðarheildina.
Morgunblaðið hefir jafnan átt því láni að fagna, að meðal starfsmanna þess
hafa á öllum tímum verið menn, sem hafa haft persónulegan áhuga fyrir íþrótta-
málunum. Annar stofnandi blaðsins, Ólafur Björnsson, ritstjóri, var einn af áhuga-
sömustu íþróttaleiðtogum þessa bæjar meðan hans naut við, og má sjá þess glögg dæmi
í blöðum hans, Morgunblaðinu og ísafold. Áhugi hans og skilningur á nytsemi íþrótt-
anna var blaðinu lengi vel drjúgt veganesti. Strax í fyrsta tölublaði Morgunblaðsins
er sagt frá íþróttamóti, sem þá stóð fyrir dyrum hjer í bænum. Síðan hafa þúsundir
greina birst um íþróttamál í blaðinu.
Eftir að núverandi ritstjórar tóku við stjórn blaðsins hefir blaðið stækkað, og
um leið óx rúm það, sem blaðið helgaði íþróttamálunum. Um nokkurra ára skeið
átti blaðið því láni að fagna, að hafa sem fastan starfsmann við íþróttadálka blaðsins
einn af ötulustu forvígismönnum íslenskra íþróttamála. Þessi maður var Kjartan heit-
inn Þorvarðarson. Á meðan hann starfaði fyrir blaðið var tekin upp sú nýjung, sem
ekki hafði áður þekst í íslenskri blaðamensku, en það var að ætla íþróttamálunum
sjerstaka síðu í blaðinu við og við.
Síðan hefir komið í ljós, að það er ekki nóg að birta íþróttafrjettir aðeins einu
sinni í viku eða svo, og þess vegna var tekið það ráð, að birta íþróttagreinarnar strax
og þær lágu fyrir. íþróttamálefni í einhverri mynd eru nú orðin svo að segja fastur
liður i útkomu hvers einasta tölublaðs af Morgunblaðinu.
Oft hefir blaðinu verið legið á hálsi fyrir gagnrýni þess á einstökum íþrótta-
greinum, og þá einkum dómum þess um lcnattspyrnu. Hafa það, sem vonlegt er, riær
eingöngu verið mennirnir sjálfir, sem fyrir gagnrýninni hafa orðið, sem látið hafa
óánægju sína í ljós og talið dóma þess órjettmæta. Þetta er að vísu ekkert einsdæmi
um Morgunblaðið, því sama sagan endurtekur sig um allan heim, þar sem blöð gagn-
rýna íþróttakepni.
Þetta er í sjálfu sjer heldur ekkert óeðlilegt. Tveir áhorfendur, sem eru sitt á
hvorum stað á áhorfendapöllum, sjá sjaldan sama atvikið í leiknum alveg eins. Mis-
tök eða brot leikmanns á knattspyrnuvelli getur annar áhorfandinn sjeð glögglega,
þó að hinn verði þess sama ekki var. Má í þessu sambandi minna á hinar stöðugu
deilur, sem verða milli áhorfenda eftir kappleiki.
Þegar Morgunblaðið dæmir um íþróttaleik, er sá dómur ávalt bygður á því, sem
gagnrýnandi blaðsins veit sannast og rjettast, og altaf í þeim tilgangi, að gera
íþróttinni gagn.
Morgunblaðið gleðst yfir hverju framfaraspori, sem íslenskir íþróttamenn stíga.
Blaðið lætur ánægju sína í ljósi með sínum feitustu fyrirsögnum, þegar um stórsigra
er að ræða.
Morgunblaðið mun í framtíðinni beita áhrifum sínum til sigurs fyrir íþróttamál
þjóðarinnar. Blaðið vill vera málsvari hins sanna iþróttaanda og þeirra íþróttamanna,
sem iðka prúðan og drengilegan leik.
Að þessu hefir Morgunblaðið stefnt og mun stefna. Vjer teljum að þegar hafi
nokkuð áunnist og mörkum það m. a. af þeim hlýju kveðjum, sém forvígismenn íþrótta-
fjelaganna hafa sent blaðinu í tilefni afmælisins og hjer fara á eftir. Vivax.
Forseti í. S. í.:
JAFN strjálbygðu landi og vjer ís-
lendingar byggjum, er fátt nauð-
synlegra fyrir íþróttastefnuna, en að
hafa góðan blaðakost, sem skilur þýð-
ingu og menningargildi líkamsíþrótta
fyrir þjóðfjelagið.
Morgunblaðið hefir altaf frá því
fyrsta verið vinveitt Í.S.Í. og íþrótta-
hreyfingunni og skilið þroskagildi í-
þróttanna fyrir einstaklinginn og þjóð-
arheildina. Morgunblaðið tók fyrst upp
þann góða sið, að ráða sjerstakan í-
þróttafrömuð til að skrifa um íþrótta-
mál í blaðið. Var þeirri nýbreytni að
sjálfsögðu vel tekið, enda er íþrótta-
hreyfingunni altaf að aukast fylgi ár
frá ári.
Fyrir vinsemd í garð íþróttastefn-
unnar og góðan stuðning við málefni
Í-S.í. og íþróttanna, vil jeg þakka
Morgunblaðinu aldarfjórðungsstarfið
um leið og jeg óska því allra heilla
í framtiðinni.
Ben. G. Waage,
Formaður í. R. R.:
EGAR Morgunblaðið hóf göngu
sína fyrir 25 árum, gladdi það alla
þá, sem voru viðriðnir iþróttastarf-
semi hjer í bæ, því að stofnendur blaðs-
ins, Vilhjálmur Finsen og Ólafur heit-
inn Björnsson, voru þektir fyrir áhuga
á þessum málum, og hugðu allir gott
til _að fá blaðið fyrir málsvara.
Ólafur Björnsson hafði jafnan í
blaði sínu ísafold lagt íþróttunum lið,
og þá fyrir tveim árum átt mestan þátt
í því, að koma upp íþróttavelli Reykja-
víkur, sem telja má upphaf þess, að
hægt var að iðka útiíþróttir við sæmi-
lega aðstöðu.
Það kom líka fljótt á daginn, að
Morgunblaðið ljet sjer þessi mál nokk-
nð skifta, og jafnvel strax í fyrstu
blöðunum. Þegar blaðið var viku gam-
®lt birtist í því grein með fyrirsögn-
inni „íþróttir“, og var þar rætt um
málið alment, og yfir því kvartað, að
hjer í bæ „vantaði hina nauðsynlegu
almennu samúð með íþróttum“. Síðan
er nú liðinn aldarfjórðungur, og er nú
orðin á þessu mikil breyting til batn-
aðar, því að telja má, að íþróttir njóti
nú „almennrar samúðar“, og að svo er
komið, má þakka Morgunblaðinu mest
allra blaða. Það hefir á margan hátt,
bæði beint og óbeint, stuðlað að þessu,
ekki aðeins með því að flytja lesend-
unum frjettir af íþróttaafrekum hvaða-
næva að, heldur og með því, að flytja
fræðandi greinar um málið, og síðast
og ekki síst með því, að gefa verð-
launagripi, m. a. Víðavangshlaups-
bikarinn, íþróttamönnum til uppörf-
unar.
Sá, sem þetta ritar, hefir haft nokk-
ur skifti af málum þessum á undan-
fötnum aldarfjórðungi, og þakkar
blaðinu alla hjálp og vinsemd við mál-
efnið. Þó að íþróttir njóti nú „almennr-
ar samúðar“, vantar allmikiS enn á,
að þær sjeu alment iðkaðar, en jeg ef-
ast ekki um, að Morgunblaðið leggi
þessu merka máli jafnmikið lið næstu
25 árin, sem hingað til, svo að þeim
tíma liðnum verði íþróttir „alment iðk-
aðar“.
Með þökk og vinsemd.
Helgi frá Brennu.
Formaður K. K. R.:
ÍÐLESIÐ blað eins og Morgun-
blaðið hlýtur altaf að hafa mikla
þýðingu fyrir íþróttirnar, og þá ekki
síst knattspyrnuna — ef það á annað
borð sinnir íþróttalífi æskunnar. Á
undanförnum árum, og mjer er víst ó-
hætt að segja, frá fyrstu tíð, hefir
Morgunblaðið sint þessum þýðingar-
mikla þætti þjóðlífsins, og hvað knatt-
spyrnuna snertir, þá hafa skrif blaðs-
ins og dómar átt sinn þátt í að vekja
þann almenna áhuga, sem öllum er vit-
anlegur, fyrir knattspyrnunni í þessum
bæ, enda hefir biaðið verið hlutlaust í
valinu á mönnum til slíkra skrifa. Ber
þar að minnast frá fyrstu tíð blaðsins
hinna bráðslcemtilegu frásagna herra
Arreboe Clausens af árlegri viðureign
K.R. og Fram, þar sem hinir fornu
kappar, Jón á gullskónum, Obbi og
fleiri listamenn, leiddu saman hesta
sína, en frá seinni tíð ber sjerstaklega
að minnast greinaflokka Kjartans sál.
Þorvarðarsonar, sem voru öllum knatt-
spyrnumönnum til hvatningar og al-
varlegrar áminningar um gildi íþrótt-
arinnar. Ef blaðið heldur í sama horf-
inu með dóma sína um knattspyrnu og
hvatningargreinar til knattspyrnu-
manna, þá er vel, og það er eðlileg ósk
knattspyrnumanna á þessum tímamót-
um blaðsins, að svo megi verða.
Lárus Sigurbjörnsson,
Formaður K. R.:
25 ára afmæli Morgunblaðsins
vil jeg nota tækifærið, sem for-
maður K.R., að þakka því hinn ágæta
stuðning við íþróttamálin, og jeg er í
engum vafa um það, að blaðið með
stuðningi sínum, hefir átt sinn mikla
þátt í því, að með ári hverju fjölgar
þeim ungu konum og mönnum, sem
taka virkan þátt i íþróttalífinu.
Að sjálfsögðu hafa ekki allir verið
sammála um dóma blaðsins um hina
ýmsu íþróttakepni. En að gera íþrótt-
irnar að stórviðburðum dagsins, eins
og Morgunblaðið hefir gert hin síðari
ár, er meira virði en margan grunar
fyrir íþróttirnar. Þögn er hverju máli
dauðadómur.
íþróttavinir og íþróttamenn þakka
því Morgunblaðinu fyrir sinn ágæta
stuðning íþróttunum til heilla, og vona,
að í framtíðinni haldi blaðið honum
áfram með fullum krafti.
Erléndur Pjetursson.
Formaður Ármanns:
17 NGIN málefni, hvað góð sem þau
kunna annars að vera í eðli sínu,
ná verulegum framgangi, án þess
stuðnings, sem blöðin geta veitt.
Vjer íslenskir íþróttamenn höfum
jafnan átt því láni að fagna, að blöð
vor og blaðamenn hafa reynst okkur
hinar mestu hjálparhellur við fram-
gang íþróttamálanna. Fremst í þeirra
flokki hefir jafnan Morgunbl. verið.
Um leið og jeg flyt því fyrir hönd
fjelags míns vorar bestu hamingju-
óskir í tilefni af aldarfjórðungsafmæl-
inu, nota jeg tækifærið og þakka þann
mikilsverða stuðning, sem það hefur
veitt okkar málum.
Jens Guðbjörnsso*,
Formaður í. R.:
r
I DAG, á 25 ára afmæli Morgun-
blaðsins, munu allir íþróttavinir
þessa lands hugsa með hlýjum huga
til afmælisbarnsins. Þessir velunnarar
blaðsins munu skiptast í þrjá flokka.
I fyrsta lagi þeir, sem njóta iþrótta-
frjetta blaðsins og á þann hátt fylgj-
ast með þvi, sem gerist í íþróttaheim-
inum. í öðru lagi þeir, sem blaðið hef-
ir vakið til skilnings á gildi íþróttanna
og fyrir það eru orðnir „virkir“ í
þeim. í þriðja lagi stjórnir íþróttafje-
laganna, sem viðskifti hafa átt við
blaðið og starfsmenn þess að undan-
förnu.
Það verður seint metið að verðleik-
um sá stuðningur, sem blöðin geta veitt
slíkum málum sem íþróttamálum,
og hefir Morgunblaðið síst legið á liði
sínu á því sviði. Það hefir ávalt verið
reiðubúið að styðja íþróttafjelögin í
hverju því máli, sem þau hafa barist
fyrir, íþróttunum til góðs.
Jeg vil fyrir hönd íþróttafjelags
Reykjavíkur þakka Morgunblaðinu fyr-
ir liðnu árin og þann velvilja, sem það
hefir ávalt sýnt f jelaginu, og fyrir alla
þá greiðvikni, sem starfsmenn blaðs-
ins sýna í hvívetna, þegar leitað er til
þeirra.
íþróttafjelag Reykjavíkur óskar af-
mælisbarninu til hamingju með daginn
og framtíðina.
F.h. íþróttafjelags Reykjavíkur,
Jón Kaldal.
Kvenskátaf jelagið:
ORGUNBLAÐIÐ hefir altaf tal-
að máli íþróttamanna, og skáta-
f jelögin hafa þar notið góðrar liðveislu
í baráttunni fyrir sínum áhugamálum.
Um leið og vjer þökkum góðan
stuðning, viljum vjer taka undir með
þeim mörgu, sem óska Morgunblaðinu
til hamingju á þessum timamótum.
Kvenskátafjelag Reykjavíkur,
Þórunn Brynjólfsdóttir,
fjelagsforingi.
Formaður Fram:
C ÍÐASTLIÐINN aldarf jórðungur
hefir haft djúptæk áhrif á íslenska
íþróttastarfsemi. Fyrir tuttugu og
fimm árum voru þau íþróttaf jelög, er
þá voru til, öll í bernsku, og áttu við
að búa margskonar byrjunai'örðug-
leika. Skortur á aðbúnaði, skortur á
skilningi fólksins á gildi íþróttanna,
voru þröskuldur á vegi íþróttanna fyr-
ir tuttugu og fimm árum og lengur
fram í tímann.
íþróttafrömuðir ljetu ekki hugfall-
ast, þó að á móti bljesi. Þeir sóttu í
sig veðrið og fluttu nýmæli íþrótta-
hreyfingarinnar af kappi og forsjá.
Þeir fengu í lið með sér marga dug-
andi og mikilsmetna landsmenn. Og nú
hafa þeir fengið hljómgrunn hjá þjóð-
inni.
Iþróttir eru í meiri hávegum hafðar
í dag en nokkru sinni fyr. Áhrif íþrótt-
anna hafa breiðst út um gjörvalla
landsbygð. Það er ekki lengur, að þær
sjeu eingöngu stundaðar í íþróttafje-
lögum, heldur hafa og skólar landsins
tekið íþróttirnar i sína þjónustu og
meta þær engu síður en sjerhverja
bóklega námsgrein.
Þessu hefir iþróttahreyfingin feng-
ið áorkað á liðnum árum, og einkum
hinum síðari. Enda hefir hún, eins og
áður er sagt, notið áhrifamikils stuðn-
ings. En sá stuðningur hefir eigi hvað
síst komið frá blöðum bæjarins.
Morgunblaðið hefir í tuttugu og
fimm ár staðið við hlið íþróttafje-
laga bæjarins, örfað þau til starfa og
hvatt allan almenning til þess að láta
sig meiru skifta starfsemi þeirra en
áður. Þáttur og áhrif Morgunblaðsins
í eflingu íþróttahreyfingarinnar hefir
verið veiganiikill og athyglisverður. —
Jeg minnist sjerstaklega greina Kjart-
ans heitins Þorvarðarsonar um íþrótta-
mál. Þar var eldlegur áhugi fyrir mál-
efnum íþróttamanna samfara stað-
góðri þekkingu, er Kjartan heitinn átti
yfir að búa í ríkari mæli en flestir
samlandar hans.
Fyrir hönd Knattspyrnuf jelagsins
„Fram“ vil jeg í þessu hátíðarblaði á
aldarfjórðungsafmæli Morgunblaðsins
flytja því kærar þakkir fyrir góða
samvinnu í íþróttamálum milli rit-
stjórnar blaðsins og forráðamanna fje-
lagsins.
Að lokum þetta til lesenda blaðsýis.
Efling heilbrigðrar íþróttastarfsemi
skapar aukna menningu þjóðarinnar.
Oss fslendingum er nauðsyn að leggja
meira kapp á líkamsmentun en verið
hefir til þessa. Ekki með því að eign-
ast fáa afreksmenn i hverri íþrótta-
grein, heldur með alhliða íþróttaiðkun-
um, sem öll þjóðin tekur þátt í. Að
þessu marki þarf að keppa af ein-
beitni og alvöru, því að engin þjóð get-
ur með rjettu verið nefnd menningar-
þjóð, ef að hún vanrækir líkamsment-
un þegna sinna. Jón Magnússon.
Formaður Yals:
EGAR rninst er á nytsemi íþrótt-
anna, heyrist þeim sjaldan nefnt
annað til gildis, en að þær styrki og
liðki líkamann og geri manninn hraust-
ari, þ. e. ómóttækilegri fyrir sjúkdóma.
Stöku sinnum heyrist þó talað um
„heilbrigða sál í hraustum líkama“. Þá
er þó venjulegast átt við, að til þess að
andríki sálarinnar fái notið sín til fulls
og sem lengst, þá verði hún að búa í
hraustum líkama, en hreysti hans sje
að fá í gegnum íþróttirnar.
Þó nú sje alment viðurkent, að í-
þróttirnar styrki og auki hreysti lík-
amans, þá munu þeir þó margir, er
líta á þær aðeins sem skemmtun fyrir
þá, er í þeim taka þátt, líkt og dans-
skemtanir eða þvíumlíkt.
Það er rjett, að styrkleiki, hreysti og
lífsgleði eru tryggir fylginautar í-
þróttaiðkana, en þær eru þjóðfjelaginu
annað og meira; þær eru uppeldismeð-
al. Einkum þó þær íþróttir, sem mest-
an og fjölþættastan þroska veita, svo
sem knattspyrna. Hún veitir iðkanda
sínum mjög alhliða líkamsþjálfun, ven-
ur hann á að hugsa sjálfstætt og fljótt,
taka skjótar ákvarðanir og framkvæma
þær á eigin spítur, en þó ávalt þannig,
að það komi ekki aðeins honum, held-
ur fyrst og fremst heildinni að gagni.
Það er því ekki út í bláinn, að rit-
stjórn Morgunblaðsins hefir ár frá árí
veitt íþróttunum, og þá einkum knatt-
spyrnunni, síaukið rúm i blaðinu. Hef-
ir það orðið knattspyrnuíþróttinni til
hins mesta gagns, og aukið veg hennar
að mun. Morgunblaðið hefir ávalt skýrt
ýtarlega frá íþróttamótunum og grein-
ar þess um þau efni jafnan átt vin-
sældum að fagna, þó oft hafi okkur
þótt dómar þess um knattspyrnukapp-
leikina orka mjög tvimælis.
íþróttamenn þakka Morgunblaðinu
aldarfjórðungs samstarf, og óska því
aukins gengis um ókomna framtíð.
Ólafur Sigwrðsson.
Skátafjel. Reykjavíkur:
r
ITILEFNI af 25 ára afmæli Morg-
unblaðsins vill Skátafjelag Reykja-
víkur færa blaðinu bestu óskir frá
skátum bæjarins, og um leið þakka
hinn ágæta stuðning og velvilja, er
Morgunblaðið ávalt hefir sýnt mál-
efnum skátanna á hinum liðnu 25 ár-
um. Vjer erum þess fullvissir, að grein-
ar blaðsins um skátamálefni hafa mjög
stutt að því, að almenningur hefir
kynst skátastarfinu, og með því lært
að meta þýðingu skátanna fyrir æsku
bæjarins.
Skátafjelag Reykjavíkur,
Leifur Guðmundsson, form.
Framh. á bls. 21.