Morgunblaðið - 23.03.1943, Blaðsíða 2

2
U O R G 1 í N B L A Ð I Ð
Þriðjudagur 23. mars 1943.
Meginátökin um Tunis hafin?
Rússland:
Vetrarorustum
lokið (
segja
Þjóðverjar
)
London í gærkvöldi.
DIETMAR hershöfðingi, for
mælandi herstjórnarinnar
þýsku, sagði i erindi í dag, að
vetrarorustum í Rússlandi væri
nú lokið, og myndi vorkoman
hafá nokkurt hlje á stórbar-
dögum í för með sjer,
og þeir ekki hefjast aftur, fyr
en færi að þorna um að nýju.
Engir stórbardagar hafa verið
á Austurvígstöðvunum í dag,
Og segja Þjóðverjar meira að
segjá, að engir verulegir bar-
dagar hafi verið allt norður að
Bielgorod. Ekki munu Þjóð-
verjar hafa komist yfir Don-
etz, enda óvíst að. sú hafi ver-
ið ætlun þeirra.
SMOLENSK
SÓKNIN
Rússar segjast halda áfram
sókn sinni í vestur frá Vyazma
þrátt, fyrir snárþa vöm Þjóð-
verja. og hlákur miklar. Segj-
asf R.ússar hafa tekið járabraui
i y
arstöpina Durovo, sem er a
járnbrautinni frá Vyazma til
Smolensk, og er bær þessi um
95 km austur af Smolensk. —
Þjóðverjar skýra frá áhlaup-
úm ,Rússa fyrir sunnan Ladoga
ýáth. “en Rússar segjast hafa
tfekið nokkrar víggirtar stöðvar
Þjóðverja á Kubansvæðinu.
KURSK | HÆTTU?
Frjettaritarar í Moskva
segjá í dag, að verið geti, að
borgin Kursk. sje í nokkurri
hættú, þát sem Þjóðverjar sæki
nÖ' frám bæði norðan hennar
og siiílh'án, og hafi faíí ‘ Bieigo-i
rod váldið því, að aðstaða
Rússa á þessu svæði sje nú
stórum erfiðari en áður. Munu
þarna vera háðir mestu bar-
rlagár á vígstöðvunum, sem
stándur.
LOFTÁRÁSIR
Á ROSTOV
Þýska frjettastofan segir í
kvöld, að miklar loftárásir á
Rostov ög Millerovo hafi verið
gerðar. Þá segir frjettastofan
að Þjóðverjar hafi beitt 2000
flugvjelum í einu oft og tíðum
í sókn sinni á Karkovsvæðinu
og við efri Don að undanförnu.
Segir frjettastofan, að slík
loftsókn hafi þurft mikinn og
vandlegan undirbúning.
SÓKN VIÐ BRYANSK
Rússar segja frá því, að Þjóð
vetjar hafi fyrir nokkru byrj-
að sókn nálægt Briansk eða við
Shidara, sem er bær norðaust-
ur af Bryansk, og um miðja
vega milli Orel og Vyazma. —
Ségja Rússar ennfremur, að
Þjóðverjum hafi ekkert orðið
ágengt þárna. —Reuter
Montgomery byrjar sókn
Hfliklar loflárásir
bandamanna
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
ATTUNDI HERINN hóf sókn á hendur Rommel
síðastliðið laugardagskvöld, en þá hafði veður
í Tunis farið nokkuð batnandi. Var árásin haf-
in með mikilli stórskotahríð og loftárásum, og segja frjetta
I ritarar þessu hafa svipað mest til þess, er sóknin var haf-
I in við E1 Alamain. Urðu þarna harðir bardagar, sem
i standa enn, og herma síðustu fregnir, að áttundi herinn
isæki fram á 10 km. breiðri víglínu og hafi náð fyrstu
markmiðum sínum. Álíta frjettaritarar, að nú sjeu megin-
átökin um Tunis hafin.
, Fyrir austan Gafsa sækja Ameríkumenn og Frakkar
fram, og segja fregnritarar, að þeir sjeu nú komnir svo
langt áleiðis til Maknassi, að framsveitirnar sjái til bæj-
arins. Búist er við, að Maknassi sje ramlega víggirt, og
verði þar um snarpa mótspyrnu að ræða af hálfu möndul-
veldanna. Hafa verið teknir um 1000 fangar, flestir ítalsk-
ir, á leiðinni til Maknassi.
Frjettaritarar skýra svo frá, að lpftsókn bandamanna uni
gervallan Tunis sje afar hörð, og sjeu flugvjelar i stöðugUro
árásarferðum gegn herjom, flugvöllum, bækistöðvum og far-
ártækjum möndulveldanna. Er þetta gert með það fyrir aug-
um, að óhægja þeim úm alla liðsflutninga suður á bóginn.
Fregnir eru enn fremur ó
greinilegar af bardögunum,
svo sem von er til, þar sem
sóknin er enn á byrjunarstigi.
Þó virðist svo, sem orustur sjeu
mjög harðar, ,og engin merki
sjást til þess, að Éorrfenel hafi
í hyggju að hörfa að óveyr.du.
Mestu yfirburðir Breta virð-
ast vera í lofti, þar sem flug-
her þeirra hefir lítilli mót-
spyrnu mætt af hálfu orustu-
flugvjela möndulveldanna.
1 NORÐUR TUNIS
Þar hafa Þjóðvérjar enn
sótt fram, og naðu þeir í gær
á vald sitt þörpinu Nefsa, sem
er um 16 km suðvestur af Ta-
mara, er þeir tóku á dögunum.
Virðist svo sem takmark þeirra
sje Beisja, en Bretar hafast nú
við í hæðum r fyrir austan
þann bæ. — Bæði Þjóðverjar
og ítalir geta úm sókn Mon-
gomerys í fregnum sínum í
dag, og geta þess, að hún sje
hörð;
LOFTHERNAÐURINN
Tilkynnt var í aðalbækistöðv,
um bandamanna í dag, að alls
herjar loftsókn hefði verið haf
in um aílán Tunis. þega1' er
veður skánaði á sunnudags-:
morgun, og hafa flugvjelar.
bandamanna verið á lofti stöð-J
ugt síðan, sýo sem fyrr var
vikið að. !
Mikil árás var gerð á Nap-|
oli á Ítalíu og ennfremur var
ráðist á ýmsta staði á Sikiley.
Þá var gerð hörð hríð að Ferry
ville, ná lægt Bizerta. Fjórar
flugvjelar komu ekki aftur úr
árásum þessum.
HORFUR
Frjettaritarar segja, að ekk-
ert verði um horfurnar sagt,
að svo komnu, en minna á
það, að þegar áttundi herinn
hafí farið af stáð, þá hafi
venjulega orðið meira en lítill
árangur. Hitt teija þeir víst,
að möndulherirnir muni verj-
ast til hins ítrasta.
Arás i björtu á
Wilhelmshafen
London í gærkvöldi.
AMERÍSK fljúgandi virki
rjeðust á W i I h el m shafe n
í björtu 1 dag. Veður var gött,
en margar . þýskan flugV-jelar
voru á sveimi. oig.; urðu miklir
loftbardagaf. Virkin fljúgandi
gátu þó varpað sprengjúm' sín-
um með góðum árangri. — Á
heimleið hjeldu orustuflugvjel
ar Þjóðverja áfram árásum
símim og voru nokkrar þeirra
skotnar niður. '
Þrjú fljúgandi virkí komu
ekki aftur. —Reuter.
Hitler rýfur
4 mánaða
þögn
HITLER rauf í fyrradag
fjögurra mánaða þögn,
með því að halda ræðu í Ber-
lín á hinum svonefnda hetju-
degi Þjóðverja, þegar fallinna
hermanna er minnst. Ræðan
var stutt, aðeins um 10 minút-
ur. Eftir að hafa flutt ræð-
una, lagði Hitler blómsveig á
leiði óþekkta hermannsins.
Hitler sagði, að búið væri að
girða fyrir hættu þá, sem staf-
að hefði af sókn Rússa, og væri
nú víglína Þjóðverja i Rúss-
landi samfelld og traust. —-
Hann sagði að þetta yæri að
þakka hreysti þýsku hermann-
anna, en hættan, sem ýfir hefði
vofað, áður en þetta tókst,
hefði verið mikil. Sagði Hitl-
er, að minningardeginum um
fallna hermenn hefði að þessu
sinni verið frestað, vegna 'þess
að hann hefði ekki getað, sam-
visku sinnar vegna, farið fvrr
af vígstöðvunum.
Hitler sagði ennfremur, að
komandi tímar myndu aftur
færa Þjóðverjum sigra heim.
Bolsjevikkahættan yrði brotin
á bák aftur fyrr éða sjðar, og
Þýskaland myndi verða sigur-
sælt í styrjöldinni.
Þá ræcídi Hifler um ' mann-
tjóri Þjóðvérja í styrjöldinrii
við Rússa, og sagði það nema
542,090 föllnum mönnum. —
Hann sagði að þýska þjóðín
hefði eflst m.jög við hættu þá,
sém hún hefði verið í, væri
þar óriernju orka að leysast úr
)æðingi, og vegna þessarar
orku myndi friðurinn verða
varanlegur, þegar hann kæmi.
Hitier fór nokkrum miðúr fögr
um obðum um Atlantshafssátt-
málann. én annars sveigði
hanh vénju fremur lítt áð ó
vinum sínum áð þessu sinni.
Sendiherra látinn
nn ILKYNNT var í Berlín í
* •gær, að von Moltke, sem
nýlega var skipaður sendiherra
Þjóðverja í Madrid, hefði and-
ast þar eftir botnlángaskúrð
í fyrrakvöld.
Japanar fara
enn ð krelk
Páfinn veikur
TILKYNNT var í Páfagarði
í gær, að páfi væri veikur.
Læknar ljetu það álit í ljós,
að ekki væri ástæða til þess
að óttast um líf hans.
London í gærkvöldi.
17' REGNIR frá Ástralíu
herma, að enn hafi prðið
vart við allmiklar skipaferðir
Japana og skipasamdrátt þeirra
við eyjarnar fyrir norðan
Ástralíu. Hefir verið þarna tals
vert um siglingar þeirra und-
anfarna daga.
Sprengjuflugvjelar banda-
manna hafa gert árásir á skip
þessi ýíða. Tundurspillír var’
hæföur tveim sprengjum á ein-
um stað, en arinarstaðar varj
flutningaskipi sökkt, en aririað ,
laskað. —-Reuter. I
Churchiti ræSir
undirbúniðg
IriOarins
CHURCHILL forsætisráÖ-
herra flutti fyrstu ræU-
una eftir veikindi sín í fyrra-
kvöld, og var henni útvarpaÖ.
Ræddi Churchill aðallega við-
fangsefnin eftir stríðið, og
kvað nauðsyn bera til þess, að
hefja undirbúning til þess að
leysa þau.
Forsætisráðherrann þakkaði
samúð þá, sem honum var
sýnd í veikindum hans á dpg-
unum, og sagði ennfremur, að
þau hefðu ekki verið svo al-
varleg, áð hann hefði ekki
getað fylgst með.
Churchill varaði menn því-
r.æst við þeirri miklu bjartsýni
serii gért hefði várt við sig tneð
al rriarina á síðustu tímum,
sagði að hún væri hættuleg
vegna þess|' ' áð stríðið væri
ékki naérri á érida kljáð, óg
ekki tími til þess kominn, að
gefa eftir á átökunum, held
úr yrðu menn enn sem fýrr’að
leggja sig alla fram.
ENGIN LOFORÐ
Churchill sagðist ekki vilja
lofa þjóðinni neinu, sem gæti
orðið til þeg^ að miklar byrð-
ar yrðu lagðar á hana. ” Að
vísu væri þess háttar mjögi
auðvelt til þess að vinna sjer
til hróss, en þuð væri óheppi,
leg aðferð, sem hann myndi
ekki nota, ef ekki væri fpll
vissa um efndir. ,
ÚRSLIT í EVRÓPU í
Því næst sagðí Churchill, að
svo gæti farið, að Þýskaland
yrði sigrað á þessu ári —i eðá
1945, en síðari myndu allir
herir Breta verðá sendir gegn
Japönum. Að vlsu væri til sá
mögrileiki, að Japanar vrðu
sigraðir á undan, en hitt væri
þó líklegra. Sagði ráðherrann,
að þegar svo væri komið, yrðu
íorystuþjóðir bandamanna að
byrja á nýskipuriinni:
STOFNUÐ RÁÐ
Churchill lagði til, að stofn
uð yrðu ráð, Evrópu- og Asíu-
ráð. Þau ráð yrðu á svipuðum
grunni reist og Þjóðabandalag
ið forðum, en svo' yrði að sjá
fyrir, að þau hefðu vald til þess
að framfylgja ályktunum sín-
um. Mintist Churchill síðari á
fulltruaþing Evrópuþjóða, þar
sem samvinna yrði að vera í
besta lagi. En það ínætti ekki
ræða um landamæri, sagði ráð
hérrann, meðan stríðið væri
enn í algleymingi.
VANDAMÁL BRETA
Churchill sneri sjer því næst
að vandamálum Breta eftir
stríðið, og sagði að þau væru
raikil og mörg, en kvaðst viss
um það, að þau yrðu leyst af
f c a TvT w a K.TrtirKrnTT sfrm