Morgunblaðið - 29.03.1940, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐlf*
Föstudagur 29. mars 1940.
Svíar vígbúast af kappil Herstjórnir
Breta og Frakka
treysta sam-
vinnnuna
Til hernaðar utan
landamæra sinna
Hann kvaddi sfálfboffa-
liðana i ^œr
Finska stjórnin nýja styóur
Norðurlandasamrinnu
Frá frfettaritara vorum.
[ Khöfn í gær.
MEÐ HVERJUM DEGI sem líður leggja Svíar
meiri áherslu á hervæðing sína. Samkvæmt
fregn frá Stokkhólmi er nú giskað á, að
sænska þjóðin leggi 5 miljónir króna á dag í að auka og
bæta vígbúnað sinn.
Það er tekið sjerstaklega fram í þessari Stokkhólms-
fregn, að verið sje nú að gerbreyta öllu skipulagi land-
varnanna frá því sem áður var, t. d. á þann hátt, að flutn-
ingabrautir til hernaðarþarfa verði nú lagðar með það
fyrir augum, að búast megi við því, að sænski herinn verði
kvaddur til vopna á vígvöllum utan landamæra Svíþjóðar.
AUSTURTAKMÖRK NORÐURLANDÁ.
Alt útlit er fyrir að fylgi faxá vaxandi þar í landi með því,
að efnt verði til finsks-sænsks hernaðarbandalags, í fullri viður.
kenning á því, að austurlandamæri Finnlands hljóti að vera og
verða austurvörn Svía. Landvörnum Svía verði því að haga með
þetta fyrir augum.
En þó eru margir málsmetandi
menn meðal Svía á þeirri skoð
un, að styrjöldin milli Rússa og
Finna hafi fært sönnur á, að
Norðurlandaþjóðirnar geti ekki
sameinast í stríði gegn Rússum,
nema samband Rússa og Þjóð-
verja breytist gagngert frá því,
sem það er nú.
TVÍSTRANDI
ÁHRIF
Eins og nú sje komið högum
Finna, segja þessir menn, er hin
finska þjóð varnarlaus gegn
rússnesku hervaldi, Svíar verði
að viðurkenna, að Þjóðverjar
eigi hægt með að koma þangað
áhrifum sínum, en Norðmenn
verði aftur á móti að taka til-
lit til þess, hvernig lega lands
þeirra er með hina miklu strand
lengju fyrir opnu hafi, er geri
það að verkum, að þeir verði
að líta í vesturátt.
SPARTVERJAR
NORÐURLANDA
Það vekur mikla ánægju í
Svíþjóð, hvernig hin nýja finska
viðreisnarsttjórn er. Þeir menn,
sem þar eiga sæti, eru taldir
hinir fremstu sem völ er á, til
þess að stjórna hinu geysilega
vandasama viðreisnarstarfi og
til þess að sameina alla krafta
þjóðarinnar.
Það vekur sjerstaka ánægju
hvaða maður hefir tekið að sjer
utanríkismálaráðherra embætt-
ið. Er Wittings talinn einhver
einlægasti stuðningsmaður nor-
rænnar samvinnu.
Finnar gera sjer það fyllilega
ljóst, að þeir verði að leggja
hart að sjer, þeir verði beinlínis
að lifa við harðrjetti næstu árin.
Finnar verða á friðartímum,
sem á styrjaldartímum sann-
kallaðir Spartverjar Norður-
lar.da.
Ensk flugvjel
skotin niður
í Hollandi
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Hollenskar flugvjelar skutu
niður breska sprengjuflug-
vjel í dag nálægt Rotterdam.
Flugvjelin gat lent sjálf, en
einn maður af fimm, sem í flug-
vjelinni voru, reyndi að bjarga
sjer í fallhlíf, fórst. Hinir kom-
ust af.
Hollenska stjórnin tilkynnir
að flugvjelin hafi verið á flugi
frá austri til vesturs er til henn-
ar sást og fóru tvær hollenskar
sprengjuflugvjelar til móts við
þá bresku.
Eldur kom upp í flugvjelinni
skömmu eftir að hún lenti.
Flugmennirnir fjórir sem af
komust, hafa verið kyrsettir.
önnur erlend flugvjel sást í
dag á flugi yfir Amsterdam.
Flugvjelar voru sendar upp, en
mistu af ókunnu flugvjelinni.
Þá voru loftvarnabyssur í Bel-
;íu teknar í notkun í dag er er-
lend flugvjel sást á flugi hátt
yfir belgísku landi.
Mannerheim, yfirhershöfðingi finska hersins og þjóðhetja
Finnlands, kvaddi sænsku og norsku sjálfboðaliðana í Finn-
landi í gær. I ræðu, sem hann hjelt við það tækifæri þakkaði
hann sjálfboðaliðunum og fór hlýjum orðum um þjóðir þeirra.
Myndin hjer að ofan er ein af þeim fáu myndum, sem teknar
voru af Mannerheim meðan á rússnesk-finska ófriðnum stóð. Er
hún tekin á skrifstofu hans í aðalbækistöðvum finská hersins.
Sunxner Welles kom til New
York í gærmorgun. Þegar eftir
komuna lagði hann af stað til
Washington og gaf Roosevelt for-
seta skýrslu um ferð sína. Hann
átti einnig tal við Cordell Hull
utanríkismálaráðherra. (FÚ)
Norðmenn kyr-
setja þýskan
kafbát
Þjóðverjar mótmæla
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
NORSKA STJÓRNIN hefir ákveðið að kyrsetja
þýskan kafbát, sem norsk herskip tóku í gær-
morgun í norskri landhelgi og fluttu fyrst til
Mandal, en síðan til Kristiansunds. 50 manna áhöfn var á
kafbátnum, sem einnig hefir verið kyrsett.
Þýski sendiherrann í Osló hefir mótmælt þessari kyrsetningu og
heldur því fram, að kafbáturinn hafi leitað inn í norska landhelgi
vegna illveðurs og skemda á bátnum og þessvegna sje ekki leyfilegt
að kyrsetja skipið eða áhöfn þess.
Orjúfandi bræðralag
til framtiðaröryggls
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Yurherst jórnir Breta og
Frakka komu saman á fund
í dag, til þess að ganga frá
sameiginlegri yfirlýsing, sem
þessar tvær bandalagsþjóðir
hafa gert.
Samkomulag þetta eða sátt-
rnáli miðar að því, að treysta
sambandið milli þessara þjóða
svo sem frekast er unt.
Þar segir svo, að stjórnirnar
skuldbindi sig lil þess að gera
enga samninga við nokkra þjóð
um frið cða vopnahlje, nema
áður sje fengið fullkomið sam-
þykki bandalagsþjóðarinnar. og
yfirleitt efna ekki til neinna
sáttagerða við óvinina, nema að
fengin sje fullkomin trygging
fyrir öryggi og friði til handa
þessum bandalagsþjóðum og
fyrir þær þjóðir, sem eru vin-
veittar Yesturveldunum. Engir
friðarskilmálar megi heldur
koma til mála, nema fengin sje
trygging fyrir frelsi og frið-
samlegri sambúð Evrópuþjóða
í framtíðinni.
Sameiginlegur fundur sem
þessi hefir ekki verið haldinn
síðan í desemberlok síðastliðinn.
Á fundi þessum voru 17
stjórnmálamenn og herforingj-
ar. Þar mættust þeir í fyrsta
sinn forsætisráðherrarnir Cham
berlain og Reynaud. En Dala-
dier, fyrverandi forsætisráðh.
Frakka gat ekki mætt á fundi
þessum, eins og til var ætlast,
vegna lasleika.
Kafbátur þessi er 250 smálestir
að stærð og ber nafnið U. 21.
Það vekur athygli, að á bátntim
skuli vera 50 manna áhöfn, þar
sem venjulega er ekki nema 21
maður á kafbáturri af þessari
gerð.
Fiskimaður sagði
til bátsins.
Norskur fiskimaður, sem var
einn á bát sínum að veiðum, varð
fyrstur var við kafbátinn. Sá
hann að kafbátsmenn át.tu í erfið-
leikum með að kafa.
Kafbátsmenn áttu tal við fiski-
manninn og gáfu honuni gjafir
og báðu hann að segja ekki frá
að hann hefði sjeð kafbátinn.
Maðurinn þáði gjafirnar og fór síð
an til iands. Hann taldi það
skyldu sína að láta norsk yfirvöld
þegar vita um kafbátinn og flýtti
sjer í næsta síma.
Norslt herskip fóru þegar á
vettvang og voru flugvjelar í
fylgd með herskipunum.
Þýskt skip strandaði í dag við
strendur Noregs.
Pólskir
flugmenn
í Frakkiandi
O yrstu pólsku flugliðsflokkarn-
* ir eru nú komnir til bæki-
stöðva í nánd við vesturvígstöðv-
amar.
í þessum flokkum eru flug-
menn, sem voru í pólska flughern-
um og tóku þátt í pólsk-þýska
stríðinu. Pólskt fluglið hefir und-
angengna mánuði verið við æfing-
ar bæði í Frakklandi og Bret-
landi.
Kanadiski Rauði Krossinn hefir
sent hjúkrunarsveit með öllum
tækjum til pólska hersins í Frakk-
landi. (FÚ)
Fertug er í dag frú Katrín
Markúsdóttir frá Ytri-Görðum, nú
til heimilis á Langeyrarveg 9,
ITafnarfirði.