Morgunblaðið - 09.02.1944, Blaðsíða 11

Miðvikudagur 9. febrúar 1944
MORGUNBLAÐIÐ
11

Hann gekk beint að föður
sínum og sagði hátt: „Hvað
eiga svona veisluhöld að
þýða á svona tímum?“
Chang varð ekki svarafátt.
. „Jeg bauð nokkrum vinum
til veislumáltíðar er þeir komu
hingað til lands“, sagði hann
ísmeygilega. „Sagami herfor-
ingi, má jeg kynna fyrir Yut-
sing Chang. Þið tveir hljótið
að hafa eitthvað að tala um,
þvi að hann hefir einnig verið
við nám í Ameríku.“ Hann
klappaði saman lófunum og
tvær stúlkur komu hlaupandi
inn. „Stól og ábreiðu handa
syni mínum“, hrópaði hann.
Hinir kurteisu Japanir brostu
og hneygðu sig fyrir Yutsing.
Hann vætti skrælþurrar varirn
ár þrisvar áður en hann gat
komið upp nokkru orði; hann
var enn hásróma. „Jeg verð að
tala við þig nú þegar, Faðir“,
sagði hann.
Chang virti fyrir sjer fljót-
færnislegan klæðaburð. sonar
síns. „Seinna, sonur minn,
seinna“, sagði hann lágt á kín-
versku.
„Nei, núna samstundis“, svar
aði Yutsing.
Faðir hans horfði þegjandi á
hann fáein augnablik, og' á með
an þögnuðu allir við barðið.
Stúlkurnar sátu kyrrar með
blævængi sína og horfðu á það,
sem fram fór. Chang sá að son-
ur hans titraði eins og lauí í
vindi. Hann stóð upp og
hneygði sig fyrir gestum sínum.
„Jeg bið yður afsökunar —
áríðandi frjettir, heimilisfrjetr-
ir“, sagði hann. Hann lagði
handlegginn yfir axlir sonar
síns sem var mikið lægri en
hann, til að láta gestina líta
svo á að samkomulagið væri
hið besta með þeim feðgunum,
og leiddi hann að dyrum, föld
um bak við rauðu silkitjöldin.
Þeir komu inn í herbergi, þar
sem hótelstjórnin af hugulsemi
sinni hafði komið fyrir tveim
legubekkjum til afnota fyrir
drukkna gesti. Chang ljet fall-
ast niður í annan þeirra eins
ög hann ætti bágt með að
standa. Þó, eins og Yutsing vissi
vel, var faðir hans ekki drukk-
inn og hafði aldrei á ævi sinni
verið það.
. „Nú, hvað er það?“ spurði
Chang og af einhverjum óskilj-
anlegum ástæðum talaði hann
enn ensku. Hann var að öllum
líkindum búinn að tala svo
mikið á því tungumáli þetta
kvöld, að hann var farinn að
hugsa á því. „Hversvegna kem-
urðu hingað, klæddur eins og
afturganga og sýnir gestum
mínum ókurteisi?“
Yutsing stóð fyrir framan
legubekkinn og horfði á föður
sinn, sem sitjandi var nærri
jafnhár og hann.
„Hvernig geturðu fengið af
þjer að snæða kvöldverð með
óvinum vorum? Sama kvöldið
sem við erum að víggirða í
Hapei og Hongkew og fyrstu
líkin liggja á strætunum?“
spurði hann og rödd hans varð
hásari með orði hverju. „Jeg
trúði því ekki, jeg áleit það
ekki mögulegt, en nú hefi jeg
sjeð það með mínum eigin aug
um. Faðir minn heldur Japön-
um veislu, Japönunum, sem
vilja gera Kína að japanskri
nýlendu. Mjer hefir einnig
verið sagt, að þú hafir látið þá
fá peninga. Er það einnig
satt?“
Chang brosti, andlit hans var
enn gráflekkótt. „Mennirnir,
sem jeg hefi boðið, eru allir
gamlir vinir mínir“, sagði hann
rólega. „Sagami flotaforingi,
hr. Nakanó, bankastjóri Osaka
bankans, Tsuneo Fujita, sem á
Daily Advertiser í Kope, Toro
Sato meðeigandi minn í
Tsingato-myllunum — hví
skyldi jeg ekki skemta mjer
með þeim? Jeg hefi þekt þá
alla í meira en tuttugu ár. Þeir
eru heiðarlegir og kurteisir
menn“.
„Hefurðu látið þá fá pen-
inga? Peninga til að kaupa fyr-
ir byssur, til að drepa okkur
með?“ hrhópaði Yutsing hás-
róma.
B. G. brosti aðeins. „Kynni
mín af Japönum hafa sýnt
mjer að þeir láta sjaldan múta
sjer“, sagði hann. „Maður verð
ur því að neyta áhrifavalds
síns á annan hátt“.
Hann stóð upp og gekk að
marmaraþvottaskálinni, fyllti
lófa sína vatni, eins og hann
hafði gert á þeim tíma sem
hann var verkamaður og þvoði
sjer í framan. Síðan sneri hann
aftur að syni sínum.
„Jeg hefi litla ánægju af að
skemta mönnum þessum í dag“,
sagði hann á kínversku, „því
að mjer er ilt í maganum og
vildi gjarnan hvílast. En það
er nú einu sinni skoðun mín,
að það komi sjer vel að eiga
vini meðal óvinanna“.
„Faðir“, sagði Yutsing Cang,
og reyndi að vera rólegur, „þú
gafst herstjórn okkar sex flug-
vjelar. Hvað stoðar það, ef þú
gefur einnig óvinunum sex
flugvjelar til að berjast gegn
okkur?“
„Jeg gaf flugvjelarnar sex til
Nanking til að þóknast þjer“,
sagði Cang, „en ekki af því að
jeg byggist við að hafa nokk-
urt gagn af þeim. Þú veist ef
til vill ekki, að þótt stjórn vor
eigi gnægð góðra flugvjela og
flugmanna, þá gleymdi hún að
byrgja sig upp af bensíni“,
sagði hann og talaði nú aftur
ensku. „Við Kínverjar gerum
okkur hlægilega þegar við tök-
um þátt í styrjöldum. Það er
ofurauðvelt að senda hermenn
í stríð, sem hafa ekki hugmynd
um í hverju það er fólgið að
berjast á vígvöllunum. En þeir
sem vita betur, bera ábyrgðma.
Þeir láta hermenn vora hafa
enskar byssur, en frönsk skot,
amerískar flugvjelar með í-
tölskum varahlutum. Þar er
hver hendin upp á móti ann-
ari, her vor er skamarlega illa
vígbúinn. Það er ekki hægt að
drepa mann með slagorðum
einum. í stríði fara úrslitin eft-
ir. hvor er betur hæfur til að
drepa, ekki eftir, hvor hefir
fleiri til að láta drepa“.
Yutsing fyltist beiskju við
þessi orð föður síns. „Það er að
vísu slæmt að lifa á tímum og
í heimi, sem lætur aðeins sann-
færast af byssum, sprengjum
og herskipum“, hrópaði hann.
„En við erum undir þetta stríð
búnir, og við munum leiða það
til lykta, enda þótt það taki
okkur hundrað ár og endi ekki
fyrr en enginn hermaður er
eftir á lífi. Og ef nauðsyn ber
til munum við losa okk ur við
menn eins og þig, sem eílið van
traust þjóðarinnar á sjálfri
sjer og semjið við JaDanina“.
Meðan sonur hans talaði,
hafði Cang Bogum þrýst hönd-
inni að kviðarholinu, þar sem
hann í nokkra daga hafði fund-
ið til kvala, sem hann reyndi
árangurslaust að gleyma. „Þú
getur geymt áróðurshjal þitt
öðrum en mjer“, sagði hann,
„Spara þú stóryrðin handa
þeim sem trúa þeim. ílvað viltu
mjer eiginfega?"
Yutsing hugsaði um spurn-
inguna. Það var ekki svo auð-
velt að svara henni.
„Jeg vil að þú farir þegar
inn til Japananna og vísir þeim
á dyr. Jeg vil að þú takir aftur
hvern eyri, sem þú hefir lánað
þeim. Jeg vil að þú elskir Kína,
trúir á það og hjálpir því, hinu
fátæka og ógæfusama landi
voru. Landi þínu. Skilurðu það
ekki?“
Chang eldri var smátt og
smátt að renna í skap. „Og hvað
segirðu við því að jeg álít að
Kína myndi vera farsælla undir
japanskri stjórn en það er nú?“
sagði hann gremjulega.
Sonur hans starði lengi á
hann, eins og hann brysti öll
orð. Chang hafði ekki lokað
vel fyrir vatnshanann, svo að
vatnið lak í dropatali niður í
marmaraskálina og hljóðið sem
myndaðist við það blandaðist
ópum og hlátrasköllum, diska-
glamri og hljóðfæraslætti inn-
an úr veislusalnum.
Þar sem Yutsing svaraði
ekki, hjelt faðir hans áfram.
Stjúpsysturnar tvær
Æfintýri eftir P. Chr Asbjörnsen.
Skömmu síðar kom hún þangað, sem kýrin var, og
þurti nú aftur að mjólka hana.
„Æ, gerðu nú svo vel að mjólka mig“, sagði kýrin, ,,þá
skal jeg hjálpa þjer aftur, þegar þjer liggur á. Drektu
eins mikið af mjólkinni og þú vilt, en heltu afganginum
á klaufarnar á mjer“.
Jú, stúlkan mjólkaði kúna, drakk svo eins mikið og
hún torgaði, og að lokum var ekkert eftir að hella yfir
klaufirnar. Síðan kastaði stúlkan mjölkurfötunni lang-
ar leiðir.
Þegar hún hafði enn gengið nokkurn spöl, kom hún
þar að sem hrúturinn var á beit og dró á eftir sjer reifið.
„Æ, viltu ekki vera svo góð að klippa af mjer ullina,
þá skal jeg hjálpa þjer seinna, þegar þjer liggur á“,
sagði hrúturinn. „Taktu eins mikið af ullinni, eins og þú
vilt, en vefðu afganginum um hálsinn á mjer“.
Stúlkan klipti hrútinn að vísu, en sú var nú ekki að
vanda sig, nje fara varlega, enda blæddi víða úr hrútsa,
er hún var búin. Svo tók hún alla ullina með sjer, en
sauðaklippunum, sem hangið höfðu á horni hrútsins,
henti hún langar leiðir.
Eftir nokkra göngu kom svo stúlkan að eplatrjenu,
og var svo mikið af ávöxtum á því, að greinarnar svign-
uðu og náðu næstum til jarðar.
„Týndu nú af mjer eplin, stúlkan mín, svo greinarn-
ar mínar geti rjett úr sjer, það er svo slæmt að hafa
þær svona“, sagði eplatrjeð. „En farðu varlega svo þú
meiðir mig ekki. Þú mátt borða svo mikið af eplunum
og þú vilt, en láttu afganginn við rætur mínar“. |>
Stúlkan týndi nú þau epli, sem hún náði til, en tók
svo stöngina og sló hin niður. Hún fór nú ekki mjö|[
varlega, braut jafnvel greinar af trjenu. Svo át hún epli,
þangað til hún gat ekki troðið meiru í sig, en henti af-
ganginum undir trjeð.
Þegar stúlkan hafði njú farið nokkru lengra, kom hún
áð bæ skessunnar og bað þar um vinnu. Tröllkonan
sagði, að hana vantaði ekki vinnukonu, hún vildi blátt
áfram ekki sjá neina vinnukonu, því annað hvort gætu
þær ekki gert nokkurt handtak, eða þá þær væru allt of
duglegar og sviku og prettuðu allar eigur hennar af henni.
Ekki ljet dóttir kerlingar sig fyrir þetta, en sagðist
heimta vinnu, og skessan ljet þá til leiðast að taka hana
en sagði, að eitthvað yrði hún þá að geta gert.
Presturinn: — Hvernig er
sjöunda boðorðið, barnið mitt?
Barnið: — Presturinn ....
má ekki stela.
Prestur: — Þetta er ekki
rjett, boðorðið er svona: Þú
skalt ekki stela.
Barnið: — Hún mamma
mín sagði, að jeg mætti ekki
segja þú við prestinn.
★
Maja litla kom hlaupandi til
pabba síns, sem var önnum kaf
inn við skriftir.
Maja: — Pabbi, það er kom-
inn maður, sem vill finna þig.
Faðirinn: — Jeg má ekki
vera að því að tala við hann
núna. Segðu honum, að jeg sje
ekki heima.
Maja: — Jeg má ekki
skrökva. Þú verður að segja
honum það sjálfur.
★
Sjúklingurinn: — Jeg hefi
afarlitla trú á meðulunum yð-
ar.
Læknirinn: — Það gerir ekk
ert, hundarnir hafa enga trú á
dýralæknum, en læknast þó.
Hún var nýgift og fór út í
búðir til þess að kaupa í búið.
Frúin: — Svo ætla jeg að fá
einn hitamæli.
Afgreiðslumaðurinn: — Á
það að vera Celsius eða
Reaumurs mælir?
Frúin: — Mjer er sama, eða
er nokkur munur á þeim?
Afgreiðslum.: — Vatnið sýð-
ur við 100 stig á Celsíus en við
80 stig á Reaumur mæli.
Frúin: — Þá ætla jeg að
taka Reaumur, það verður ekki
svo lítill eldiviðarsparnaður við
það, fyrst ekki þarf nema 80
stig til þess að vatnið sjóði.
★
Konan: — Þú ættir nú eigin-
lega ekki að fara út í kvöld.
Það er ekki nema sanngjarnt,
að þú sjert heima hjá mjer á
sjálfan afmælisdaginn minn.
Maðurinn: — Jeg vil leggja
alt í sölux-nar fyrir þig, elskan
mín, en jeg get ómögulega gert
þetta fyrir þig, því að spila-
kvöldið mitt er í kvöld og jeg
þarf að borga 2 krónur ef jeg
kem ekki.
Presturinn: — Það er hug-
hreysting fyrir þig, að hinu-
megin hittir þú hjeðan farna
vini og konuna þína sál'uðu.
Hans gamli: — Það vantaði
nú bara — ef jeg á að fara að
stríða við hana í annað sinn.
._ ★
1. skipstjóri: — Jeg óska þjer
til hamingju, þá ertu kominn í
hjónabandshöfnina.
2. skipstjóri: — O, — læt jeg
þá hamingju vera, þá strandaði
jeg í fyrsta sinn.
★
María (farin að eldast): —
Mjer sýnist að prófessorinn sje
farinn að gefa mjer hýrt auga,
þegar við mætumst.
Hanna: — Mjer finst það
mjög eðlilegt, hann er forn-
leifagrúskari.
★
Maður nokkur var sakaður
um að hafa stolið trjávið af
reka. Að lokinni yfirheyrslu
ljet sýslumaðui’inn hann fara
með þeirri ófk að hann fram-
vegis spilaði uþp á sínar eigin
en ekki annarra spýtur.