Morgunblaðið - 22.10.1939, Blaðsíða 3

Sunnudagur 22. okt. 1939.
MORGUN BLAÐIÐ
3
Möguleikar fyrir nolkun iandflugvjela
Lent á 125 mismun-
andi stöðum
Mikilvæg reynsla Flug-
*
málafjelags Islands
Nýja sfldar-
verksmiDjan
á Raufaihöfn
FLUGMÁLAFJELAG ÍSLANDS hefir nú um
nokkurt skeið gengist fyrir rannsóknum á
möguleikum fyrir því að nota landflugvjelar
hjer á landi sem þátt í innanlandssamgöngum vorum, og
þá helst í þeim tilgangi að bæta úr þar sem erfiðast hefir
orðið á að gera akbrautir.
I rannsóknir þessar hefir verið notuð flugvjelin
TF-SUX með góðum árangri. Hefir vjelinni til þessa dags
verið flogið í 425 klst.
Hjer er um þeim mun markverðari árangur að ræða, sem fjár-
hagsgeta Plugmálafjelagsins er ekki mikil, og hefir því verið flogið
Bieð sjálfboðavinnu fjelagsmanna.
LENT Á 125 STÖÐUM
Rannsóknirnar hafa og tekist mjög yel, því þegar hefir verið
lent á 125 mismunandi stöðum, dreifðum kring um alt land og í
óbygðum.
Síðasti leiðangurinn var farinn á mánudaginn og þá skoðaðir
ýmsir staðir á Vestfjörðunum og lent á 6 mismunandi stöðuin, þag
á meðal í Bolungavík og á Þingeyri.
Meginið af þessurn, 125 lending-
arstöðhm k'émur þó elíki til greina
áð nótá sem flugvöll þegar reglu-
bundið flug með stærri vjelum
hefst. En þó má með smá endur-
bótum finna góðan grundvöll fyr
ir sjúkraflugi með minni vjelum,
og svo er þetta stór liður í að
byggja upp flugvallakerfið, því
nauðsynlegt er að tryggja sem
flesta staði, sem nauðlenda má á,
ef vjel bilar eða stórviðri skellur á.
Hvar eru lend-
ingarstaðir?
Margir af lendingarstöðunum
eru frá náttúrunnar hendi nothæf-
ir sem flugvellir, og aðrir, sein
með litlum endurbótum mætti gera
vel hæfa.
Þar sem slejttir melar eru fyrir
hendi, má oft gera fyrirmyndar
flugvöll með því einu að tína
stærri steinhnullunga úr vellinum;
er best að hreinsa þannig eina eða
tvær brautir í aðal vindáttirnar.
Brautir þessar þurfa ekki að vera
nema , um 50—100 m. breiðar og’
að lengd frá 250 m.
Sæmilega sljettir árbakkar af
þessari stærð eru oft bestu vell-
irnir.
Gæta verður sjerstaklega að því,
að innflugskilyrði á völlinn sjeu
góð. Háar hindranir, svo sem
mannvirki (símálínur, raftaugar
eða byggingar) eða hólar og kletta
stallar, gera innflug og lendingu
eða flugtak (start) vjelarinnar
'erfitt, ef þessar hindranir liggja
annað hvort vindmegin (erfitt
,,start!<) eða hljemegin (erfitt að
komasf inn á völlinn); eh til lilið-
anna mega hindranirnar vera eins
háar og verkast Vill. Hjer er mið-
að við flugvallarstærð 50—100 m.
á breidd og frá 250 m. á. lengd.
Uyer í sínu nágr^nni.
Samkvæmt reynslu Flugmálafje-
lags Islands má því lenda á sæmi-
lega sljettum nielum, engjum, ár-
bökkum, nýræktum, túnum, sj'áta
arsön’dum (jafnVél þótt þéif sjeu
allþungir fyrir gangandi menn)
og að vefrarlagi á fraustum ís,
eða syélU, 4em hvað stærð- snerta
nppfylla áðurnefnd skilyrði.
Úti um land ættu menn að gt-i
huga það, hvar hentugast væri fyr- |
ir flugvjel að lenda, hver í sínu ná-i
grenni. Hver sveit þarf að eignast;
sæmilegan flugvjelalendingarstað.!
Hjer þarf ekki að vera um að
ræða dýran flugvöll, heldur aðeins1
völl nægilegan fyrir minni vjelar,
því auðvitað yrði að nota ódýrari
flugvjelar við sjúkraflug og aðra
smærri flutninga.
Ohætt er að segja, að ekki muni
standa á Flugmálaf jelaginu að
veita allar upplýsingar, varðandi
þetta málefni.
Um þá þýðingu, sem það getur'
haft að liafa flugvöll við bæjar-
dyrnar, þegar slys eða veikindi
bera að höncfum, er óþarft. að fjöl-
yrða, því þar hefir reynslan skorið
úr á alveg ótvíræðan hátt.
Og þægindin —
Og ef einhver skyldi efast um.
þægindin, þá ætti hann að spyrja
iOræfabúana, sem fyrir tilstilli
TF-SUX oft á tíðum hafa fengið
dagblöðin nokkrum klukkustund-
um eftir að þau komu úr prent-
smiðjunni í Reykjavík.
„Margan bóudann hefir gripið
undriuk ‘, sagði ; Agnar Kofoed-
Hánsen flugmaður, í samtali við
tíðindamann Mbl. í gær, „þegar
TF-SUX hefir sest eins og skjá-
hrafn á túnblettinn þeirra — og
mörgum hefir orðið alltíðrætt um
þá hephi, að kafa flugvöll við
bæjárdyrnar“.
FRAMH. Á S.TÖTTU SÍÐB.
— og viðbótin
á Siglufirði
Stjóm síldarverksmiðja rík-
isins hefir nú verið falið
að sjá um byggingu hinnar
nýju síldarverksmiðju á Rauf-
arhöfn, sem verður með 5 þús.
mála afköstum á sólarhrmg.
Ennfremur hefir stjóm síldar-
verksmiðjanna verið falið að
sjá um stækkun á síldarverk-
smiðju ríkisins á Siglufirði um
2500 mál á sólarhring.
Þegar í fyrrahaust höfðu
verið fest kaup á Deita-diesel-
mótor (405 hestöfl) til fram-
leíðslu á rafmagni fyrri verk-
ömiðjuvjelarnar á Raufarhöfn.
Mótor þessi kom hingað til
lands síðastliðið vlor.
' • Ermfremur voru um sama
leyti fest káup á efni í verk-
smiðjuhúsið og var það reist í
sumarl
! Nti í sumar ha'fa verið keypt-
ar allar vinsluvjelar, bæði í
yefksrhiðjuna á Raufarhöfn og
í hina fyrirhuguðu stækkun
verksmiðjanha á Siglúfirði. Vjel
ar þessar eru keyptar aðallega í
,Noí*egi, en nokkur hluti þeirra
4-'SVíþjóð og Danmörku. Vjel-
arnar voru keyptar áður en
verðhækkun varð á þesskonar
vjelum vegna stríðsins. Koma
þær hingað til lands í byrjun
næsta árs.
Fest hafa verið kaup á bygg-
ingarefni í mjölgeymsluhús,
síldarþró, bryggju, bryggju-
palla á Raufarhöfn, óg er það
sumpart á leiðinni hingað og
sumpart væntanlegt fyrir ára-
mót.
Nýja verksmiðjan á Raufar-
höfn og viðbótin á Siglufirði
verða tilbúnar til vinslu fyrir
næstu síldarvertíð, ef engin ó-
vænt óhöpp koma fyrir.
Útgerðarmenn og sjómenn
vænta sjer mikils hagnaðar af
hinni nýju verksmiðju á Rauf-
arhöfn sem þeir telja að dreg^
ist hafi alt of lengi að bygð yrði.
Talið hefir verið af kunnugustu
mönnum, að afli flestra hinna
minni síldarskipa nluhi aukast
um 25—33% við það, hve le.ið-
in frá síldarmiðunum við Langa
nes og fyrir Sljettu styttist hjá
þeim, er þau geta lagt afla sinn
á lancl á Raufarhöfn í stað þess
að þurfa að sigla með hann alla
leið til Siglufjarðar.
Ríkisskip, Esja yar ú Vopnafirði
á hádegi í gær. Súðin er í Reykja-
vík.
Nýja kirkfan á Akureyri

Akureyrarkirkja sem reist hefir verið á höfðanum fyrir of-
an Torfunefið er nú komin undir þak. Er mynd þessi tekin af
kirkjunni fyrir nokkrum dögum. Snýr framhliðin með turnununy
tveim í austur og verða gerðar tröppur upp á höfðann beint upp
að kirkjudyrum. Talið er að þrepin vérði 90 alls frá torginu og
upp að dyrunum.
Kirkjan er rúml. 30 metrar á lengd frá dyrum inn í kór, en
11 metrar er hún á hæð frá gólfi og upp undir mæni. Á fram*-
hliðinhi milli turnanna á að vera tímaklukka, en kirkjúklukkur
í öðrum turninum. Guðjón Samúelsson hefir teiknað kh-kjuna.
Eins og kirkjan er nú, hefir hún kostað rúmlega 100 þús.
kr. en búist við að hún kosti fullgerð hátt í kr. 200.000, og verði
fullgerð á næsta ári. j.
—-Erlendir—
ferðamenn
C^A OO ferðamenn komu
hingað með stóru
ferðamannaskipunum í sum-
ar (samkv. upplýsingum frá
Ferðaskrifstofu ríkisins).
Hafa aðeins einu sinni áð-
ur komið jafnmargir eða
fleiri ferðamenn með ferða-
mannaskipunum, árið 1934,
7027 manns.
I fyrra komu 6176 mans.
Farþegaflug með
TF-ðm helst
eftir helgina
C lugvjelin TF-ÖRN mun hefja
Á farþegaflug núna eftir helg-
ina. Verður haldið uppi farþega-
flugi norður til Akureyrar í vet-
ur, á sama hátt og* í fyrravetur.
Eins verður flogið til annara staða,
ef þess er óskað.
Flugvjelin befir verið í „klöss-
un“ síðustu sex vikurnar, eða frá
því hún kom úr síldarleitinni í
snmar. Ilefir staðið á nokkrum
varahlutum frá útlöndum, sem
komu með „Lyru“ síðast.
Flugmaður á vjelinni verður
Orn O. Johnson.
Sjúklingar á Vífilsstöðum hafa
beðið Mor.gnublaðið að flytja síra
Jóni Auðuns þakkir. Hann heim-
sótti þá á sunnudaginn og flutti
fyrirlestur, sem hann kallaði: „Sýn
ir við dánarbeð“.
Sfðustu útihljúmleikar
Lúðrasveitar Reykja-
víkur í dag
■ - ^
Lúðrasveit Revkjavíkur heldujr
síðasta útihljómleik sinn, á
þessu sumri á Austurvelli í dag,
kl. 3 ef veður leyfir. Hefir L. R.
jafnan leikið fyrir bæjarbúa á al-
mannafæri einu sinni í viku í sum-
ar. Auk þess við ýms tækifæri, s.
s. íþróttamót og á samkomum utan
bæjar. — M. a. fór L. R. hljóm-
leikaferð austur og norður um
land í júlí í sumar og ljek endur-
gjaldslaust fyrir almenning á 14
stöðum. Þótti það góð nýung og
vel farið, að L. R. hlaut dálítinn
opinberan styrk til fararinnar.
Starf L. R. er að ýmsu leyti
merkilegt. Hún hefir nú starfað x
17 ár. Hæpið er, að starfi L. R.
hafi verið veitt verðskulduð at-
hygli. Um einskonar sjálfviljugt
þegnskyldustarf er að ræða, Sum-
ir meðlamanna hafa starfað í L.
R. allan tímann. Er um algert á-
hugastarf að ræða, því enga
greiðslu nje efnalegan ávinning
hafa þessir menn hlotið. Hinsveg-
ar eytt miklum tíma í starfið og
greitt að mestu eða öllu úr eigin
vasa kostnað á. hljómleikaferðum,
t. d. í ferð vestur og norður nm
lancl árið 1925, til Norðurlands
1937 og víðsvegar um Suðurlarid,
og loks í nefnda austui’- og norð-
urför í sumar.
Flest árin hefir Reykjavíkurhær
styrkt L. R. með 5000 kr. Styrkn-
um og öðrum tekjuin sínum hefir
L. R. varið til áhaldakanpá,
kenslu, hljómsveitarstjóra og í
hljómskálann við Tjörrima, setix
í'eistur var á árinu 1923.
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐU.