Morgunblaðið - 20.02.1941, Qupperneq 6

MORGUNBLAÐIÐ
6
Fimtudagur 20. febr. 1941.
Frumvarp um
læknaráð
nnnnnnnmuiflminniiuinuuuuiniiautuimiiiiiiimniiim
j Frumsýning j
| á „Nitouctie" |
| i kvöld |
luuuuuiuinuiiuiuiuiu inuiiiiHiniuiuiunnuíii
perettan Nitouche með
Lárus Pálsson í aðal-
hlutverkinu verður sýnd í fyrsta
sinn í kvöld. Mun mörgum leika
hugur á að kynnast leik Lárus-
ar Pálssonar í þessu framúr-
skarandi hlutverki.
I raun og veru er Lárus í
Jcvöld að kynna sig fyrir borg-
arþúum, þó hann hafi áður sýnt
sig í litlu hlutverki.
Þessi sýning kemur vafalaust
til með að marka að ýmsu leyti
tímamót í leikhússmálum bæj-
arins, þar sem hafið er sam-
starf Tónlistarfjelagsins og
Leikfjelags Reykjavíkur.
Skattakúgun og
skattarán
FRAMH. AP PIMTU SÍÐU.
▼axandi dýrtíðar. — í öðru lagi
▼erður að lögbanna svokallað
▼eltuútsvar þegar um reksurhalla
*r að ræða hjá skattgreiðanda sem,
þótt undarlegt megi virðast, hefir
▼iðgengist hjer J þriðjá lagi verð-
ur að þfeyta álagningar- og inn-
heimtuskipulagi hinna opinberu
(persónulegu) gjalda þann veg,
Íð hvorutveggja verði eínþætt, en
kki tvíþætt, eiias óg nú er. Myndi
dík fyrirkomulagsbreyting hafa
átórfeldan sparnað í för með sjer,
Bem aftur leiddi af sjer skatta-
jsekkun. Loks verður að lækká
Bkattstigariá. — Lágmarkskraf a
Bkattþegnanna hlýtnr að verða
▼eruleg lækkun, a. m. k. 50%, á
tekjuskatts- og útsvarsgjaldstig-
jonum óg gjaldstigum annara
skattalaga, svo sem fasteigna-
jgjáidá, óg méð hagsýni og spar-
jsemi í ráðstöfunum á opinberu f je
lætti að vera auðvelt að veita skatt-
Jjegnunum, eftir hart nær tveggja
áratuga skattakúgun, þessa skatta-
.lækkun, enda ér skattþegnunum
yfirleitt ofraun að rísa undir
hærri sköttum, á eðlilegum og
▼enjulegum tímum.
j Reykjavík 15, febrúar 1941.
Gunnar Þorsteinsson.
Revyan
FR.AMH. AP ÞRIÐJU 3ÍÐU.
I revýunni' eru að vanda mörg
frum-ort kvæði með nýjum „slög-
urum“.
Meira hafðist ekki upp úr þess-
um náungum. Við næstu spurn-
ingu, sem fyrir þá var lögð, ruku
þeir á dyr.
Revýur Reykjavíkur Annáls eru
bæjarbúum Iöngu kunnar. Annáll-
inn hóf starf sitt með „Spönskura
nóttum“ 1923. Ekki þarf að efa,
að þessi nýja revýa verður vinsæl,
eins og hinar fyrri.
Prumsýningin er á mánudag;
en önnur sýnihg á þriðjudag.
Vilmundur Jónsson hefir, í sam-
ráði í fjelagsmálaráðherra,
flutt frumvarp um læknaráð.
Segir svo í 1. gr.;
I læknaráðinu eiga sæti eftirtald
ir læknar;
1) Landlæknir, sem er forseti
ráðsins,
2) kennarinn í rjettarlæknis-
fræði við Háskólann,
3) kennarinn í heilbrigðisfræði
við Háskólann,
4) kennarinn í lyfjafræði við
Háskólann,
5) yfirlæknir lyflæknisdeildar
Landsspítalans,
6) yfirlæknir handlæknisdeild-
ar Landsspítalans,
7) yfirlæknir geðveikrahælis
ríkisins,
8) yfirlæknir Tryggingarstofn-
unar ríkisins,
9) formaður Læknafjelags fs-
lands.
Verði ráðið á þennan hátt ekki'
skipað 7 eða 9 mönnum, skipar
ráðherra lækni eða lækna til við-
bótar í ráðið, uns 7 ern, en einn,
ef 8 eru fyrir.
í 2. gr. segir;
Það er hlutverk læknaráðsins að
láta dómstólunum, ákæruvaldinu
og stjórn heilbrigðismálanna í tje
sjerfræðilegar umsagnir varðandi'
læknisfræðileg efni.
Læknaráðið lætur meðal annars
í tje umsagnir um hverskonar
læknisvottorð, sem lögð eru fyrir
dómstólana, enda sje þeim beint
til ráðsins samkvæmt úrskurði
dómara.
Læknaráðíð lætur og stjórn heil-
brigðismálanna í tje áli't sitt á því,
hvort tiltékin aðgerð, hegðun eða
framkoma læknis, tannlæknis,
nuddara, lyfsala, hjúkrunarkonu,
ljósmóður eða annara þvílíkra heil-
brigðisstarfsmanna sje tilhlýðileg
eða ekki.
Læknaráðið lætur og stjórn heil-
brigðismálanna í tje álit sitt í sam-
bandi' við mikilsverðar heilbrigð-
isframkvæmdir, einkum varðandi
meiri háttar sóttvarnarráðstafanir.
J greinargerðinni segir':
Það hefir þótt koma í ljós við
málarekstur fyrir dómstólum, ;éjf
snertir lækna og læknisfræðileg
efni, að erfiðleikar geti orðið á
því fyrir ólæknisfróða dómara að
skera þar úr á viðhlítandi hátt. í
slíkum málum liggja að vísu oft-
ast vottorð og álitsgerðir lækna,
en þá að jafnaði frá fleirum lækn-
um en einum, og sá hængurinn á,
að illa eða ekki vill bera saman.
Hlýtur þetta að leiða til meiri og
mirnni ágreinings meðal dómara og
hæpinnar dómsniðurstöðu eða
dóma, sem vjefengdir verða og þá
líklegir til að spilla trausti manna
á dómstólunum. Skortir hjer auð-
sjáanlega eitthvert æðsta ráð lækn
isfróðra manna, er málum varð-
andi lækna og læknisfræðileg efni
megi áfrýja til og dómstólamir
geti síðan stuðst við. Eru slíkar
stofnanir til í öðrum löndum og
þykja ómissandi.
Ýmsar nýjungar í heilbrigðis-
Iöggjöf hinna síðustu ára hafa
leitt til þess, að málum af þessu
tagi fjölgar ört fyrir íslenskum
dórnstólum, og er lítt sjeð fyrir
eudann á því. Má þar einkum til
nefna læknalögin, fóstureyðinga-
lögin, lögin nm afkynjanir og van-
anir, lögin um matvælaeftirlit. og
síðast en ekki síst alþýðutygginga-
lögin. Hefir tryggingayfirlæknir-
inn vakið athygli á því, hve allur
málarekstur) í tryggingamálum sje
erfiður og dómsúrslit hæpin, með-
an dómararnir hafi ekki við ann-
að að styðjast en sundurleit lækn-
isvottorð, og telur hann ekki mega
dragast að koma hjer annari skip-
an á. Að öðrn leyti hefir einkum
verið fundið til þess í sambandi
við túlkun á ákvæðum læknalag-
anna ,að vant væri einhverskonar
yfirdóms lækna þar að lútandi.
Hafði landlæknir vakið máls á
því við læknafjelögin, sem nú hafa
tekið afstöðu til málsins í heild og
tjáð sig eindregið fylgjandi frv.
því, er hjer liggur fyrir.
Aðalfundur Bakara-
meistaraíjelagsins
A ðalfundur Bakarameistara-
fjelags Reykjavíkur var
haldinn 28. jan. s. 1. Eftir 20
ára starf, sem formaður fje-
iagsins, baðst Stefán Sand-
holt eindregið undan endur-
kosningu og sömuleiðis gjald-
keri fjelagsins, Davíð ólafs-
son. Kosnihgu hlutu: Björgvin
Friðreksson formaður, Alfreð
Nielsen gjaldkeri. Theodór
Magnússon ritari.
Fjelagið starfar af miklum
áhuga að velferðarmálum
stjettarinnar, og hefir nú um
nokkur ár haft sameiginlega
innkaupsstofnun, til kaupa á
erlendum efnivörum.
Fyrir liðugu ári síðan var
stofnuð Sultu- og efnagerð
bakara. Nú er til athugunar, að
fjelagsmenn komi sjer upp
hænsnabúi, til hagnýtingar þess
úrgangs, sem til fellur við dag-
legan rekstur.
Erlendar viðskífta-
leiðir okkar
i
PRAMH. AP ÞRIÐJU SÍÐU.
Þegar litið er á aðalviðskifta
leiðimar, þá kemur í ljós að
vörustraumurinn frá okkur og
til okkar, frá einstökum lönd-
um hefir ekki verið jafn. Þann-
ig nemur útflutningur okkar til
Bretlands rúmlega 59 miljón
krónum meir að verðmæti, held
ur en innflutningurinn frá Bret-
landi. Hinsvegar höfum við
keypt af Bandaríkjunum fyrir
kr. 1,4 milj umfram það, sem
við höfum selt þeim.
Spánverjum höfum við selt
fyrir 4,2 milj. kr. og Portúgöl-
um fyrir 4,1 milj. umfram það,
sem við keyptum af þeim.
Minningarorð um
Guðmund Guðmundsson
F. 17. maí 1871. D. 11. febr. 1941.
uðmundur var ættaður úr
Norður-Þingeyjarsýslu. Fað-
ir hans var Guðmundur Einarsson,
bóndi á Einarsstöðum í Núpasveit
og víðar norður þar góðkunnur
maður. Kona hans og inóðir Guð-
mundar yngra var Sigurveig 111-
ugadóttir bónda í Núpskötlu á
Sljettu, Kjartanssonar. Illugi var
hálfbróðir Bólu-Hjálmars skálds,
sammæðra. — Kona Hluga var
Sigríður, dóttir Magmisar Jóns-
sonar í Núpskötlu, er var mjög
nafnkunnur nyrðra um sína daga.
einkum sakir frábærs ljettleika og
þols í langferðum. Yar hann ým-
ist kendur við heimili sitt og nefnd
ur Kötlu-Magnús, eða Hlaupa-
Mangi. Oft var hann sendur í
langferðir, er nauðsyn bar til. Eru
enn til margar sagnir um hvat-
leik hans og sumar skráðar. Kötlu-
Magnús var bróðir Ingileifar, móð-
ur Magnúsar föður Guðmundar
skálds (Jóns Trausta). Kona Kötlu
Magnúsar var Guðrún Pálsdóttir
frá Gunnarsstöðum í Þistilfirði
Magnússonar, alsystir Gottskálks
hreppstjóra að Fjöllum í Keldu-
hverfi, sem margt manna er frá
komið. —
Guðmundur mun hafa komið til
Seyðisfjarðar nokkru fyrir alda-
mót og dvaldist hann hjá frænd-
konu sinni frú Jóhönnu Steinholt
og manni hennar Stefáni kaup-
manni. Fór hann frá þeirra ágæta
heimili í Möðruvallaskóla og lauk
þar prófi með fyrstu einkunn vor-
ið 1897. Litlu síðar fór hann til
Noregs og dvaldist um skeið í lýð-
háskólanum í Voss, en þá var þar
skólastjóri hirin nafnkunni skóla-
maðuv Lars Eskeland. og dáði Guð
mundur hann alla ævi síðan.
Að loknu nó.tni hvarf Gnðmund-
ur til Seyðisfjarðar og gerðist
verslunarmaðiir. Vann hann þar
nm tnttiigu ára skeið, fyrst við
PÖntunarfjelag Fljótsdalshjeraðs,
síðan hjá St. Th. Jónssyni, fyrst
bókhaldari síðan déildarstjóri.
Arið 1919 fluttist Guðmundur
hingað til Reykjavíkur og var
starfandi í ýirisum skrifstofum',
síðastliðin áttá ár hjá Brtinabóta-
fjelági fslands.
Stárf sitt stundaði Guðmundur
af mikilli trúmensku og svo stakri
stundvísi, að eigi bar út af.
Rös ppn kur rlill
ðöll ósk 1. m U111 ast ars.
F. Hansen
Hafnarfirði.
Guðmundur Guðmundsson.
Svo var Guðmundnr mikill hófs-
maður alla ævfi, að aldrei neytti
hann víns nje tóbaks, en hlutlaust
Ijet hann um háttu annara í því
sem öðru. — Guðmundur var
manna hógværastur í öllu dagfari
og svo orðvar og grandvar í hví-
vetna sem verða má. Barngóður
var hann svo að af bar. Síðustu
árin var Guðmundur mjög farinn
að heilsu, en gekk þó að vinnu
sinni, lá rúmfastur síðan að áliðnu
sumri og andaðist í sjúkradeild
Elliheimilisins 11. febrúar s.l. —
Verðnr borinn til grafar í dag. ,
B +8.
Hæstirjettur
PRAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU.
höfð hliðsjón af ofangreíndu mati, en
með því að nokkuð meira má til þess
líta en matsmennimir hafn gert, at?
geymslutíminn var allsendis óákveðinn
og vörumar mátti taka fyrirvaralanst,
hvenær sem var, þá þykir geymslu-
gjaldið hæfilega ákveðið 1200 krónnr.
Svo verða og vextir dæmdir af þeirri
.fjárhæð eins og gagnáfrýjandi gerir
kröfu til.
Eftir þessum úrslitunx þykir rjett,
að aðaláfrýjandi greiði gagnáfrýjanda
samtals 600 krónnr í málskostnað f
hjeraði ög fyrir hæstarjetti".
Einar B. Guðmundsson hrm.
flutti málið fyrir Síldarbræðsl-
una, en Garðar Þorsteinsscm
hrm. fyrir Versl. Sigf. Sveiris-
sonar.
Aheit á Háskólakapelluna; B.
G., Hafnarfirði, 50 kr. — Kærar
þakkir. Á. G.
;Til Strandarkirkju. M. 15 kr.
Steindór litli 10 kr. N. N. 2 kr.
Gestur 10 kr. Gamalt áheit 10 kr.
Ónefndur 10 kr. J. G. 10 kr. S.
B. (gamalt áheit) 2 kr. Ónefndur
■ 5| kr. K. K. 5 kr. S. L. 25 kr, J.
G. (gamalt, áheit) 10 kr. S. G
(gamalt áheit) 2 kr.
Sveinn Gunnarsson
læknir gegnir læknisstörfum mín-
tun til mánaðamóta.
Matth. Einarsson.
Dansskóli
Báru Sígurjónsúóttur
byrjar ekki fyr en á þriðjudaginn
kemur.