Morgunblaðið - 07.12.1941, Side 2

2
MORGUNBLAÐID
Sunnudagur 7. des. 1941.
„Harðir
bardagar“
í Libyu
Lundúnafregnir berma
að Bretar sæki á
LJ erstjórnir allra hernaðaraðil-
*--* anna skýrðu frá hörðum eða
harðnandi bardög-um í Libyu í
gær. Þýska herstjórnin skýrði frá
því, að harðir bardagar væru byrj
aðir aftur í Libyu.
ítalska herstjórnin skýrði frá
því,' að bardagar væru byrjaðir
aftur. hjá Bir el Gobi, fvrir suð-
austan Tobritk.
I tilkynningu lvairoherstjórnar-
innar var skýrt frá því .,að bresku
hersveitirnar hjeldu áfram að
þjarmá að óvijiáhersveitunum fvr
ir suðaustan Tobruk og í landa-
mærahjeruðmium“.
1 London var skýrt frá því í
gærkvöldi, að fótgöngulið og stór
skotalið tælcju ]>átt í hardögun-
um, en svo virtist seni brynreiðar
hefðu lítt komíð víð siigu fram til
þessa. Var sjcýrt frá því „að svo
virtist, st*m það værn Bretar, sem
satktii á“.
'Þjóðverjar og ítalir hafa -enga
tilrann gert til að ráðast vestur á
hóginn út úr þríhyrningnum fyrir
austan Tobruk, og hefði þeim e. t.
v. tekist það, ef ]ieir Itefðu reynt
]>að (segir í fregninni). En svo
virðist, sem ]>eir sjeu staðráðnir í
;tð berjast, þar sem þeir eru.
Kairoherstjórnin skýrir frá því, að
bresku hersveitirnar hafi náð á sitt
vald aftur öllu því svæði, sem þær
imistu hjá E1 t)uda í þriðju atlögu
f'jóðverja á finttudaginn. Er það
tekið fram, að það hafi verið hermenn
frá Norður-Englandi, sem náðu þessu
svæði aftur í næturárás.
Þjóðverjar hafa í fregnum sínum
undanfarið lagt höfuðáherslu á að
það hafi verið hermenn frá Ástralíu,
Nýja-Sjáiandi og Suður-Afríku, sem
borið hafa hita og þunga bardaganna
5 Libyu fram til þesga. Það mun hafa
verið af þessu tilefni, sem breska út-
varpið ítrekaði það í gær, að í Li-
byu berðust með Bretum jafnmargir
menn frá Englandi, eins og frá öllum
samveldislöndum Breta samanlagt.
Auk viðureignarinnar í gær hjá E1
Duda skýrði Kairoherstjómin frá
smáskærum víða á vígstöðvunum, þar
sem Bretar tóku fanga og hergögn,
Breski flugherinn hefir haffc sig
mjög í frammi, segir herstjómin, og
skotið niður 22 þýskar og ítalskar
flugvjelar, þ. á. m. 17 þýskar steypi-
flugvjelar. En sjálfir mistu Bretar 6
flugvjelar.
Herstjómin tilkynnir, að búið sje
að flytja langt að baki vígstöðvanna
3 þúsund ítalska fanga og 2 þúsund
þýska. Nær vígstöðvunum eru 1 þús.
Þjóðverjar og 1500 ítalir, sem ekki
<er búið að flytja ennþá.
Samtals hafa Bretar þannig tekið
7,500 fanga. En auk þess er vitað um
/anga, sem ekki ,er búið að kasta tölu
á, á vígstöðvunum, eða á leiðinni það-
an.
Þjóðverjar tilkyntu 1. des. að 9
þúsund breskir fangar hefðu verið
teknir.
Rússar sagðir hafa hafið
gagnsókn hjá Kalinin
Þjóðverjar ráðast
að baki Tula
Bardagar við Taganrog
PÝSKA HERSTJÓRNIN tilkynti um bardagana
á austurvígstöðvunum í gær, að „Rússum
hefði á mörgum stöðum verið hrundið ú?
stöðvum þeirra, og að gagnárás Rússa á Donets-svæðinu
hefði hjaðnað niður“.
Rússneska herstjórnin tilkynti í nótt, að barist hefði
v.erið á allri víglínunni í gær, og að þrjár þýskar flugvjel-
ar hefðu verið skotnar niður hjá Moskva.
Þetta voru einu opinberu fregnirnar af bardögununt í Búss-
landi í gær.
En samkvæmt frjettastofufregnum, bygðum á frjettapistlum
l ússneskra frjettaritara, sem eru á vígstöðvunum, geisa enn -gífurlega
ítarðir bardagar, einkum á Moskvavígsti»ðvumun og ennfremur á snð-
urvígstöðvunum.
ROSTOV-VÍGSTÖÐVARNAR.
Litlar fregnir bárust frá suðurvígstöðvunum í gær, en í fregn
fvá Moskva í gærkvöldi var þó skýrt frá því, að rússneskt herlið hefðt
brotist fram á Taganrogskagapn, og króað inni allmikið lið að
baki sjer.
En frá vígstöðvunum fyrir norðan Taganrog bárust ekki aðrar
fregnir, en að Rússar væru að reyna að brjótast yfir fijót nokkurt
par, og Itefðu sumstaðar komið sjer fyrir, fyrir vestan fljótið.
Leopold
Belgiukonungur
kvsmlst aftur
NEW YORK í gær —: Útvarps-
stöðin „Transradio Broadcasting
System“ birtir þá fregn, að Leo-
pold Belgakonungur hafi kvænst
aftur.
Hann hefir kvænst ótiginbor-
inni stúlku, að því er
upplýst er i hirðisbrjéfi, setn erki-
biskupinn í Belgíu, van Roey, birti
í dag.
Stúlkan heitir Mary Libia Baels,
dóttir fyrverandi landsstjóra í
Austur-Flandern. Faðir hennar
var einnig ttm skeið landbúnaðar-
ráðherra Belga.
Hirðishrjefið verður lesið í öll-
iini kirkjum í Belgíu á morgun.
sunnudag.
Hjónavígslan fór fram nýléga í
Brússel.
Leopold var áður kvæntur Ást-
ríði prinsessu, frændkonu Gústavs
Svíakonungs, en misti hana í bíl-
slysi, er þatt lijónin voru á ferð
í Sviss árið 1935. Hatm átti tvö
börn við Ástríði.
Það er tilkvnt í hirðisbrjefinu.
að börn, sem Leopold kanu að eiga
við síðari konu sinni, sjeu ekki
rjettborin til ríkis.
Leopold er fertugúr uð aldri.
TaugastrfðiO
við Kyrrahaf
magnast
O amkvæmt fregn frá Ldndon
túlka amerískir stjómmála-
menn svar Japana til Roosevelts,
sem tilraun af þeirra hálfu til þess
að fá frest.
Japönsk blöð balda stöðugt
uppi vígreifum skrifunt í garð
Bandaríkjanna, og láta sjerstak-
lega í Ijós gremju yfir því, að
svar þeirra skyldi hafa verið birt,
í Washington. Saka þau Roose-
velt nm óhreinskilni í samningum
og segja að hann vilji stríð.
Samtímis heldur viðbúnaður
Breta og Ástralíumanna og einn-
ig Bandaríkjamanna, í vestanverðu
Kyrrahafi, áfram. í gær voru sýn-
ingar í kvikmyndahúsum skyndi-
lega stöðvaðar í Singapore, og til-
kynning birt um, að öll leyfi í
breska hernum og flotanum hefðu
verið numin úr gildi. Samtímis
voru götuauglýsingar birtar,' og
eftirlitsmenn fóru um göturnar
til þess að þera hermiinnum og
sjóliðum ])essi boð.
FRAMH. Á SJÖUISTDU BÍÐT3
Á Moskvavígstöðvunum halda
bardagar áfram norðan, vestan
og sunnan við höfuðborgina.
Fyrir sunnan borgina hefir.
Þjóðverjum tekist að rjúfa
þjóðveginn milli Tula og Moskva
Einnig fyrir vestan borgina
geisa harðir bardagar (segir í
Lundúnafregnum) og segjast Þjóð
verjar nú ltafa Mozhaisk á sínu
valdi.
Fyrir norðvestan borgina er
barist. milli Klin og Dmitri. um
€0 km. frá Moskva.
GAGNSÓKN
RÚSSA.
En alhrtikiu norðar hjá Kal-
inin, hafi Rússar hafið gagnárás
og í Reutersfregn frá Kuibys-
hev .er talað um þessa árás sem
upphafið að gagnsókn af hálfu
Rússa.
I fregninni segir að Rússar hafi
náð herstöðvum Þjóðverja á sitt
vald þrátt fyrir harða stórskota-
hríð.
Moskvaútvarpið lýsti þessum bar-
dögum á þá leið í fyrradag, að sovjet
hersveit hafi ráðist á ís yfir Volga-
fijótið á möVgum stöðum og tekið
tvær mikilvægar herstöðvar á vestur-
bakka fljótsins. í
Samtímis sóttu aðrar hersveitir
fram fyrir norðvestan Kalinin og
brutust í gegnum varnarlínu Þjóðverja
þar eftir ll/2 klst. bardaga og náðu.
þorpi, sem kallað er K. á sitt vald.
í suðaustur frá Kalinin fengu 86.
og 162, fótgönguliðsherfylki Þjóð-
verja harða útreið (segir Reuter) og
tóku Rússar þar þorp, kallað U.
Á föstudagskvöld höfðu Rússar
(segir Reuter) brotist í gegnum her-
Iintl Þjóðverja á nokkrum stöðum
mwðfram Þjóðveginum til Leningrad.
von Papen sagður
áhyggjufullur
y Á rjettaritari Reuters i Ankara sim-
A ar að von Papen, sendiherra
Þjóðverja í Tyrklandi, hafi undan-
farið virst vera mæddur mjög. Hann
fekk engar fregnir af syni sínum á
Moskvavígstöðvum um nokkurra daga
skeið. En nú er hann sagður hafa
fengið þrjef, en svo virðist, sem það
hafi ekki fært honum neinar gleði-
írjettir, því nú er hann þungbrýnni en
nokkru sinni áðwr.
Frjettaritarinn skýrir frá því, að
fróðir menn í Ankara segi, að þýska
herstjómin beri meiri kvíðboga fyrir
horfunum á Moskvavígstöðvunum
holdur en hjá Rostov. Þjóðverjar virð-
ast lita svo á, að von Kleist hafi ekki
undirbúið sókn sína til Rostov nógu
vel, og þessvegna sje ekkert undar-
legt, þótt hann hafí hörfað undan
þegar Rússar gerðu gagnárás. Það sje
auðvelt að rjetta við hlut þýska hers-
ins þar.
En sóknin til Moskva hefir á hinn
bóginn ekki hepnast, þrátt fyrir ná-
kvæman undirbúning, og það veldur
Þjóðverjum áhyggjum.
Frjettaritarinn skýrir frá \ miklum
örðugleikum Þjóðverja á Moskvavíg-
stöðvunum, óvenju margir menn láti
lífið, vegna þess, hve lítill kostur
sjúkrahúsa er þarna, ennfremur tor-
veldi kuldarnir skríðdreka og bryn-
reiða viðgerðir.
Hann segir að þýska herstjómin
•hafi í æ ríkara mæli orðið að kalla
hermenn sína úr hernumdu löndr.nun}
til að fylla í skörðin við Moskva.
Styr|öld
Fínna og
Breta
Ryti segir „við
erum ekki langt
frá markinu4*
O TYRJÖLD hófst milli Breta
^ annarsvegar og Finna, Rúm-
ena og Ungverja hinsvegar kl.
eina mínútu yfir 12 í nótt.
Það var opinberlega tilkynt í
London fyr í gær, að amerísku
setidiherrartýr t Helsingfors, Bu-
karest og Budapest myndu þá uro
daginn afhenda þar stríðsyfirlýs-
ingu Breta.
f Englandi er stríðsyfirlýsing-
unni á hendur Rúmenum og tlng-
verjum lítíll gaumur gefinn. En
þeim mun tíðræddara verður
mönnum um stríðsyfirlýsinguna á
hendur Finnum.
Opinberlega eru Finnar bornir
þungum sökum, fyrir að heyja
stríð gegn Rússum, sem nú eru
bandamenn Breta. Eru Finnar sak-
aðir um að bafa gefið sig á Vald
Þjóðverjum, og þeir sagðir hafa
tilkynt, „að markmið þeirra sje
að „frelsa“ Anstur-Karelíu, sem
aldrei hafi verið hluti af Finn-
Iandi“.
Finnar voru eina þjóðin af
þeim, sem fengu úrslitakosti Breta
1. des., sem svöruðu þeim. Barst
svarið í fyrrakvöld og Brétár
segja að það hafi verið algerlega
ófitllnægjandi.
í finskum blöðum er aftur á
móti deilt á Breta fýrir -að skilja
ekki afstöðu Finna, og á þáð héút,
að Bretar taki ekkert tillit til
hinna ítrekuðu árása Rússa á
Finna. Finnar berjist fyrir Hfi
sínu.
| Ryti, forseti Finna, flutti rseðu
á fullvéldishátíð Finná í gær, en
þá voru liðin 24 ár frá því að þeir
heimtu frelsi sitt frá Rússum.
Rvti sagði, að Finnar herðust
til þess að skapa sjer hernaðar-
legt öryggi, „og til allrar ham-
ingjtt er ekki langt þangað til að
við náum þessu marki“.
Ryti tilkynti einnig innlitnun í
Finnland allra þeirra landsvæða,
sem FinUar höfðu látið af hendi
við Rússa og sem þeir hafa nú
tekið aftur.
VERKFÖLL í U. S. A.
ý verkföll eru boðuð t
Bandaríkjunum. 75 þús.
verkamenu í skipasmíðastöðvum
og hergagnaverksmiðjum hafa bcfð
að verkfall á þriðjudaginn, vegna
ágreinings við verklýðsíjelag sitt
(American Federation of Labour)
vegna þess að það vill ekki gefa
þeim heintild til að starfa sem
sjerstiik deild innan fjelagsins.