Morgunblaðið - 20.06.1941, Qupperneq 6

MORGUNBLAÐIÐ
6
Föstudagur 20. júní 1941.
Iþróttakflnnaraþingið
nULKBL AT >WDJU BÍBV
jþáttinn niætti vanrækja n.je held-
nr sinna öðrum um of. á kostnaö
hins, þvf að samhæfður þroski
líkama og sálar væri sá grunnur,
er manngildi hinnar íslensku þjóð
ar bygðist á.
Frá því árla morguns til kvölds
skiftust á íþróttaiðkanir, íþrótta-
sýningar, erindi, umræður og sam-
töl.
Þeir sem hjeldu sjerstök erindi
voru þessir: Björn Jakobsson
íþróttaskólastj. Laugarvatni: Um
fimleika. Þorgeir Sveinbjarnarson
frá Laugum: Um hljómlist við
fimleikaiðkanir. Þorsteinn Einars-
son íþróttafujltrúi: Glíman sem
kerfisbundin hópíþrótt í skólum.
Hr. læknir Óskar Þórðarson:
heilsufræðilegt erindi, bygt i
reynslu hans sem íþróttalæknis.
dr. phil. Símon Jóh. Ágústsson:
'Um sálfræðileg atriði varðandr
íþróttakensluna. Jón Pálsson sund-
kennari; Þróun sundsins, sund-
kenslan og þjálfun ýmsra sund-
aðferða, SundaðEerðir sýndi' Jón-
as Halldórsson sundkennari. Ól.
Ólafsson frá Reykjanesi: Um
sundprófstig. Friðrik Jesson frá
Vestmannaeyjum:. Um sundkenslu
sjómanna. Þorgils Guðmundsson
frá Reykholti: Um íþróttakenslu
í hjeraðsskólum. Tryggvi Þor-
steinsson frá Akureyri: Um skíða-
göngur og gönguferðir. Þorsteinn
Einarsson: Um endurreisn hinnar
fomu baðstofu. Aðalsteinn Halls-
son úr Rvík kendi ýmsa leiki,
m. a. körfuboltaleik.
Lagður var grundvöllur undir
leikfimi og íþróttaiðkanir alt frá
þeim skólahjeruðum, þar sem far-
kensla er, upp í þar sem hinar
bestu aðstæður eru fyrir hendi og
að sundnámið verði þegar á næsta
vori komið á í Öllum skólahjer-
uðum landsins. Sú hugsun, að gera
íþróttaiðkanir almennar, glaðværa
leikstarfsemi, svo að íþróttirnar
fæði af sjer hinn sterka vilja, sem
síðan færist inn í dagleg störf og
skapi saniliug. glaðværð og hrein-
læti, og siðferðilega og líkamlega
hreysti og þá framkomu, sem reki
af sjer þann leiða orðróm, sem
hafður er eftir Einari skáldi
Benediktssyni, ,,að enginn Islend-
ingur kunni að standa, sitja nje
ganga“.
Þinginu var slitið af forsætis-
ráðherra í kaffisamsæti í Ódd-
fellowhöllinni.
í sambandi við þingið fóru fram
tvær íþróttasýningar, önnur und-
ir stjóru Björns Jakobssonar, hin
undir stjórn Jóns Þorsteinssonai.’.
Starfsmannafjelag Velsmiðjunu-
ar „Hjeðinn“ efndi til skemtiferð-
ar á Þingvelli um s.l. helgi. — Á
sunnudag kl. 2 flutti Sigurður
Skúlason magister mjög snjalt
erindi um alþingi til forna og
Þingvelli, og að því loknu fór
fram íþróttakepni meðal starfs-
manna. Síðan var sameiginleg
kaffidrykkja í Valhöll og voru
ræður fluttar undir borðum. Róm
uðu ræðumenn mjög hið ágæta
samstarf, er ríkti meðal hanna
ýmsu starfsgreina fyrirtækisins.
Að lokum var svo stiginn dans og
þótti ferð þessi takast með mikl-
um ágætum. Þáttakendur voru á
annað hundrað manns.
75 ára:
Frú Jóhanna
Pálsdóttir
til heimilis á Fjólugötu 21, Reykja
vík (fædd 20. júní 1866), kona
síra Jóns Árnasonar fyrverandi
sókparprests á Bíldudal.
Frú Jóhanna er dóttir merkis-
hjonanna Páls Símonarsonar og
Sigríðar Jónsdóttur, er lengi
bjuggu að Dynjanda í Arnarfirði,
og var faðir hennar sem og bræð-
ur hans aílir annálaðir dugnaðar-
og atorkumenn.
Frú Jóhanna er hin ágætasta
kona og má með sanni segja, að
þegar þau hjón fluttu hjeðan frá
Bfldudal til Reykjavíkur árið
1928, er síra Jón hætti prestskap
vegna vanheilsu, að alment var
þeirra mjög saknað, því vinsæld
þeira var mikil, enda var gest-
risni þeirra hjóna og hjálpsémi
öll svo af bar.
Þeim síra Jóni og frú JóhÖnnu
varð 8 barna auðið.
Einn son sinn, Árna, mistu þau
ungan, en annar sonur þeirra, Páll,
druknaði af fiskiskipinu „Gyðu“
er fórst 1910, hinn mesti efnis-
piltur. 6 börn þeii’ra eru á lífi,
þau eru: Sigríður, gift Sigurði
Magpússyni prófes∨ Anna, gift
Guhnari Bjarnason verkfræðing;
Ragnheiður bankaritari, ógift;
Svanlaug, gift Gísla Pálssyni
lækni; Marinó, giftur Soffíu Veð-
hólm, og Árni, giftur Stefaníu
Stefánsdóttur.
Jeg veit að frú Jóþönnu munu
berast margar hugheilar kveðjur
óg árn^ðaróskir á þessum 75 ára
afmælisdegi hennar.
Bílddælingur.
75 ára:
Kristín Jónsdóttir
Akureyri
Akureyri í gær.
jötíu og fimm ára er í dag,
19. júní Kristín Jónsdóttir,
nú til heimilis ,hjá syni sínum,
Steindóri Steindórssyni inenta -
skólakennara á Akureyri.
Kristín var ráðskona við Möðru-
vallaskóla átta síðustu árin, er
skólinn starfaði þar.
Hún hefir notið óvenjulega
mikilla vinsælda allra þeirra, er
hafa haft kynni af henni um
æfina. H. Vald.
Rakarastofur bæjarins verða
opnar til kl. 8 í kvöld, en ekki
oþnar nema til kl. 2 á morgun.
Verður almennri slysa-
tryggingu komið á vegna
ófriðarins ?
Laust fyrir þinglok flutti Jóh.
G. Möller þingsályktun í
neðri deild Alþingis um þetta efni,
og var hún samþykt með einróma
fylgi deildarinnar.
Er ályktunin á þessa leið:
„Neðri deild Alþingis ályktar
að skora á ríkisstjórnina að rann-
saka möguleikana fvrir því. að setc
verði á stofn sameiginleg persónu-
trygging landsmanna vegna ófrið-
arins, og telur deildin rjett, að
ríkisstjórnin komi slíkra trygg-
ingu á fót, ef fært þykir“.
í greinargerð fyrir ályktuninni
segir svo:
Fyrir Alþingi liggur nú frum-
varp um ófriðartryggingar, og er
borið fram að tilhlutun hæstvirts
atvinnumálaráðherra. Með frum-
varpi þessu er trygt sameiginlega
fasteignir, lausafje og vÖrubirgðir
gegn tjóni af völdum ófriðarms.
Er þessi ráðstöfun talin mjög
eðlileg og mælist vel fyrir. Mætti
því ætla, að ekki yrði það talið
óeðlilegra eða myndi mælast síður
vel fyrir, að landsmenn yrðu trygð
ir sameiginlega fyrir líftjóni al
völdum hernaðarins.
Hafði flm. þessarar þingsálykt-
unar hugsað sjer að bera fram
sjerstakar breytingartillögur um,
þetta efni í sambandi við frumi
varpið um ófriðartryggingar, en
komst brátt að raun um, að ekki
væri hægt, að svo áliðnu þingi,
að afla þeirra upplýsinga og þeirr-
ar sjerfræðiþekkingar, sem nauð-
synleg er til undirbúnings tillög-
um í þessu skyni, enda eðlilegasi
og hentugast, að ríkisstjórnin
framkvæmi nauðsynlega rannsókn
málsins. Er þess Vegna farin sú
leið, sem greinir í framangreindri
þingsályktun, og ér þáð' skoðun
flutningsmanns, að athugun ríkis-
stjÖrnarinnar muni leiða það í ljós,
að tryggingar þær, sem hjer itm
ræðir, verði settar á stofn vonmn
fyrr.
★
I frumvarpi því um ófriðar-
trvggingar, sem vitnað er í, t
greinargerðinni, og samþykt hefir
verið sem lög frá Alþingi, ér svo
mælt fyrir, að fasteignir, vjelar,
lausafje og vörubirgðir lands-
manna skulu trygðar ^ameiginlega,
komi til tjóns af viildum hernað-
arins. Er þannig alt laúsafje
manna trygt sameiginlega án til-
lits til þjóðfjelagslegs verðmætis
þess, allar vörur, alt frí
dýrmætústu matvörum, niður í
hinn forboðna Breta-bjór, en með
þessum Iögum er ekki gert ráð
fyrir neinni santeiginlegri trygg-
ingtt vegna líftjóns landsmanna.
Virðist ekki óeðlilegt, að þar sem
vjer höfum gert ráð fyrir að taka
að oss sameiginlegar bætur til
handa þeim, sem verða fyrir missi
dauðra hluta vegna ófriðarins, að
landsmenn bindist ekki síður sam-
tökum um að bæta að einhverju
leyti, eftir því sem bætur geta
þar komið til greina, líftjón eða
líkamlegan skaða, sem landsmenn
kynni að verða fyrir af hernað-
araðgerðum. Er þess vegna mjög
þakkarvert, að ályktun þessi
skuli hafa komið fram, og verð-
ur að vænta þess, að ríkisstjórn-
ín bindi bráðan bug að því að
koma tryggingum sem þessum á
fót, enda mun allur almenningur
fylgja framgangi þessa máls með
mikilli athygli.
Samtal við fimt-
ugan skipstjóra
FRAMH. AF FIMTU SÍÍÐU
ir, að alt leikur í lyndi fyrir þeim,
alt hepnast þeini. Og svo er eins
með dattðu hlutina, skipin, intm
skip eru kölluð happafleytur, og
eru það. Og svo eru aftur önnur
skip, sem hepnitt virðist ekki
vera með.
-— Jeg hefi nú haldið að það,
sem kallað er hepni manna, liggi
fyrst og fremst að miklu leyti í
þeim sjálfum, hæfileikum þeirra
og’ skapgerð.
— Já, vitanlega verður maður
að gera ált sem maður getur, seg-
ir gigttrður, og eins vel og maður
getur, alt sem maður tekur sjer
fvrir hendttr. En svo fint ntjer
eitthvað meira korna til viðbótar.
Þegar mjer varð litið á Sigurð
og hinn einbeittá svip hans, þá
datt mjer ,í hug, áð hann myndi
sennilega sjálfur vita, að hve
miklu leyti hann á það, sem hann
kapn að kalla „héþni“ sína, kjark
sírium, dttg og einbeitni áð þakka.
En hitt er það, að vel rná kalla
það ,,hepni“ okkár í'sleirafnga yf-
irleitt, en fyrir öhdvegis atvinnu-
yeg okfcar, útgerðina, sjerstak-
lega, að hjer skuli vera skip-
stjóri, sem lagði út í það fyrir 14
árttm að kvnnast svo Faxaflóa
og gullkistum hans, eins og gert
hefir Sigurður skipstjóri.
V. St.
Rvkfrakkar
Vinnufatnaður
Strigaskór
Inniskór
Gólfdreglar
Laugav, 58.
— Itlnð SjAlfntæfllsmanna —
Auglýsendur þeir, sem þurfa
að auglýsa utan Reykjavíkur,
ná til flestra lesenda í sveit-
um landsins og kauptúnum
með því að auglýsa í
ísafold og Verði.
----- Sími 1600. ----------
Mjólkin
FRAMH. AF FJÓRÐU SÍÐU.
þessá yerðjöfiiun eða uppbætur úr
sjóðnum.
Væri þetta orsökin til þess, aö
hann hefði flutt. þessa þings-
ályktunar tillögu.
Það getur enginn vafi leikið á
því, sagði Pjetur, að samkvæmt
tilgangi sjóðsins, frá almennu
sjónarmiði sjeð, l>á ætti mjólk og
mjólkurafurðir að heyra undir
þessa verðjöfnun.
Verðbreytingar þær, sein orðið
hefðu á þessurn vörum á s.l. ári,
stæðust engan samanburð við
verðhækkun þá, sem varð á þessu
tímabili á sumttjr öðrum fram-
leiðsluvörum.
Orsakanna til þess, að eigi heff
verið enn rætt um þessar vörur
í nefndinni, mundi Jiá helst vera
að leita í þyí, að þannig væri aö
orði komist í samningnum, a5
hann tæki eingöngu til þeirra
vara, sem væru framleiddar til út-
flutnings. Þó væri þetta engan
veginn nægjanleg skýring. Því
það væri alkunnugt, að allmikið
hefði verið flutt út af ostum á
undanförnum árurn til Þýskalands.
Hefði útflutningur þessi farið
vaxandi síðustu árin. Ef gera
mætti ráð fyrir, sem ekki væri ó-
líklegt, að svipuð verðhæfckuit
hefði orðið á ostinum í Þýska-
landi, eftir að stríðið skall á, eins
og reynslan sýndi að orðin var á
gærunum, sem 'tókst að selja
þangað haustið 1939, þá er aug-
ljóst, hve gífuriegt tjón mjólkur-
framleiðendttr hafa beðið við það,
að þessi markaður skyldi lokast.
Samkvæmt orðalagi samnings-
ins átti að , sjálfsögðu að koma
verðuppbót á ostana úr sjóðnum,
á því gæti enginn vafi leikið.
En hvað mjólkina snerti og
aðrar mjólkurafurðir, sem í
venjulegum skilningi teldust ekki
til útflutningsvara, Jtá kvaðst
Pjetur hafa orðað tillöguna með
hliðsjón af því, og taldi hann, að
ríkisstjórninni hlyti eftir öllum
málavöxtum að vera það innan
handar að fá sámþykki fulltrúa
brésku stjórnarvaldanna, sem að
samningunum stóðu, til að viður-
kenna rjettmæti þess, að þessar
framléiðsluvörur gæti einnig köm-
ið til greina við uppbótargreiðsla
úr sjóðnnm. Sagði Pjetur, að sjer
væri kunnugt um, að atvinnu-
málaráðherra Ólafur Thors liti
einnig þannig á þetta, og hefði
áhuga fyrir því, að þessu yrði
þannig fyrir kornið.
Nokkrar ttmræður urðu um til-
löguna. Forsætisráðherra taldi
nokktrr tormerki á framkvæmd
hennar í heild, en gaf liins vegar
yfirlýsingu um, að gefim tilefni
frá Sveinbirni Högnasyni, áð
hann teldi sjálfsagt að verðupp-
bót kæmi á ostana.
Einar Árnasón vildi ekki, að
tillagan yrði samþykt. Bar hann
fram tillögu um að vísa henni til
ríkisstjórnarinnar. Pjetur Ottesen
lagði fast á móti frávísunartillögu
Einars og vildi láta samþykkja
þingsályktunartillöguna.
Málinu lyktaði þannig, að til-
laga Einars, um að vísa málinu til
stjórnarinnar, var samþykt með
17 gegn 13 atkv.