Morgunblaðið - 19.08.1939, Blaðsíða 3

Laugardagur 19. ágúst 1939.
MORGUlsi BLAÐIÐ
3
Blaðamennirnir
i „sfldarballi“
i Siglulirði
Blaðamennirnir komu til
Sigluf jarðar snemma í gær
morgun. Þar var besta veður og
skoðuðu þeir bæinn árdegis, en
lítil var vinnan á bryggjunum.
Um hádegi settust blaðamenn-
irnir að snæðingi á Hótel Hvann
eyri, í boði bæjarstjórnar Siglu-
fjarðar. Hæjarstj.Áki Jakobsson
tók á móti gestunum og stjórn-
aði samsætinu. Hann flutti og
ræðu, þar sem hann lýsti fram-
förum og atvinnulífi Siglufjarð-
ar.
Peter Tabor, ritstjóri, þakkaði
fyrir hönd blaðamannanna og
mælti fyrir minni Siglufjarðar.
Þá var blaðamönnum sýnd
Ríkisverksmiðjan S. R. 30, þar
sem vinna var í fullum gangi.
Síðan 'fóru blaðamennirnir á
fund síldarútvegsnefndar á
skrifstofu hennar, og tók for-
maður nefndarinnar, Finnur
Jónsson, á móti þeim. Var stað-
ið þar við um stund.
Kl. 7 í gærkvöldi sátu blaða-
mennirnir og fleiri gestir miðdeg-
isverð í barnaskólanum í boði
Síldarverksmiðja ríkisins. Var þar
öm sextíu manns, konur og karl-
ar. Þormóður Eyjólfsson konsúll
stjórnaði samsætinu, bauð gesti
velkomna og hjelt ýtarlega ræðu
Hm starfrækslu síldarverksmiðj-
anna, verksmiðja ríkisins sjerstak
lega. Hann drap og í ræðu sinni
á, að æskilegt væri, að íslenskar
síldarverksmiðjur gæti fengið
meiri viðskifti í Danmörku.
H. Hansen forstj. þakkaði fyrir
bönd gestanna og taldi sjálfsagt
að stuðla að auknum viðskiftum
á þessu sviði.
Finnur Jónsson alþm. talaði fyr
ir minni Danmerkur, mintist á
sambúð og samband Dana og ís-
lendinga fyr og síðar og lýsti,
hvernig samúðin færi vaxandi.
Árni Friðriksson flutti minni
danskra blaðamanna alment, og
Carl Th. Jensen þakkaði.
Áð loknu borðhaldi fóru gest-
irnir til Hótel Hvanneyrar og níi
hófst „síldarball“ og stóð það sem
hæst, er Morgunblaðið fór í
prentun nokkru eftir miðnætti.
I dag fara blaðamennirnir til
Sauðárkróks, og síðan áfram suð-
ur til Reykholts í Borgarfirði, og
þar verður gist í riótt.
2. flokks mótið
Knattspyrnukappleikur 2. fl.
mótsins milli K. R. og Vals í
gærkvöldi fór þannig, að K. R.
vann með 2:0.
Úrslitakappleikar mótsins
verða á morgun. Kl. 5 keppa
þá Valur og Víkingur, og þegar
að þeim leik loknum keppa K.
R. og Fram,
„Varegg“ losaði í gær á Siglu-
firði 1200 tonn af kolum til P.
Dalmars.

Fjáröflun til stækkunar
ríkisverksmiðjanna
Danir i
„Ling“-mótinu
Utvegsbankinn breytti
afstöðunní til Rauðku
Samtal við Óiaf Thors
atvinnumálaráðherra
ÞAÐ hafa orðið talsver.ðar umræður og deilur
um síldarverksmiðjurnar, stæklcun þeirra og
nýbyggingar, en ekki munu þeir þó vera marg-
ir, sem vita gerla hvernig þessum málum er komið.
Morgunblaðið sneri sjer þessvegna til Ólafs Thors atvinnu-
rálaráðherra, en undir hann heyra þessi mál í ríkisstjórninni, og
bað hann að gefa lesendum upplýsingar um hvernig þessi mál
standa. Ráðherrann varð góðfúslega við þeim tilmælum og birt-
ist hjer frásögn hans. Ráðherranum fórust þannig orð:
Skömmu eftir að jeg tók við at-
vinnumálaráðh.embættinu barst
mjer umsókn frá Siglufjarðar-
kaupstað, þar éem farið var
fram á leyfi til stækkunar verk-
smiðjunnar Rauðku upp í 5000
mála afköst á sólarhring, úr
1000 mála afköstum. Ayk þess
sótti Sauðárkrókshrepp.ur um
leyfi til að byggja 2500 mála
verksmiðju.
Ennfremur hafði verið ákveð-
ið að stækka Raufarhafnar-
verksmiðjuna um 5000 mála af-
köst. Loks var vitað, að Kveld-
úlfur vildi stækka sína verk-
smiðju á Hjalteyri um 2500
mál, og stjórn verksmiðja rík-
isins hafði til yfirvegunar áð
stækka verksmiðjurnar á Siglu-
firði.
UMSAGNIR
OG ÁLIT
Eftir að ráðuneytið hafði at-
hugað þessi mál, sendi það, eins
og venja er til, stjórn síldar-
verksmiðja ríkisins þau til um-
sagnar. Hefir staðið í allmiklu
þófi um málið og þá fyrst og
fremst um umsókn Siglufjarð-
arkaupstaðar.
Meirihluti stjórnar ríkisverk-
smiðjanna þeir Sveinn Bene-
diktsdiktsson, Þormóður Eyj-
ólfsson og Þorsteinn M. Jónsson
vildi að ekki yrði veitt leyfi til
að stækka Rauðku, en lagði
hinsvegar til, að Raufarhafnar-
verksmiðjan yrði stækkuð, eins
og fyrirhugað hafði verið, um
5000 mál, og ennfremur, að
verksmiðjur ríkisins á Siglufirði
yrðu stækkaðar um önnur 5000
mál. En minnihlutinn, þeir Jón
Þórðarson og Finnur Jónsson
voru sammála um stækkun
Rgufarhafnarverksmjðjunnar,
en vildu samþykkja beiðni
Siglufjarðar um 4000 mála
stækkun Rauðku og loks, að
stækka ríkisverksmiðjurnar á
Siglufirði um 2500 mál.
í umsögn meirihlutans kom
fram allmikil gagnrýni á kostn-
aðaráætlun um stækkun Rauðku
og var í því áliti færð rök að
því, að það yrði 837 þús. kr.
ódýrara að stækka verksmiðjur
ríkisins á Siglufirði um 5000
Ólafur Thors.
mál, heldur en að stækka
Rauðku um 4000 mál.
Rjett þótti að senda stjórn
Rauðku þessa gagnrýni til um-
sagnar. Hefir úr því sþunnist
nokkur málfærsla á báða vegu,
er eigi þykir ástæða til að
greina frá að öðru leyti en því,
að stjórn Rauðku viðurkendi
ekki rök meirihlutans, en gagn
rýndi hinsvegar kostnaðaráætl-
un hans á stækkun ríkisverk-
smiðjanna. Lyktaði því máli svo
að báðir aðilar hjeldu fast á
sínu og viðurkendi, hvorugur
annars rök.
ÁGREININGUR
I RÍKISSTJÓRNINNI
Innan ríkisstjórnarinnar var
nokkur ágreiningur um málið.
Enda þótt þetta mál heyri, að
lögúm undir atvinnumálaráð-
herra, hefir ákvörðunin í því að
sjálfsögðu verið tekin út frá
sama sjónarmiði, sem um önnur
stærri mál, þannig, að sem
minstrf misklíð valdi.
Varð niðurstaðan sú, að at-
vinnumálaráðuneytið heimilaði
að stsekka Rauðku um 2500
mál, með vissum skilyrðum. Þar
með hafði stjórnin í rauninni
afgreitt málið.
OTVEGSBANKINN
— Hvað er þá hæft í því,
að Útvegsbankinn, sem lofað
hafði málinu stuðningi, hafi nú
dregið sig í hlje?, spyr tíðinda-
maður Morgunblaðsins Ólaf
Thors.
FRAMH. Á 8JÖTTU Sfi)U
Hið mikla „Lingiaden“-fimleikamót í Svíþjóð í sumar vakti alheims
athygli. Þar voru, sem kunnugt er, flokkar íslenskra fimleika-
manna og kvenna, er gátu sjer bið besta orð fyrir fimleikasýn-
ingar sínar. Myndin er af fimleikaflokki Dana á .:Lingiaden“. —•
Nýtt framfaraspor
Rafknúðir vagnar til fólks-
fiutninga milli Hafnarfjarðar
og Reykjavíkur
Hjer í bænum hefir verið stofnað nýtt fjelag, sem ætl-
ar að koma hjer í notkun nýjum flutningatækjum,
sem eru rafknúðar bifreiðar, og byrja á því, að hafa þær í ferð-
um til fólksflutninga milli Hafnarfjarðar og Reykjavíkur.
Framkvæmdastjóri þessa nýa
fjelags, sem heitir H.f. Raf-
magnsvagnar, er ráðinn Jón
Gauti verkfræðingur og hefir
Morgunblaðið átt tal við hann
um fyrirtækið.
Hann skýrði svo frá, að það
væri tvö ár síðan hann fór að
rannsaka þetta múl, aðallega
með tilliti til þess, hvernig hægt
yrði að nota orku þá sem af-
gangs er frá Soginu. Og hann
hefði sannfærst betur og betur
um það, að það yrði mjög hent-
ugt að nota hana á þennan hátt.
— Hvernig verða vagnarnir
og hvernig eru þeir knúðir?
— Vagnarnir eru líkir og
aðrir bílar á gúmmíhjólum, en
þeir verða miklu stærri heldur
en vagnarnir sem nú eru not-
aðir til áætlunarferða til Hafn-
arfjarðar, munu taka 40—45
manns. Meðfram veginum verð-
ur að gera' rafm,agnsleiðslu, ög
upp úr vögnunum gengur stöng1
upp í leiðsluna og sækir hún
kraftinn, jafnstraum 550 volt.
Vagnarnir geta hagað sjer í
umferð eins og aðrir bílar, tekið
beygjur og hægt á sjer eða
aukið ferðina eftir vild.
Þessir vagnar verða því að mínu
áliti undir bifreiðalögunum, því
að þeir eru sem aðrar þifreiðar að
því einu fráskildu, að þeir eru
staðbundnir við rafmagnslínuna.
— Hvað búist þið við að hafa
marga vagna, og'hvað verður raf-
magnsþörf þeirra mikil?
— Við ætlum að hafa þrjá
vagna í ferðum og gerum ráð fyr-
ir að árleg rafmagusnotkun þeirra
verði 400-500 Jms. kw.stundir. Er
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU