Morgunblaðið - 25.04.1946, Page 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 25. apríl 1946
Þjófaijelag í
Hafnarfirði
5 14 ára drengir staðnir að
6—8 innbrotum
XÍM miðnætti á föstudaginn
■ langa, er starfsstúlkur á Hress-
ingarskála Hafnarfjarðar voru
að fara inn í skálann, urðu þær
varar við eitthvert grunsam-
legt þrusk er þeim virtist koma
•úr eldhúsi skálans. Er þær opn-
uðu eldhúsið, sáu þæi', hvar
drengur var að srr.eygja sjer út
um eldhúsgluggann, en hann er
á bakhlið hússins og snýr frá
■ götunni. Stúlkurnar hlupu
strax út og gerðu lögreglunni
aðvart því lögregluvarðstofan
er í næsta húsi.
Lögreglan brá skjótt við og
er hún kom út á götuna, sást
tii tveggja drengja. er hlupu
suður Suðurgötu. Þektu þeir
annan drenginn. Við yfirheyrsl
ur í máli þessu hefir komið
í ljós, að um einskonar fielags-
skap er að ræða er hefir allt frá
áramótum framið 6—-8 innbrot
í Hafnarfirði. Fjelagar fjelags-
skapar þessa eru allir um 14
ára aldur, og eru fimm að tölu.
Þótt svo tækist til í Hress-
ingarskálanum að drengirnir
gripu í tómt hvað fje snertir,
þá hafa þeir verið ávallt hepn-
ari í sínum fyrri ferðum en þó
■ munu þeir ekki hafa komist
hærra en í 300—400 krónur. —
Virðist svo, að nálægðin við
Reykjavík sje farin að smita frá
sjer á þessu sviði í Hafnarfirði,
því um langan tíma hafa Hafn-
firðingar ekki átt að venjast
slíkum vágesti, sem innbrots-
þjófum.
Sdngskemtanir
í Stykkishólmi
Frá frjcttaritara vorum
; Stykkishclmi.
KAP.L AKÓR Stykkishólms
hafði samsöng í Samkomuhús-
inu í Stykkishólmi laugardag-
inn 13. apríl, við góða aðsókn
og dóma. A röngskránni voru
lög eftir bæði erlenda og inn-
lenda höfunda. í krónum eru
nú 25 söngme.nn og stjórnandi
hans er Bjarni Andgjesson,
kennari.
Skattskráin.
Skattskrá Stykkishólmshrepps
var lögð fram 23. apríl. Eru á
henni nöfn 264 skattgreiðenda
og skattur samtals um 88 þús.
Hæstur skattgreiðandi er Kaup
fjelag Stykkishólms.
Earnakór.
Barnakór Borgarness söng
hjer í Samkornuhúsinu á skír-
dag við húsfylli og ágætis við-
tökur áheyrenda. 17 lög voru á
söngskránni og stóð söngurinn
yfir háifa aðra klukkustund. —
Fór kórinn aftur til baka um
kvöldið.
Aflafrjettir.
I fregn um fiskveiðar hjeðan
úr Styj-ckishólmi og Grundar-
f irði láðist að geta um einn bát-
inn sem stundar fiskveiðar úr
Grundarfrði, en það var mótor-
báturinn Sindri, eign hlutarút-
gerðarfjelagsins Hrönn í Grund
arfirði og er skipstjóri á hon-
ur Finnur Sveinbjörnsson. Til
marsloka hafði hann aflað á 3.
hundrað tonn, en í mars rúm
100 tonn í um 1 róðrum.
Alda Möller rómar áeætar
viðtökur í Oslo
FRU ALDA MOLLER leik-
1 kona var meðal farþega á Ægi
hingað. Hitti tíðindamaður frá
í blaðinu frúna snöggvast í gær.
í Hún ljet mjög vel yfir för sinni.
! Hún hefir verið að heiman síð-
an í október. En aðalþátturinn
í ferð hennar var gestaleikur
hennar í Þjóðleikhúsinu í Osló.
Þar vann hún, sem kunnugt er,
mikinn sigur fyrir íslenska leik
iist almennt og fvrir sjálfa sig
sjerstaklega. Hún ]jek hlutvei'k
Gabrielli í ,,Ósigrinum“ eftir
Nordahl Grieg.
Efni þessa leikrits er tekið
úr kommúnista uppreisninni 1
París, og er talið vera mesta
leikrit hans. Var það því valið
í ,.minningarsýningu“ þióðleik-
hússins til heiðurs hinu látna
skáldi og þjóðardýrlingi.
Lcikskólinn í Iiöfn.
— Fvrst var jeg, segir frúin,
í Höfn, fjekk fyrit góðvild leik-
hússtjórnar kgl. leikhússins að
fylgjast með starfi leikskóla
þess. Það var dásamlegt. Þar
fá hinir ungu og upprennandi
leikarar alla þá þjálfun og þær
leiðbeiningar, sem best verður
á kosið. Þar getur maður á
tveimur árum fengið þá æfingu,
■sem hjer hefir aðeins verið fá-
anleg á langri ævi sem leikari.
Þar eru kennarar hver öðrum
betri.
Góðar viðtökur.
— Og síðan fóruð þjer til
Osló?
— Já, kom við í Stokkhólmi.
En tókst ekki að fá tækifæri
til þess að kynnast leikskólan-
um á ,,Dramaten“.
í Osló var mjer tekið ákaf-
lega vel. Fannst að vissu leyti
jeg vera kominn heim, er jeg
kom þangað. Norðmenn vita
næsta lítið um okkur. Og það
var ekki laust við, að leikarar
Þjóðleikhússins bar, sem áttu
að starfa með mjer, litu á mig
fyrst í stað eins og eitthvað
viðundur. Leikkona ein, sem
jeg kynntist vel og fjekk mikl-
ar mætur á, spurði mig einu
sinni undir fjögur augu, hvort
það væri satt, sem hún hefði
heyrt, að á íslandi væru allir
leikarar „amatörar". Það þótti
henni undarlegt til frásagnar —
ef ekki blátt áfram til minnk-
unar.
En hitt var nýstárlegt fyrir
mig að sjá, að leiklistin er í
þessum löndum metin jafngild
öðrum listgreinum. Hafði jeg
aldrei gert mjer grein fyrir
þessu, fyrr en jeg kynntist því
af eigin raun. En svona er þetta
ekki h,ier á landi.
Og, bætir frú Alda Möller
við, mjer finnst það ekki vera
okkur leikurunum að kenna.
Því vissulega leggjum við það
mikið á okkur, oð við ættum
skilið, að leiklistin væri hjer
metin til fulls sem aðrar list-
greinar.
Langar mig til að bæta því
við, að þegar jeg nú hef fengið
tækifæri til þess að kynnast
Ieiklist nágrannaþjóðanna, við
hvaða skilyrði leikarar þeirra
eiga að búa, og bera það sam-
an við aðstöðu okkar hjer, þá
Norðmenn óska írekari
kynna aí Islandi

Frú Alda Möller
get jeg ekki annað en verið
upp með mjer yfir peim ár-
angri, sem okkur hefir tekist að
ná.
Mjer finnst, blátt áfram, að
við megum ætlast til þess að
meira mark sje á okkur tekið,
en gert hefir verið.
Þetta lagast kannske þegar
starfsemi Þjóðleikhússins byrj-
ar. En nú erum við ekki „reikn-
uð með“, m. a. vegna þess að
hjer er ekkert þjóðleikhús.
Bráðlega verður t. d. leik-
mót í Osló, þar sem flokkar frá
þjóðleikhúsum hinna Norður-
landaþjóðanna halda leiksýn-
ingar. En við fáum ekki tæki-
færi til að koma þar fram, því
hjer er ekkert þjóðleikhús.
— riyrjuðu æfingar er þjer
komuð til Osló í desember?
— Já. Og hjeld.u áfram til 5.
febrúar. Þá var frumsýning.
Leikritið var sýnt 20 sinnum.
Það þykir gott. Leikhúsið tek-
ur 1200 áhorfendur.
— Þier fenguð góðar viðtök-
ur og lofsamlega blaðadóma.
— Ætli mjer sje ekki óhætt
að segja að svo hafi verið.
Gunnar Reiss Andersen rithöf-
undur sagði í ,Aftenpos1en“ að
jeg minti á frú Gerd Grieg
í útliti, en að jeg hafi haft
sjálfstæðan skilning á hlutverk
inu og hafi talað út frá tilfinn-
ingum mínum. Hann minnist
þess að þetta sje í fyrsta sinn
sem ísiensk leikkona komi á
norskt leiksvið, og hafi það 'tek-
ist vel. Einnig voru fleiri vin-
gjarnlegir í minn garð.
Leikhúsgestir tóku mjer ákaf
lega hlýlega. Og vfirleitt. mætti
jeg svo mikilli alúð sem fram-
ast mátti vera. Ekki sist hjá
leikhússtjóranum Aksel Otto
Norman og leikkonunni Agnes
Mowinckel er stjórnaði sýningu
á leikriti þessu.
— Var frú Gerd Grieg ekki
í Osló meðan á æfingum stóð?
— Nei. Hún var fjarverandi,
kom aðeins til þess að vera við
frumsýninguna. Hún ljek sama
hlutverk í Höfn og jeg í Osló.
Annars átti frú Grieg upptökin
að því, að jeg fjekk tækifæri til
að leika í Osló. Hún er yfir-
leitt góður sendiherra fyrir
okkur Islendinga. hvar sem hún
fer.
Þykist jeg vita, að margir
Norðmenn sjeu tilbúnir til þess
að feta í fótspor hennar í því
efni. Því svo mikinn áhuga
hafa þeir á því að kynnast ís-
landi, koma hingað og sjá, hvað
hjer er. Það er furðulegt, hvað
Norðmenn vita lítið um okkur,
vegna bess, að þá vantar ekki
áhugann. En ekkert er gert til
þess að bæta úr því frá okkar
hendi. Ekki einu sinni íslensk-
ur konsúll í Osló
En rú er víst nóg komið,
sagði frúin. I raúninni ætti jeg
að vera hrædd við blaðamenn
síðan jeg var í Stokkhólmi. Þar
kom til mín frjeftaritari og
birti eftir mig viðtal, sem var
að miklu leyti tilbúningur hans
sjálfs. Mjer var sagt að ekkert
þýddi' að mögla út af slíkri með-
ferð.
Einu má jeg ekki gleyma. Að
þakka Jóhanni skipherra á Ægi
fyrir framúrskarandi um-
hyggjusemi við okkur farþeg-
ana. Hann á skilið þakklæti
okkar allra og eins skipverjar
hans.
Mjólkurcamlag fyrir
-Þingeyjarcýslu
Frá frjettaritara vorunf
í Húsavík.
Á aðalfundi Kaupfjelags Þing
e.yinga, sem staðið hefir undan-
farna daga, var samþykt að
stofna mjólkursamlag fyrir
hjeraðið og láta reisa mjólkur-
vinnslustöð í Húsavík og verð-
ur þegar á þessú ári byrjað á
byggingu hennar. Vöruvelta
kaupfjelagsins var á síðastliðnu
ári um 7 miljónir króna og
hafði aukist um tæpa miljón
á árinu.
EINS og áður hefir verið get-
ið um, hjelt sænski skíðakenn-
arinn Nordenskjold námskeið á
Tindafjallajökli um páskana.
Var hann mjög hrifinn af skíða
landinu þar. Kvað hann það
fyllilega jafnast á við góð skíða
lönd í Sviss.
Nú hefir verið ákveðið, að
hann haldi námskeið fyrir úr-
valdsskíðamenn úr íþróttafje-
lögunum hjer í Reykjavík í
Skálafelli. Mun það standa í
tæpa viku. — Síðasta nám-
skeiðið, sem Nordenskjold
heldur hér, mun svo verða í
byrjun maí á Tindafjaliajökli.
Er það á vegum FjaÍLmanna
og í. R. og mun standa yfir x
8—10 daga.
a
ísafirði í gærkvöldi. Frá
frjettaritara vorum.
BÆJARSTJÓRN ísafjarðar
og útvegsmenn þar hafá ákveð-
J ið að gangast fyrir stofnun fisk
iðjuvers, þar sem fram fari
^hraðfrysing og lýsisvinsla ásamt
, niðursuðu. Undirbúningsnefnd
er skipuð þessum mönnum: Ás-
berg Sigurðsson bæjarstióri og
fyrir útgerðarmenn Björgvin
Bjarnason, Ólafur Guðmunds-
son, Hánnibal Valdimarsson og
Arngr. Fr. Bjarnason. Stofn-
kostnaður er áætlaður 3 milj.
króna.
— Gerlach
Framh. af i sifto
verið að undirbúa leiðangur
til Þjórsárdals 1939.
Það áttu að vera þýskir
vísindamenn, sem „uppgötv-
uðu“ „Pompei“ íslands.
Berklarannsóknir.
Þá kvaðst Gerlach hafa ver
ið valinn til þess að verða
ræðismaður á Islandi vegna
þess, að hann var læknir að
mentun og átti hann að
kynna sjer hver áhrif hinar
björtu sumarnætur höfðu á
berklaveiki. En skoðun hefði
verið uppi meðal þýskra
lækna um það, að hinar björtu
sumarnætur hefðu heilsubæt
andi áhrif á berkiaveiki.
Ekki hvaðst Gerlach hafa
átt að skifta sjer af öiplomat
iskum málefnum, nerna sem
allra minst. Það hefði verið
hlutverk sendiherra Þjóð-
verja í Kaupmannahöfn,
Renthe-Fink.
Ragnar taldi ekki líklegt að
Gerlach yrði leiddur fvrir
stríðsglæpamannadómstól. En
hann myndi ekfci fá neina
stöðu innan Þýskalands, þar
sem hann væri yfirlýstur
nasisti og hefðá verið gerður
að deildarforingja í SS-liði.nu
í heiðursskyni. Gerlach var
höfuðsmaður í SS-liðinu, er
hann var hjer ræðismaður.
Trúði á nasismann.
Gerlach fór ekki dult með
að hann hefðd verið einlægur
.nasisti og hefði trúað á þá
^stefnu. Ekki kvaðst hann
vera þeirrar skoðunar, að
|Þjóðverjar hefðu verið svikn
iir, eins og margir vildu halda
|fram, heldur hefðu það verið
|forystumenn nasdsmanns, sem
hefðu svikið stefnuna.
Trúlofun sína hafa opinberað
í Stykkishólmi, Páll Oddsson
og Sæmunda Þorvaldsdóttir.