Morgunblaðið - 15.10.1939, Blaðsíða 3

Sunnudagur 15. okt. 1939.
MORGUNBLAÐIÐ
Samtals 17 (af
ca.40)þýskum
kafbátum sökt
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
P£w5 hefir verið tilkynt í
Þýskalandi, að tundurspillun?
verði nú falið að hindra siglingar
til Englands, ásamt kafbátunum.
í Englandi er litið á þetta seni
sönnun þess, hve vel hafi tekist að
sigrast á kafbátum Þjóðverja.
I London 'var í dag tala þýskra
kafbáta, sem tekist heftir að
sökkva, áæfluð 15. Nokkru síðar
í dag var birt áætluð tala í París,
og varð niðurstaða Frakka, að
tekist hefði að sökkva 17 kafbát-
am."
Þegar stríðið hófst var gefið upp
í Þýskalandi, að Þjóðverjar ættu
43 kafbáta, samtals 16.445 smá-
lestir, og 28 í smíðum.
I Englandi var aftur á móti tal-
ið, að Þjóðverjar hefðu ekki uema
33 báta, sem starfræktir væru.
Það var tilkynt í London í dag,
að tveir af kafbátunum, sem sökt
var í gær, liafi verið af stærstu
gerð. Annars eru kafbátar mjög
misstórir. frá 200 upp í 700—1100
smálestir.
Sjóorusta — sam-
kvæmt þrem
heimildum
Prá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Dað er enn talað um orust-
una milli þýsku flugvjel-
anna og bresku herskipanna við
suðurströnd Noregs síðastliðinn
mánudag.
Síðustu fregnirnar eru þessar:
Kosning í háskólaráð.
Laxárvirkjunin kost-
aði rúmar 3 milj. kr.
Virkjunin fullgerð og
straumnum hleypt á
til Akureyrar
A1 _ '
KUREYRINGAR fá nú rafmagn frá hinni nýju
rafveitu við Laxá. Straumi var hleypt á til Ak-
ureyrar frá Laxárvirkjuninni í gær og ein-
hvern næstu daga mun bæjarstjórn taka við virkjuninni af
Höjgaard & Schultz, sem bygt hefir stöðina.
Á hádegi í gær fóru austur að Laxárvirkjun þeir
Steinn Steinsen bæjarstjóri, ásamt bæjarstjórn Akureyrar,
Ottested rafveitustjóra og Jakob Gíslasyni, forstjóra Raf-
magnseftirlits ríkisins. Fóru þeir til að vera viðstaddir, er
straumi yrði hleypt á til bæjarins.
Kostnaður við virkjunina hefir numið rúmum þremur milj.
krónum með núverandi gengi. En í því er innifalin gamla Gler-
árstöðin (um 240 þúsund króna virði), sem rennur inn í Laxár-
virkjunina. Ljósaverð verður það sama, sem verið hefir, 50 aura
á kw. Nýir taxtar verða settir fyrir aðra notkun, en þeir eru ekki
ákveðnir ennþá.
Nýung er það, að reynt verð-
ur að hita upp barnaskólann á
Akureyri með rafmagni og hef-
ir verið bygt sjerstakt hús með
stórum vatnsgeymum, er rúma
um 17 kúbikmetra.Verða geym-J
ar þessir hitaðir á nóttunni og
heita vatnið notað á daginn til
upphitunar á skólanum, átofrt-
kostnaðurinn við þeasar breyt-
ingar á skólaupphituninni eru
um 20 þúsund krónur.
Fyrgreindar upplýsíngar eru
bygðar á samtali, sem frjetta-
ritari vor á Akureyri átti í gær
því nokkrum árum síðar var liafist
handa. enn á ný og komst þá virkj-
mi í framkvæmd 1921. Var þó sú
virkjun mun minni en áður liafði
^yerið áætlað, 330 hestöfl úr svo-
héfnduin Glerárfossi, Árið 1930 var
bætt við Í7t) hestafla dieselhreyfli
hjí' hafði Rafveita Akureyrar þá
vfir 500 hestöflum að ráða. Var
framleiðsla þeirra aðalléga notuð
til lýsingar og hreyfiafls til smá-
iðnaðar.
við Stein Steinsen bæjarstjóra.
1) FRA LONDON: Bresla jjæjarstjári að ,„kum:
flotamálaráðuuéýtið segir, að
þýskv^ í'fégnirnar um að 10
Vþrengjur hafi hæft bresku
herskipin og stórskemt þau,
sjeu ,,ósvífnar“ og „álgerlega
úr lausu iofti gripnar“.
2) FRÁ ÞÝSKALANDI: —
Þýska útvarpið skýrði frá því
í kvöld í útdrætti sínum, úr
skrifum erlendra blaða, að
sænskt skip hefði hitt bresku
flotadeildina, sem varð fyrir
árás þýsku flugvjelanna og að
skipsmenn hefðu skýrt frá því,
að tvö orustuskip hefðu verið
stórskemd, svo að þrðið hefði
að hafa þau í éftirdragi.
3) FRÁ MOSKVA: Rúss-
neska útvarpið skýrði frá því í
kvöld, að Þjóðverjar hafi orð-
ið að viðurkenna að þýsku flug-
vjelarnar hefði ekkert skip
hæft, enda þótt þær hefðu varp
að niður 100 sprengjum og
sjálfir þefðu þeir mist 6 flug-
vjelar, þar af tvær, sem nauð-
lentu 1 Danmörku.
Ágæt fjárhags- 4-
afkoma.
Mjjjg fljótt kom þó ftð því, að
1 orkuframleiðsla var ófullnægjandi
og skorti þá sjerstaklega orku til
iðnaðar, sem óx mjög ört, en á
Akureyri er sem kumiugt er mik-
ill iðnaður á hjerlendan mæli-
kvarða. Þá vantaði þar einnig
Sigur 1)9-
ræðissinnaOa
stúdenta
Kosning- fór fram í gærkvöldí
í háskólaráð og var kosning-
in pólitísk að vanda. Komu fram
þrír listar: A-listi, frjálslyndra, B-
listi róttækra og C-listi lýðræðis-
sinnaðra stúdenta. Atkvæði fjellu
þannig, að C-listinn fjekk 101 at-
kvæði, A 56 og B 49 atkvæði. Einn
seðill var ógildur og 3 auðir.
Þessir fimm menn voru kosnir
af lista lýðræðissinnaðra stúdenta:
Hannes Þórarinsson stud. med.,
Ármann Snævarr stud. jur., Gunn-
ar Gíslason stud. theol., Þorgeir
Gestsson stud. med. og Bárður
Jakobsson stud. jur.
Tveir hlutn kosningu af hvorum
hinna listanna:
Af A-lista: Sigurður Ólafsson
stud. med. og Eiríkur Pálsson stud.
jur. Af B-lista: Árelíus Níelsson
(stud. theol. og Ilögni Jónsson stud.
jur. 1
Er þetta hinn glæsilegasti sig-
ur fyrir lýðræðissinnaða stiidenta.
bem með þessari kosningu lialda
meiri hluta í stúdentaráði. —
í fvrra fjekk listi þeirra 99 at-
kvæði, eu þá voru þeib í kosninga-
bandalagi við Framsóknarmenn,
sem nú skáru sig út úr og kölluðu
sig frjálslynda.
9 nýjar bækur
koma ð búka-
markaðinn
A
—- Jgg tel mikið happr, að
Akureyrarbær skyldi hafa ráð-
ist í LaxárvirkjúftÍTia og verk-
ið skyldi vérða fullgert fyrir
almemtu Vferðhækkunina.
Vérkið hefir gengið greiðlega ,örku til almennrar heiniilisnotk-
Og fylgt hefir verið áætlun ná- unar — og þó í fyrsta lagi til
kvæmlega.Engar teljandi vinnu-
suðu, Komu þá brátt fram raddir
stöðvanir hafa verið og sam-!um að full nauðsyn væri stæm
vinna yfirleitt ágæt bæði meðal J virkjunar, meðal annars vegna
yfirmanna, sem tóku verkið að (hin$ sivaxandi iðnaðar, sem nú var
sjer og bæjarstjórnar og milií orðinn það mikill, að álitlagur
þar affcomn
Stúdentar styðja
Bíó-mál háskðlans
morgun koma þessaí* eftir-
taldar bækur út frá forlagi
ií saf oldarpr entsmið j u: 1. fslensk
fræði (studia Islandica), 5. hefti.
Um dómstörf í Landsyfirrjettinum
1811—1832, eftir dj'. jur. Björn
Þórðarson logmann. — 2. íslenjsk
fræði, 6. hefti. Um hluthvörf, eftir
Halldór Halldórsson, kennara \)ið
gagnfræðaskólann á ísafirðí. —
3- Esperanto III. Orðasafn með
þýðingum á íslensku, eftir Ólaf Þ.
Kristjánsson Irennara. — 4. Esper-
anto IV. Leskaflar. Þórbergur
Þórðarson hefir safnað og húið
undir prentun. — 5. Hjálp í við-
lögum, eftir Jón Oddgeir Jónsson
skátaforingja, með formála eftir
próf. Guðmund Thoroddsen (fjö)di
ágætra mynda er efninu til skýr-
ingar). — 6. Þegar skáldið dó, eft-
ir Skugga. Er þetta söguþáttur
eða smásaga úr Reykjavík, er höf-
undur nefnir öðru nafni „Dauða
Guðmundar Kristmannssonar. —
7. Kertaljós, vinsæla ljóðabókin
hennar Jakobínu Jóhnson. Er
þetta önnur iitgáfa, fyrri fitgáfan
seldist á nokkrum dögum í fyrra.
— 8. Jón Halldórsson prófastúr í
Hítardal. Eftir Jón Helgasön dr.
theol. Þetta er þriðja bók Jóns
biskups Helgasonar af æfisögum
merkra íslenskra manna. Fyrsta
bókin var Meistari Ilálfdán, þá
Hannes Finnsson biskup og nú
Jón Halldórsson. Af þessum þrem-
ur bókum eru prentuð sjerstaklega
pokkur eintök á vandaðan pappír
stóru broti fyrir bókamenn. —
9. Og svo ný barnabók eftir Stein-
grím Arason kennara. Heitiri hún
Segðu mjer söguna aftur“. Eru
>að nokkrar smásögur þýddar og
endursagðar af Steingrími. í bók-
inni eru nokkrar myndir, sem fnt
Barbara Árnason (kona Magnúsar
Árnasonar listmálara) hefir teikn-
að til skrants og skýringar efn-
inu.
lmennur stúdentafundur,
sem
á
Hjúskapur. í gær voru gefin
saman í hjónabati'd tmgfrú Sveina
Sveinsdóttir, líeiði við Kleppsveg
og Bjarni Páisson, bifreiðarstjóri
hjá ríkisspítölunum. Síra Garðar
Svavarsson gaf þait snman. Heirn-
ili þeirra verðtu* á Langarnesvegi
8L
verkfræðinga og annara, er
önnuðust framkvæmdir svo og
verkamanna.
Saga rafvirkjunar-
málsins á Akureyri.
Fyrir fullum 30 árum kotnu
frant fyrstu tillögur um að virkja
Glerá til raflýsingar fvrir Akur-
evri, því á þeim árttra var það
helsta notkun raforkumtar. Þær
tillögur feiigú þó lítinn byr og
fjellu skjótt niður. Það var þó að-
eins í bráð, því að fljótlega komu
þær frarn aftnr og varð það þá til
þess, að verkfræðingarnir Jón
Þorláksson og Guðmundur Hlíðdal
gerðu all-ítarlegar virkjunaráætl-
anir.
Var það fyrir meira en 20 árum.
þégar heimsófriðurinn síðasti stoð
sent liæst. Af völdum ltans fórst
sú virkjún fyrir, en aðeins í hili,
átti
hlnti bæjarbúa
sina.
Rafveita Akureyrar hefiT
því frá upphafi haft ágæta f.jár-
hagsafkomu ©g flest áriu marga
túgi þúsunda í árlegan reksturs-
hagnað og búið agætlega í hag-
inn fyrir stærrí virkjtm. Þannig
jvar árið 1934 ttm 47.000 kr. rekst-
ttrshagnað að ræða, og hefir hann
enn aukist hiii síðustu árín. Þessi
ágæta afkoma varð að vonum
hvatníng til nýrra framkvæmda.
^ haldinn var í fyrrakvöld
Carði, ssunþykti eftirfarandi til
logu:
Fttndurinn lýsir áitægju sinnt
yfit' þeirn ákvörðttnunt háskóla
ráðs, að taka að sjer rekstur kvik
myndahtiss, wg skorar jafnframt á
liæI hæjarstjörn Reykjavíkur að veita
hið umbeðna leyfi í þessn skvni“
Tíílaga þessi var samþykt í einu
hljóði. Á ftmdinum skilaði fráfar
and'i stúdentaráð af sjer störfum
en formaðnr þess hefir verið Sig
urður Bjarnason stucL jur. frá
Vignr.
Eínnig voru stjórnmálaumrseður
Virkjun Laxár-
vatns.
Á árunum 1936
fórtt fram ítarlegar
og 1937
vírkjunar-
rannsóknir og beindist þá athygl
iu í fyrstu að Goðafossi, er reynd
ist ágætlega til virkjunar fallinn
Hjálp í viðlögum. Ný bók með
þesstt nafni, eftir Jón Oðdgeii'
Jónsson, kemur út á lúorgun. Er
efni hennar unt hjálp í viðlögum
bjorgunarsund, lífgun druknaðr
og fleira. Verður bókarhmar nán
ar getið síðar lijer í blaðinu. ísa
foldarprentsmiðja hefir prentað
bókina og verður hún til sýnis nú
yfir helgina, í búðarglugga Bóka
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU. |versl. ísafoldarprentsmiðju.
Úrslitaleikur Vals
og K. R. í dag
Síðasti meistaraflokksleikuir
í knattspymu á þessu ári
fer fram í dag kl. 4. Er það úr«
slitaleikurinn. milli Vals og K.
R. { Walterskepninni.
Leikur þessi verður sjálfsagt
kappsfullur og spennandi- því
bæði fjelögin munu hafa fullap:
hug á að vinna hinn íallega
Waltersbikar, sem kept er um..
Verði veður gott, má búast við
mikilli aðsókn, því knatjtspyrnu-
áhugamenn munu nota fækifær-
ið til að sjá síðasta kappleik
ársins. :
Walterskepnin er ,C'up/-kepni,
þannig, að það fjelag, sem tap-
að hefir einum leik er úr. K. R.
vann Víking með 3:2 í fyrsta
leiknum og Valitr vann Fram
með 4:2. Hver úrslitin verða í
dag er ekki hægt að segja fyrir
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.