Morgunblaðið - 07.12.1941, Qupperneq 7

Sunnudagur 7. des. 1941.
MORGUNBLAÐIÐ
Þýsku víkinga-
skipi sökt
Breska beitiskipið „Dorset-
shire“ hefir sökt þýsku vík-
ingaskipi í Atlantshafi, að því er
breska flotamálaráðuneytið til-
kynti í gær.
Flugvjel frá Dorsetshire sá
fyrst til víkingaskipsins. Lágu þá
5 bátar við hliðar skipsins.
En strax og þess varð vart á
skipinu, að sjest hafði til þess,
losaði það bátana frá og reyndi
að komast tmdan. En Dorsetshire
elti það uppi og skaut það í kaf.
Engum var bjargað af þýska
skipinu, vegna þess að „Dorset-
shire“ hjelt strax burtu, vegna
gruns um það, að kafbátar vteru
í grendinni. Er skýrt frá því í til-
kynningu flotamálaráðuneytisins,
að í bátunum, sem skipið sigldi
frá, hafi verið bensíndunkar og
vistir.
„Dorsetshire“ er 10 þús. smá-
lestir, smíðað árið 1929.
Jóhann Erlendsson
söðlasmídtír látínn
Jóhann Erlendsson söðlasmiður,
Stykkishólmi, andaðist að
heimili sínu þann 5. þ. m., efti>*
langvarandi' vanheilsu.
40 ára er á morgun, 8. þ. m.,
frú Jóna Guðlaug Jóhannsdóttir,
til heimilis Suðurgötu 55, Hafnar-
firði.
„Norræn |ól“
er glæsilagasta
jólabókin,
GREINAR:
Sveinn Björnsson ríkisstjóri,
sendiherrar Norðurlanda, Sig-
urður Nordal, sr. Sigurbj.
Einarsson, Stefán Jóh. Stef-
ánsson o. fl.
KVÆÐI:
Davíð Stefánsson, Tómas
Guðmundsson, Nordahl Grieg
o. fl.
SÖGUR:
Selma Lagerlöf, Kristm. Guð-
mundsson, Fridthof Nansen
o. fl.
TEIKNIN GAR:
Greta Björnsson, Jóli. Briem
og Jón Engilberts.
MYNDIR:
Fagrar myndir frá öllum
Norðurlöndum, myndir af
helstu atburðum ársins og
höfundum greinanna.
Nokkrir snjöllustu rithöfund-
ar, skáld og listamenn lauds*
ins hafa þannig gert bók
þessa skemtilega og verðmæta.
„NORRÆN JÓL“
er vinsæl jólagjöf.
„NORRÆN JÓL“
á hvert heimili um jólin.
Sendið vinum ykkar út um
land „Norræn jól“ í jólagjöf.
NiðursuOuveíksmiOja
á Akranesi
tl araldur Böðvarsson & Co. á
* * Akranesi hafa látið byggja
Niðursuðuverksmiðju með vjelum
og öllum útbúnaði af nýjustu
gerð, ásamt reykhúsi til að reykja
í síld og fisk.
Vjelarnar eru að ihestu ieyti
sjálfvirkar og ganga fyrir raf-
orku, en niðursuðuvörurnar eru
soðnar við gufu og afkældar með
nýrri aðferð. Verksmiðjustjóri eí*
Pjetur Jóhannsson. Firmað hefir
látið skrásetja vörumerkið „Hekla“
fyrir niðursuðuvörur sínar og eru
fiskabollur frá verksmiðjunni þeg-
ar komnar í flestar verslanir lands
ins, en á næstunni er von á fleiri
tegundum, t. d. reyktum síldar-
flökum (Kippers), fiskbúðingum
o. fl.
Firmað Eggert Kristjánsson &
Co. hefir söluumboð til káupmanna
og kaupfjelaga um land alt.
Á Akranesi eru hin bestu skil-
yrði fyrir þenna rekstur, glænýr
fiskurinn og síldin tir sjónum og
nýmjólkin á staðnum og úr nær-
sveitum í bollurnar.
Við flökun, reykingu og niður-
suðu á síld, þarf um 70 manns
til vinnu og afkasta vjelarnar þá
20—30 þúsund dósum á dag. En
af fiskabollum getur verksmiðjan
húið til 7500 heildósir á dag og í
þær fara m. a. 5000 lítrar af ný-
mjólk.
Þessi starfsemi getur hjálpað
bændunum í nágrenni Akraness
all verulega, með sölu mjólkur-
innar og það vill svo lieppilega
til, að þegar mest er af mjólk-
inni, þá eru best skilyrðin fyrir
þessa framleiðslu, þá er ýsan
feitust og best og mest af henni.
Þessi starfsemi er aðalíega bygð
upp með útlenda markaðinn fyrir
augum, en að sjálfsögðu verður
líka selt á innlenda markaðnum
eftir þörfum.
von Ribbentrop
á ferðalagi
Deilumálin á Balkan-
skaga
Ribbentrop, utanríkismálaráðherra
Þjóðverja er lagður af stað í
heimsókn til Budapest, Bukarest og
Sofia, með tillögur sem jafna eiga
„ágreininginn“ milli Balkanríkjanna,
að því er Berlínarfrjettaritari sviss-
neska blaðsins „Journal de Geneve“
skýrir frá.
Frjettaritarinn segir, að búlgarska
stjórnin hafi skýrt stjóminni í Ber-
lín frá því, að það hafi brugðist að
sambúð Tyrkja og Búlgara breyttist,
eins og vænst hafði verið við undir-
skrift tyrknesk-búlgarska vináttusátt-
málans. Ennfremur vilja Búlgarar fá
samkomulaginu við Rúrnena um Do-
brudja breytt sjer í hag.
En mesta vandamálið er þó deila
Ungverja og Rúmena um Transylvan-
iu, en um hana segir frjettaritarinn
,,að engin fullnægjandi laúsn hafi
fundist".
Áheit á Neskirkju; 100 kr. frá
hjónum á Seltjarnarnesi og 15 kr.
frá N. N. á Seltjarnarnesi. Kærar
þakkir. Jón Thorarensen.
„Undir smásjá“
ameríska stór-
veldisins
Grunur i amerfskum
blöðum
Með síðustu skipsferð bárust
hingað amerísk blöð, sem
skýra frá ýmsu hjer á íslandi, en
þó aðallega frá síðustu ferð
„Goðafoss“ til Ameríku.
Hjer fer á eftir stutt yfirlit
yfir það, sem blöðin segja frá fs-
landi:
New York „Sun“ birtir stórar mynd-
ir á forsíðu af „Goðafossi“, „er velt-
ist mikið undir þunga djúpsprengj-
anna". Fyrirsögn blaðsins er „Rit-
skoðun hersins á fslandi gagnrýnd
fyrir að vera of ströng, við komu
íerðamannanna hingað“.
Skýrir blaðið frá því, að frjettarit-
ari ameríska ritsins ,Life‘ kvarti undan
ritskoðun, amerísku hernaðaryfirvald-
anna hjer, og segi að hún miði ekki
svo mjög að því, að vernda hemaðar-
legar upplýsingar, heldur að koma í
veg fyrir, að sendar verði „frjettir,
sem gætu orðið matur fyrir einangr-
unarsinna“. Hann nefnir sem dæmi,
er bannað var að senda fregn um það,
að breskur læknir, á „Kearny“ hefði
tylt niður höfuðleðrinu á einum sjó-
liðanum á skipinu, með önglum, þar
sem ekki voru við hendina nauðsyn-
leg lækningatæki önnur.
„New York Herald Tribune" birt-
ir nokkrar greinar undir fyrir-
sögnum, e’ins og t. d.: „Bandarikja-
hermenn á íslandi byrja bardagaæf-
ingar. Skríðdrekar ná hemaðarlega|
mikilvægri hæð á sitt vald, sigrast á
flugvallarvörnum með aðstoð fót-
gönguliðs". — „Bandaríkjamenn á
íslandi sjá fram á leiðinlegan vet-
ur. Lítið skipsrúm fyrir leiki og bæk-
ur“. — „Talið líklegt að ísland slíti
tengslurri við Danmörku. Búist við,
að kunungsveldið „að nafninu til“,
verði lýðveldi eftir stríðið".
Eitt blaðið, „Sunday News“,
birtir gréih eftir Evu Sigurðardótt-
ur, og er íiún birt undir fyrirsögninni
„Ameríkúmennimir eru laglegri, á-
kveðnari, að dómi íslenskra stúlkna".
Greinin hefst þannig: „Mörgum ís-
lenskum stúlkum, *sem eru vinstúlkur
mínar, þykir gaman að fara að skemta
sjer með amerískum hermönnum".
Ungfrúin skýrir frá því, að íslensku
stúlkumar hafi komist að þeirri nið-
urstöðu, að hermennimir sjeu ekki
allir eins og HoLlywoodleikarar, nje
heldur sjeu þeir kúrekar eða bófar.
„Áður en Ameríkumennimir komu,
fóru stúlkurnar að skemta sjer með
breskum liðsforingjum og hermönn-
uhi. En nú líst þeim betur á Amér-
íkumennina“.
Loks birtir „Life“, hið kunna mynda
biað 5 myndasiður frá íslandi. Mynd-
irnar eru allar frá herbúðum Banda-
ríkjamanna hjer og sýna mikla aur-
bleytu, heita hveri, og auk þess enu
myndir frá Reykjavíkurhöfn. í grein
sem fylgir myndunum segir m. a.: „ís-
land, trjálausa, jökla og eldfjallaland-
ið, * myndi verða örðugur biti fyrir
Adolf Hitler. Landið rís í miðju At-
lantshafi, 580 mílur frá Noregi, 470
mílur frá Skotlandi, og er ónæmt fyr-
ir árásum, af hálfu svipað þvi eins
margra hraðfleygra, en úthaldslítilla
árásarflugvjela, eins og nazistar sendu
til Kríteyjar. Orustuflugvjelar gætu
komist til íslands, en án þess að fá
nýjar bensínbirgðir, gætu þær aldrei
lcomist aftur yfir hafið. Og bresk og
amerísk herskip geta gert ísland ósigr-
andi í árás af sjó“.
jbagbók
□ Edda 59411297 — 1.
I.O.O. F. 3 = 1231288 = E.T. 1.
Morgunblaðið er 12 síður í dag
— tvö tölublöð.
Næturlæknir er í nótt Úlfar
Þórðarson, Sólvallagötu 18. Sími
4411. Aðra nótt Ilalldór Stefáns-
son, Ránargötu 12. Sími 2234.
Helgidagslæknir er María HalJ-
grímsdóttir, ’Grundarstíg 17. Sími
4384.
Næturvörður er í Reykjavíkur
Apóteki og Lyfjabúðinni Iðunn.
„Gyllir“. Menn voru í gær farn-
ir að óttast um togarann „Gyllir“,
vegna þess að ekkert hafði
heyrst til hans eftir vonda veðrið
nú í vikunni. En Mbl. hafði í gær-
kvöldi sannar fregnir af því, að
ekkert hafði orðið að hjá „Gylli“;
loftskeytatækin voru hinsvegar
biluð og var það ástæðan til þess,
að ekki heyrðist frá skipinu.
Pimtugur er í dag Sigurgísli
Guðnason kaupm., Tjarnargötu
38. Sigurgísli er vinsæll maður og
vel látinn af þeim, sem hann
þekkja, og þeir eru margir hjer
í bæ.
Hjúskapur. Nýlega voru gefin
saman í hjónaband á ísafirði ung-
frú Margrjet Jónsdóttir frá ísa-
firði og Bjarni Kr. Björnsson frá
Viðey. Heimili ungu hjónanna er
á Túngötu 36 A, Reykjavík.
Hjúskapur. í dag verða gefiii
saman í hjónahand ungfrú Auður
Axelsdóttir frá Ási í Keldnhverfi
og Björn E. Kristjánsson búfræð-
ingur frá Hjöllum í Ogursveit
yestra. Síra Jón Auðuns gefur
brúðhjónin saman. Heimili ungu
hjónanna verður á Laúgaveg 76.
Hjúskapur. S.l. laugardag vorn
gefin saman í hjónaband af síra
Jóhannesi Gunnarssyni, Lilja Þór-
arinsdóttir, starfsstúlka á Vita-
málaskrifstofunni og Halldór
Matthíasson (prests í Gríinsey
Eggertssonar), starfsmaður sama
staðar. Heimili ungn hjónanna er
á TJnnarstíg 8. y
Hjónaefni. Nýlega hafa opinber-
að trúlofun sína Kristjana Jóns-
dóttir, Laugaveg 82 og Jaek
William Bilson skipamiðlari, Lond
on.
Trúlofun. Nýlega hafa opinber-
að trúlofun sína ungfrú Alda
Ágiistsdóttir, Klapparstíg 13 og
Rolf Holth i norska flughernum.
Hjónaefni. Nýlega hafa opin-
berað /trúlofun sína Berta Valdi-
marsdóttir og Jón Pjétursson bíl-
stjóri. — Ennfremur Solveig Sig-
urðardóttir og óskar Þórarinsson,
Hlíð, Vestmannaeyjnm.
Tilkynning frá breska setulið-
inu; Skotæfingar fara fram á
Sandskeiði og fyrir norðan - það
dagana 8. til 13. þ. m.
^Taugastríðið
PRAMH. AF ANNARI BÍÐU
í fregn frá AVashington segir að
her Bandaríkjanna í Manila á Fil-
ippseyjnm hafi lokið öllum við-
búnaði; yfirmaður ameríska hers-
ins í austlægustu löndunum, Mac
Arthur hershöfðingi kemur til
Manila í dag og verða þá teknar
ákvarðanir nm hvort skólum skuli
lokað, og „hættusvæðum“ lokað.
I Thailandi voru í gær látin
ganga í gildi herlög, og hefir rík-
isstjórinn þar tekið í þjónustu
sína öll ökutæki, bannað verkföJl
o. fl.
7
Skúli Halldórsson heíir saniið og
gefið út 7 sönglög við kvæði eft-
ir Jón Thoroddsen. Bjarni Bjarna
son læknir syngur þessi nýju
sönglög í útvarpið í kvöld. >
Tvær nýjar úrvalsbækur, 8agan
af Tuma litla eftir Mark Twáin
og The Frenohman’s Creek eftir
Dapline du Maurier, hinn kunna,
höfund Rebekku, eru væntanleg-
ar á bókamarkaðinn innan skams.
Blindravinafjelagi íslands voru
nýlega færðar kr. 25.00, að g0Öf
frá Ó. S., til blindraheimilis þess,
sem fjelagið liefir í hyggju að
stofnsetja. Stjórn fjelagsins hiður
blaðið að færa gefandanum alúðar
þakkir og einnig öllirfn. • ‘pliin
mörgu, sem með góðvild og hjálp-
semi hlynna að starfsemi Blindra-
vinafjelags íslands.
Gjafir til húsmæðraskóla Rvík-
ur; Lakk og málningarverksmiðj-
an Harpa li.f. 1000 kr. Málarinn
(vörur)" 500 kr. Jes Zimsen járn-
vörudeild vörur 200 kr. Kærar
þakkir. Vigdís Steingrímsdóttir.
5. hefti 14. árgangs Tímarits
Iðnaðarmanna. er fyrir nokkm
komið út. Er efni þess þetta m.
a.: Sjötta Iðnþing fslendinga, Iðn
mál á Alþingi, Mál rædd á Iðn-
þinginu, Minningarorð um Guð-
mund Eiríksson húsasmiðameÍBt-
ara o. fl. Tímaritið er hið vand-
aðasta að öllum frágangi. Er það
gefið út af Landsambandi Iðn-
aðarmanna en Sveinbjörn Jónsson
byggingameistari er ritst.jóri þess.
Útvarpið í dag:
10.00 Morguntónleikar . (plötur) :
Sónata í As-dúr og kviútett í g-
moll eftir Mozart.
11.00 Messa í DómkirkjuUni (sjera
Friðrik Hallgrímsson).
12.15—13.00 Hádegisútvarp,
14.00 Mozart-tónleikar Tónlistar-
*
f jelagsins í Gamla Bíó; 150 ára
dánarminning (ITljómsveit
Reykjavíkur; stjórn.; dr. Utv
bantschitsch. Einl.; Björn Ólafs
son). >>
15.30—16.30 Miðdegistónleikar A
(plötur): Álfa-, dverga-
nornalög. Á
18.30 Barnatími. (Neniendnr kcnn
•araskólans). Y
19.25 Hljómplötur: Etudes. Op.
eftir Chopin. y.
20.00 Frjettir.
20.20 Einsöngur (Bjarnj Bjarna^-
son læknir); Lög eftir SkúUÍ
ITalldórsson við ljóð eftir Jón
Thoroddsen: a) Smalastúlkan.
b) Kossaleit. c) Fjöllin blá. d^
Barmahlíð. ,e) Sortna þú, ský.
f) Stúlkan mín. g) Drvkkjm-
. kí: 0
visa. />
20.45 Erindi; Nýjar- listastefnar
Jóliann Briem list*hálari).yý /
21.10 Hljómplötur-. fslensk lög,
leikin á hljóðfæri.
21.20 Upplestur : „Rauða kýrín",
smásaga eftir Theódóru Thor-
oddsen (Kristján, Gnnnarsson
kennari).
21.30 Hljómplötur: Lúðra-konseirt
eftir Mozart,
21.50 Frjettir.
Útvarpið á raorgun:
19.25 HljómplötiirSkemtilag e|t
ir Stravinsky.
20.00 Frjettir. ^
20.30 Um daginn og veginn
(Magnús Jónsson prófessor). V
20.50 Hljómplötur: Ljett lög.
20.55 Þættir úr Heimskringlu, Y
(H. Hjv.).
21.20 Útvarpshljóihsveitin: Amer
ísk þjóðlög.
Einsöngnr (Gunnav Pálsson),
21.50 Frjettir.