Morgunblaðið - 16.07.1941, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 16. júlí 194U
Rússar neita að
ábyrgjast öryggi
spítalaskipa
Rússar neita að ábyrgjast
ö^yggi þýskra spitala-
skipa í Eystrasalti og í Norður-
íshafinu. Þetta var tilkynt í
Moskva í gær, skömmu eftir að!
í»jóðverjar höfðu tilkynt, að
Jjeir ætluðu að láta spítalaskip
vera í ferðum á þessum slóðum.
Molotoff utanrík5smálaráð-
herra Rússa sagði í gær, að Rúss
ar gætu ekki ábyrgst öryggi
skipanna, vegna þess að þeir
treystu því ekki, að þau yrðu
notuð í samræmi við ákvæði
Haag-sáttmálans, heldur yrðu
þau notuð í hernaðaraugnamiði.
—..........■» ♦ ----
Samkomulagið
í Sýrlandi
PRAMH. AP ANNARI SÍÐU.
ir hönd Breta og Verdiae hers-
höfðingi fyrir hönd Frakka.
Bretar bvrjuðu þegar í gær,
að ieggja úndir sig hernaðar-
lega mikilvæi^a staði í Sýrlandi.
Fregnir frá Kairo í gærkveldi
hermdu, að breskir hermenn
hefðu haldið inn í Beirut í gær-
d^g,
"fj : i
RÆÐA CHURCHILLS
IVÍr. Churchill .sagði í breska
þinginu í gær frá hinum ,,góðu
tíðin|dum“, að stríðinu í Sýrlandi
Værii lokið. Hann sagði, að samn
ingar hefðu farið fram í vin-
semd. Churchill ljet í ljós á-
nægju sína yfir því, að sambúð
Breta og Vichy-stjórnarinnar,
eins og hún var orðin, skyldi.ekki
hafa versnað á meðan á stríð-
inu stóð, er barist var á báðar
hliðar með fullum aga og dugn
aði. Kváð hann þetta sanna hinn
rótgróna skilning frönsku þjóð
iarinnar á þýi, sem í húfi er í
þessari styrjöld.
Bretar ætluðu sjálfum sjer
ekki nein hlúhnindi í Sýrlandi.
Þeir hefðu barist í Sýrlandi í
því eina aúgnamiði, að sigra
Hitler. |
Bretar hefðu nú fengið Sýrlend -
ingum aftur fullkomið sjálfstæði
og fullveldi og losað þá undan
þrældómi þýsk-franska vopnahljes
sáttmálans, og undari vjelbrögðum
og íhlutun Þjóðverja.
Ilinir sogulegu hagsmunir
Frakka í Sýrlandi yrðu varðveitt-
ir og rjettindi þeirra yrðu sett
ofar rjettindum annara þjóða. En
þess yrði gætt að skerða ekki
rjettindi Sýrlendinga sjálfra.
Mr. Churchill fór lofsemlegum
nmmælum um Wavell, og Maitland
Wilson hershöfðingja, sem stjórn-
aði herferðinni í Libyu.
Hann sagði, að hermennirnir,
sem tekið hefðu þátt í bardögun-
um hjá Solluxn og á Krít, hefðu
lagt, fram sinn skerf til þess að
ná þeim árangri. sem nú hefði
náðst í Austurlöndum.
Horfurnar í Nílardalnum hefðn
— í bili — a. m. k. batnað fyrir
Breta, meir heldur en nokkur ljet
sig dreyma um fyrir nokkrum
mánuðum.
Bretar segja
skipatjón banda
manna 7 milj.
sntálestir
T3 reska flotamálaráðuneytið hef-
ir tilkynt, að framvegis muni
verða skýrt frá skipatjóni banda-
manna endrum og eins eftir hent-
ugleikum, en ekki reglulega, eða
mánaðarlega, eins og gert hefir
verið nú um nokkurt skeið. Er
þessi breyting gerð, til þess aö
óvinunum sjeu ekki gefriar neinar
upplýsingar, sem hann getur ekki
fengið með öðru móti.
Síðustu reglubundnu mánaðar-
tölurnar voru birtar í gær, fyrir
jiínímánuð. Nam skipatjónið þann
mánuð 79 skipum,‘samtals 329 þxis.
smálestir.
Er vakin athygli á því, áð þetta
sje 25 skipnm færrá, en sökt var
í maí, og smálestatalan er 161 þxis.
smálest lægri gn Lmaí.
Frá því að stríðið hófst hefir
verið sökt rnnilega 7 milj. smá
lestum. •
í tilkynningu flotamálaráðu-
neytisins segir, að áætlað skipa-
tjón öxulríkjanna frá stríðsbyrjun
sje 3.4 milj. smál. (skip, sem t^kin
hafa verið herfángi, eða; sökt)..
Japanar
stefna suður
171 regn frá Tokio í gærkvöldi
*- hermdi, að Rússar hefðu
lagt tundurduflum úti fyrir Aust-
ur-Asíu-ströndum sínum. Fulltrxii
japönsku stjórnarinnar færðist
undan að láta í ljós afstöðu Jap-
ana til þessarar ráðstöfunar Rússa,
að öðru leyti en því, að hann
sagði að tundurdufl þessi væru
Japönum ekki til neinnar ánægju.
í Reutersfregn segir, að í Bret-
landi og Bandaríkjunum sje því
veitt- athygli, að Japanar láti ó-
friðlega, en þó er ekki gert ráð
fyrir að þeir ætli að ráðast á
austurher Rússa. Er álitið, að
markmið þeirra sje enn sem fyr.
að færa út yfir yfirráð sín suður
á bóginn.
Er talið, að þeir vilji ná á sitt
vald hafnarborgunum í Indo-Kína,
til þess að skapa sjer aðstöðu til
árása á varnarlínu Breta og
Bandaríkjanna í Snðurhöfum, en
varnarlína þessi styðst við bæki-
stöðvar á Filippinaeyjunum,
Borneo og Málakkaskaga.
Rússar og Pólverjar
Mr. Churchill upplýsti í breska
þinginu í gær, að með að-
stoð Mr. Edens hefði verið hægt
að koma samkomulagsumleitumxm
Rússa og Pólverja vel áleiðis. Þó
væri eftir að ráða fram úr nokkr-
um atriðum, en bann kvaðst
treysta því, að Sikorskv, for.sætis-
ráðherra Pólverja, tækist með
stjórnmálahæfileikum sínurn að
ráða þeim til lykta.
Ttmdtirdtifl
Tílkynníng
Breta
Breska flotamálaráðuneytið
fer þess á leit við yður að
þjer birtið þetta í blaði
yðar:
amkvæmt alþjóðalögum er
þannig gengið frá öllum
breskum tundurduflum, að um leið
og þan losna xxr festum stafar
engin hætta af þeim. Þó er þetta
ekki einhlj'tt og gæti brugðist í
einu tilfelli af hundrað, samt hef-
ir þó ekkert íslenskt skip farist á
bresku tundurdufli. Það vildi til
fyrir skömmu, að færeyskt skip
rakst á rekandi dufl, án þess að
duflið springí.
Merkiskona á Ak-
eyri látin
Nýlátin er á Kristneshæli frú
Eva Pálsdóttir. Var hún
dóttir Páls Bergssonar frá Hrísey,
en gift Jóhanni Kröyer á Akur-
eýri.
| Frú Eva var hin mesta mynd-
arkona, prýðilega greind og ágæ.i
lega að sjer gerð um marga hluti.
Bardagarnir
í Rússiandi
PRAMH. AF ANNARI SÖ)U
Rússar segja aftur á móti, að
þýsku framvarðasveitirnar á þess-
um vígstöðvum sjeu í örðugri að-
stöðu.
RÚMENÍU-
VÍGSTÖÐVARNAR
Sýðst á vígstöðvunum, hjá Dni-
estr, segjast Rússar hafa gert
gagnárás á þýskt fótgönguliðsber-
fylki og 2 þýsk-rxxmensk stórskota-
liðsherfylki. Þýska fótgönguliðs-
herfylkið og annað stórskotaliðs-
herfylkið var gjörsigrað og Rúss-
ar segjast hafa tekið 56 bryn-
vagna, 80 bifreiðar með skotfær-
um iog 1000 hesta.
Þjóðverjar segjast hafa skotið'
niður eða eyðilagt á jörðunni í
gær 232 rússneskar flngvjelar. Er
flugvjelatjón Rússa þar með oi-ðið
7182 flugvjelar.
Engar fregnir bárust frá Finn-
landi í gær, aðrar en þær, að
Finnar segjast hafa skotið niður
5 rússneskar flugvjelar.
Pjetursborg í stað
Leningrad
¥ þýskum fregnum er Leningrad
* nxi ekki lengur nefnd því
nafni, heldur er borgin ávalt köli-
uð gamla nafninu, Pjetursborg.
PGGERTGLAES8EK
8krif»tofa: OMfrflowfcfoáH
Minningarorð um
Karl Björnson
Fæddur 22. febr. 1908.
Dáinn 6. júlí 1941.
arl var sonur þeirra frú
Þóru og Guðmundar
Björnsonar, fyx*v. sýslumanns í
Borgarnesi, fæddur á Patreks-
firði 22. febr. 1908. Hann var
ungur settur til menta, en varð
að hætta námi, vegna veikinda.
Hann starfaði lengi í skrifstofu
föður síns, en flutti fyrir nokkr
um árum frá Borgarnesi og vann
síðari árin við verslunarstörf.
Hann kvæntist 26. des. 1936.
ágætri konu, Halldóru Beinteins
dóttur frá Draghálsi. Karl and
aðist 6. júlí síðastl. Banamein
hans var lungnabólga.
Jeg þykist vita, að vinum
Karls Björnsonar, sem lesa hjer
í blaðinu í dag örfá minningar-
orð um hann, þætti best hlíða
að hjer yrði aðeins sagt það eitt
um hann, sem ánægjulegt væri
að minnast að leiðarlokum. Það
gæti jeg sannarlega gert, og jeg
veit að svo miklir voru kostir
bíanö, að í dag munu f jölmargir
vinir háris minnast þess eins,
sem gott var og ástúðlegt í fari
hans, en jeg verð að játa, þótt
það kunni að hljóma undarlega,
að það voru ekki kostir Ka*ds
einir, sem ollu því að mjer þótti
eínna vænst íim hann af fjelög-
um rnínum •— það voru ef til
'vill gallar hans, engu síður en
kostir, sem valda því að minn-
ingin um hann verður mjer alt-
af ógleymanlega kær — það
var Karl, eins og hann Var í
raun og sannleika — eða yjett-
ara sagt, lausnin á gátunni Karl
Björnsson, sem mjer þótti vænt
um.
Karl var, eii)s og mörgum
mun kunnugt, af ágætu bergi
brotinn, góðrar ættar og alinn
upp á heimili góðra foreldra.
Hann fjekk óvenjulega miklar
gáfur í vöggugjöf, varð ágæt-
lega mentaður og fjölhæfur
maður. Hann var listhneigður,
víðsýnn og frjálsmannlegur i
skoðunum og framgöngu, ó-
venjulega hjálpsamur og góð-
ur drengur í hverri raun. Hann
var næmur fyrir áhrifum og
skynjaði sársauka og raun sam
ferðamanna sinna betur en títt
er um menn, sem ekkert skort-
ir í uppvextinum. Hann tók per
sónulega afstöðu til nplanna og
barðist fyrir skoðunum sínum
með sannfæringarhita hugsjóna
mannsins eða ískaldri ró og rök
vísi stærðfræðingsins. — Hann
var skemtilegur, orðheppinn,
kíminn, úrræðagóður og prýðu-
legur f jelagi.
Karl var þannig um marga
hluti miklu betur gerður en títt
er jafnvel um þá, sem gnæfa
yfir fjöldann.
En nú — þegar hann er dá-
intti? Dó hann þá e]kki, þótt
ungur væri, ríkur og mikils met
inn? Nei — Karl átti bara eins
og gengur, til hnífs og skeiðar
og varð aðeins venjulegur versl
unarrhaður, sem rak sæmilega
sitt litla fyrirtæki. -— Það er
einmitt þetta, sem varð mjer
Karl Björnson.
lengi ráðgáta — að hann —
þessi stórgáfaði og fjölhæfi
maður — skyldi ekki verða miK
ill brautryðjandi og afburða-
maður.
Það varð einhverntíma, þeg-
ar við ræddum um skólanám
hans, sem mjer varð ljóst áð
veikindin, sem Karl átti alla
æfi við að stríða, höfðu ekki
einungis breytt fyrirætlunum
hans Um stundarsakir, heldur
markað varanleg örlagarík spor
í æfibraut hans — mikl,u dýpri
en imenn gerðu sjer alment ljóst.
Þau höfðu deyft eggjarnar á
voijxnunum, sem hann þurfti að
herjast með og vanið hann á að
sæita sig við veruleikann með
þeim breytingum, s,em dag-
dráumarnir og óskirnar gerðu
til iað milda vonbrigði hans.
Þegar heilbrigðar óskir gáf-
aðs og fjölhæfs manns, sem er
studdur af kynfylgju athafna-
riátúrar ættar erU vængsfýfðar,
vegna illra örlaga, þá er leiðin
opin inn í heim hins óraunhæfa
og1 sú ferð er jafnan farin á
kostnað þeirra afkasta, sem efn.i
•vnnars gætu staðið tii að ná.
Það vár þessi lausn á gátunni
sóm lauk upp fyrir mjer skiln-
ingnum á, að í augnabliki hinn-
ar líðandi stundar brann ljós
hans skærast — þar voru draum
ar hans og veruleiki í senn og
einmítt það brendi fullvissuna
um nvaun^o^ti hans, gáfur og
drengskap í: vitund okkar, sem
vorum vinir hans og f jelagar.
Það var þessvegna, sem okk-
ur, vini Karls, varðaði minna
en aðra, hvort hann vav ríkur
eða fátækur, virtur eða vanmet
inn, því að við vissum svo oft að
hann var ríkastur okkar allra
að mannkostum og drenglunrt
og hann átti mest af þeim auð-
æfum, sem geymd eru í fjár-
sjóði hjartans við leiðarlok og-
hvorki mölur nje ryð fær grand
að þeim auðæfum, sem skapar
okkur vinum hans fullvissuna
um að hann væri góður dreng-
ur. — S. M.
Til Strandarkirkju. Ónefnd kona
í Ve. 5 kr. Dúna 3 kr. G. Á. 10 kr.
Áheit 10 kr. Lexa 5 kr. Frá Há-
teig 7 kr. Þ. A. 2 kr. St. M. 116 kr.
A. II. 5 kr. S. G. 5 kr. Gamalt á-
heit 5 kr. II. S. 15 kr. A. K. 10 kr.
N . N. 25 kr G. G. 25 kr. N. N.
] kr. J. G. 10 kr. Guðrxin 3 kr.
K. í. K. (gamalt og nýtt) 25 kr.
17. 3 kr. E. 20 kr. Sjómaður 10 kr
G. D. G. 100 kr.