Morgunblaðið - 24.09.1943, Blaðsíða 11

Föstudagur 24. sept. 1943
MORGUNBLAÐIÐ
11

íftl£
II. S
1
1
5
1
| 1
1
s
<5%
Pjesi hrekkjalómur
Æfintýr eftir P. Chr. Asbjörnsen.
3.
Ruth var stællt og heilbrigt
barn. — Þótt hún væri smá-
vaxin og fíngerð. Þegar hún
var tveggja ára að aldri fjekk
hún ákafa löngun til að gæta
og leika við börn, sem voru
enn þá yngri en him sjálf, og
um leið og hún fór að tala bað
hún ákaflega um lifandi litla
brúðu. Frú Anderson laugaði
ekkert til að eignast annað
barn, hin erfiða fæðing var
henni enn í fernsku minni. —
Ruth A-arð því að láta sjer
nægja að bera, þvo, hugga og
hjúfra að sjer öll smábörn
götunnar. Henni þótti aðéins
garnan að brúðunum þegar
þær voru „veikar“ og þess
vegna braut hún þær oftast um
leið og hún fjekk þær, til þess
að geta bundið um sár þeirra
©g látið fara vel um þær. Mesta
ánægja hennar var að hjúkra
yeikum og lömuðum smábörn-
um, sem hún tók með sjer heim.
Frú Anderson ávítaði hana
hálf hlægjandi í hvert skipti
sem hún kom heira með hálf-
blindan ketling, sem hún hafði
bjargað frá drukknun eða
vængbrotinn spörfugl. — Eitt
sinn kom hún með frosk heim
með sjermeð sjer, baðaði hann
upp úr heitu vatni og sagði:
„honum er svo kalt vesalingn-
um‘ ‘.
Móðir Ruth hafði lag á að
láta sig ætíð langa í eitthvað.
Hárliðun. Ný handtaska. Leð-
urskór handa Ruth. Ný glugga
tjöld fyrir eldhúsgluggann.
Hárvatnsglas. Notaður kæli-
skápur. Skinnkragi á vetrar-
kápuna, svo að hún lyti út
sein ný. Htvarp. Bifreið. Þau
borguðu og borguðu afborgan-
ir og rentur, þau borguðu of
mikið fyrir hlutina, en frá
Anderson barðist áfram, þótt
honum væri sjálfum ljóst að
hann kæmist aldrei í liærri
laun en hann var kominn. -—
Peningar hans hrukku aldrei,
þau voru altaf í skuld. Jack
Anderson var í eðli sínu hlynt
ur sósíalisma, en fór dult með
]>að, hann sótti fundi þeirra
og las éinstaka sinnum blöð
sem hinir rauðu kunningjar
hans gáfu hoimm, en hætti því
loks alveg. Hann komst nefni-
lega að þeirri niðurstÖðu að
það væri aðeins til að koma
sjer í vont skap og gera sig
óánægðan með tilveruna að
lesa þau. En hann varð að
dylja stjórnmálaskoðanir sín-
ar vandlega fyrir frú sinni,
því að Iíazel Anderson, Arar á-
kafur auðvaldssinni, enda þótt
enga hefði hún peninga. Hún
var nákunnug heldra fólki
borgarinnar, enda þótt hún
hefði aldrei talað við það. —
Engin trúlofun, skilnaður nje
hneyksliSmál þessa göfuga
fólks fór fram hjá henni. Hún
gleypti í sig hneykslissögur
blaðanna og greinar þeirra
senWjölluðu um hegðun, fram
lcomu, föt og útlit kvenna. Hún
fylgdi heilr'æðum þeirra út í
yztu æsar. Iíazel Anderson
eldaði matinn með hanska á
höndunum, hún bar ódýrt
hreinsunarkrem á andlit sjer,
áður en hún lagðist til SArefns
og nældi gerviblómi í hnappa-
gatið sitt. Ilún æfði sig í lát-
bragði hefðarkvennanna fyrir
framan eldhússpegilinn, og
æfði sig meira að segja í að
tala eins og þær. Stundum
klæddi hún sig og Ruth í spari
fötin og fór með strætisvagn-
inum.til Watson-hverfisins. —
Hún tók hina snotru litlu dott-
ir sína Arið hönd sjer og gekk
hátíðleg á svip eftir hinum
ríkmannlegu strætum: Magno-
linstrætinu og Daffodil-stræt-
inu. Á einum þessara leiðangra
mætti hún meira að segja
gamla hr. Watson, hinum
mikla ókrýnda konungi Floot-
hill. Ilr. Watson kom út um
garðhliðið hjá sjer og var auð
sjáanlega að fara með hundinn
sinn í skemtigöngu, eins og
aðrar mannlegar verur. —
Hundurinn, ungur rauðbrúnn
hvolpnr hefir eflaust skynjað
ósk Ruth á dýrum, því að hann
hljóp til hennar o flaðraði upp
um hana. Ruth lagði handlegg-
inn utan uni hann og jós yfir
hann öllum hinum ófínu gælu-
nöfnum sem hún lærði í Fjórt-
ánndu götu. Hr. Watson kall-
aði „Duchess komdu strax“.
Duchess blýddi ekki heldur
hjelt áfram að sleikjá andlit
Ruth og dinglaði rófunni í á-
kafa. Ruth var hæst ánægð og
skríkti af ánægju, en hr. Wat-
son gekk til frú Anderson, tók
ofan og sagði: „Mjer þykir það
leitt að hundurinn er svona illa
vaninn. Hazel Anderson reyndi
nú í fyrsta skifti árangurinn
af námi sínu í siðum heldri
kvenna.
Ilún sagði eins kæruleysis-
lega og henni var unt: „Þetta
er einungis okkur að kenna.
Ruth hefir þetta óskapa dálæti
á öllum dýram.
Ilr. Watson brosti vingjarn
lega og sagði: „Ahreg eins og
jeg. Ruth yðar er ljómandi lit-
il stúlka“.
„Það er fallega sagt af yð-
ur“, svaraði Hazel.
„Komdu nú Ruth. Kveddu
kurteislega. En hvað þetta er
fallegur hundur! Ilvað er
hann kallaður ? ,.... Duchess
það er sannai’lega gott nafn
handa honum!“
Ilr. Watson kjassaði Ruth,
og frú Anderson kjassaði hund
nin. Hr. Watson stóð með hatt-
inn í hendinni og hvíta hárið
flaksandi í golnnni, þangað til
þær hurfu fyrir næsta horn.
Hazel Anderson lifði lengi á
eftir í endurminningunum um
þennan ævintýralega fund. —
Hún var sannfærð um að hr.
Watson myndi haldá að hún
hefði verið hefðarkona og Ruth
barn úr Watsonhverfinu.
Á meðan sat Jack heima og
glímdi við gotneska letrið og
lyktaði allur af prentsvertu,
honum var alltaf illt í augun-
um, þótt hann baðaði þau á
hverjum morgni upp úr bór-
vatni. Hazel til mikillar
gremju hafði hann sett upp
eiuhverskonar vinnuborð í
horni setirstofunnar. Þar sat
hann og tieknaði eitthvað fram
eftir nóttu við ljósið af sterk-
um raflampa. En engu að síð-
ur fór hann ætíð snemma á
morgnanna til vinnu sinnar í
prentsmiðjunni.
„Ilvað ertu altaf að teikna,
Jakie ?‘ ‘ spurði Ruth föður
sinn dag nokkurn.
„Flugufætur, barnið gott,
ekkert nema fluguf ætur‘ ‘,
sagði hann um leið og hann
reif nokkrar pappírsarkir í
tætlur og kastaði þeim í brjefa
körfuna. Ruth klifraði upp í
stól við hlið hans og horfði á
hann vinna. Ilún þreyttist
aldrei á að horfa á Jackie.
Oðru hvoru helti hún kaffi í
bollann hans, hátíðleg og upp
með sjer af þessu mikla ætlun
arverki sínu. Móðir hennar rak
höfuðið út um svefnherbergis-
dyrnar. „Yið erum að verða of
sein í l)íó“, sagði hiúi.
„Jeg er alveg að koma“, svar
aði Jackie. „Bíddu í eins og
tvær mínútur til — jeg er að
komast á sporið------“.
„Langar þig aldrei til að
fara með mjer í bíó!“ spurði
frú Anderson. Idún var fögur
og' ung og með nýliðað hár.
Ilún skrúfaði frá útvarpinu og
steig fáein dansspor. Jackie
leit snöggvast á hana, hjelt síð
an áfram að teikna.
„Það er ekkert“, sagði hann.
„Jeg er bara að þessu að
gamni mínu“.
Tveim mínútum síðar var
hann búinn að steingleyma öll
um kvikmyndum. „Ertu að
koma eða ekki“ ? spurði Ilazel,
um leið og hún ljet á sig hansk-
ana. Hún var alltaf með hanska
— íbúum Fjórtándu götu til
mikillar undrunar og hneyksl-
unar. „Hvort er nauðsynlegra
— að fara í bíó eða græða ein-
hverja peninga?“ spurði Ja-
ckie hálf gramur. Hazel svar-
aði því ofur rólega. „Nú, jeg
get alveg eins farið með Cobbs
hjónunum, en þá verður þú að
hátta telpuna". Jackie kinnk-
aði kolli, og var auðsjáanlega
dauðfeginn. Ruth sagði snúð-
ugt: „Jeg get háttað mig sjálf“
„Onei, það vildi það nú ekki“, sagði kóngur og var
reiður, „og nú skaltu fá að kenna á því“. Og kóngur fór
að fitla við sverðið sitt.
„Jeg get svo sem vel trúað því, að það hafi ekki viljað
sjóða, fyrst þú gleymdir að taka drumbinn, sem pottur-
inn stóð á“.
„O, þetta er nú ein lygin í þjer enn“, sagði kóngur.
„Nei, það sýður ekki í pottinum, nema hann standi á
drumbnum“, sagði Pjesi.
„Hvað vilt þú fá fyrir hann?“
„Hann er vafalaust þrjú hundruð dala virði, en af því
að það ert þú, þá færðu hann fyrir tvö hundruð“.
Kóngur fjekk svo drumbinn, borgaði hann og fór með
hann. Aftur bauð hann til sín gestum og bjóst til að halda
veislu, setti pottinn á drumbinn á mitt hallargólfið. Gest-
irnir hjeldu að kóngur væri ekki við fult vit, og fóru að
draga dár að honum, og hann hringsnerist í kringum
pottinn, og .var altaf að segja „bíðið þið svolítið, nú fer
að sjóða bráðum“, en það sauð ekki fremur, þótt pott-
urinn stæði á drumbnum, heldur en á gólfinu.
Þá sá kóngur, að Pjesi hafði enn verið með gabb. Hann
reif í hárið á sjer, og flýtti sjer af stað, og nú ætlaði hann
sjer ekki að hlífa Pjesa, hvernig sem hann afsakaði sig.
En Pjesi hafði búið sig undir að taka á móti honum.
Hann slátraði hrút, Ijet blóðið úr honum í vömbina, og
setti svo blóðbelg þennan innanklæða á systur sína. Svo
sagði hann henni hvað hún ætti að segja.
„Hvar er hann Pjesi?“ sagði kóngur, þegar hann kom.
Hann var skjálfraddaður af reiði.
„Hann er svo lasinn, að hann getur ekki hreyft sig“,
sagði systirin, „og nú er hann víst áð reyna að sofna“.
„Þú verður að vekja hann“, sagði kóngur.
„Það þori jeg ekki, því hann er svo uppstökkur“.
„Jeg er enn uppstökkari“, sagði kóngur, „og ef þú
vekur hann ekki, þá skal jeg gera það“, og svo fór hann
að fálma eftir sverðinu, sem hann bar við belti sjer.
„Nei, þá skal jeg heldur reyna að vekja hann“, sagði
systirin, og gekk að rúminu. En Pjesi brást illa við, dró
fram hníf og stakk systur sína beint þar sem hrúts-
vömbin með blóðinu var fyrir og blóðið rann út um alt,
en hún ljet sig detta á gólfið, sem dauð væri.
„Voða maður ertu, Pjesi“, sagði kóngur. „Svei mjer
ef jeg held ekki að þú hafir stungið hana systur þína til
bana“.
Þeir voru ekki nógu háir.
Eitt síbii á dögura Bismarcks
kom sá kvittur upp, að Þjóð-
verjar ætluðu að færa út kví-
arnar, vestur á bóginn og kló-
festa væna sneið af Ilollandi.
Þá var háttsettur Hollenskur
embættismaður staddur við
hirðina í Berlín í góðu yfirlæti.
Honum var m. a. boðið að vera
viðstaddur glæsilega hersýn-
ingu skamt.frá Potsdam.
„Ilvernig líst yður á lier-
mennina okkar?“ spurði Bis-
marck, er ein hersveitin gekk
fram hjá, prýðilega útlítandi.
„Þeir eru vígamannlegir“,
sagði Ilollendingurinn og dró
seitninn, „en þeir eru ekki
nógu háir vexti“. •
. Bismarck skildi ekki þetta
svar, en sagði þó ekki neitt.
Nú gekk hver hersveitin fram
hjá annari, en alltaf hafði Hol-
lendingurinn sama viðkvæðið:
j„Ekki nógu háir“.
Loks kemur varðsveit keis-
arans. Þar voru tómir jötnar
um þrjár álnir að hæð. Það var
úrvalslið, sem Friðrik mikli
myndi hafa haft yndi af að
horfa á.
Hollendingurinn sat við sinn
keip. „Það eru laglegir piltar“,
mælti hann, „en þeir eru ekki
nógu háir“.
Þá fór að síga í Bismarck
ITann sneri sjer að Hollendingn
um og spurði byrstur, hvernig
stæði á þessu svari hans.
Hollendingurinn horfði fast
á Bismarck og sagði:
„Það stendur þannig á ]>ví,
að það þarf meira en tvær
mannhæðir til þess að standa
upp úr, þegar við látum flæða
yfir landið okkar“.
★
Dómstjóri segir eitt sinn við
kviðdómarana eftir að málið
hafði Arerið tekið til dóms: í
þessu máli eru talsmenn þeggja
aðilanna óskiljanlegir, vitnin á
báðar hliðar ótrúleg og sækj-
andi og verjandi báðir misind-
ismenn, og mun því best að
varpa hlutkesti um, hvorum
skuli dæmt í vil.
Gamall maður bað ungrar
stúlku. „Jeg á nú talsvert í
handraðanum", mælti hann,
„já, og svo á jeg mikið af pen-
ingum.Jeg lifði í farsælu hjóna
bandi með fyrri konunni
minni í 35 ár. Viljið þjer eiga
mig, ungfrú góð?“
Stúlkan vjek sjer undan og
segir feimin: „Eigið þjer ekki
son?“
■Ar
Nú eru dátarnir dönsku sigld
ir í haf með herskipinu. Ilefir
bærinn, ef til vill, nokkurs
mist, því þeir voru ætfð þjen-
ustureiðubúnir — elskandi, en
landið má minna sákna. (Þjóð-
ólfur 24. júM 1852).
★
„Hvernig stendur á því að
Frank hefir fengið allar þess-
ar orður. Hann hefir þrjár“.
„Iíann fjekk þriðju orðuna
af því að hann hafði tvær áð-
ur. aðra af því, að hann hafði
ekki nema eina áður, og hina
fyrstu vegna þess að hann var
áður með bert brjóst“.