Morgunblaðið - 22.08.1941, Blaðsíða 6

MORGUNBLAÐIÐ
Hitaveituefnið
FRAMH AF ÞRIÐJU SÍÐU.
yrðu allar þær vörtir armarsstað-
ar, ,sem liggja í Danmörku, svo
■sem minst yrði keypt á tveim stöð-
aim af efninu.
fíins og kunnugt er, er hita-
veitan áætluð þannig, að tvær
pípur verði lagð&r upp að Reykj-
m Br það fyrst og ■ frepist ör
yggisráðstöfun. Til þess að hita
íappi öll hús í hænum, sem veitán
ía að ná til, þarf 207 lítra af
vatni á sekúndu. En sje aðeins
tönnur pípan lögð, þá' tná fá 150
■sekúndulítra um hann.
í»egar áætlun hitaveitunnar var
geíð voru miðstöðvar fyrir í hús-
um, sem svaraði 75% af hitamagn
nnn, eðá sein svaraði 155 lítrum
;a sekúndu af Reyk.javatni og er
tþað miðað við 10 stíga útikulda.
iEnda þótt nokkuð hafi síðar bæst
af miðstöðvum má segja að
ein pípa geti nægt bænum að
tbyrja með þótt knapt kunni að
verða í mestu kuldum.
Tilboða er nú leit.að í stálpípur,
sem duga í einfalda lögn upp að
Reyk jum bg ætlast er t.il að
sumt af því efni, sem er ? Dan-
mörku, komi ekki tii greina fyrrí
sn flutningar fást þaðan, eins og
ít. d. vatnsmælar sem þar ern og
kosta nálega 200 þús. kr,
Þegar slept, er annari pípunni
mpp að Reykjum o. fi., þá þarf
■ekki að kaupa neroa 3500 tonn
af vörum í viðbót við það sem
ihingað er komið. Og þessar vörur
ikoma í staðinn fyrir vörur í Dan-
mörku, er kostuðu upphaflega kr.
1.600.000,00 danskar. Hve mikið
íþær vörur kosta nú í Bnglandi
GLÆNÝR
Silungur
Nordalsíshús
Slmi 3007.
eða Ameríku, er ómögulegt að
segja.
Það sem þarf til landsins, til
að fuJigera hitaveituna með einni
pípu að Reykjum, er 1600 tonn
af pípum, bæði í utanbæjar- og
innanbæjarkerfið, rámlega 1000
tonn af sementi, 460 tonn a£
steypustyrkfarjárni og svo ýmis-
Jegt, sem alls nemur 400 tonnum.
Af þeim vörum, sem í Dan-
mörkn eru. verður hægt að nota
sementspípurnar í, seinni leiðslun a
að Reykjum. Bn ýmislegt er þár,
sem nemur um % miljón króna
að verðmæti. sem er svo sjérstak-
Iega smíðað fyrir hitaveituna, svo
sem úthúnaður er mætir þenslu
pípnanna víð hita, að ekki er
hægt, að búapt við að hærra verð
fáist fyrir ep sem svarar jám-
gildi varanna. Bn vænta má þess,
að hægt verði að fá talsvert verð
fyrir pípur þær er liggja í Dan
mörku
Bf það tekst að ná tilboðum í
þessi 3500 tonn af efnivömm í
sumar, eða pæsfc11 mánuðh má gera
sjer vonir jjm, að hitaveitan geti
kothisí á með hsustinu 1942,
Hún verður dýrahi en upphaf-
lega var vænst. En þá var líká
talað um, að hún yrði svo arð-'
berandi, að hún gæti greitt allan
stofnkostriaðimi á 8 árumj og yrði
hitanotkunin ekki' greidd hærra
verði en sem svorar til hitunar
kostnaðar með 50 króna verði á
kolatonni,
Með núverandi þreföldu verði á
kolum, greiða bæjarbúar 4—5
milj. króna áári fyrir kol.
Hvernig hægt verður að koma
hitaveitunni í framkvæmd á næsta
sumri er mál út af fyrir sig, þ. e.
hvort vinnuafl fæst til þess. Má
vera, ef hörgull verður á verka-
mönnum, að þá verði reynt að
setja hitaveituna í framkvæmd þó
t. d. gárðurinn utan um steypta
rennustokkinn að Revkjum verði
ekki gerður. t. d, ekki gengið frá
honum fyrir en búið er að setja
báðar pípurnar í stokkinn.
íbúðarhús
í Austurbænum (timburhús) er til sölu. Verð kr. 40.000.00.
Útborgun eftir samkomulagi.
Upplýsingar gefur
Fasleigna- & Veiðbrjef^salan
(Lárús Jóhannesson hrm.).
Símar 3294 og 4314. Suðurgötu 4.
Stórt timburhús
j
með stórri eignarlöð í Skerjafirði er til sölu. — Væntan-
lega framtíðarstaður til veitingasölu.
Upplýsingar gefur
Fasieigna- & Verðbrjefasalais
(Lárús Jóhannesson hrm.).
Innheimta útsvaranna
FRAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU,
hefir aflað sjer, eru nú innheimt
cá. 96% af útsvörum 1940, eða
nökkru hærri upphæð en útsvör-
in voru áætluð það ár, en eins pg
kunnugt, er nema álögð útsvör
jafnan nokkuð hærri fjárhæð gn
átptlað er, fyrir vanhöldum.
Þetta er mun betri árangur en
um mörg undanfarin ár og er
vafalaust öðrum þræði að þakka
hínu ný.ja fýrirkomulagi', jafn-
hliða hinu, að greiðslugeta almenn
injgs hefir vaxið til muna.
Það er nálægt Vj hluta gjald-
epdanna, sem kaupgreiðendur
greiða fyrir útsvör mánaðarlega
af föstum launum. Svo eru þeir
gjaldendur fjölmargir (verka-
menn, iðnaðarmenn o. fl.), seiu
vinna fyrir daglaunum og kaup-
greiðendur greiða útsvÖr fýrir
vikulega.
Tnnheimta þeirra útsvara er á-
kaflega umfangsmikil og veltur
mikið á góðri samvinnu á milli
atvinnurekenda og innheimtu-
mánna. Péi- Ög vaxandi skilning-
ur atvinnurekenda á því og marg-
ir iþeirra tilkypna , ipnhQiiiiitpskrif-
stöfu bæjarins allar slíkar kaup
gt^iðslpr ipeð þæfilegujn jfyrir-
váj’a.
iTil athugunar fyrir þá gjaldend
ur, sem þanuig er innheimt hjá,
hefir blaðinu verið skýrt frá því,
a? fram til þessa hefiv tiltölulega
lífið verið unnið að þessari inn-
heimtu á útsvörum daglauna-
manná árið 1941 Hafa gjaldend-
urnir því haldið qskertu kaúpi
sínti frá 1. júlí, en þá var heim-
ilt að byrja á frádrætti fyrir út
svarsgreiðslum.
Þar sem svo stendur á mún nú
verða innheimt með ríflegri af-
horgunum hverju sinni, en aftur
á móti sjaldnar, ekki vikulega að
jafnaði. fijettir þettá innheimtu-
störfin stórum, bæði fyrir inn-
heimtuskrifstofuna, þar seíh 'kvitt
anir Ö^ allar færslúr verða langt-
uro færri, og ekki síður fyrir
kaupgreiðendur, af sömu sökum.
Hafa og margir þeirra beinlín-
is óskað eftir slíkri skjpan, til
þess að skrifstofuumstang verði
sem minst í sambandi við útsvars-
innheimtuna.
pyrir gjaldendurnar getur ekki
skift miklu máli, hvor aðferðin er
notuð, að taka vikulega 10% af
kaupinu, eða sjaldnar ríflegri
upphæð, t. d. hálfsmánaða,rleg'i
20%.
En þó er þess að vænta, að
önnur opinher gjöld, ríkissjóðs-
gjöld, sjúkrasamlagsiðgjöld, svo
og fjelagagjöld, verði ekki inn-
heimt samtímis útsvörunum, svo
að lítið sem eklcert verði eftir í
launapoka gjaldandans sumur
vikurnar, svo sem kom fyrir ekki
ósjaldan á síðastliðnu ári og olli
þá töluverðri óánægju þeirra, sem
fyrir urðu.
Smjörsamiögum
fjölgar á Vestur-
landi
Föstudagur 22. ágúst 1941.
Góð heyskapar-
tíð vestra
orsteiiin Þorsteinsson, sýslu
maður Dalasýslu hefir
verið hjer í bænum undanfarna
daga. Blaðið hefir spurt hann
frjetta úr Dalasýslu, og m. a.
hvernig vegnaði smjörsamlagi
þeirra Dalamanna. En síðan
mæðiveikin fór að herja þar á
sauðfjárstofn bænda, hafa þeir
komið sjer upp samlagi til
mjölverslana í Búðardal. Er
smjörinu safnað þangað úr
þrem hreppum, og úr því gert
mjög útgengilegt sölusmjör.
Reksturskostnaður lítill. Eu
bændur fá með þessu móti
markað fyrir smjör sitt, og geta
aukið kúabúin.
Þorsteinn segir, að þátttakan
í samlagi þessu fari vaxandi. Sje
nú í undirbúningi að setja upp
annað samlag á Salthólmavík
og annað’ í Stykkishólmi.
Bændur í fleiri hjeruðum
ættu að taka þetta mál til athug-
unar fyrir sitt leyti.
Af frjettum að vestan skýrði
Þorstéinn frá þyí, að Sigbjörn
Ármann kaúpmaður hefði leigt
veiði i Flekkudalsá til Í0 ára, og
hafist hánda um að koma Jax-
göngu í ána. Hefir hann sprengt
•liiður foss, sem verið hefir til
fyhirstöðu fyrir laxagöngu, og
gert hann . laxgengan. Ætlar
hann að setja mikið af laxaseið-
um í ána árlega. Enginn lax
hefir verið þar áður.
Heyskapur er góður þar um
slóðir, og verður heyafli mikill í
haust í samanburði við þaún
takmarkaða mannafla, seni
bændur hafa haft við heyvinn-
una.
Þingeyri í gær.
TA inmuna heyskapartíð hefir
verið hjer allan ágúst
Heyfengur er mikill og bráðum
lokið víða. Garðuppskera er
sæmileg. Byrjað var um miðj-
an júlí að taka upp meðal
kartöflur.
Nýlega kom maður hingað
úr Reykjavík landveg á tæpum
sólarhring ; tor hann um Stykk-
ishólm, Brjánslæk, Trostans-
fjörð, Rafnseyrarheiði. Þetta er
framtíðarleiðin milli Reykjavík-
ur og ísafjarðar. Rafnseyrar-
heiði verður þíllögð næsta sum-
ar og vantar þá aðeins bílveg
upp frá Barðaströnd. til Arn-
arfjarðar, sem er stutt. Síðan
bílferjur á firðina í sambandi
við áætlunarferðir.
Guðmundur EiriKssou
Vfisitalan
FRAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU.
Reykjavík verður sem hjer seg-
ir:
I dagvinnu kr. 2,42
- eftirvinnu — 3,59
- nætur- og helgid.-v. — 4,51
Kaup þeirra, sem hafa föst
mánaðarlaun, héekkar og um
67% frá næstu mánaðamótum,
með þeirri takmörkun þó, að
þeir sem hafa 650 kr. laun og
yfir fá fulla dýrtíðaruppbót á
650 kr., en enga; uppbót af því
sem fram yfir er.
FRAMH. AF FIMTU SlÐU.
Guðmimdur tók og mikinn þátr.
í málefnnm iðnaðarmannafjelags-
ins og var æfið öruggur talsmað-
ur allra góðra mála. Hann var af
Iðnráði Reykjavíkur kjörinn iðn-
aðarfulltrúi, þegar sú stofnnn
komst á nú fyrir fáum árum.
tlann átti og um nokkurt ára-
þil sæti í stjórn Landssambands
iðnaðarmanna.
Mörg af þessum störfum, sem
nú hafa verið talin, hafði Guð-
mundur á hendi, er hann níb
skyndilega fellur frá. Það eru því
mörg skörð anð við fráfall hans,
sem vandi er að fylla svo vel,
sem hann gerði.
Stjórn Trjesmiðafjelags Reykja
víkur — fjelagsins, sem þú vanst
mest fyrir — svo og við fjelagar
þíúir kveðjnm þig í dag, Gnðm.
Eiríksson, með sárum söknuði og
þökkum störfin öll og samveru-
stúndirnar. R. Þ.
70 ÞÚSUND
FLUGMANNAEFNI
Sjötugsafmæli á í dag frú Hild
ur Jóúsdóttir Thorarensen frá
Kotvogi, úú til heimilis á fiindar-
götu 61.
FRAMH. AF ANNARI SÍÐU.
'um þjálfun flugmanúa í Kanada.
Þjálfunin hefði gengið mjög að
óskum og hann kvaðst hafa
verið undrandi er hann sá hve
flugmannamentun gekk vel og
fór langt fram úr áætlun.
Um 70 þúsund flugmanna-
efni er nú verið að æfa í Kan-
ada og fleiri bættust óðum við.
Flugmannaefnin eru frá Bret-
landi, Ástralíu og Nýja-Sjá-
landi og för mjög vel á með
þeim.
ALUMINIUMFRAM-
LEIÐSLA í U. S. A.
C'regnir - frá Bandaríkjunuiö
“ herma, að áformað sje að
reisa ahiminiumvérksmiðjur fyrir
um 52 miljónir sterlingspunda í
fylkjmmm Arkansas og New
Símar 3294 og 4314.
Suðurgötu 4. York.
}árn
sölu
Nokkur hundruð tonn af plötujárni, vinkiljárni, rúnn-
járni og mörgum öðrum gerðum af smíðajárni til sölu
fyrir mjög lágt verð.
Nánari upplýsingar gefur
ÁRSÆLL JÓNASSON kafari.
Sími 5840 og 2731.