Morgunblaðið - 17.06.1943, Page 2
2
MOEGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 17. júní 1943.
43. Stórstáu-
þing U. þ. m.
ÞING STÓRSTÚKU ís-
lands I. O. G. T., hið 43. í
röðinni, verður sett hjer í
Reykjavík1 á afmælisdegi
Stórstúkunnar 24. júní.
Að þessu sinni munu
fleiri mál en venja er til
verða rædd á þinginu, því
að Reglan hefir nú með
höndum ýmsar framkvæmd
ir. En merkast af þessum
málum er stofnun Heilsu-
hælis fyrir drykkjumenn,
sem Reglan rjeðst í s. 1.
vetur.
Þá mun og verða rætt um
hátíðahöld á næsta ári í
sambandi við sextugsafmæli
Reglunnar hjer á landi.
Hætt er við því vegna
þess hvað samgöngur eru
erfiðar, að færri sæki þing-
ið nú en verið hefir á und-
anförnum árum, sjerstak-
lega af Austurlandi.
Gert er ráð fyrir því að
þingið standi fjóra eða
fimm daga. Hefst það með
guðsþjónustu eins og vant
er, og mun sjera Sveinn
Víkingur stíga í stólinn.
CHAPLIN GIFTIR SIG.
SANTA BARBARA, Kali-
forniu í gærkvöldi—: Gam-
anleikarinn Charlie Chaplin
og Cona O’Neill, átján ára
gömul dóttir rithöfundarins
fræga, Eugene O’Neill, hafa
fengið leyfisbrjef til gifting-
ar og munu gifta sig á næst-
unni.
Chaplin er marggiftur og
var síðasta kona hans Paul-
ette Goddard leikkona. —
Chaplin átti nýlega í máli
fyrir rjetti útaf barnsfaðern-
ismáli. —Reuter.
EIGANDI IIAPP-
DRÆTTISBÍLSINS
KOMINN FRAM.
Ásmundur Guðmundsson
heitir maðurinn, sem hrepti
happdrættisbíl Frjálslynda-
safnaðarins. Hann er versl-
pnarmaður í veiðarfæraversl
uninni Verðandi.
Ásmundur keypti miða
^inn af Árna Magnússyni,
^erkamanni, Laugaveg 132,
dh hann er í safnaðarráði
Fp'áslynda safnaðarins. Ás-
mundur átti þrjá miða og
kostaði bifreiðin hann því 9
■krónur.
Allir miðarnir seldust.
SÓLSKINSDEÍLDIN
KOMIN FRÁ EYJUM.
BARNAKÓRINN Sól-
skinsdeildin kom til bæjar-
ins í gær eftir vikuferða-
lag til Vestmannaeyja.
Kórinn hjelt fjórar söng-
skemtanir í Eyjum við fá-
dæma aðsókn og ágætar
undirtektir. Viðtökurnar í
Eyjum voru og hinar á-
nægjulegustu.
Á heimleiðinni kom kór-
inn við undir Eyjafjöllum
og fór meðal annars að
Skógafossi.
Kveðjuviðtal við Bonesteel hershöíðingja:
„íslendingar eru þrdlyndir
en heiðarlegir og vinfastir* *
Batnandi sambúð milli
*
Islendinga og Ame-
ríkumanna
„ISLENDINGAR eru merkileg þjóð. Þeir eru þrályndir
og- íslenskir. Eti þeir eru heiðarlegir, sannsöglir og hafa marga
ágætis kosti. Ef Islendingur býður manni vináttu sína, þá er
það lífstíðarvinátta“.
Þetta er dómur Charles II.
Bonesteel hershöfðingja um
Islendinga, en hann hefir dval
ið hjer í landi sem æðsti mað
ur setuliðSins í nærri því tvö
ár, eða nánar tiltekið 21 mán-
uð, en er nú á förum. Ilers-
höfðinginn ræddi við blaða-
menn á skrifstofu sinni í gær-
dag.
LJET MÁLA FYRIR
SIG ESJUNA.
Um landið sjálft hafði
Bonesteel hershöfðingi einnig
hrósyrði. „Þegar maður kem-
ur frá landi, sem ér sígrænt
og skógi vaxið“, sagði hers-
höfðinginn, „fer ekki hjá því,
að mamíi finnist hjer -hrjóst-
rugt nokkurn tíma ársins, en
að mörgu leyti er Island fal-
legt land og heillandi. Þegar
maður hefir verið hjer í nokk
urn tíma, fer fegurð landsins
að koma í ljós. Maður fer að
veita hinum dásamlegu litum
í náttúrunni eftirtekt og fjöll
unum. Þessum hrikalegu, fal-
legu fjöllum“.
„Það er hægt að sjá þessa
fegurð á málverkunum ykk-
ar. Málarar mála ekki mál-
/
verk af því, sem er ljótt. Það
er vegna þess, að þeir sjá
eitthvað fagurt, að þeir mála.
Það verður að vera eitthvað
fallegt og verðmætt á bak við
það, sem málað er“.
„Sjálfur tek jeg heim með
mjer málverk af Esjunni.
Esjan er máluð eins og jeg
sá hana á hverjum morgni út
um gluggann minn. Málverk-
ið er eins og jeg vil helst
minnast EsjUnnar. Barbara
Árnasön málaði það“.
SIGRAST Á ERFIÐ-
LEIKUNUM.
< Bonesteel hershöfðingi
ræddi um erfiðleika, sem
mætt hefðu Bandaríkjamönn-
um hjer fyrst ér þeir komu.
Nú hefði ræst úr flestum þess
um örðugleikum.
Iíann hefði haft þá stefnu
að reyna að sjá sjónarmið
beggja aðila í hverju máli.
Það hafi ekki vei'ið nema
eðlilegt, að nokkrir minni
háttar árekstrar yrðu milli
þessara tveggja þjóða, sem
alt í einu hefðu farið að búa
saman í tvíbýli. Það hefðu
allir sína skoðun á málunum
og sína smá árekstra í dag-
lega lífinu. Eina ráðið væri
að ræða um ágreiningsmálin
og bæta úr eftir föngum.
Þetta hafi verið gert í sam-
biið Bandaríkjamanna og ís-
léndinga og gefist vel.
Bonesteel lýsti því, sem
sinni skoðun, að margt væri
sameiginlegt með Islendingum
og Bandaríkjamönnum. Báðar
þjóðirnar væru lýðræðisþjóð-
ir og í undirstöðuatriðum
hefðu þær sömu hugsjónir og
skoðanir. Það kæmi því ekki
til mála annað, en að þeim
semdist vel.
BATNANDI SAMBUÐ
OG GÖÐ SAMVINNA.
„Sambúðin milli setuliðsins
og Islendinga hefir farið dag-
batnandi“, sagði Bonesteel.
„.Tég vil nota tækifærið til að
þakka embættismönnum ykk-
ar fyrir góða samvinnu í hví-
vetna. Borgarstjóranum,
Bjarna Benediktssyni og lög-
reglustjóranum, Agnari Kofo-
ed-Hansen“. (Og hjer skaut
hershöfðinginn inn í: „Sáuð
þið samvinnuna milli ís-
lensku og amerísku lögregl-
unnar í gær við móttökuna
h.já Rauða krossinum? Þeir
íslensku gáfu hinum amerísku
ekkert eftir. Þegar þeir amer-
ísku heilsuðu, heilsuðu þeir
íslensku líka og gerðu það
eins og vel æfðum lögreglu-
mönnum sæmir).
ÞAKKA- OG KVÖRT-
UNARBRJEF.
„1 hverri einustu viku fæ
jeg fleiri, eða færri brjef fráj
íslendingum“, sagði hershöfð
inginn. „Þeir skrifa mjer til
• lí
að segja mjer frá því, að þeirj
hafi notið aðstoðar hersins á
einn eða annan hátt, eða þeir,
skrifa til að kvarta yfir ein-j
hverju. Mjer hefir þótt vænt
um áð fá þessi brjef".
ÁT
Við blaðamennina sagði
hershöfðinginn, er hami var
spurður, hvort hann hefði
löngun til að koma hingað til
lands afturv án þess.að hafa
fneð sjerher manns: „Já, það
vildi jeg gjarnan. Mig myndi
langa til að sjá Island aftur,
eftir 10 ár, eða svo“. —■ Allir,
sem kynst hafa Bonestéel
hershöfðingja, myndu fagna
því að sjá hann hjer á landi
aftur, þegar friður er kominn1
á í heiminum.
ITershöfðingjarnir Charles H. Bonésteel (t. h.) og Kay
táka á móti gestum í boðinu í Rauðakross heimilinu við I Iring-
braut. í fyrradag. Sendiherra Bandaríkjanná Mr. Leland Morr-
is og frú hans heilsa. hershöfðingjanum.
SÚÐIN
Framh. af T. síðu.
einn hring í lofti yfir skipinu,
eftir árásina, en þá var aft-
urhluti skipsins strax farínn
að síga í sjó. Svö líklegt er,
að flugmenn hafi talið, að
skipið myndi sökkva innan
skamms.
Skipstjóri sendi strax loft-
skeytatilkynningu um árásina
til stöðva í landi. Hún var
mjög fáorð. Síðan fjekst um
skeið ekki skeytasamband við
skipið. Skipaútgerð ríkisins
kvaddi strax ílugv.jelar til
þess að svipast eftir skipinu.
En þær lentu í þoku og fundu
það ekki.
Skeytasamband náðist síð-
ar, er farið var að draga
skipið áleiðis til, hafnar.
Töldu skipverjar á Súðinni
lengi vel, að injög væri tví-
sýnt hvc**’ jiað hepnaðist. En
um kl. 10 í gærkvöldi var
togarinn kominn með Súðina
upp að bryggju á Húsavík. |
Þá var afturendi skipsins
mjög í sjó, en allmikinn reyk
lagði upp af skipinu. Borð-
stokkar mjög beyglaðir, og
skipið yfirleitt illa útleikið
að sjá. |
Eigi vissu menn gerla,
hvaðan eldurinn stafaði.
★
Um 30 manna skipshöfn er
á Súðinni. Farjiegar voru að
eins tveir með skipinu í gær.
Var Súðin nýlega snúin við
í st.randferð, og voru því far-
þegar svo fáir, öar vörur í
skipinu mjög lÍTar.
Hásetinn Guðjón Kristins-
son, er andaðist í gær af
skotsárum, kom á skipið í
þessari ferð þess.
SlÐUSTU FRJETTIR.
Seint í gærkvöldi fór tíð-
indamaður blaðsins á Húsa-
vík um borð í Súðimi. þar
sem hún lá við brygg.ju á
Húsavík, og hafði þar tal af
skipstjóranum Ingvari K.jar-
an.
Hann skýrði m. a. svo frá,
að spreng.jurnar hefðu verið
þr.jár, sem varpað var til.
skipsins, en tvær þeirra lentu
svo langt frá skipinu, að þær
komu ekki að sök.
Það var ein þeirfa, sem.
lenti mjög nálægt því bak-
borðsmegin, og laskaði það
svo mikið, að sjór kom strax;
bæði inn í vjelarúmið og aft-
urlestina. En skipið mun hafa
flotið vegna jjess, að fram-
iest.in helst ólek, j)rát,t fyrir,
áfall þet.ta.
Skothríðin var mest á
brúna. Það var Guð.jón Krist-
insson, sem var við stýrið,
og hlaut þar þa.u sár, er hann
beið bana af.
Káeta skipstjórans er öll
sundurskotin og’ húsgögn þap
svo sundurtætt, að tíðinda-
maðurinn sagði, að þar bæri
mest á spýtnarusli, er inn
væri komið. Skotgöt.in á ká-
etunni eru alt að því 2 þuml-
ungar í þvermál.
Aðrir þeir, sem særðust'
mest, munu hafa verið á j)il-
fari undir bátadekki skamt
frá brúnni. Yoru þeir j)ar að
fægja kopar. Þar var Her-
mann Jónsson, er dó á leið-
inni í land, og þar var sonur
skipst.jórans, Björn. Hantí
f.jekk í sig sprengjubrot, en
særðist lítið.
Þrið.ji stýrímaður f.jekki
nokkrar skrámur, en ekkij
hættulegar.
Skipst.jóri telúr, að eldur-
inn í skipinu hafi stafað af
skotunum. Brantí bátadekkið
og bátarnir, sem íMpverjar
notuðu ekki, er þeir lögðu
frá skipinu.
Fyrst eftir að þeir yfir-
gáfu skipið fór annar bátur-
inn með þá, sem særðir voru,
til togarans annars, en skip-
verjar í hinurn bátnum at-
huguðu eftir föngutn hvérn-
ig skemdum skipsins væri vap
ið, og hvort það mvndi Iváð-
lega sökkva eða eigi. En þeg-
ar það svndist svo, að það
myndi flióta.þó1 sem sagt sjór
vaui l)æði í vjelarúmi og aft-
uílest, var tekið til óspiltra'
málanna að reyna að lyjarga
skipinu til lands. 1