Morgunblaðið - 12.06.1943, Qupperneq 7

Langurdagur 12. júní 1943.
MORGUNBLAÐIÐ
7
Hve öflugt er 99Loftvopn44 Hitlers nú?
Eftirfarandi grein úr ame-
ríska tímaritinu ,,Liberty“
skýrir frá því, hversu
þýski flugflotinn er álitinn
sterkur í ár. — Eins og
tekið er fram í greininni,
er ekki hægt að vita með
vissu um neinar tölur í
þessu sambandi og verða
þær því mest ágislcanir.
Þrátt fyrir þetta er grein-
in æði fróðleg á margan
hátt. Hún birtist hjer
nokkuð stytt.
LOFTFLOTINN þýski beið
fyrsta ósigur sinn í orust-
unni um Bretland, haustið
1940. En herstjórnendurnir
í Berlín voru samt nógu
klókir til þess að hætta
þeirri sókn, áður en tjónið
var orðið óbærilegt. Næsta
vetur og vor var svo fyllt í
skörðin af hinu mikla fram-
leiðslumagni Þjóðverja. —
Þegar Hitler var reiðubú-
inn að ráðast inn í Rúss-
land um sumarið 1941, var
loftflotinn þýski öflugri en
nokkru sinni fyr.
Það er einmitt síðan að
Rússlandsstyrjöldin byrjaði
sem þýska flughernum hef-)
ir farið að hraka. Álitið!
er, að síðan hafi tjónið á
flugvjelum af ófriðarvöld-
um og af venjulegri eyðslu
verið nokkuð meira en það
sem smíðað var í staðinn
Ennig hefir fækkað flug
mönnum, en umí flugvalla-
liðin eru í því máli skiftar
skoðanir.
En það er erfitt, ef ekki
ógerlegt að segja um það,
hve mikið styrkur þýska
loftflotans hefir í raun og
veru minkað. Fáar fregnir
um flugvjelatjón í orustum
eru með öllu áreiðanlegar,
alveg sama hve þeir sem
fær færa eru heiðarlegir og
reyna að vera nákvæmir.
Loftorustur eru nefnilega
þannig. að sjerstaklega
vont er að átta sig á því
sem gerist. JafnVel bestu
flugmenn koma stundum
með stórýktar og brenglað-
ar tilkynningar, sem svo
komast inn í hinar opin-
beru fregnir.
En til eru þó staðreyndir
sem engin ritskoðun getur
leynt, -og enginn Göbbels
umbreytt.
Þegar Þjóðverjar hófu
stríð á hendur Rússum.
hafði þýski flugherinn á
að skipa fyrir utan æfinga-
flugvjelar, flutningaflug-
vjelar og hjálparflugvjelar,
5 flugflotum, sem hver var
skipaður 1.300 vjelum og
þar að auki Richthofen-
flugflotanum, er hafði 800
flugvjelar, sjerstaklega
steypiflugvjelar. Þessi floti
því nær 7.500 flugvjelar als,
veitti þýsku herstjórninni
flugstyrk, sem nam til dag-
legra nota um 6,000 vjelum
og er það langþyngsta loft-
vopn, sem nokkru sinni hefir
verið reitt til böggs. Þár að
auki voru 15,000—18.000
orustu- og sprengjuflug-
vjelar í viðgerð, geymslu,
eða til vara að baki víg-
stöðvanna á annan hátt.
Fyrir utan orustuna um
Eftir Leonard Engel
Bretland, þar sem Þjóðverj
ar munu hafa mist því nær
tvisvar sinnum fleiri flug-
vjelar en þeir gátu bygt á
sama tíma, hafði fyrsta
tímabil stríðsins farið mjög
mjúkum höndum um þýska
flugflotann. Meðal tap hans
mun ekki hafa farið yfir
500 flugvjelar á mánuði,
þar með taldar þær, sem
fórust af slysum eða urðu
elli og hrörnun að bráð. Oft
voru fjölbúnar flugsveitir
að mæta hinum rússneska
vetri hvort sem var. — Ár-
angurinn af þessu varð sá,,
að tjón á flugvjelum Þjóð-
verja á Austurvígstöðvun-
um minkaði til stórra muna.
"k
VETURINN gaf þýska
lofthernum tækifæri til
þess að vinna upp að
minsta kosti nokkuð af
þeim styrk, sem hann hafði
eytt um sumarið, bæði í
Rússlandi og á Miðjarðar-
iðjulausar mánuðum sam- hafssvæðinu.Sagt er af hálf
an. En þann 22. júní 1941,
tók hver einasta flugsveit
til starfa. Fjórum flugflot-
um og Richthofen-flotanum
var stefnt gegn Rússum.
Sá floti sem eftir var, þurfti
að vaka yfir allri Evrópu.
Bráðlega sýndi því þýska
loftvopnið áreynslumerki.
Skammlíf
tækni.
Hernaðarflugvjelar eru
ekki langlífar. Hvert sem
þjóðerni þeirra er, er venju
lega endir bundinn á líf
þeirra fimm mánaða tíma
eftir að þær koma út úr
verksmiðjunum. — Annað
hvort enda þær tilveru sína
í reykskýjum orustunnar,
eða eftir slæma lendingu
á hólóttum flugvelli. Einn-
ig getur verið gerð árás á
flugvöllinn, þar sem þær
eru, en svo geta orðið á
þeim bilanir, sem ekki
borgar sig að gera við.
„Dánartala“ flugvjela í
stríði af öllum orsökum, er
venjulega i/» a;f öllum flug
vjelafjölda lofthers þess, er
í hlut á, og það á mánuði
hverjum, segi og skrifa 5.
hluti af öllum flotanum, þó
hver einasta flugvjel sje
reiknuð með, bæði þær
flugvjelar sem notaðar eru
önnur miljón hermanna
hafi þenna vetur veríð sett
í hergagnasmiðjurnar, og
þriðjungur þeirra vann í
Heinkel, Messerschmitt.
Dornier,, Fockö-Wulf, og
tveim öðrum flugvjelsmiðj-
um. Árangurinn varð sá,
að bygðar voru fleiri flug-
vjelar í Þýskalandi í des-
eniber 1941, janúar og
febrúar 1942, en nokkurn-
tíma áður.
Nóg var haft til vara af
flugvjelum úr þessari met-
framleiðslu, til þess að
hægt væri að hafa 5,000
flugvjelar til daglegrar
notkunar í súmarhernaðin-
um 1942, aðallega í sókn-
inni til Volga, sem ' varð
þýska lofthernum ógurlega
kostnaðarsöm, svo að álitið
er áð stundum hafi hann
mist alt að 3,000 flugvjel-
um á mánuði hverjum og
ekki síst margar við Stalin-
grad.
Þegar vetrarsókn Rússa
endaði, var daglegur styrk
ur þýska lofthersins aftur
kominn niður í 4000 flug-
vjelar e.ða minna, auk 11
þúsund til 14 þúsund til
vara. Fjögur þúsund flug-
vjelar eru ekki mikið
minna en 4,500, en sá var
og hinar, sem hafðar eru j flugvjelastyrkur Þjóðverja,
til vara. En þýski loftflot-
inn hefir mjög lága „dán-
artölu“ vegna þess hve
þegar hernaðurinn endaði
árið 1941. En loftherinn
þýski hefir ekki haft eins
framúrskarandi vjelvirkjar) mikil tækifæri til þess að
hans og flugvallarliðar ná sjer aftur í vetur, eins
eru, talan hjá honum er um og í fyrravetur, og ber þar
1/7 á mánuði. En samt sem margt til.
áður er tjón hans síðan 22. j
júní 1941, gífurlegt. — á| AF ÞEIM möguleikum,
fyrstu fimm mánuðum bar- er Þjóðverjar þurftu að
áttunnar við Rússa, er álit- gera ráð fyrir veturinn 41,,
ið að lofther Görings hafi Var innrás bandamanna lík
mist um 20,000 flugvjelar lega hinn fjarlægasti. Þjóð
alls, eða nóg til þess að verjar þurftu ekki að hafa
búa 15 flugflota. flugsveitir við Miðjarðar-
Jafnvel flugvjelafram- haf þá, nema einungis á
leiðsla Þjóðverja og hið Silciley og Suður-Ítalíu. Eh
mikla fluglið, gat ekki stað nú, þegar bandamenn eru
ist þessi töp. I september allsráðir í Afríku, er annað
1941 voru gerðir þrír loft- uppi á teningunum. í stað
flotar úr hinum upphaflegu þess að hafa haft hvíkl
fjórum á Austurvígstöðv- um vetrarmánuðina, hefir
unum, til þess að jafna töp mörg þýsk flugsveitin þurft
hvers einstaks og Rommel að standa í ströngu við
fjekk ekki nema smávegis, T'j'ð.jarðarhaf. Einnig hefir
fluglið til þess að bæta úr þurft meira að leggja í söl
skorti sínum, þó að búist urnar í lofthernaðinum í
væri við breskri sókn í Af- Tunis, en áður þurfti í Ly-
ríku uffl þær mundir. biu og Egyptalandi.
Þegar sóknin til Moskva Annað átriðið var aukn-
brást, drógu Þjóðverjar ar loftárásar á Þýskaland
m.iög úr notkun flughersins. og hernumdu löndin af
Hann þarfnaðist hvíldar, og hálfu breska flughersins og
vjelar hans og útbúnaður aukin flugstyrkur Banda-
var varla hæfur til þess ríkjamanna. En Þýskaland
verður aldrei sigrað með
loftárásum eingöngu. —
Þýska ríkið getur nú samt
ekki tátið þær eins og vind
um eyrun þjóta, því að þær
geta gert enn meiri skaða
en hingað til. Loftvarnirn-
ar draga því talsvert úr
afli því, sem hægt væri að
beita til viðreisnar flugflot-
anum. I
Vegna sóknar Rússa, og
ógnana bandamanna, hefir
Þjóðverjum ekki tekist að
senda eins marga hermenn
í verksmiðjurnar í vetur
sem leið, eins og áður, þar
sem þeir líka hafa þurft
mikfnn mannafla við víg-
girðingar sínar. Svo í vetur
hefir aukning framleiðslu
á flugvjelum orðið harla
lítil.
Skortur á mannafla hef-
ir neytt Þjóðverja til þess
að breyta venju sinni og
nota erlent fólk við fram-
leiðsluna, og líka til þess
að láta fara að starfrækja
aftur verksmiðjur í her-
numdu löndunum. í dag
vinna erlendir menn, jafn
vel Pólverjar og Ukraniu-
menn í þvínær hverri mik-
illi flugvjelasmiðju Þýska-
landi. Þar að auki fram-
leiða verksmiðjur í Frakk-
landi, Belgíu, Hollandi,
Rúmeníu og Júgóslavíu
flugvjelar og flugvjela-
híuti fyrir Hitler.
Þessar nýju versmiðjur
hafa ekki orðið eins af-
kastamiklar og búist var
við, og framleiða þær
trauðla meira en nokkur
hundruð flugvjela á mán-
uði enn sem komið er, í stað
þúsund, sem vonast hafði
verið eftir. Svo er vinna
útlendinganna í þýskum
verksmiðjum ekki árangurs
rík.
Þess vegna íær nú þýski
flugherinn færri flugvjelar
heldur en í vetur sem leið,
og þeir sem best þykjast
vita, segja að framleiðslan
nemi ekki miklu meira en
2000 flugvjelum á mánuði.
1 hvert sinn og flugvjel
er skotin niður yfir óvina-
landi, og í annað hvort
skifti yfir heimalandi sínu,
ferst ekki aðeins vjelin,
heldur einnig áhöfnin. Síð-
asta hálfa annað árið hef-
ir því ekki aðeins minkað
flugvjelaeign Loftvopnsins
þýska, heldur einnig þynt
raðir flugmannanna. Og
þar sem maður er altaf
lengur að læra að fljúga
flugvjel, heldur en verk-
smiðjur eru að byggja hana
þá má nú vera, að Þjóð-
verjar sjeu í meiri vand-
ræðum með flugmenn, en
flugvjelar.
En engin sönnun er enn
fengin fyrir því, að Þjóð-
verjar hafi þurft að senda
fram hálfæfða flugmenn.
Og heldur ekki hefir þegs
orðið vart, að gæði þýskra
flugvjela sjeu ekki hin
sömu og áður.
GISKA MÁ Á það, að
síðan stríðið hófst hafi
Þjóðverjar mist á öllum
vígstöðvum og af öllum or-
sökum um 65.000 flugvjel-
ar. Bretar hafa eyðilagt 10
þúsund og aðrar 10 þúsund
hafa gengið úr sjer eða
eyðilagst á annan hátt í
baráttunni gegn Bretum.
Rússar hafa eyðilagt ó-
hemju af þýskum flugvjel-
um, en verra er að henda
reiður á nákvæmum tölum
þaðan.
Við Bandaríkjamenn höf
um enn ekki nema smá-
vægilegan flugher í og um
hverfis Evrópu, og' höfum
S lítið getað bætt við tjón
} það,' sem Bretar og Rússar
hafa unnið þýska loftflot-
anum. En þetta er nú að
komast á stað, og mun fara
vaxandi með hverjum líð-
andi mánuði.
Ef innrás verður hafin,
munu foringjar þýska loft-
flotons, Göring og Jessch-
onneck fá að sjá, að erfið-
leikár þeirra eru ekki smá-
ir.
Eitt sýnist víst: Loft-
vopnið þýska mun aldrei
framar verða það, sem það
eitt sinn var, öflugasti flug
floti heimsins. Sókn banda
manna á þessu ári mun stór
um draga úr mætti þess.
í ljósum lcga. — Slíkur er cndir margra flugvjela.