Morgunblaðið - 25.04.1939, Qupperneq 3

Þriðjudagur 25. apríl 1939.
3
MORGUNBLAÐIÐ
TóbaksbúOtn
f Eimskip
brennur
Saltfarmurinn sem her-
menn Francos tóku
Eldur kom upp í anddyri Eim-
skipafjelagsbússins og brann
tóbaksbúð súð, sem er í anddyr-
inu, og klukkukassinn, sem er ut-
an um klukku bæjarins, en ekki
er talið að klukkan hafi skemst,
Eldsins varð vart um kl. 10%
og var það skrifstofufólk, sem
þarna var á ferli, sem tilkvnti
slcikkviUðmu brunann.
Logaði töluvert í Tóbaksbúðinni
er slökkviliðið kom á vettvang,
og reyk mikinn lagði um allan
ganginn og inn á skrifstofur
Eimskipafjelags íslánds. Tókst
greiðlega að kæfa eldinn.
Hlökkviliðsstjóri Pjetur Ingi-
mundarson sagði Morgu-nbl. svo
frá, að eldurinn hefði komið upp
í ruslakörfu, sem stóð í skoti milli
klukkukassans og búðarborðsins.
Taldi hann sennilegt, að einhver
hefði kastað frá sjer logandi síg-
arettn í körfuna, sem í hafi verið
hrjef og annað rusl.
Ekki var hætta á að eldurinn
hreiddist út í húsinu, þar sem and-
dyrið er alt lir steini, nema tó-
baksbúðarskilrúmin og klukku-
kassinn.
Þoibergur Þoríeifsson
alþm. látinn
Þorbergur Þorleifsson alþing-
ismaður í Hólum andaðist
s.l. sunnndag e'ftir þunga legu,
tæplega 49 ára að aidri.
Hann fæddist að Hólum í Iíorna
Leiðangur togaranna.
Engar fiskifrjett-
ir ennþá
Frá „Tryggva gamla“ hafa
engar fiskifrjettir borist yf-
ir helgina.
Hann hefir verið til o.g frá á
djúpmiðiinum vestra, út af Horni
og ísafjarðardjúpi,. en' hvergi orð-
ið var, svo tetjandi sje. Yeður var
ekki gott á : sunnudag, en fór
batnandi í gær.
Þórólfur var kl. 3 í gær kom-
inn austur t'yrir Eystra-Horn.
Fjekk þar poka og skiftipoka í
hali. Haxm reýndí á leiðinni austur
í Meðallandshúgt, hjá fLigólfs-
höfða, við Lónsbngt, en hvergi
varð fiskvart. Þórólfur fer nú
firði 18. júní 1890, sonur Þorfeífs austur á Ilvalbak. Veiðiveður hef-
S. í. S. tapaði skaða-
bótamálinu
HÆSTIRJETTUR kvað í gær upp dóm í skaða-
bótamáli, sem Samband íslenskra samvinnu-
fjelaga höfðaði gegn Pjetri Magnússyni
hrm. f. h. eigenda e.s. „Fagerstrand“, en herskip Francos
tóku skip þetta í apríl .1937 og gerðu upptækan farminn,
;sem SÍS átti.
Málavextir eru þessir: Hinn 1. mars 1937 undirskrifaði um-
boðsmaður Sís í Leith farmsamning við skipamiðlarafirmað Wil-
son & Co., Hull, um að e.s. „Fagerstrand“ skyldi flytja fyrir Sí»
saltfarm 1400—1650 tonn) frá Trapani á Sikiley til 14-—16
hafna á Austur- og Norðurlandi. Skyldi skipið vera tilbúið tU
fermingar 20. mars 1937. Farmgjaldið var 32 sh. og 6 pence pr.
tonn og skyldi helmingur þess greiðast fyrirfram.
Síðar var ákveðið og um
samið, að saltið skyldi tekið í
Santa Pola á Spáni og var farm
gjaldið þá ákveðið 30 sh.
Hafnarbætur
í Hafnarfirði
kosta 950 þús.
Frá frjettaritara vorum
í Hafnarfirði.
Að tilhlutan Fulltrúaráðs Sjálf-
stæðisfjelagauna í Hafnar-
firði var haldinn fundur síðastl.
sunnudag í G. T -húsinu um hafn-
armál bæjarins. Bjarni Snæbjörns-
son alþm. setti fxxndinn og lýsti
tildrögum hans. Síðan tók til máls
Finnbogi Rútur Þorvaldsson verk-
fræðingur.
Flutti hanu erindi um hafnar-
garða eða hafnarbryggjur í Hafn-
arfirði. Stóð erindi hans í tæpar
tvær stundir.
Finnbogi IL Þorvaldsson taldi
að hægt myndi að byggja bryggju
garða í Hafnarfirði fyrir mun
minna fje en áður hefir verið gert
í'áð fyrir. Eftir útreikningnm hans
kostar 180 metra garður að norð-
an með garðshaus og fullbúnum
hryggjum 950 þúsund ltrónur, en
væri sá garður bygður aðeins sem
skjólgarður, myndi hann kosta
350 þús. krónur.
Fundurinn var mjög fjölmenn-
ur. Hafði bæjarstjórn Hafnar-
fjai'ðar verið hoðið á fnndinn
hrjeflega. En ekki mættu hæjar-
fulltrúar jafnaðarmanna. Kom
það fundarmönnum ltynlega fyrir
sjónir. Að fyrverandi bæjarstjóri
og hæjarverkfræðingur, Emil
Jóilssón skyídi ekki niæta á fúnd-
inuin kom mömnmt nokkuð á ó-
vart, þar sem hanií til þessa hefir
talið sig sjerstaklegá fróðan um
hafnargerð í Iláfnarfirði.
Jónssonar bónda og alþingismanns
og konu hans, Sigurborgar Sig-
urðardóttur.
Þorbergur ólst upp í foreidra-
húsum ; sat í Fiénsbórgarskóla vet-
urinn 1905—1906 og þrérn árum
síðar einn vetur í Gagnfræðaskól-
anum á Akureyri. Tók við bú-
stjórn hjá föður síiium 1910, en
reisti sjálfur'bú í Hólnm 1930 og
bjó þar æ síðan. Hann tók vii'kan
þátt í fjelagslíii sveitunga sinna
og gegndi þar ýmsum trúnaðar-
störfum. Hann vár mikill hesta-
maður og átti marga góðhesta;
hornfirsku gæðingarnir voru og
eru enu orðiagðir urn land alt.
Þorbergur Þorleifsson varð þing
maður Austur-Skaftfellinga eftir
að faðir hans 1 jet af þingmensku
1933. Sat á þingi öll áriu síðan.
Þorbergur var vinsæll maður og
drengur góður. Ovilda.rmajxn átti
hann áreiðaixlega engan, enda var
lxann góðviljaður og jafnan boð-
inn og búinn til þess að leysa
vandkvæði manna.
Hólaheimilið er orðiagt fyrir
rausn og mvndarskap. Við audlát
Þorbergs alþingismanns munu þeiv
verða margir, sem hugsa til liins
aldraða föður ixans og votta hon-
um innilega samxið.
ir ekki verið gott evstra, en var
orðið sæmilegt- í gær.
VERÐA ÞÓR OG HER-
MÓÐUR SELDIR?
Fjárveitinganefnd flytur í sam-
einuðu þing'i svohl jóðandi,
þingsáiyktunártillögu:
„Alþixigi ál’ýktar að heimila rík-
isstjórninni að selja eða leigja
gæsluskipið Þór og vitabátinn
ITermóS. Ennfremur að hyggja
iijer á laiicli varðhát af svipaðri
gerð og Oðinn. Gert er ráð fyrir,
að JBgir og Oðimi, eða aunar
varðbátur eigi minni, unnist.. gæslu
og björguu, . við Vestmannaeyjar.
á vertíð. Vitaflutuin.gar. og vörur
til heimilisþarfa. Iiánda yitavörð-:
utn verði fiutt, eftir því sem best
verðúr við koniið, með slrtuulferða
skipunum eða á annan hátt“. ' "
Stjórn S. í. F.
fullskipuð
Atvinnumálairáðherra hefir
nú skipað tvo menn og tvo
til vara, til þess að taka sæti í
stjóm Sölusambands ísl. fisk
framleiðenda, og er stjórain þá
fullskipuð.
Skipaðir voru: Geir Thor-
steinsson útgerðarmaður og
varamaður hans Jón Kjartans-
son ritstjóri; Jónas Guðmunds-
Son og varamaður hans Finnur
Jónsson alþm.
Er stjórn S. I. F. þá þannig,
fullskipuð (aðalmenn) : Magn-
ús Sigurðsson bankastjóri, Jó-
hann Jósefsson alþm., Jón
Árnason förstjóri, Sigurður
Kristjánssoh alþm. og Ólafur
.ónsson útgerðarmaður í Sand-
gerði; allir kosnir á aðalfundi;
ennfremur stjórnskipaðir: Geir
Thorsteinsson útgerðarmaður
og Jónas Guðmundsson ritstjóri.
Stjórnin kýr formann úr sín-
um hóp.
Tvö skíðaslys. Tveir menn frá
Akureyri meiddu sig í skíðaför á
suuuudaginn var. Amiar þeirra,
Brágx Hrntfjörð, var með skíða-
flókki. er fór hpp -líægisárdal og'
yfir Vmdheimajökul' til Akureyr-
ar. Fói'ii skíðamenn þar ei’tir ali
bröttum brekkunr, þai' sem þeir
voru lítt'ktumugiiy-og leiiti Bragi
útaf' föimiimi, Laskaðist. hann í
hrygg og báru fjelagai'. haus hann
t.il Akureyrar. Ilann liggur á ,snjt-
ala allþungt halclinji. Piltur
einn, sonur Magnúsar Pjeturssou-
ár leikfiiniskémiará, var 'áð renna
sjer með flfeira fólki lííðnr Sxxiur,
drati ðg særðist á læri, en ekki
hættuiega.
Skipið tók svo farminn (1524
tonn) í Santa Pola og var farm-
skírteinið útgefið þar 12. apríl
1937. Voru þá greidd upp í
farmgjaldið £1125-0-0, eins og
samningar áskyldu.
Hjelt skipið svo af stað á-
leiðis til Gibraltar; hafði þar
'stutfa viðdvöl. Fór þaðan 16
apríl. En þann sama dag, er
skipið var statt í miðju Gibralt-
arsundi bar þar að vopnaðan
togara liðsmanna Francos. Gaf
togarinn skipun um að stöðva
skipið og beindi að því fallbyss-
um sínum. Skipið var stöðvað,
og' er Franco-menn höfðu at-
hugað skjöl skipsins og fengu
vitneskju um hvaðan skipið
kom og hvert það ætlaði, skip-
uðu þeir svo fyrir að skipið
skyldi fylgja togaranum til
Ceuta. Var þeirri skipan hlýtt
og komið til Ceuta að kvöldi
sama dags og vopnaðir menn
þá settir um borð.
Yfirvöldin í landi sögðu skip-
stjóra á Fagerstrand að bíða
frekari fyrirskipana. — Voru
skipsmenn svo hafðir í einskon-
ar haldi um borð og fekk skip-
stjórinn fyrst að 6 dögum liðn-
um að fara i land. Yfirvöldin í
Ceuta gerðu síðan farminn upp-
tækan (27. apríl), „með tilliti
til þess að hann kom frá höfn
rauðliða Og í samræmi við til-
skipun nr. 138 útgefna af stjórn
inni í Burgos“, eins og segir í
vottorði forseta foringjaráðs
flotadeilanna ú jjessu svæði.
Var byrjað að afferma salt-
ið í Ceuta, en því bráðlega hætt
og var ákipstjóra síðan skipáð
áð siglá með farminn til Alge-
ciras á Spáni og fylgdu herskip
Francos skipinu þangað. — Er
þangað var komið var lagt fyi’ir
skipstjóra að undirskrifa farm-
samning við ítala, að hafni Le-
one Botbol, þess efnis að flyt.ja
farminn til Casablanca í
franska Maroccö, fyrir 20
franka pr; tonn. Var skipstjóra
tjáð, að ef hann ekki éfndi
samninginn, myndi skipið verða
skotið niður hvar sem það hitt-
ist á eftir. Herskip Franfcr^:
fylgdu svo skipinu að höfninm
i Casablanca, ov 1. maí 193:7.
var byrjað að affevma sajtið
þar og farmurinn síðan al! jr
settur par i land. Skkí er fytíi-
lega upplýst hvei var viðtak-
andi farmsins. Farmgjaldið (.20
fr. pr. tonn) fór alt — og meira
til — í kostnað við þenna flæk-
ing á skipinu. Með nýjum samu-
ingi tók svo Fagerstrand annart
saltfarm í Cadiz og flufctf til ís-
lands.
Sis höfðaði svo skaðabötamál
gegn eigendum skipsins og
krafðist alls £1832-18-1 og voru
kröfurnar grebidar í 4 liðum.
Stærstu liðirnir voru £1125-0-0,.
er Sís hafði áður greitt upp i
farmgjaldið af hinum upptæka
farmi, og £552-0-0, andvirði
íarmsins í Cadiz.
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.
Vöruflutninga-
skip handa
Eimskip
1C, járveitinganefnd flytur í
*■ Sþ. svo hljóðandi þings-
ályktunartillögu:
„Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að leita eftir sam-
komulagi við stjórn Eimskipa*
fjelags ísiands um að það
byggi, aðallega vegna Ameríku-
ferða, stórt vjelskip til vöru-
flutninga, með nokkru fai'þega-
rúmi á þilfari. Ríkisstjórninni er ■
heimilt að heita fjelaginu sann-
gjörnum rekstrarstyrk um alt
að 10 ára skeið, í hlutfalli við
þann rekstrarhalla, sem fjelag-
ið kynni að verða fyrir á þessu ’
vskipi vegna Ameríkuferða“.
★
Stjórn Eimskipafjelagsms mun
ekki, að þvi er Morgunblaðið
hest veit, hafa tekið neina á-
kvörðun um byggingu skips,
sem tillaga þ'essi fjallar utíl.