Morgunblaðið - 24.08.1947, Blaðsíða 10

10
r"mm,
MORGXJNBLAÐIÐ
Sunnudagur 24. ágúst 1947
1
ÆVIRAUNIR HARY i’ IESLL
£fti' JUt C
aivie
8. dagur
þó ekki væri nema tár móð-
ur minnar, en hjer átti jeg
engan að. Mjer lá við að gráta
þegar jeg hugsaði til þess hvern
ig mömmu mundi verða við ef
hún sæi mig í þessari niður-
lægingu, og það var að mjer
komið að hrópa: „Berðu mig
ekki, góða, berðu mig ekki“.
En í sama bili skeði það, sem
breytti niðurlægingu minni í
sigur.
Jeg sá gegn um tárin að
drengur stökk á fætur aftast í
bekknum og kom hlaupandi
inn gólfið. Það var Martin Con-
rad og jeg man það að hann
vagaði ofurlítið líkt og Tommi
stýrimaður. Allir litu á hann og
kenslukonan sagði byrst:
„Martin Conrad, hverriig
stendur á því að þú hleypur
leyfislaust úr sæti þínu. Snúðu
við undir eins“.
En Martin hjelt áfram. Hann
dró stráhattinn sinn úr barmi
sínum og keyrði hann ofan á
höfuðið á sjer.
„Snáfaðu aftur“, æpti kenslu
konan og jeg sá að hún reiddi
prikið eins og hún ætlaði að
berja hann.
Drengurinn sagði ekkert, en
hann hleypti sjer í kút og rendi
sjer eins og hrútur á kenslu-
konuna. Hann hitti hana ein-
hvers staðar í miðju og hún
hentist aftur á bak og í vegg-
inn.
Svo tók hann þegjandi í
höndina á mjer eins og hann
ætti mig, og áður en kenslu-
konan næði andanum og hinir
krakkarnir næðu sjer eftir
undrunina, leiddi hann mig
eins og systur sína út úr skól-
anum.
IX.
Jeg 'var ekki látin fara í skól
ann aftur og jeg frjetti það, að
Martin hefði verið rekinn,
samkvæmt kröfu slátrarans’.
Þetta var mæðrum okkar til
mikillar sorgar, því að það var
eins og þeim fyndist að með
þessu væri kastað skugga á alla
framtíð okkar. En þetta hafði
engin áhrif á okkur Martin nje
vináttu okkar. Bridget frænka
þvooi hendur sínar og kvaðst
ekki vilja taka neina ábyrgð á
mjer framar, en faðir Martins
vissi ekkert hvað hann átti að
gera af drengnum. Þess vegna
höfðum við fyrst í stað nóg
frjálsræði og við notuðum okk
ur það, þangað til nýtt áfall
dundi yfir.
Það var nú einn morgun að
jeg hitti Martin hjá Tommy
gamla stýrimanni og þeir voru
eftir venju að tala um ævin-
týr og hættur í norðurferðum
og sultinn þegar allt er upp
etið.
„En þið hljótið að fá nóg
þegar þið komist á norðurpól-
inn“, sagði Martin. „Þar fáið
þið flesk og steik og appelsín-
ur og alltmögulegt“.
„Nei, ekkert af því taginu,
drengur minn, ekkert nema
frægðina“, sagði Tommy. „Þú
tekur þjer staf í hönd, leggur
svefnpokann þinn á bakið og
stingur á þig nokkrum kexkök-
um ög svo verðurðu að vaða
yfir íssprungur, sem eru dýpri
en gilið hjerna og yfir jaka,
sem eru hærri en Mont Blanc,
t og mátt ekki hugsa um neitt
^lípjma. áttHjpg mokkm vernd; ^nnáð : ei> • gera :þa3, sem eng-
Hún varð náföl af bræði,
beit á jaxlinn og þreif í mig.
Hún ætlaði að kippa mjer upp
úr sætinu, en jeg hjelt mjer
með báðum höndum í borðið
fyrir framan mig, og þótt hún
losaði á mjer aðra hendina, þá
hjelt jeg mjer með hinni.
„Illyrmið þitt“, hvæsti hún.
„Jeg skal sýna þjer það hver,
ræður hjer. Vill einhver af j
ykkur stóru stúlkunum koma
hjerna og hjálpa mjer?“
Stór stelpa af aftasta bekk
kom þjótandi til þess að hjálpa ■
kennslukonunni. Það var,
Nessy MacLeod. Eftir mikla
togstreitu tókst þeim báðum að
slíta mig af borðinu, og svo
var jeg dregin fram að kenn-
araborði, fram fyrir alla krakk
ana. Það voru rispur á hand-
arbökum kenslukonunnar og
jeg held líka framan í henni
og þess vegna var hún nú orðin
óð af bræði.
„Stattu kyr þarna stelpa“,
sagði hún. „Og ef þú hreyfir
þig þá skaltu eiga mig á fæti“.
Mjer fór nú að sjatna reið-j
in. Það var dauðaþögn í saln-,
um og jeg fann til þess hver!
minkun mjer var að því að
standa þannig frammi fyrir
öllum krökkunum.
„Börn“, kallaði kenslukon-
an hátt^ „leggið frá ykkur
spjöldin og hlustið“.
Hún bljes mæðinni og benti
svo á mig.
„Þegar þessi stelpa kom í
skólann, var mjer sagt að hún
væri bæði þrjósk og óþekk.
Hún hefir nú sýnt að það er
satt. Með óafsakanlegri ó-
hlýðni hefir hún nú komið sjer
í þessa skömm að standa frammi
fyrir ykkur. Sparirðu vönd-,
inn þá spillist barnið, segir í'
hinni helgu bók, og þeir for-
eldrar^ sem spilla börnum sín-
um með því að láta þau sjálf-
ráð, eiga skilið að þeim hefn-
ist fyrir það. En það er rangt
að það komi niður á öðrum.
Þessi litla stelpa hefir nú samt
sem áður gert líf hennar góðu,
frænku sinnar óþolandi með
illu innræti, óhlýðni og fram-
komu sem ekki er lík og hjá
neinu barni. Börn, hún var (
send hingað í skólann til þess'
að venja hana af óknyttum sín
um og jeg skipa ykkur nú að
vera róleg á meðan jeg gef
henni opinbera ráðningu . . “.
Svo snaraðist hún á bak við
borð sitt. Jeg vissi hvað hún j
var að gera. Hún var að sækja
reyrprikið. Jeg fann það alveg
á mjer að hún sveigði það og
beygði á milli handanna til
þess að vita hvort það væri nú
nógu þjált.
Mjer fjell nú allur ketill í
eld. Allir krakkarnir gláptu á
mig og það var verst af öllu
að hugsa til þess að þau áttu
að fá að horfa á niðurlægingu ^
mína. Mjer varð hugsað til I
Bridget frænku og þá herptist
hjartað í mjer saman af reiði. j
Svo hugsaði jeg til móður minn
ar og þá kom kökkur í háls-1
inn á mjer. Jeg mintist þess
em mamma hafði sagt að hún!
lary sín yrði altaf göfug, og
ju átti að fara að hýða mig
ammi fyrir öllum krökkunum 1
skóianum. I
inn hefir gert áður. Já, svona
gengur það í rannsóknarferð-
um. Frægðin bíður þín, segir
þú við sjálfan þig og svo held-
urðu áfram“.
Jeg sá að augun í Martin
tindruðu eins og þegar sól staf
ar á sjó. Hann tók ekkert eft-
( ir mjer fyr en nú. Um leið
; sneri hann sjer að Tommy og
sagði:
| . „Þið hafið sjálfsagt konur
með ykkur í rannsóknarferð-
j unum — konur og stúlkur, er
ekki svo?“
„Aldrei'^ sagði Tommy.
„Ekki einu sinni þótt þær
sjeu hetjur?“ sagði Martin.
Tommy leit stjórnborðsaug-
anu glettnislega á mig og sagði
svo:
„Jú, það getur verið að það
komi fyrir, ef þær eru hetjur“.
Daginn eftir kom Martin
heim til okkar og var hundur-
inn í fylgd með honum. Martin
hafði mikinn farangur, poka á
baki, sóflskaft í annari hendi,
stóra kexköku, mjólk á flösku
og fána í hinni hendinni. Þenn
an fána hafði hann fengið í
afmælisgjör.
„Frægðin bíður mín —
komdu með fjelagi“, hvíslaði
hann að mjer og jeg hlýddi
orðalaust.
Hann fjekk mjer kexkökuna
og jeg stakk henni í svuntu-
vasa minn, mjólkurflöskuna og
jeg stakk henni undir beltið
mitt. Svo lögðum við á stað.
Jeg vissi að hann ætlaði að
fara á sjó og hjartað hoppaði
í mjer, því að jeg var ekki
jafn hrædd við neitt og sjóinn.
Máske það hafi verið af því
hvað hann ljet illa þegar jeg
fæddist. En jeg hafði gefið
Martin heit þegar hann gerð-
ist bróðir minn og fyrir alla
muni mátti hann ekki vita það
að jeg væri sami hugleysing-
inn og hinar stelpurnar.
Við komum niður í dálitla
vík. Þar stóð leirkofinn hans
Tommy undir kletti og þar var
báturinn hans Tommy undinn
við hæl í fjörunni. Tommy var
einbúi og þess vegna sá eng-
inn til okkar þegar við leyst-
um bátinn og fórum á flot.
Klukkan var þá tvö, það var
glaða sólskin og byrjað að falla
að. —
Jeg hafði aldrei stigið mín-
um fæti upp í bát áður, en
jeg þorði ekki að segja Mart-
in frá því. Martin fjekk mjer
ár og sagði mjer að róa í hálsi,
en sjálfur settist hann undir
ár í skaut. Það var ofurlítil
ylgja og þegar báturinn fór að
hoppa varð jeg einkennilega
magnlaus og alt í einu misti
jeg árina og hún fór útbyrðis.
Martin varð þessa þegar var
og snjeri sjer'að mjer og nú
hjelt jeg að hann ætlaði að
skamma mig. En hann sagði
rólega:
„Þetta gerir ekkert til. Jeg
var einmitt að hugsa um að
henni væri ofaukið“.
Og svo tvíhenti hann sína
ár og tók að róa kolluróður.
Mjer var hálfillt og jeg
skammaðist mín, hnipraði mig
því fram í barka með hund-
inn í kjöltunni og sagði fátt.
En Martin var í besta skapi.
Hann reri svo að báturinn rugg
( aði^ hann blístraði og söng og
Lstúndum kailaði hann til mín.
GULLNI SPORINN
Eftir Quiller Couck. \
72 1
Jeg skreiddist fram úr felustað mínum bak við kistuna.
Jeg hafði nötrað af kvíða, en var nú ákaflega kátur, ekki
aðeins yfir því, að jeg hafði komist að því, að lyklarnir,
að fangelsinu hjengu við arininn, heldur og hinu, að jeg
nú hafði fengið upplýsingar, sem voru mjög mikilsverðar
fyrir framtíð lands míns. j
Bak við kistuna hafði jeg fundið stígvjel Essex riddara,
og þar sem þau voru alveg mátulega stór, tók jeg þau
traustataki. Jeg innsiglaði brjef konungsins með innsigli
riddarans, sem lá á borðinu, stakk brjefinu því næst inn
á mig, tók lyklana niður af vegg og gekk að dyrunum.
Forstofan er ennþá mannlaus. Jeg tók skykkju og fall-
egan barðastóran hatt af fatahenginu og dró slána frá
hinni þungu hurð. Hún laukst upp hávaðalaust, og jeg
gekk út í náttmyrkrið eftir að hafa lokað hurðinni varlega
á eftir mjer.
Yfir mjer leiftruðu stjörnurnar, og í hallargarðinum
gekk varðmaður fram og aftur. Jeg gekk hiklaust af stað,
en hann nam skyndilega staðar og horfði í áttina til mín.
| Nú var að duga eða drepast. Jeg vissi auðvitað ekki,
hvaða lykill gengi að porthliðinu, en ef jeg þyrfti að reyna
marga lykla, mundi það auðvitað vekja grunsemdir hjá
verðinum, og hann taka eftir dulbúningi mínum. Jeg valdi
j lykil af handahófi og gekk að hliðinu. Vörðurinn heilsaði
að hermannasið og opnaði hliðið umyrðalaust.
„Góða nótt, riddari!“
Jeg þorði ekki að svara, ep herti á göngu minni áfram
út í forgarðinn. Mjer til mikillar gleði, stóð vagninn, þar
sem riddarinn hafði gefið skipun um að hann skyldi bíða
sín við turninn. Ekillinn virtist alveg ugglaus, hann
hneigði sig djúpt fyrir mjer og opnaði vagnhurðina.
Jeg flýtti mjer inn, settist í eitt horn vagnsins og brosti
af ánægju.
„Þjer ætlið til frú Finch, ekki satt?“, sagði ekillinn.
„Jú“, sagði jeg lágt, „og flýttu þjer“.
Ekillinn tók í taumana, vagninn rann af stað og brátt
vorum við komnir góðan spöl frá borginni.
Hvorir voru vitlausari?
Niðri á höfninni var strákur
einn alltfif að flækjast og köll-
1 uðu allir hafnarkallarnir hann
I Aulabárð, því að þeim fanst'
|
hann svo heimskur og vitlaus
j að engu tali tæki. Til dæmis
' fanst þeim mjög gaman að því
að halda á tveimur peningum,
tíeyring í annari hendi og
j fimmeyring í hinni og svo
sögðu þeir við strákinn, að
har„ mætti eiga hvorn pening-
inn, sem hann vildi. í hvert
skifti sagði strákurinn: Jeg vil
vitanlega þann stærri og tók
hann. Vakti það mikinn hlátur
hafnarkarlana.
j En einu sinni gekk maður að
stráknum og sagði hreinskilnis-
lega: Heyrðu Aulabárður. Jeg
held að þú sjert ekki eins vit-
laus og þú gefur þig út fyrir
að vera. Segðu mjer, af hverju
tekurðu alltaf stærri pening-
inn?
J-æja, jeg skaj segja þjer það,
| ef þú lofar að kjafta ekki. Jeg
tek fimmeyringinn vegna þess j
| að annars myndu þeir hætta að '
bjóða mjer peninga.
*
Drengur einn var spurður,,
j hvað hann ætti mörg systkini.'
( Hann svaraði: Jeg á jafn fnarg- ^
ar systur og bræður, eh systir:
hans svaraði Jeg á þrisvar sinn j £■»
um fleiri bræður en systur.
Hvað mörg voru þau þá í
allt?
★
Hvernig á að fá strætisvagna
til að stoppa?
í Havana á Kúba stóð maður
að nafni Ramires Artiles óþol-
inmóður á fortóinu í húðarrign
ingu og beið eftir strætisvagni.
Tveir vagnar fóru troðfullir
fram hjá honum. Sá þriðji stopp
aði eftir að rúða hafði brotnað
í hoyum og kona í honum hafði
mist meðvitundina af því að
fá stein í höfuðið. En víst er
að Ramires miðaði vel.
★
Húsbóndinn: Marta, það
stendur hjer í blaðinu að það
sjeu til 300 aðferðir til þess að
búa til kaffi. Vilt þú ekki reyna
að læra eina þeirra.
★
Auglýsing í blaði úti á landi:
— Óli á Haugi er nú mikið
betri eftir að hestur sparkaði í
hann og meiddi hann allmikið.
★
Sonur ljósmyndarans (þegar
hann sá negra í fyrsta sinn):
En hvað þetta er fín negatíva.
- Almenna fasteignasalan -1
Bankastræti 7, sími 6063, i
er miðstöð fasteignakaupa. 1