Morgunblaðið - 07.03.1947, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ
5
l ! i I
Föstudagur 7. mars 1947 jp£f'
Vegna þess, að klukkunni var ekki flýtt í
marsmánuði, verður að breyta ferðaáætlun
skipa til Borgarness í eftirfarandi form:
Frá Rv. Frá Bn.
Mánud. 10. mars ... ... kl. 6 kl. 11
Þriðjud 11. mars ... ... kl. 8,30 kl. 18,30
Mánud. 17. mars .. ... .kl. 12 kl. 17,30
Þriðjud. 18. mars .. . .. .kl. 11 kl. 18,30
Mánud. 24. mars ... ... kl. 6 kl. 10
Þriðjud. 25. mars ... ,... kl. 7,30, kl. 17
Föstud. 28. mars .. ... .kl. 10 kl. 13
Að öðru leyti helst áætlunin óbreytt.
Hf Skallagrímur f
Sími 6420.
>#«>^<Ix»<jx»«x»<íx*xJx*x**x»«kSx8k®kS>4
Amerískir
OLíuoriij
fyrirliggjandi.
Hri&rili (Herteiáen (S? do. h.j.
Hafnarhvoli — Sími 6620
tbúð til sölu
Til sölu er 2ja herbergja íbúð í verkamanna-
bústöðunum II. bygging‘aflokki.
Söluverð er kostnaðarverð að viðbættri verð
hækkun skv. vísitölu byggingarkostnaðar,
Umsóknir sendist skrifsto^i fjelagsins í síð-
asta lagi 10. þ.m. Fjelagsmenn ganga fyrir
kaupum á íbúðinni eftir númeraröð.
Stjórn Byggingarf jelags alþýðu
Reykjavík.
^^<$K$X$X^^8x$>§X^<$X^<SX$X$X$><$3K£<$K®^^<í>ex®3xSX$xSx$K$X$K§K$<$xJx$X$K$X$X$X$X®<$X
Kuldaúlpur
á drengi 3—12 ára teknar upp í dag. Ullar- |
peysur á drengi 1 öllum stærðum. Stormblúss -
ur á drengi 6—14 ára, tvöfaldar.
Best að auplysa í Morgunhlaðinu
x5x$x$x$KSxJx$x$»<$K®K$xSx$>^x$xíx$KÍ>^yS...'><5>^<íx5;.^x$x$x$x$KSxjx$><$x$x$x$>^x$x$xj>^x«x$x$x$>$
íslenska síldin er
ljúffengust, en of dýr
Þriðja Ameríkubrjef frá
Oskari Halldórssyni
í ÞESSU brjefi talar Óskar
Halldórsson m. a. um sölu á ís-
lenskri síld í Ameríku, og segir
hann það síðasta Ameríkubrjef
sitt. Hann kemst m. a. svo að
orði:
„Á ári hverju er flutt inn til
Bandaríkjanna um 150 þúsund
tunnur af síld. Er þetta svo lít-
ið magn, sarnanborið við lands-
menn, að um það bil hálf salt-
síld kemur á livern þeirra. Er
það ekki meira en það, sem jeg
borða venjulega af síld á hverj
um degi. Aðalsíidarneytendurn
ir í Ameríku eru Norðurlanda-
búar og Gyðingar.
Það er fullkomið alvörumál
hvaða sölufyrirkomulag þarf
að hafa á þeirri síld, sem seld
er til Ameríku. Annaðhvort á
að reyna, að koma í kring sam-
sölu með Norðmönnum eða taka
upp annað sölufyrirkomulag
heldur en það, sem var s. 1. ár.
Það yrði of langt mál, að rekja
hjer öll atriði þess í stuttu
frjettabrjefi.
selt á undanförnum árum. En
nú er sú sala minkandi, vegna
þess að Syíar bjcða íslensk síld-
arflök, sem mjer virtust vera
ljettsöltuð saltsíld með lítils-
háttar af sykri í. Kölluðu þeir
þetta matjessíidarflök. Flök
þessi líkuðu betur en okkar,
auk þess voru umbúðirnar og
dósirnar snyrtilegri frá Svíun-
um heldur en fiá okkur.
Flökin okkar kpma í pappa-
umbúðum. Á dósirnar eru límd-
ir lausir miðar, sem oft vilja
detta af. En Svíarnir hafa trje-
kassa um Hnar dósir, og er
vörumerkið þrykkt á sjálfar dós
irnar.Er allur frágangur á þessu
frá Svía hendi mjög fallegur.
•
Sölumenn.
Norðmenn eiga því láni a3
fagna; að fjöldi af duglegum
kaupsýslumönnum þeirra hafa
sest að í hafnarborgum Evrópu
og Ameríku. Annast þeir þar
fyrir eigin reikning og ábyrgð
sölu á norskum afurðum, eink-
um sjávarafurðum. Þetta hefir
orðið til þess, að norskar vör-
ur eru svo útbreiddar og seljast
mikið. Það þarf engum að bland
ast hugur um, að við íslending-
ar stöndum við fáa í jafn mik-
illi þakkarskuld og þá menn,
sem hafa lagt \ innu í, að selja
afurðir okkar, hvort heldur þa3
eru landbúnaðar- eða sjávar-
afurðir.
Jeg hitti í New York ungan
íslending, Gunnlaug Briem, son
Ólafs heitins Briem skrifstofu
stjóra. Hann er ötull og dug-
legur maður. Hann hefir veri3
í New York frá því á árinu
1941. Hefir hann selt afurðir
fyrir niðursuðuverksmiðjuna S
Reykjavík og fieiri. Hann hefir
unnið algjörlega fyrir eigin
reikning. Sala þessara afurða
hefir verið atvinna hans. Virt-
ist mjer, að hann geti ekki leng
ur fengið lífsframfæri sitt me3
afurðasölu þessari, vegna þess,
að afurðir okkar eru dýrari og
verð þeirra fer hækkandi. En
samskonar afurðir frá öðrumr
þjóðum lækka í verði, og eru
hvarvetna boðnar til sölu. Eft-
ir því sem mjer heyrðist á þess
um unga kaupsýslumanni, er
hann nú á xörum heim til ís-
lands.
Jeg fæ ekkl annað sjeð, en sii
góða? gamla regla sje enn í
gildi, að til þess að geta fengi3
öruggan markað fyrir vöru
sína, þarf varan að vera jafn
góð eða betri en hjá keppinaut-
unum, og þarf að vera hægt að
selja hana sama eða hagstæð-
ara verði en þeirra verð er. M.
ö. o. við þurfum að vera sam-
keppnisfærir, með framleiðslu
okkar.
Harðfiskur og lýsi.
íslenski harðfiskurinn, sokk-
fiskurinn, var í háu verði í Ame
Framh. á bls. 8
Mikill dreifingarkostnaður.
Frá íslandi voru fluttar út
árið sem tleið 9—10 þúsund
tunnur. Síldarútvegsnefnd er,
sem kunnugt er, eini lögskipaði
útflytjandinn. Kaupendur á
þessari síld voru 5 síldarinn-
flytjendur í New York, og er
einn þeirra islenskur, Fritz
Kjartansson. Þessir innftvtjend
ur selja. oftast síldina aftur til
heildsala, og heildsalarnir selja
hana síðan til smásala. Þessir
aðilar leggja mikið á vöruna,
og græða mikið á henni, sem
best sjest á þvj, að 4 stk. af
síldinni er seld í búðum þar
vestra fyrir 1 dollar, eða kr.
1,62 pr. síld. En íslenski útflytj
andinn fær um 40 aura fyrir
stk. af síldinni, f.o.b. á Islandi.
Auk þessara 9—10 þús. tunna,
sem síldarneíndin íslenska
seldi vestur, seldu Norðmenn
um 6 þús. tunnur af íslenskri
síld, er þeir veiddu hjer við
land og söltuðu á skipsfjöl. Var
síld þessi flutt. til Noregs og
síðan seld baðan vestur.
Norðmenn haxa líka sína síld
arútvegsn., sem er einkaút-
flytjándi fyrir þá. Hún selur síld
ina hverjum, sem hafa vill. Aft
ur á móti hafði íslenska Síld-
arútvegsnefn.din gefið þessum 5
síldarinnflyt.endum einkarjett á
síldarinnflutningi hjeðan. Norð
mönnunum tókst að fá 20—30
króna 'hærra verð fyrir hverja
tunnu, sem þeir seldu heldur
en íslenska síldarútvegsnefnd-
in fjekk handa sínum framleið-
endum.
Ameríkumönnum líkaði við-
skiptin vel við íslensku síldar-
útvegsnefndina. Þeim þótti síld
in góð. Bæði líkaði þeim flokk-
unin vel, og eins pökkunin.
Þótti íslenska sildin taka hinni
norsku fram. Jeg átti tal við
amerískan síldarkaupmann, um
verkunina á síldinni, eins og
við hefðum nafa og eins og þeir
óskuðu helst að hún sje.
Að mínu áliti eftir þessi sam-
töl, eigum við ekki að halda
jafn einstrengingslega í verk-
unina á matjessíld, eins og gert
hefir verið, heldur eigum við
að salta og verka meira af syk-
ursíld og hausskorinni Ijettsalt-
aðri síld. Því fynr hana er hægt
að fá hærra verð vestra en
matjessíldina. Ej rjett að faka
þetta til sjerstakvar athugunar,
vegna þess, að bseði sjómenn,
þeir sem vinna við síldarverk-
un og útgerðarmenn vilja helst
losna við matjessíldina.
íslenska síldin best.
Enginn efi er á því, að af allri
þeirri síld, sem flyst til Ame-
ríku, þykir íslenska síldin best.
Eftir þeim upplýsingum, sem
jeg þar fjekk, tel jeg víst, að
þar muni vera hægt að fá ár-
legan markað fyrir 40 þús.
tunnur af Íslands-síld, ef vel’
og skynsamlega er haldið á söl-
unni. Þetta er sá markaður sem
íslendingar og Norðmenn geta
notað fyrir þessa góðu vöru. En
óneitanlega væri æskilegt að fá
dreifingarkostnaðinn lækkaðan
frá því sem hann er nú. Með
!>ví móti ætti salan að aukast.
Margir kvörtuðu yfir því við
mig- hve íslenska síldin væri
dýr. Jeg kom t. d. inn á mat-
söluhús eitt í Clúcago. Þar var
framreiddur kaldur matur á
borð með 50 rjettum, meðal
þeirra margir síldarrjettir.
En þar var engin islensk,síld.
Jeg Ijet gera boð fyrir veitinga-
manninn og spurði hann að því
hvers vegna hann hefði ekki ís-
lenska síld á borðum eða hvort
hann þekti hana ekki. Hann
kvaðst þekkja hana, og fram-
reiða hana endrum og eins. En
gestunum þætti hún svo góð að
þeir borðuðu svo rrjikið af
henni, að hann hefði ékki efni
á að kaupa hana fyrir það verð,
sem hann þyrfti að greiða fyrir
hana. Máltiðin af þessum kalda
mat kostaði 16 krónur.
Veitingamaðurinn segði mjer
að í borginni væru um 200 þús.
Svíar, og fólk af sænskum ætt-
um en mikið af Gyðingum.
Uppáhaldsmatur alls þessa
fólks væri íslenska síldin.
Niðursuðuvörur og síld
í dósum.
Á ófriðarárunum var selt lítils
háttar af íslenskum niðursuðú-
vörum í Vesturheimi. En undir
eins oð ófriðnum lauk komu
samskonar vörur frá Norður-
löndum. Er nú svo- komið, að
niðursúðuvörur okkar seljast
ekki, vegna þess hve verðlagið
á þeim er hátt. Eins og t. d.
fiskabollurnar.
Svíar og Norðmenn bjóða
niðursuðuvörurnar, fyrir 30—
50% lægra verð en er á okkar
framleiðslu. Murtan úr Þing-
vallavatni er eftirsótt, en af
henni er svo sáralítið, að ekki
munar um hana. Pundsdósin af
henni er seld í búðum á sem
svarar 8 krónur. Af síldarflök-
um í dósum hefir talsvert verið