Morgunblaðið - 02.08.1947, Blaðsíða 2

2
MORGXJTSBLAÐIÐ
Laugardagur 2. ágúst 1947! j
Ráðgerði hestaferðalag
um Island í æsku sinni
! -----------------------
Stiili samlal við Henrik Kaufímann,
sendiherra Dana í Washinglon
JEG HÁFÐI einu sinni ráðgert að heimsækja Island og ferð
ast tvo mánuði um landið.á-hestum. Jeg var þá ungur stúdent
heima í Danmörku. En því miður varð ekki úr því fer-ðalagi.
En frá því að jeg var harn hefur mig langað til að koma hing-
að. Þetta er í íyrsta skiptið, sem jeg kem til Reykjavikur.
Þetta sagði Henrik Kauffmann, sendiherra Dana í Washing
ton, er Morgunblaðið átti stutt samtal við hann í gær.
Sendiherrann kom hingað
til lands s. 1. miðvikudag og
:mun dvelja hjer til fimta
ágúst en þá mun hann fljúga
til Washington.
Þjer komið heiman frá Dan-
mörku?
Oddfellowregla
á landi 50 ára
Ræddi við ríkisstjórn sína.
Já, jeg. hefi verið þar um
fjögra vikna skeið til viðræðna
við ríkisstjórnina um ýms
mál, m. a. tillögur Marshalls
utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna um efnahagslega við-
reisn Evrópu.
Hvað líður viðræðum Banda
ríkjamanna og Dana um Græn
land?
Danska stjórnin óskaði í maí
í vor að hafnar yrðu umræður
um þetta mál milli ríkisstjórna
landanna í samræmi við 10.
grein samnings þess, sem gerð-
ur var við stjórn Bandaríkj-
anna um afnot þeirra af bæki-
stöðvum í Grænlandi 9. apríl
1941. Um það mál er annars
ekki mikið að segja á þessu
stigi þess.
Fá Danir gjaldeyrislán?
Hafa Danir fengið gjaldeyr-
islán það sem þeir sóttu um
til alþjóðabankans?
Þegar jeg fór frá Danmörku
stóðu yfir umræður um það.
Danir hafa sótt um 50 miljón
dollara lán hjá alþjóðabank-
anum. Þjóðin á í miklum örð-
ugleikum vegna gjaldeyris-
skorts. Aformað er að nota
þetta lán ef það fæst til efna-
hagslegrar uppbyggingar í
landinu.
Þjer búist við að dvelja hjer
nokkra daga?
Já, mjer þykir vænt um að
geta stansað hjer dálítið. Jeg
hefi hitt hjer gamlan samverka
mann frá stríðsárunum, sem er
Bruun sendiherra. Við unnum
saman í Washington og nú dvel
jeg hjer á heimili hans og
konu hans.
Svo ætla jeg að skreppa
austur að Heklu á laugardag-
:inn. Jeg vona að hún taki vel
__ á móti mjer.
Koma forseta íslands til
jarðarfarar Kristjáns konungs
vel sjcð.
Mjer þótti vænt um að heyra
það í Danmörku, hve þeir, sem
jeg talaði við, voru ánægðir
með að forseti íslands skyldi
vera við jarðarför okkar ást-
sæla konungs, Kristjáns X.
Það þótti mikill vinsemdar-
^ vottur af hálfu íslendinga. Jeg
minnist þess í þessu sambandi
að forséti Islands, herra Sveinn
Henrik Kauffmann
Björnsson, var fyrsti persónu-
legra kunningja , minna, sem
kom frá Danmörku eftir her-
námið og sagði mjer frjettir
þaðan að heiman. Mig minnir
að það hafi verið í maí 1940,
sem hann kom til New York og
jeg gerði mjer þá ferð þangað
til þess að hitta hann. Mjer þyk
ir mjög vænt um að fá tæki-
færi til þess að hitta hann nú.
Glæsilegur fulltrúi.
Þetta sagði Kauffman sendi-
herra, sem á styrjaldarárunum
vann þjóð sinni ómetanlegt
gagn með hinni skörulegu
framkomu sinni er land hans
var hernumið. Sendiherrann
er gæsilegur maður að vallar-
sýn og öll framkoma hans ber
vott látlausrar siðfágunar. Það
er ástæða til þess að fagna því
að hann skyldi hafa ástæðu til
þess _að dvelja hjer um skeið,
enda þótt tveggja mánaða hest-
ferðalagið færist fyrir í æsku
hans.
Sianda í sambandi
við Hindúaríkin
New Delhi í gærkvöldi.
ÞJÓÐHÖFÐINGJAR 22 ind-
verskra ríkja hafa ákveðið að
stofna til allnáins sambands við
Indland, ríki Hindúa, sem stofn
sétt verður 15. ágúst n.k. Verð-
ur þar um að ræða sameigin-
lega meðferð utanríkismála,
landvarnamála og samgöngu-
mála. — Fregnritarar benda á,
að ríkin hafi brugðist skjótt við
áskorun Mountbattens um að
stofna til sambancfe við ríki
Hindúa eða Múhamméðstrúar-
manna. Er talið líklegt, að önn-
ur prinsaríki fari að áskorun-
inni inhan skammst.
— Reuter.
í GÆR voru liðin fimtíu ár
síðan að Oddfellowreglan var
stofnuð hjer á landi.
Þess afmælis síns minnist
reglan á ýmsan hátt, svo og
brautryðjendanna. Hjer í borg
inni er staddur mikill fjöldi
Oddfellowa utan af landi, sem
þátt taka í hátíðahöldunum. Þá
hefir Oddfellowreglan í Dan-
mörku, sýnt þeirri íslensku
þann heiður, að senda stjórn
Stórstúkunnar þar í landi, sem
fulltrúa sina. Hinir dönsku
OddfellöWar eru: Storsire
Knud Nielsen. Vara storsire
Rob'ert Jahnke. Stórritari Al-
ffed Christensen og stórfje-
hirðir Edwin Berner. Auk
þeirra er ritstjóri Oddfellow-
blaðsins E. Melander.
j Sstarfsem.i og stofnun.
Á þessum fimmtíu árum,
sem Oddfellowreglan hefir
starfað hjer á landi, hefir hún
j mjög látið til sín taka hvers-
konár mannúðarmál. En það
er höfuð markmið hennar: „að
vinna að mannúðarmálum,
bæði út á við og inn á við“.
Það urðu tildrög stofnunnar
Oddfellowreglunnar hjer á
á landi, er dariskir Oddfellow-
ar söfnuðu fje til byggingar
holdsveikraspítalans í Laugar-
nesi og afhentu hann íslenska
ríkinu til reksturs.
Á þessum tímamótum verð-
ur brautryðjendanna minnst.
Þeirra: Björns Jónssonar ráð-
herra, Guðbrandar Finnboga-
sonar konsúls, Guðmundar
Björnssonar landlæknis, Hall-
dórs Daníelssonar bæjarfógeta
og Sighvatar Bjarnasonar
bankastjóra. Þessir menn
stofnuðu Oddfellowregluna
hjer á landi og unnu henni ó-
metanlegt gagn, sem Odd-
fellowar fá seint þakkað.
Nú eru í stjórn Oddfellow-
reglunnar hjer á landi: Magn-
ús Jochumsson, stórmeistari,
Steingrímur Jónsson, varastór-
meistari, Helgi H. Eiríksson,
stórritari og Guðmundur Ás-
björnsson, stórfjehirðir.
Oddfellowreglan er útbreidd
um allan heim. En flestar stúk-
ur eru í Bandaríkjunum, en
þar voru samtök þessi fyrst
mynduð árið 1819.
-,|#Jtð&t.
Afmælið.
Eins og fyrr segir minnast
Oddfellowar þessara tímamóta
á ýmsan hátt. Yfirmenn regl-
unnar hjer, svo og hinir
dönsku, hafa gengið á fund
forsætisráðherra, Stefáns Jó-
hanns Stefánssonar, og Gunn-
ars Thoroddsen, borgarstjóra.
í dag ganga þeir á fund for-
seta íslands.
I gærmorgun gengu Odd-
fellowar suður í gamla kirkju-
garð og lögðu blómsveiga á
leiði hinna fimm brautryðj-
enda. Þar minrjtist Magnús
Jochumson-, stórnaejstari, þeirra
stuttlega í ræðu, ennfremur
tók til máls Knud Nielsen stór-
sire.
Aím ælisins minnsl
á veglegan hátt

Björn Jónsson ráðherra
Guðbranclur Finnbogason
konsúll.
r —
Guðmundur Björnsson
landlæknir.
Seinnipart dags í gær var
haldinn hátíðafundur í tilefni
afmælisins^ en kl. 7 V2 hófst
borðhald að Hótel Borg.
Reykjavíkurbær býður stjórn
um Oddfellowreglanna og hin
um dönsku gestum í ferð aust-
ur að Ljósafossi og að skoða
mannvirki hitaveitunnar að
Reykjum. Ennfremur býður
ríkisstjórnin Oddfellowum
austur að Geysi og Gullfoss.
Þá munu íslenskir Oddfellow
ar kynna hinum dönsku starf-
semi sína.
Þann 4. ágúst verða Danirnir
kvaddir með sameiginlegu
borðhaldi.
<"■) ) 1
Halldór Daníelsson
hæjarfógeti.
Sighvatur Bjarnason
hankasljóri.
S. Þ. bjóða !ndo-
nesum á ráðslefnu
New York í gærkvöldi.
EFNAHAGSRÁÐ Samein-
uðu þjóðanna samþykkti í dag
þá tillögu frá fulltrúa Indverja
í ráðinu, að bjóða Indonesum að
taka þátt í ráðstefnu þeirri,
sem haldin verður í Havana,
Cuba, í nóvember, og f jalla á um
verslunar- og atvinnumál.
Tillaga Indverja var sam-
þykkt með sex atkvæðum gegn
fjórum, en átta sátu hjá. Bret-
land, Frakkland, Bandaríkin og
Holland greiddu atkvæði gegn
tillögunni. — Reuter.
ir
11
ieiiðil dæ&t&t
Varsjá í gær.
PÓLSKUR herrjettur dæmd*
í dag fyrrverandi formann sós-
íalistaflokksins í Varsjá í tíu
ára fangelsi fyrir að standa í
sambandi við pólitísk leynifje-
lög. Sex konur, sem taldar eru
vera meðlimir eins þessara fje-
laga, voru samtímis dæmdar í
fimm ára fangelsi hver.
Þá hafa tveir menn, sem lýst
er sem „fjárglæframönnum'
verið dæmdir til dauða fyrir
„efnahagslega skemmdarstárf-
semi“. — Reuter.