Morgunblaðið - 02.09.1943, Blaðsíða 5

Fimtudagur 2. sept. 1943
MORGUNBLAÐIÐ
5
Fyrsta Fjórðungsþing Austfirðinga ó Seyðisfirði
DAGANA 14., 15. og 16.
ágúst 1943, var fyrsta Fjórð-
ungsþing Austfirðinga háð á
Seyðisfirði. Sátu Jiað 10 full-
trúar kosnir af sýslunefndum
.Múlasýslna og bæjarstjórnmn
Seyðisfjarðar og Neskaup-
staða. Til þessa ]>ings var boð-
að að tilhlutun sýslumanna og
] >æ jarst j óra f unda r Austur-
lands sem haldinu var á síðastl.
vetri.
Þingið setti reglur r;m Fjórð
ungsþing Austfirðinga. Sam-
kvæmt þeim verður Fjórðungs
þing Ausffirðinga háð ár hvert
og eiga þar sæti: 4 fulltrúar
frá sýslunefnd Norður-Múla-
sýslu, 4 fulltrúar frá sýslu-
nefiul Suður-Múlasýslu, 3 full-
trúar frá bæjarstjórn Neskaup
staðar, 3 fulltrúar frá l)æjar-
stjórn Seyðisfjarðar og 3 full
trúar frá sýslunefnd Austur-
Skaftafellssýslu, et' hún kýs að
taka þátt í þessu samstarfi.
Fulltrúarnir eru kosnir til
fjögra ára af hverri nýkosinni
sýslunefnd og bæjarstjórn, —
.Afl atkvæða ræður úrslitum
mála á fundum þingsins, þó
gengur mál ekki fram ef allir
fulltrúar 2ja samstarfsaðil-
anna greiða atkvæði gegn því.
Þingið kýs sjer stjórn, og for-
seta úr hópi stjórnarmanna,'en
að öðru ieyti skiftir stjórnin
með sjer verkum.
Vei-kefni Fjórðungsþings
Austurlands er að vinna að
auknu samstarfi um sameigin-
leg hagsmuna- og menningar-
mál fjórðungsins og stuðla að
• framgangi sííkra mála.
í bráðabirgðastjórn er starfi
þar til næsta fjórðungsþing
ketnur saman voru kosnir þeír:
frunnlaugur .Jónasson banka-
gjaldkeri á Seyðisfirði og er
hann forseti þingsins, Hjálmar
Vilhjálmsson, gýslumaður,
Seýðisfirði, Jónas Thoroddsen
l)æ.jarfógeti að Nesi og Sigur-
björn Snjólfsson, bóndi í Gils-
árteigi.
Þingið gerði stunþykktir um
ýms áhuga- og hagsmunamál
Austfirðinga á ílviðum sam-
göngumála, rafmagnsmála,
menningarmála og fjelags-
móla.
Verða h.jer birtar helstu á-
lyktanir þingsins:
SAMGÖNGUR Á SJÓ.
„Fjórðungsþing Austfirð-
inga beinir þeirri áskorun til
Skipaútgerðar ríkisins, að
haga ferðum Esju til Austur-
laiids þanrtig, að hún fari aðra
hvora ferð frá Reykjavík til
Akureyrar,en hina frá Reykja
vík til Vopnafjarðar. Mætti í
hinni síðargreindu ferð sleppa
viðkomu á þeim höfhum, sem
örðugasta eiga afgreiðslu og
minni þörf hafa fyrir flutn-
inga. Krefst Jnngið þess, að
þeim tíma, er með þessu fyrir-
kohiulagi sparast á ferðum
Esju, verði varið til aúkinna
ferða skipsins til Austur-
lands.
Jafnframt lætur þingið í ljós
það ákveðna álit sitt að nauð-
synlegt s.je, að bátur sá, er síð-
asta Alþingi fól ríkisstjórn-
inni að láta byggja, verði bygð
ur svo fl.jótt sem kostur er, en
meðan ])ví er ekki lokið verði
tekið á leigu skip til að ann-
ast ferðir Austfjarðabátsins
Áiyktanir um hagsmunamál
Austfirðinga
til bráöabirgða. Skal hlutverk
hans sjerstaklega vera það, að
bæta svo úr flutningaþörf
stærri hafnanna að þær missi
einskis í þó að Esja sleppi
viðkomu á þeim í annaiáhvorri
ferð sinni.
Þingið léggur ríka áhérslu
á, að fjórðungsbáturinn verði
eingongu notaður til að bæta
samgongur innan fjórðungsins
og telur það mikils virði að
skipshöfn bátsins verði að sem
allra mestu leyti skipuð monn
um búsettum innan f.jórðungs-
ins“.
,,F j ór ðungsþin g A ust f irð -
inga felur stjórn sinni að leit-
ast fyrir um byggingu Aust-
fjarðabátsins hjá innlendum
eða erlendum skipasmíðastöðv-
um og fylgjast að öðru leyti
með gangi málsins og ýta á
eftir framkvæmdunT ‘.
SAMGONGUR Á LANDI.
„Fjóröungsþing Austfirð-
inga vill vek.ja athygli skipu-
lagsnefndar fólksflutninga á
því að veruleg óánægja er á
Austurlandi um skipulag og
framkvæmdir
bifreiða ura f.jórðunginn og
beinir þeirri áskorun til nefnd
arinnar að ráðstafa þessum
málum framvegis í samráði
við stjórli Fjórðungsþingsins.
BRÚ Á JÖKULSÁ Á
FJÖLLUM HJÁ GRÍMS-
STÖÐUM.
„F.jórðungsþing Austfirð-
inga beiuir þeirri áskorun til
þingmanna af Austurlandi að
að hún ásamt l’únaðarfjelagi
Islands geri svo fljótt sem unt
er tillögu um stað fyrir vænt-
anlegt kauptún og sveitahverfi
á miðju Fljótdalshjeraði, —
Ennfremur skorar þingið á ráð
herrann og þingmenn Attst-
firðinga að beita sjer fyrir því
að ríkið kau])i megilegt land
handa hintt væntanlega kaup-
túni og býlahverfi og ski])ti-
leggja. þar bæ og byggð svo
sent haganlegast þykir og
þörf krefúr.
Austfirð-
16. ágúst
UM EIÐASKÓLA.
„Fjórðungsþing
inga haldið 14,—
1943, skorar á þingmenn Aust-
firðinga að beita sjer fyrir
því á Alþingi að Eiðaskólinn
verði nú þegar gerðttr að gagn
fræðaskóla fyrir fjórðunginn
og verði nemendttm með prófi
þaðan gefinn rjettur til þess að
ganga próflaust inn í tilsvar-
andi bekki við Menntaskólann
á Akureyri og í Reykjavík.
Ennfremur að sett vérði á
stofn við skólann, eins árs bú-
fræðideild nteð bóklegtt og
s.jerleyfisferða | vei'kle”u námi. Til þess að þess
ar breytingar á skólahaldi geti
orðið öllu Austurlandi að
[gagni, er nauðsynlegt að auka
húsakost skólans allverulega
frá því sem nú er, og skorar
fjórðungsþingið á Aústfjarða-
þingmenn að beita sjer á Al-
þingi fyrir fjárveitingu í því
skyni. Þá skorar þingið á
söniu aðila að beita sjer fyrir
því við memttamálaráðherra,
að hann láti nú þegar skiptt-
legg.ja framtíðarbýggingar,
þeir beiti sjer fyrir því að •. •. x
1 •’ . J .. ‘ . iþrottavelh, trjagarða og onn-
verttleg' upphæð verði tekm a
... , B 11 , . ,ttr slik mannvirki a skolasetr-
fjarlog næsta ars td byggntg- ‘
ar brúar á Jökulsá á Fjöllttm,
sem ákveðin er hjá Grímsstöð-
um, án þess þó að slíkt fram-
lag s.je látið skeröa framlög til
brúa á Austurlandi.“
SVEITARSTJÓRNAR-
MÁL.
Frant kont svofeld tillaga:
inu og verði skipulagið miðað
við það alð stefnt verði að því
að Eiðaskóli verði, jafnframt
því, sem hann heldttr áfram
að vera allshefjar gagnfræða-
skóli. gerður. þegar fni'm líða
stundir, að Menntaskóla fyrir
Austurland.
Þá vill þingið og skora á
Austfjarðaþingmenn að beita
„Fundttriim skorar a næsta s.jer fvrir því að nemendur með
Alþingi að hlutast til urn að prófi frá Gagnfræðaskólanum
endttrskoðuð verði útsvarslög í Neskaupstað fái r.jett til Jtess
gjofin og í sambandi við það að ganga jim í tilsvarnndi deild
sett víðtækari löggjÖf um tek.ju vyj menntaskólana, án s.jer-
öflun bæja- og sveitafjelaga, staks inntökuprófs.
Sjerstaklega beinir fundurinn;
því til Alþingis að breyta út- UM HALLORMSSTAÐA-
svarslögg.jöfinni á ])antt hátt, SKÓLA.
að sveitafjelögum úti á landi j ,,Fjórðungs])ittg
verði bætt upp ]>að tjón, er
þatt ltafa orðið fyrir ttm tekju
öfíttn tneð því að nú fer ná-
lega öll innflutningS- og út-
Austf i rð-
inga, haldið á Seyðisfirði 14.
til lft: ágúst 1943, sfeorar ein-
dregið á Alþingi er saman kem
ur í haust, að veita nægilegt
flutningsverslun landsins í fje til þess að bæta húsakost
igegtutml Reykjavík og á þann
hátt hefir mikill hluti af út-
svarskyldum tekjuni sveitar-
fjelaga tapast þeint.
KAUPTÚN Á FLJÓTS-
DALSHJERAÐI.
„F j ó r ð un gsþin g A ust f i r ð -
inga haldiö á Seyöisfiröi 14. til
16. ágúst 1943, skorar á fje-
lagsmálaráðherra að hlutast
Hú$mæðrpskó 1 anSj á Uallovgm-
;stað samkvæmt þeim óskttm
sem fram voru bornar af skóla-
ráði skólans við landbúnaðar-
ráðuneytið 3. nóv. 1942 og
skólaráðið telur nauðsynlegt
vegtta aukinnar aðsóknar og til
þess að skóíinn geti starfao á
rjetum grundvelli og fttllnægt
þeint kröfttm sem gera verður
til húsmæðramenntunar og til
nú þegar til um það við skipu- þess að skólintt geti jafnfraiiit
lagsnefnd bæja- og kauptúna i verið gestaheimili á sumrum“.
UM SUNDHÖLLINA
AÐ EIÐUM.
„Fjórðungsþing Austíirð-
inga, haldið á Seyðisfirði 14.
til 16. ágúst 1943, lýsir ánægjtt
sitnti yfit' byggingu íþrótta- og'
sundhallarinnar að Eiðttm og
þnkkar öllttm þeim sem átt
hat'a þátt í því að stíga þetta
mikilvæga framfaraspor. .Tafn
framt lýsir þingið yfir því, að
það telji sjálfsagt að altnénn-
ingttr hafi aögang' að sttndhöll-
intti, eftir því setn samrýmst
getur skólahaldi og sundnám-
skoiðtun, einkum seittni hluta
sutnars og skorar þingið á
stjórn skólans að attðvelda al-
menningi afnot sttndhallarinn
ar, eftir því sent nnnt er, fyrst
og fremst með því að koma því
til leiðar að sumargistihús
verði rekið á Eiðttm framvegis
eins og nti tíðkast við flésta
aðra sveitaskóla' ‘.
UM RAFMAGNS-
MÁLIÐ.
Fram koni svofeld tillaga
frá Gunnlaugi .Jónassyni:
,. Fjórðtingsþing AuStfirð-
inga, haldið á Seyðisfirði 14.
til 16. ágúst 1943, lýtur svo á
að hefjast verði hattda sem
fýrst, til þess að fullnægja
rafmagnsþörf bæja, sveita og
ikauptúna á Austurlandi. —
Áhersla sje lögð á það, að
jafnhliða því. að rafmagni er
veitt til hinna stærri kauptúna
á Austurlandi, þá verði sveita-
býlttnt og smærri og stærri
býlahverfum einnig gefinn
kostur á rafmagni með viðráð-
anlegttm kostnaði fyrir hlutað-
eigendttr. Til þess að ná þessti
marki er óhjákvæmilegt að
lágspenuukerfi verði lagt a.
m. k. ttm þær sveitir, sem næst
liggja við tim leið og hásjtennu
línltr verða lagðar til bæ.janna
og kauptúnanna.
Æskilegast verðttr að telja
að verð á rafmagni frá sam-
eiginlegri virkjun eystra verði
allstaðar hið sarna á því svæði
sem virkjunin nær til. Þingintt
virðist tiltækilegast, eftir ástæð
ttm að ríkið eigi og reki eða
! styrki með ríflegtt stofnfjár-
; framlagi raforktiveitu þá, setn
h.jer yrði ttm að rtfeða. Stjórh
raforkuveitunnar yrði búsett
á Austurlandi etns þó tim ríkis-
veitu væri að ræða.
Samkvæmt . þesstt skórar
IjórÖungsþiitgiÖ á Alþingi og
ríkisstjórn að. fíýta sent mest
þeirri raunsóku sem. nú er haf-
itl á virkjtinarskilyrðiim á
Austurlandi svo að sem allra
fyrst verði úr þgí skjorið,
hver,nig, faforktij jvei'ði á hag-
kvæmastaii hátt veitt nm
I byggðir Austurlands. - Vill
[ þingið ■einkttm legg.ja áherslu
á að athugunum og áietlunurn
um virkjttn á Lagaríossi verði
hraðað. þar sem-virkjun hans
[ virðist að svo stöddu líklegasta
leiðin til úrláusnar þéssit máli.
Þingið vill ennfremur leggja
áherslu á að jafnhliða þessu
verði gerð rannsókn á jiví,
hvernig rafmagnsþört þeirra
byggðarlaga á Austurlandi,
sent sameiginleg virkjun nær
ekki til, verði best og ódýrast
fullnægt með sambærilegum
kjörunt og stærri virkjun
veitir.
Mikil eining ríkti á þinginu
og vortt tillögurnar samþyktar
með öllum atkvæðum.
K. h. Norðan-
landsmeistarar
í handknattleik
kvenna
Ft*á frjettaritara
vorum á Aku/i‘eyri
HANDKNATTLEIKSMÓT*
Norðlendinga fór framt s.
1. laugardag og sunnudag
að Laugum. Leikar fóru
þannig, að KA sigraði í
meistaraflokki með 3 stig-
um, Þór hlaut 2 stig og
Völsungur 1 stig.
Meistaraleikarnir fóru
þannig, að KA sigraði Þór
með 6:1, Þór vann Völsuug
með 4:3 og KA og Vöis-
ungtir jafntefli 1:1. Fyrsti
flokkur Þórs Ijek svo auka
leik við KA og Völsttng,
KA sigraði með 8:0 og
Völsungur sigraði méð 1:0..
Keppt var í meistaraflokki
um bikar gefinn af Jóni
Egilssjmi, kaupmanni á Ak
ureyri.
I öðrum flokki valtn Völs
ungur til eignar grip gerð-
an úr hvalbeini. Haiði
unnið hann tvisvar áður.
tJrslit í flokknum urðu þau
að Völsungur og KA hlutu
3 stig hvort fjelagt en ÞÓr
ekkert stig. Kepptu sv-o
fyrstnefndu fjelögin til úr-
slita og sigraði Völsungnr
með 4:1.----Dómari móts-
ins var Helgi Sveinsson írá
Siglufirði.
Iþróttafólkið dvaldi á
gistihúsinu að Laugum og
lætur sjerstaklega vel yíir
dvölinnni þar. Það hafði
sundlaugina og leikfimis-
salinn til umráða auk ahn-
arra, þæginda. ,
íþróttaráð Akureyrat* sá
um mótið. Formaður þess,
Hermann Stéfánsson, a#J
henti verðlaun og þakkaði
sitdlastjóra, Leifi Ásgeirs-
syni, 'fvrir að íofa íþrótta-
fólkinu að halda þetfca
mót að Laugum, og veit-
ingamanni fyrir ágæta að-
búð. Tilkynnti formaður,
að Norðlendingamót næsta
ár yrði á Siglufirði og
hvatti fjelögin til þess að
mæta þar, og Siglfirðing.%
til að hefjast handa um
gerð íþróttavallar.