Morgunblaðið - 09.10.1940, Blaðsíða 6
6
Miðvikudagur 9. okt. 1940.
MORGUNBLAÐIÐ
Stríðsyfirlit Churchills
FRAMH. AF ANNARI SÍÐU.
aærast í loftárásunum á hverri
nóttu, en reynslan hefði orðið
3Ú, að frá því að stríðið hófst, og
þar til síðastliðinn laugardag
hefðu 8500 manns farist og um
13000 manns særst í loftárásun-
um. Manntjónið hefði aðallega
orðið síðustu vikurnar, en það
hefði farið stöðugt minkandi. —
l>annig hefðu fyrstu vikuna, eft-
ir að árásirnar hófust í stórum
stíl, farist og særst 6000 manns,
næstu viku 5000 manns, þriðju
vikuna 4 þúsund manns óg í síð-
ustu viku 3000 manns. — Mr.
Chnrchill sagði, að ef áfram-
haldið yrði eins og byrjunin, þá
Bpyndi Hitler þurfa 10 ár til þess
aið eyðileggja helming húsanna
í London. En á þessum tíma get-
úr ekki svo lítið hent Hitler
aj'álfan og nasistastjóm hans,
siagði Churchill ,og bætti við:
Mussolini mun einnig læra ýmis-
Jegt, sem hann átti ekki von
á, þegar hann rak rýtinginn í
b^kið á Frökkum.
HEFNDARRÁÐ-
STAFANIR
Úm það, hvort Bretar ættu
að gera hefndarárásir á
Berlín, sagði Churchill, að hefnd
Breta væri að halda uppi lát-
lausum loftárásum þar sem þeir
gætu unnið Þjóðverjum mest
tjón og dregið úr getu þeirra til
að halda uppi árásum á Eng-
Jand.
Mr. Churchill sagði, að
sprengjuflugvjelafloti Breta
væri eitthvað minni en sprengju-
flugvjelafloti Þjóðverja, en
bresku flugvjelarnar hefðu þó
unnið Þjóðverjum margfalt
meira hernaðartjón, en þýsku
flugvjelarnar Bretum.
Hann kvaðst engu vilja spá
um það, að hve miklu leyti
vetrarveðráttan myndi verða til
þess að Þjóðverjar neyddust til
að draga úr loftárásum sínum
á England. En hann kvaðst hafa
góðar vonir um að nýjar aðferð-
ir myndu draga úr áhrifum loft-
árásanna. Mr. Churchill kvaðst
ekki vilja fara nánar út í það
mál, það væri rjettar að láta
óvinina komast að því af eigin
raun hvaða ráðstafanir þettd
væru. Hann ræddi síðan um loft-
va,rnaskýlin og sagði að (rúm
myndu nú verða í öllum loft-
varnaskýlum, enfremur yrði þar
hafður matur, heitir drykkir og
auk þess eitthvað til skemtun-
ar. Loks gat hann þess, að í
smíðum væri [vátrygging, sem
spenti yfir alt landið, gegn tjóni
á eignum í loftárásum.
HERSTYRKUR’
BRETA
Mr. Churchill sagði, að hætt-
an á innrás væri ekki liðin hjá.
Hann sagði að Þjóðverjar hefðu
nú viðbúinn skipakost sem flutt
gæti miljón manna á einni
wmmmmmmmmmmmmmmmmmmrnmmm
nóttu áísjóiium — „eða rjettara
sagt í ajóinn, ef svo bæri und-
ir“, bætti Churchill við.
En Bretar hafa nú 1.700.000
manna heimvarnarlið (þ. e. lið
það, sem byrjað var að skipu-
leggja í sumar), fyrir utan hinn
raunverulega fastaher, sem
þjálfaður væri í Englandi, „en
af því þarf ekki að leiða, að
hann verði pðeins notaður til að
gegna herþjónustu í Englandi".
Mr, Churchill kvaðst vera
þeirar skoðunar, að orsökin til
þess að Þjóðverjar væru ekki
þegar búnir að gera tiíraun til
innrásar í England, væri hinir
glæsilegu loftsigrar breska flug
hersinsl Loftsigrar þessir hefðu
haft í för með sjer, að. flotinn,
sem auk amerísku tundurspill-
anna væri stöðugt áð fá annan
liðsauka, gæti nú fullkomlega
treyst á hinn margreynda mátt
sinn.
Mr. CJJmrcbill hóf síðan^að ræða
nm Dakar. Hann sagði að það,
sem gerst hefði í Dakar, hefði að-
eins aukið' traust það, sem breska
stjómin hefði borið til de Gaulle,
og þreks hans, sem hann hefði
sýnt uudir ejerstaklega örðugum
kringugastæðum. de Gaulle hefði
haft fulla ástæðu til að halda að
mestur hlutx Frakka í Senegalíu
vildu fylkja sjer undir hans
merki. En allar aðstæður hefðu
gerbreyet við það, að þrjú frönsk
beitiskip og 3 franskir txmdur-
spillar hefðu komið til Dakar og
flutt fneð sjer stuðningsmenn
Vichystjóraarinnar af svæsnustu
tegund- Þessum mönnxim hefði
verið fajin stjóm í Dakar, þeir
hefðu verið settir til að gæta
st.randyirkjanna og aimara hera-.
aðarstöðva. Það hefði verið ein-
stök slysni Pg misskilningxxr, sem
hefði valdið því, að hvorki yfir-
sjóliðsforingja Breta eða stríðs-
ráðuneytinu hefðu borist fregnir
um ferðir frönsku skipanna fyr
en um seipan. Báðstafanir hefðu
verið gerðar til að þeir, sem hjer
hafa gerst brotlegir, svari til sak-
ar og alt málið sett í rannsókn.
Mr. Churchill upplýsti að
frönsku herskipin hefðu reynt að
,öu Duala á sitt vald, en tekist
hefði að koma í veg fyrir það.
Hann sagði, að bardagar við
Dakar hefði verið talsvert harðir.
í þessum bardögum hefði tveim
frönskum kafbátum verið sökt,
eldur hefði kviknað í tveim
frönskum tundurspillnm, eitt
yeitiskip Frakka hefði laskast og
auk þess hefði orustuskipið Ric-
helieu enn laskast. Eitt breskt
orustuskip og eitt stórt beitiskip
hefðu laskast, og strax og tími
gæfist yrði að huga vel að þessu
tjóni, en skipin væru haffær og
orustufær.
(Aths. Eftir orustuna við Dakar
skývðu Frakkar frá því, að tvö
bresk orustuskip hefðu laskast,
" j ö! :", i t / j*•! / •'
„Barham“ og „Resolution“, og
auk þess beitiskipið ,,Kent“).
JAPAN:
Mr. Churchill sagði, að Bretar
hefðu fyrir þrem mánuðum fall-
ist á að banná flutninga á á-
kveðnum hergögnum til Eanverja
um Burmaveginn. Þeir hefðu gert
það til þess áð gefa Japönum og
Kínverjum kost á að jafna ágrein-
ingsmál sín á þessu tímabili. En
ekkert hefði verið gert til þess að
jafna þessi ágreiningsmál, óg
Bretar sæju þessvegna ekki á-
stæðu til að hafa Burmaveginri
lokaðan eftir 17. okt., er samning-
urinn við Japana er útrúiíninn.
Japanar hefðu nú gengið í lið
með óvinum Breta með því að
gera samning við þá um að ráð-
ast á Bandaríkin, ef þau ákveða
að veita Bretum hernaðarlega að-
stoð. Mr. Churchill sagði, að þrír
veldasáttmálinn væri svo óhag-
stæður Japönum, að erfitt væri að
varast þeirri hugsxm, að hann
hefði einhver lejuxiákvæði að
geyma. Það værí érfitt að hugsa
sjer, á hvern hátt Þjóðverjar og
Italir gætu hjálpað Japönum, a.
m. k. á meðan Bretar og Banda-
ríkjamenn ættu herskipaflota
sína. Hann kvað sáttmálanum í
fyrsta lagi stefnt gegn Banda-
ríkjxxnum, en í öðra lagi gegu
Rússum.
Mr. Churehill kvað það þó ekki
vilja Breta að egna til óvináttu
við Japana. Hann kvaðst vona að
Japanar sýndu skynsemi eins og
svo oft áður, er þeir hafa átt í
örðugleikum.
SPÁNN.
Mr. Churchill ræddi að lokum
um nýja herflutninga til Austur-
Afríku og um Spán. Hann sagði
að það sem Spánverjar þyrftu
fyrst og fremst væri friður, mat-
ur og möguleikar til verslunar-
viðskifta. Hann sagði, að Bretar
óskuðu þess af alhug, að Spán-
verjar gætu varðveitt sjálfstæði
sitt og samheldni. Hið eina,
sem vekti fyrir þeim væri að koma
í veg fyrir að Spánn yrði opin
leið fyrir Þjóðverja og ítala til að
afla sjer birgða. En ef trygt væri
að þetta yrði ekki, þá vildu Bret-
ar á allan hátt hjálpa þeim til
að varðveita sjálfstæði sitt og að-
stoða þá í viðreisnarstarfi sínu.
Að síðustu mælti Mr. Churchill
nokkur hvatningarorð til þjóðar-
innar. Hann sagði, að þótt á-
standið væri ekki eins ískyggi-
legt og það hefði verið, þá mætti
þjóðin ekki gleyma, hve hræðileg
áhætta hennar væri. Hann kvaðst
ekki geta spáð því, hvernig fram-
hald stríðsins yrði, hve víðtækt,
eða hve lengi það stæði. En lát-
um einkenni okkar og þrek lýsa
upp myrkravöldin, sem berjast
gegn okkur og verða vita, sem
visar þeim leiðina til frelsunar.
LANDSMÁLAFJELAGIÐ VÖRÐUR.
FUNDUR
v^rður haldinn í VARÐARHÚSINU í kvöld klukkan 8%.
FUNDAREFNI:
1. Kosning í fulltrúaráð.
2. Kosning 1 manns í húsbyggingamefnd.
3. Samstarfið. Frummælandi Árni Jónsson
7 frá Múla. STJÓRNEN.
>000000000000000000000000000000000000
Höfum fyrirliggjandi og útvegum með stuttum fyrir-
vara flestar tegundir desimal og búðarvoga.
Ólafur Gfslason & Go. h.f.
Sími‘ 1370.
<><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><><
LOGTAK.
Eftir kröfu tollstjórans í Reykjavík og að undan-
gengnum úrskurði verða lögtök látin fram fara á kostn-
að gjaldenda en ábyrgð ríkissjóðs fyrir ógreiddum tekju-
og eignarskatti, fasteignaskatti, lestagjöldum, hunda-
skatti, lífeyrissjóðsgjöldum pg námsbókagjöldum, sem
fjellu í gjalddaga á manntalsþingi 1940, gjöldum til
kirkju, sóknar og háskóla, sem fjellu í gjalddaga 31. des-
ember 1939, kirkjugarðsgjöldum, sem fjellu í gjalddaga
15. júlí 1940, svo og vitagjöldum fyrir árið 1940, að átta
dögum liðnum frá birtingu þessarar auglýsingar.
✓
Lögmaðurinn í Reykjavík, 8. oktbr. 1940.
BJÖRN ÞÓRÐARSON.
LITLA 81LSTÖBIH Er nokkxxB ftór,
,UPPHITAÐIR BlLAR
1 ■
11 J i Fyrlrliggfandft Hveiti — Haframjöl Kokosmjöl — Kanell heill Cacao — The Efíderl Krisllánsion & Co/ h.f. Sími 1400.
EF LOFTUR GETUR ÞAB EKKI----ÞÁ HVER?
D ’
Skólafötln úr
FATABUÐINNI.
EMOL
TOILET SOAP
í DAG er síðasti söludagur [ 8. flokki.
Happdrætlið.