Morgunblaðið - 12.02.1946, Blaðsíða 6
€
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 12. febr. 1946
Byrjað á aukningu vatnsveit-
unnar innan skamms
Herdís Kristín Pjetursdóttir
Minning
Á -SÍÐASTLIÐNU hausti
samþykti bæjarráð og bæjar-
stjórn, að leggja skyldi nýja
vatnsæð frá Gvendarbrunnum
og alla leið niður að vatnsgeym
unum á Rauðarárholti. Vatns-
æð þessi á að flytja 290 lítra
vatns á sekúndu. Til saman-
burðar má geta þess, að nú-
verandi aðalæðar flytja 240
lítra á sekúndu.
Framkvæmd verksins mun
geta hafist þegar í næsta mán-
uði.
Morgunblaðið hefir átt tal
við Helga Sigurðsson verkfræð
ing, forstjóra Vatns- og Hita-
veitu, um framkvæmd verks-
ins.
Frumáætlun að verkinu gerði
Sigurður Thoroddsen verkfræð
ingur. Þá hefir Innkaupadeild
Reykjavíkurbæjar með hönd-
um innkaup pípnanna. Hafa
tilboð í þær borist frá Amer-
íku, Englandi, Svíþjóð og hjeð
an að heiman. Verkfræðingar
Vatns- og Hitaveitu hafa síð-
an unnið að frekari undirbún-
ingi að framkvæmd verksins.
Um undirbúning verksins er
þetta helst að segja: Lokið er
við að gera teikningu af inn-
taksþró við Gvendarþrunna.
Mælt hefir verið fyrir hinni
nýju æð, á þeim kafla, sem hún
fylgir ekki gömlu pípunum. Þá
hafa verið gerðar pantanir á
ýmsum verkfærum og lögð
drög fyrir að fá fleiri.
, * STeff
Vaínsveitan fram-
kvæmir verkið.
— Að þessu sinni tel jeg
heppilegast, að Vatnsveitan
sjái um verkið að öllu leyti.
láti vinna það í tímavinnu og
noti vjelar þar sem því verður
við komið, sagði Helgi Sigurðs
son.
Lagningu pípanna þarf að
vanda sem best, svo að sam-
skeyti verði þjett, einangrun
skaddist ekki og ending verði
þar af leiðandi sem best. Þá
eru alllangir kaflar af leiðinni,
þar sem sprengja þarf fyrir
skurðinum. Þar er tilvalið að
nota loftpressur þær, sem Hita
veitan á og notaðar eru að
vetrinum við loftdælingu að
Reykjum. Stærri vjelarnar
tvær mætti nota þar sem klöpp
er mest, en bílpressuna þar sem
smáhöft eru í skurðinum. Hita-
veitan hefir vjelamenn á press
ur þessar.
Stórvirk tæki notuð.
— Þar sem auðvelt er um
gröft, tel jeg rjett að grafa með
vjelskóflu. Vatnsveitan á kost
á að kaupa slíka skóflu, not-
aða, frá setuliðinu. Hún myndi
áreiðanlega spara kostnað við
gröftinn svo mikið, að hún
borgaði sig mikið niður á þessu
eina ve'rki, auk þess, sefn hún
flýtti fyrir verkinu, og svo er
heldur ekki víst, hve auðvelt
verður að fá nægilega marga
verkamenn til þess að vinna
vjelalaust, jafnmíklar fram-
kvæmdir og fyrirhugaðar eru á
komandi sumri. Jarðýtu mætti
svo nota til ofanímoksturs eft-
ir að búið væri að fylla að píp-
Frásögn Helga Sigurðssonar,
forstjóra
Framkíæmd verksins fer að
sjálfsögðu mikið eftir því, hve
nær pípurnar koma, en komi
þær á þeim tíma, sem gert er
ráð fyrir, yrði verkinu hagað
svo, sem hjer segir:
Vinna víð sprengingar gæti
hafist í mars—apríl, þ. e. strax
þegar ekki er lengur þörf fyr-
ir loftpressurnar uppi á Reykj
um.
Strax þegar frost er farið úr
jörðu og farið að þorna um,
mætti svo hefja gröft á þeim
stöðum utanbæjar, þar sem
skurðurinn getur staðið lengi
opinn að skaðlausu. Jafnframt
yrði unnið að stíflu og inntaki
við Gvendarbrunna og vega-
gerð til hagræðis fyrir pípu-
flutninga, svo og lagfæringu á
botni í Hrauntúnstjörn, þar
sem þess er þörf.
Á miðju sumri, eða jafnskjótt
og Rafmagnsveitan gæti tæmt
Elliðavatnsengjarnar, háefist
gröftur þar, en pípur í þann
hluta eiga að vera komnar í
júní og yrðu þær þegar lagðar
í skurðinn og gengið frá hon-
um, svo að hægt sje að fylla
lónið aftur.
Grefti yrði svo haldið áfram,
þannig að honum yrði væntan-
lega lokið um það þil, sem hinn
hluti pípanna kæmi og yrði
þá lögð áhersla á að leggja
þær á sern skemstum tíma.
Verkfærakaup.
Með tilliti til framangreindr
ar tilhögunar á verkinu hefir
Vatnsveitan farið fram á sam-
þykki bæjarráðs fyrir því, að
hún kaupi eina vjelskóflu, sem
fáanleg mun frá breska setu-
liðinu, svo og jarðýtu, ennfrem
ur 5 tonna kranabíl og drátt-
arvagn, sem hvorutveggja er
nú til sölu frá setuliðinu.
Tvö síðast nefndu tækin
myndu mjög auðvelda og flýta
fyrir flutningi og lagningu
pípnanna, en öll þessi tæki
gætu komið í mjög góðar þarf-
ir við önnur verk, þegar lagn-
ingu Vatnsveitunnar er lokið,
t. d. við flutning á jarðborum,
við ýmsar meiriháttar vatnsæð
ar í nágrenninu, sem fyrirsjá-
anlegt er, að leggja verður í
mjög náinni framtíð o. fl. o. fl.
Nauðsynlegt er að festa kaup
á tækjum þessum sem allra
fyrst, því annars má gera ráð
fyrir, að þau verði seld öðrum
og eins þarf að yfirfara þau áð-
ur en þau verða tekin í notk-
un. Missi Vatnsveitan af þess-
um tækjum, er hæpið að önnur
slík tæki fáist nægilega
snemma, og vænti jeg þess því,
að bæjarráð geti nú þegar
heimilað kaup þessi, sagði
Helgi Sigurðsson forstjóri að
| lokum.
Lílið hús óskast til
kaups milliliðalaust
Þarf að vera með lausri íbúð í vor og helst
einnig kjaharaplássi. Æskilegt sem næst við
miðbæinn. Lysthafendur setji nöfn sín ásamt
uppl. um húseignina, verð og söluskilmála
inn á afgr. blaðsins, merkt: „555“, fyrir n. k.
| fimtudagskvöld.
I |
{ Sett af borðstofuhúsgögnum j
*:* r $
;j: úr ljósri eik til sölu. Uppl. gefur Jón Símonar •:
* son, Bræðraborgarstíg 16. :j:
HNM
Pelsar
(mjög ódýrir), teknir upp í dag í
! \)erzt. ^Jnqiíi
'Cjibjurcjar ^fohnóon |
»««♦»»«
Best að auglýsa í Morgmibhbi
í DAG verður borin til graf-
ar frá Fríkirkjunni í Reykja-
vík Herdís Kristín Pjetursdótt-
ir, Ránargötu 7 A, sem ljest á
Vífilsstaðahæli þ. 4. febr. s.l.
eftir langa og erfiða banalegu.
Hún var fædd að Hlaðhamri í
Hrútafirði þann 13. desember
1892. Voru foreldrar hennar
hjónin Valgerður Jónsdóttir og
Pjetur Jónsson bóndi á Borð-
eyri og framkvæmdastjóri
Verslunarfjelags Hrútfirðinga.
Herdís dvaldist í foreldrahús
um öll æskuár sín, að undan-
teknum einum vetri, er hún
stundaði nám við Verslunar-
skóla Islands, en þar varð hún
að hætta námi vegna heilsubil-
unar, þó að gáfur hefði hún í
betra lagi. Vorið 1919, hinn 17.
maí, giftist hún eftirlifandi
rxíanni sínum, Jóni Valdimars-
syni, sem haustið áður hafði
ráðist skólastjóri við barnaskól
ann á Eskifirði. Settust þau að
á Eskifirði og bjuggu þar til
haustins 1937, er þau fluttu til
Reykjavíkur. Hefir Jón síðan
verið kennari við Miðbæjar-
barnaskólann í Rvík.
Herdís hafði alt frá æsku við
mikla vanheilsu stríða, er
ágerðist mjög, eftir því sem ár-
in færðust yfir hana. Varð hún
því oft að leggja á sig mikla
vinnu, þó að sárlasin væri, enda
hlífði hún sjer aldrei, þurfti og
á öllu sínu að halda, því heim-
ili hennar var jafnan fjölment,
þar á meðal börn og gamal-
menni, sem ætíð útheimta
mikla umönnun. Var og auk
þess ávalt mikill gestagangur
á heimili Herdísar og Jóns.
Þangað þótti öllum gott að
koma og þar að vera, enda vel
tekið á móti öllum, er að garði
bar. Var það öllum, er til þektu
fullkomið undrunarefni, hve
miklu hin heilsulitla, fíngerða
húsfreyja fjekk afkastað í
vinnu. Þar var ætíð alt í röð
og reglu, hvenær sem að var
komið, hver hlutur á sínum
stað, hvert verk unnið á sínum
rjetta tíma og aldrei mæðst yf-
ir of miklu starfi, þó að kallað
væri að úr öllum áttum. Aldrei
var svo þröngt í herbergjum,
þó íbúð væri eigi stór, að ekki
væri hægt að hýsa gesti, jafn-
vef þó margir væru. Gestrisni
og góðvilji rjeði húsum og þar,
sem svo stendur á, verður hús-
freyjan aldrei ráðalaus með
gesti sína. Hygg jeg, sem þess-
ar línur rita, að eigi sje ofsa^
um Herdísi, að hún væri um
flest fyrirmyndarkona og sómi
stjettar sinnar. Hún var um-
hyggjusöm húsmóðir, ástrík
eiginkona og móðir, sem þrátt
fyrir sívaxanái vanheilsu
stundaði heimili sitt til þess
síðasta, með þeim myndarskap,
að lengra verður eigi til jafnað.
Jeg get ekki látið vera að
minnast hjer atviks, sem bet-
ur mörgum orðum lýsa þessari
ágætiskonu. Það var fyrir
nokkrum árum, að jeg sat við
sjúkrabeð hennar heima hjá
henni. Var hún þá eins og oft
endranær mjög aðfram komin,
talaði hún við mig um van-
heilsu sína, en jeg sagði þá eitt
hvað á þá leið, að þetta færi
nú að lagast og sennilega mundi
hún komast yfir veikindi sín.
Svaraði hún þá og brosti um
leið sínu viðkvæma, hlýja
brosi: „Nei, Einar minn. Það
er nú einmitt það, sem aldrei
verður. En jeg vildi gjarnan
mega lifa dálítið lengur. Mjer
finst jeg ekki geta farið alfar-
in að heiman, fyr en börnin öll
eru fermd og gamli maðurinn
(heilsulaus tengdafaðir henn-
ar) kominn í gröfina. Þá er jeg
tilbúin að fara. Þetta getur
hvort sem er ekki endað nema
á einn veg. Biddu þess með
mjer, að jeg fái að lifa þetta, en
þegar jeg er dáin, ætla jeg að
biðja þig að koma oft til Jóns“.
Þarna birtist einn sterkasti
þáttur í eðli hennar. Hún hugs
aði aldrei fyrst um sjálfa sig,
heldur aðra, ekki einasta sina
nánustu, heldur og einnig alla
aðra, sem hún gat á einhvern
hátt liðsint.
Herdís var fríð kona sýnum,
snör í öllum hreyfingum, glöð
í lund og viðmótsþýð, trygg-
lynd og vinavönd, deildi sjald-
an við aðra, en hjelt skoðun
sinni í hverju máli, enda mjög
sjálfstæð kona.
Herdís og Jón eignuðust 5
börn, sem öll eru uppkomin.
Eru 4 þeirra enn í foreldrahús
um.
Við fráfall Herdísar er þung-
ur harmur kveðinn að öllum
vinum hennar, en þó þyngstur
að börnum og eiginmanni, sem
nú drúpa höfði í hljóðlátri
sorg og björtum minningum um
samveruna með hinum horfna
ástvini. En sorg þeirra getur
verið án sjálfsásökunar, því alt
var gjört, sem hægt var, til
þess að ljetta henni hina erf-
iðu göngu alt til leiðarenda.
Guð blessi þig, Herdís, og
leiði um hina ómælanlegu vegi
þeirrar tilveru, sem hann nú
hefir kvatt þig til starfs í.
Einar Friðriksson.
islendingar í Höfn
þakka gjafir
FORSÆTISRÁÐHERRA hef
ir borist þessi kveðja frá ís-
lendingurh í Kaupmannahöfn:
„ísíendingar í Kaupmanna-
höfn, samankomnir á Þorra-
blóti, senda íslendingum heima
hugheilgr árnaðaróskir og
þakka stórfenglegar gjafir á
síðastliðnu ári frá ættingjum,
vinum og vandamönnum á Is-
landi.“
unni.