Morgunblaðið - 10.08.1947, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 10. ágúst 1947,
Útg.: H.f. Árvakur, Rrykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónssor
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
í rjettantsijori: Ivar Guömundsson
Auglýsingar: Arnl Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 10,00 á mánuði innanlands,
kr. 12,00 utanlands.
í lausasölu 50 aura eintakið, 75 aura með Lesbok
Yfirskyn
guðhræðsl unnar
KOMMÚNISTABLAÐIÐ læst í gær vera mjög hneyksl-
að á því, að ekki skuli fullkomin leynd hafa ríkt um að-
draganda og setningu laganna um eignakönnun og vitnar
til aðferðar Dana, er þeir settu hliðstæða löggjöf.
Heyr á endemi.
Hvaða blöð og hvaða flokkur á íslandi hefur skrifað
mest um eignakönnun áður en lögin um hana voru sett
og gefið almenningi rækilegast til kynna hvernig líkur
stæðu til að hún yrði framkvæmd?
Það eru einmitt blöð og flokkur kommúnista. Senni-
lega hefur engin löggjöf átt sjer eins óheppilegan aðdrag-
anda og lögin um eignakönnun.Ekki aðeins málgögn kom-
múnista heldur allra þriggja vinstri flokkanna, þreytt-
ust ekki á því fleiri ár að boða hana og skýra það, hvernig
hún hlyti að verða. Þeim, sem töldu sig mundu verða fyr-
ir barði hennar, gafst þess vegna ágætt tóm til þess að
gera gagnráðstafanir sínar. Það þarf þessvegna engum að
koma á óvart, þótt þessi löggjöf nái ekki að öllu leyti til-
gangi sínum.
Þann 15. þ. m. er útrunninn fresturinn til þess að kaupa
brjef þau, sem gefin eru út samkvæmt fyrsta kafla lag-
anna um eignakönnun. Fyrir þann tíma þarf fólk að hafa
notað sjer þau fríðindi, sem skuldabrjef þessi veita tæki-
færi til.
En kommúnistum eru þau að sjálfsögðu þyrnir í aug-
um. Fyrir þeim v'akti fyrst og fremst að fá setta löggjöf,
sem gæfi sporhundum þeirra tækifæri til þess að elta
uppi einstaka menn í þjóðfjelaginu og fá þá stimplaða sem
glæpamenn. Það kom gleggst fram í öllum ræðum Sig-
fúsar Sigurhjartarsonar og fleiri kommúnista um þessi
mál á þingi.
Það, sem fyrir löggjafanum vakti með iögunum um
eignakönnun, var hinsvegar að stuðla að því að skattfram
tölum í landinu yrði í framtíðinni komið í rjettara horf.
Það var megintakmarkið.
Hitt er öllum ljóst, að aðalorsök þeirra níisbresta, sem
orðið hafa á skattaframtölum síðustu árin hjer á lanai,
er vægðarleysi gildandi skattalöggjafar. Vegna þess hve
gengið hefur verið hart að almenningi í skattaálögum,
hefur fjöldi manna talið sig knúða til þess að draga undan
af tekjum sínum. Lögin um eignakönnun eru tilraun til
þess að gera hreint á borði skattborgarans, hvernig sem
sú tilraun tekst. Fá menn til þess að telja fram eignir
sínar án þess að þeir þurfi jafnframt að eiga það á hættu
að vera stimplaðir glæpamenn.
En hjá því verður ekki komist. að benda á það, í þessu
sambandi, að til þess að koma skattaframtölum á íslandi
í nýtt og betra horf, þarf annað og meira en eignakönnun.
þá, sem nú á að fara fram.
Það þarf að endurskoða gildandi skattalöggjöf í heild.
Hún seilist alltof djúpt niður í vasa skattborgarans. Með-
an að hún er óbreytt í gildi, verður aldrei hægt að koma
í veg fyrir skattsvik, ekki þótt framkvæmd yrði eigna-
könnun á hverju ári.
Hinum fáránlegu svívirðingum Þjóðviljans um Jóhann
Þ. Jósefsson fjármálaráðherra, er að sjálfsögðu ekki mikil
ástæða til þess að svara. Slíkur málflutningur dæmir sig
sjálfur. Það eru ekki aðrir en örvita menn, sem þannig
haga stjórnmálabaráttu sinni. En það er það, sem kom-
múnistar eru um þessar mundir. Síðan þeir tefldu sjálf-
um sjer út úr þátttöku í ríkisstjórn vegna hinnar auð-
mjúku þjónsaðstöðu sinnar til Moskvavaldsins, hafa þeir
ekki litið bjartan dag. Þeir ráfa um í myrkri þeirrar for-
dæmingar, sem þeir sjálfir hafa yfir sig leitt. í hana munu
þeir sökkva æ dýpra og tilraunir þeirra til þess, að hafa
á sjer yfirskyn guðhræðslunnar í sambandi við fram-
kvæmd laganna um eignakönnun fá þar engu um breytt.
UR DAGLEGA LIFINU
Hamstxir.
ÞAÐ BAR VIÐ á bensínstöð
hjer í bænum í fyrradag, að
maður var að kaupa bensín á
bíl sinn, en fjekk um leið á
brúsa nokkra lítra. Einhver
náungi, sem þarna var við-
staddur gall við er hann sá
þetta:
„Já, altaf hygginn, karlinn.
Ætlar að byrgja sig upp áður
en skömtunin kemur“.
•
Og meira hamstur.
í MATVÆLAVERSLUN var
kona að kaupa margskonar
matvöru í gærmorgun. „Þetta
er rjett af þjer“, heyrði jeg
að einhver sagði við hana. Það
er um að gera að byrgja sig
upp áður en skömtunin kem-
ur á.
í vefnaðarvöruverslun var
viðskiftavinur að kaupa sjer
sitt af hverju, lín og dúka,
fatnað og fleira. Sennilega ver-
ið utan af landi. — Þar gall þá
við rödd líka, sem sagði: ,,Já,
það er víst vissara að kaupa
flíkur á sig núna, því ekki verð
ur víst skömtunin svo rífleg,
þegar hún kemur.
9
Leyndarmál eða
slúður.
ÞAÐ ER EKKI hægt að leyna
því að það ganga sögur fjöll-
unum hærra um það. að fyrir
dyrum standi skömtun á alls-
konar vörum, matvöru, vefn-
aðarvöru og fleira. Sje nauð-
synlegt að grípa til þessara
ráðstafana til þess að spara
gjaldeyri og vegna hins, að
erfitt sje'að afla flestra nauð-
synja á heimsmarkaðnum eins
og stendur.
En ekki hefir tekist að fá
þennan orðróm staðfestan, nje
borinn til baka. Enda mun það
ekki vera ætlunin, að gefa
mönnum tækifæri til að
hamstra nauðsynjavöru, ef
skömtun er yfirvofandi.
En það er nauðsynlegt að fá
úr því skorið hvort almanna-
rómur lýgur, eða segir satt með
fyrirhugaða skömtun.
9
Hvar lekur?
3
SEGJUM NÚ svo. að yfir-
völtíin hafi ákveðið nýja
skömtun á nauðsynjavörum.
Þá er það augljóst mál, að
.fregnir um það hafa lekið út
frá einhverjum mönnum í trún
aðarstöðum, því aðrir eiga ekki
að vita um slíkar fyrirætlanir
en embætíismenn og trúnaðar-
menn ríkisins, áður en þær eru
almenningr kunnar.
Sje þa.ð hinsvegar svo, að
einhverjir hafi búið þessar sög
ur til þá er líka um hættuleg-
legan hlut að ræða, þar sem
með því hefir fólk verið hrætt
að óþörfu og ber að kveða nið-
ur orðróminn hið fyrsta, ef
ósannur er.
Öfugmæli.
FRJETTIN í Morgunblaðinu
í fyrradag um bílinn, sem rann
læstur og mannlaus upp
brekku og fór inn um glugga,
hljómaði eins og öfugmæli. Nú
vita sjerfróðir menn, að það
var ekkert yfirnáttúrlegt við
þennan atburð. Ræsir bílsins
hefir fengið jarðsamband og
þar sem bíllinn stóð í afturábak
gír hefir hann „gengið á start-
aranura", eins og sagt er þenna
spöl upp brekkuna.
9
Vanræksla.
OG ÞAÐ SEM meira er, að
það er ekki neinu öðru um að
kenna en vanrækslu bifreiðar-
stjórans, sem hefir gleymt, eða
vanrækt að hemla bílinn.
Það er ein fyrsta regla, sem
ökulæringar ættu að læra, að
það er hættulegt að skilja bíl
eftir í gír, án þess að hemlarn-
ir sjeu.á hjólunum.
Þeir bílstjórar, sem ekki
vilja eiga á hættu að bílar
þeirra þjóti af stað mannlaus-
ir, aftur á bak eða fram ættu
að muna þessa einföldu reglu.
9
Skriffinska.
NORSK STÚLKA, sem kom
hingað til lands í skemtiferða-
lag og dvaldi hjer í tvær vik-
ur var forviða, er henni var
sagt á skipaafgreiðslunni, að
hún gæti ekki fengið farseðil
sinn afhentan fyr en hún hefði
sýnt vottorð frá bæjarstjórn-
arskrifstofunum um, að hún
væri ekki skuldug um útsvar.
Þetta fanst henni óþárfa
skriffinska og lái hen i hver
sem vill.
Það er ekki venja, að .^kemti
ferðamenn, sem koma til
nokkra daga dvalar 1 erlendu
landi sjeu útsvarsskyldir og
það er enginn vandi að sjá
það á vegabrjefi viðkomanda
hve lengi hann hefir dvalið í
landinu, því útlendingaeftir-
litið stimplar á það komu og
brottfarardag.
9
Óþarfi.
ÞAÐ ER EKKI nema eðli-
legt, að bæjaryfirvöldin vilji
hafa eftirlit með því. að út-
lendingar, sem starfað hafa í
landinu og orðið útsvarsskyld-
ir hlaupist ekki úr landi án
þess að greiða lögboðin gjöld.
En það má ekki gera ferða-
mönnum erfiðara fyrir, en
nauðsyn er til og sjálfa okkur
og skriffinskuna hjá okkur
hlægilegri, en brýn nauðsyn
krefur.
9
Skotheld.
í KAFFISTOFUNNI var mik
ið rætt um sjerstaka tegund
vínarbrauða í gær, þar til einn
gall við:
„Þetta er skotheldur fjandi!“
MEÐAL ANNARA ORÐA
MéXsXoer m HáfeM Immm
HÁKON sjöundi Noregs-
konungur er fæddur 3. ágúst
1872 og var hann því 75 ára á
sunnudaginn var. Hákon kon-
ungur er elskaður mikið af
allri norsku þjóðinni. enda hef
ir hann til þess unnið með
framúrskarandi ósjerhlífni,
dugnaði og hugrekki.
Þjóðirnar eiga jafnan marg-
ar sögur um þá menn, sem þær
halda upp á, sögur sem geym-
ast á vörum fólksins, sumar
þeirra eru skráðar í letur eru
þær þjóðsögur, segja frá af-
rekum og skemtilegum tilsvör-
um, en allar láta þær í ljósi,
hvernig þjóðin vill helst
ímynda sjer þá menn, sem hún
elskar. |
I tilefni af afmæli konungs
gáfu mörg norsku blöðin út
auþablöð og nokkur þeirra
rifjuðu upp sumar af sögunum
um konunginn. Hjer fara á eft
ir nokltrar þeirra teknar úr
blaðinu Aktuell.
★
Einu sinni var þrettán ára
stúlka að reyna að taka :nynd
af konunginu.m á kassavjelina
! sína, en það gekk ekki vel.'
j Hún reyndi að snúa vjelinni
til á allar lundir, en loks sagði
hún í vandræðum sínum:
— Þú ert of langur. Jeg kem
þjer ekki öllum inn á mynd-
ina.
— Reyndu þá að taka mig
í tveim pörtum, svargði kon-
Ungurinn brosandi.
★
Konungurinn, forseti stór-
þingsins og forsætisráðherrann
tóku sjer ferð á hendur til
Vestur-Noregs árið 1938 Lil
þess að vera viðstaddir afhjúp
un Michelsen-styttunnar í
Bergen. Þaðan fóru þeir í opn
um bíl norður til Sola og Sta-
vanger. Það var hellirigning
alla leiðina og allir í föruneyt-
inu voru orðnir holdblautir.
Auðvitað. var ekki hægt að
ski-fta um föt. því að frakk-
arnir höfðu orðið eftir í skip-
inu. Loks komust þeir í gisti-
húsið, Uppi á annari hæð beið
þeirra skíðlogandi eldur og
þangað voru heiðursgestirnir
færðir upp.
— Þeir, sem eru blautastir
eiga að vera næstir eldinum,
sagði konungurinn, jeg vissi
hvernig veðurfarið við Sola er
og var í þykkurn regnfrakka.
Stórþingsforsetinn og forsætis-
ráðherrann höfðu verið í þunn
um vorfrökkum og þeir voru
settir upp við arininn og inn-
an- skamms stóð gufan upp af
þeim eins og þoka. Nú höfðu
dómsmálaráðherrann og nokkr
ir aðrir bætst í .hópinn og þeir
nýkomnu litu - skrítilega hver
á annan.
— Hm, hm, segir einn, —
jeg hefi eina konjaksflösku
með mjer.
— Jeg er ekki viss um hvort
það er lögum samky. svaraði
konungurinn. En ef dómsmála
ráðherrann dregur tappann úr
flöskunni og sýslumaðurinn
skeinkir, verðum við víst að
telja það nauðsynlegt meðal.
Og svo varð það. Hátíðlega,
en feginsamlega drakk hver
sitt glas af ,,meðali“.
★
Auðvitað reyndu allir, sem
höfðu samneyti við konunginn
í styrjöldinni í Noregi 1940 að'
ávarpa konunginn með rjett-
um tignarheitum. En þótt þeir
í feimni og fáti gleymdu því
stundum og svöruðu honum
með einföldu „þjer“ varð vin-
gjarnleiki konungsins síst
minni fyrir það.
Og þegar hann var staddur
í Tromsö munaði minstu að ó-
varkár hjólreiðamaður hjólaði
bramh. á bis. 8.