Morgunblaðið - 13.12.1947, Blaðsíða 2

MORGWSBLAÐIÐ
Laugardagur 13. des. 19471
' 2
Ný bók eftir Armilf
• •
Overland
Sömu einkemi á Rússlandi Sfalins og
Hilters Þýskalandi
NÝLEGA er komin út bók
eftir Arnulf Överland, sem
heitir: Norðurlönd á milli Aust
ur- og Vesturlanda. En í Morg
unblaðinu í Oslo er ritdómur
um bókina eftir Ásmund Bryn-
ildsen.
Þar segir m. a.:
Það er kallað hneyksli að
Överland skyldi risa á fætur í
ráðhúsinu í Stokkhólmi og tala
þar um aðstöðu Finna og nefna
SteJ.in og Hitler í sömu and-
ránni. Þetta er kallað
,,hneyksli“ af því ‘að Stalin var
meðal þeirra, sem vann að
frelsun vorri, og yfirvöld þjóð
ar vorrar sendu honum ham-
ingjuóskir. En Överland getur
ekki að því gert, að veruleik-
inn er orðinn að hneyksli. Hann
hefir einu sinni tekið það í
sig, að Stalin sje einræðisherra,
og hann gerir ekki mun á ein-
ræðisherrum, þar sem það er
einkenni þeirra allra, að þeir
eru fjandmenn frelsisins.
geti kallast sósíalismi og lýð-
ræði, að slíkt geti hrifið æsku-
lýð og sæmilegt og sannleiks-
elskandi fólk geti mælt slíku
stjórnarfari bót, er óleysanleg
ráðgáta“, segir Överland.
Fjárhagsleg samein-
ing bresku og banda
rísku svæðanna
London í gær.
ÞAÐ er gert ráð fyrir að fjár-
hagsleg sameining bresku og'
bandarísku svæðanna muni
verða fullgerð í r.æstu viku, eft-
ir að skýrslan um hvernig þess-
um málum skuli hagað er sam-
þykt af stjórn beggja. Eina at-
riðið, sem löndin eru enn ósam-
mála um, er hvort það landið,
sem borgar meira skuli hafa
meiri rjettindi. — Reuter.
Umræður um
Iveggja þilfara
logara í Ed,
FRUMVARP Gísla Jónssonar
um smíði á tveggja þilfara tog-
ara í tilraunaskyni var til 2. um
ræðu í efri deild í gær. Sjávar-
útvegsnefnd deildarinnar lagði
til að frv yrði samþykkt og hafði
Gísli Jónsson á hendi framsögu.
Nefndin hefur rætt málið ýt-
arlega á 4 fundum. Sendi hún
frv. til umsagnar eftirfarandi að
ilum: Fjelagi ísl. botnvörpu-
skipaeigenda, hr. skipasmíða-
verkfræðingum Ólafi Sigurðs-
syni og Viggó E. Maack, skipa-
skoðunarstjóra ríkisins, forstj.
Skipaútgerð^r ríkisins, Slysa-
varnafjelagi íslands, Alþýðu-
sambandi íslands, Sjómannafje-
lagi Reykjavíkur, Fiskifjelagi
íslands, Farmanna- og fiski-
mannásambandi íslands og að
síðustu sjávarútvegsmálaráð-
herra, ásamt innsendum umsögn
um ofanritaðra aðila. — Bárust
nefndinni umsagnir frá öllum
þessum aðilum, nema Sjómanna
fjelagi Reykjavíkur, en formað-
ur þess á sæti í nefndinni og
flutti þar álit fjelagsins á mál-
inu.
Frh. á bls. 12.
Överland álítur að þjóðir læri
af reynslunni og að illvíg harð-
stjórn geti ekki verið heppileg
ur undirbúningsskóli undir
lýðræði. Hann er sósíalisti og
veit að allir eiga jafnan rjett
til lifsins og eiga að fá að njóta
þessa rjettar. En meðal þeirra
gæða, telur hann frelsið, er
hann einmitt metur sjerlega
mikils.
Överland er ekki neinn
draumóramaður. Hann heldur
sjer að staðreyndunum, og skýr
ir frá þeim, á svo ljósan og
skilmerkilegan hátt, að enginn
gcrir það betur. í hinni nýút-
komnu bók hans dregur hann
fram þær ásakanir, sem hrann
ast upp við Járntjaldið. Og þær
eru svo mikilvægar og svo
margar, að þeim verður því að-
eins eytt, að hinir ákærðu taki
til máls og afsanni þær.
Á meðan þær eru ekki hrakt
ar — og afsannaðar, þá geta
kommúnistarnir og þeir sem
kallá sig „róttæka sovjetvini“
halcTlð áfram, orðaskaki sínu og
æfingatilraunum við að afsaka
og mæla bót og neita staðreynd
um, sem þeir eiga erfitt með
að sætta sig við, ef þeir eiga
að halda áfram að lifa lífi sínu
í þjóðfjelagi okkar.
En þessi árangurslausa fyrir-
höfn þeirra, þessi Sysifusar-
vinna, getur ekki komið í veg
fyrir, að heimurinn skoðar
Stalins-Rússland sem ríki af
sömu tegund og Hitlers-Þýska-
land var, og kommúnistana og
áhangendur þeirra. sem ofsa-
trúarflokk. með öllum ofsatrúar
innar einkennum. Afstaða
þeirra mun verða með hverjum
degi óbærilegri, vegna þess, að
þeir sífellt verða að leiðast út
í hæpnari málamiðlanir á milli
hugsióna frjálslyndra manna,
og aðferða einræðisstjórnanna.
„Flokkseinræðið, hin einráðu
flokksblöð, leynilögreglan, leyni
dómstólar, fjöldarefsingar í
hefndarskyni, fangabúðir,
þrælkunarvinnan, persónudýrk
unin. hið blinda ofstæki, hræðsl
an við þefara og hin fullkomna
lítilsvirðing ríkisvaldsins fyrir
hag einstaklingsins, allt þetta
eru sameiginleg einkenni á ríkj
um Hitlers og Stalins. Að þetta
Mjer þótti gaman að
hitta heiðlóuna
á íslandi
- seglr danski teHtn-
arínn Falke Bang
M.TER þótti gaman að hitta
heiðlóuna hjerna á íslandi. Hún
er svo að segja útdauð í Dan-
mörku. íslensku íuglarnir eru
miklu spakari en þeir dönsku.
Það er hægt að komast alveg
að þeim og virða þá fyrir sjer.
Þetta sagði hinn þekkti teikn
ari Falke Bang, sem dvalið hef-
ur hjer á íslandi síðan um mitt
s. 1. sumar við athuganir á ís-
lensku fuglalífi.
ísland ævintýraland.
Mig hafði alltaf langað til að
koma til íslands, segir Falke
Bang. í æsku minni þekkti jeg
íslendinga í Danmörku. Jeg
heyrði þá fara með íslensk
kvæði og mjer íundust þau
falleg.
ísland varð að hálfgerðu
ævintýralandi í huga mínum.
Og svo tók jeg mig upp í sumar
og fór til íslands. Ætlaði aðeins
að standa við í 14 daga. En jeg
er búinn að vera hjer í 6 mán-
uði og verð líklega um kyrrt í
vetur.
Hrafnarnir og lóan aldauða í
Danmörku.
— Hafið þjer íerðast mikið
um landið? *
Eiginlega ekki. Jeg var fyrst
austur í Grímsnesi en flutti mig
þaðan niður að Reykjum í Mos-
fellssveit og hefi verið þar mest
allan tímann.
Mjer hefur þótt afar gaman
að fylgjast með fuglalífinu hjer
og sjerstaklega að hitta hjer
ýmsa fugla, sem eru nær al-
dauða í Danmörku, eins og t. d.
heiðlóuna og hrafninn. Við er-
Falke Bang.
um of miklir veiðimenn Dan-
irnir. Þið hafið víst minna gam-
an af veiðimennsku, þessvegna
eru fuglarnir ykkar spakari en
okkar.
Hafið þjer ekki einnig unnið
að teikningum hjer?
Jú, jeg hefi teiknað dálítið
í barnabækur fyrir ísafoldar-
prentsmiðju. Ein þeirra, Haf-
meyjan liila, sem cr ævintýri
eftir H. C. Andersen, er í þann
mund að koma út.
Mjer hefir fundist dvölin hjer
afar skemmtileg, segir Falke
Bang. Athyglisverðast finnst
mjer, hversu allir virðast hjer
jafnir og framkoma almennings
frjálsleg.
Falke Bang er þekktur teikn-
ari í Danmörku, aðallega fyrir
fugla- og dýramyndir sínar.
Hefur hann m. a. teiknað í bók
er hann gaf út með rithöfund-
inum Johannes V. Jenssen, sem
fjallar um fugla og dýr á Sjá-
landi. Ennfremur í bók um sjera
Aaj Munk.
S.L. FIMMTUDAG heimsóttu sjerfræðingar frá Alþjóðaflugmála-
stofnuninni í Montreal Keflavíkurflugvöllinn og var þessi mynd
tekin við það tækifæri. Á myndinni eru talið frá vinstri: B. R. J.
Hassel, varaforseti IAC, Einar Pálsson skrifstofustjóri Póst- og síma-
málaskrifstofunnar, Hector Adam frá fjarskiftadeild ICAO, frú
Theresia Guðmundsson veðurstofustjóri, James Dean frá veður-
fregnadeild ICAO og Agnar Kofoed Hansen flugvallastjóri.
flugmálastofnuniimi í
heimsókn á Islandi
FYRIR nokkrum dögum komu hingað til lands tveir sjerfræðingar
frá Alþjóðaflugmálastofnuninni (International Civil Aviation
Organization) í sambandi við kröfur Islands um endurgreiðslur
á útlögðum kostnaði vegna öryggisgæslu í Norður-Atlantshafi
undanfarin ár.
Sjerfræðingarnir eru Hector
Adam frá fjarskiftadeild ICAO
og James Dean frá veðurfregna
deildinni. Þeir munu fara hjeð-
an vestur um haf í næstu viku.
Þeir fjelagar hafa kynt sjer
hjer ýmislegt er að fagi þeirra
lýtur og hefur Agnar Kofoed
Handsen flugvallastjóri sjeð um
móttökur þeirra.
- STRANDIÐ
Frh. af bls. 1.
á skipinu. Hefur hann sennilega
tekið út skömmu eftir strandið.
Á hvalbak og í brú
Eins og skýrt hefur verið frá
hjer að framan, var að flæða að.
— Um klukkan sex í gærRvöld
var komið háflæði og var þá
nokkuð af yfirbyggingu þess í
kafi, einkum að aftan. Skipverj-
ar voru þá ýmist frammi á hval-
bak eða uppi í stjörnpalli. Því
nær látlaust gengu sjóar yfir
mennina á hvalbaknum, en þeir
sem voru í stjórnpalli munu
hafa haft þar eitthvert afdrep.
Bál kynt
Með einhverjum hætti tókst
skipbrotsmönnum að kveikja bál
á hvalbaknum. Sáu skipverjar á
Finnbirni hina bresku sjómenn
bera við að eldinum, eftir því
sem þeir gátu.
Samband næst við skipið
1 allan gærdag reyndu skipin
þrjú, sem voru fyrir utan strand
staðinn, ' að hafa samband við
skipið. Fyrst í stað voru tal-
stöðvar skipanna notaðar en án
árangurs. Þá var sent til þeirra
á morse, en ekki var því heldur
svarað. Sennilegt er að loftnet
ið hafi bilað skömmu eftir
strandið. í gærkvöldi náðu skip -
verjar á breska togaranum Brit-
his frá Grymsby, sem er annar
hinna bresku togara, sem voru
þaraa, sambandi við skipbrots-
menn. Var það gert með ljós-
merkjum. Skipbrotsmenn sögðu
þá að einu staðirnir í skipinu,
sem menn gætu haldið sig, væri
frammi á hvalbak og í stjórn-
palli. Ekki gátu þeir þess að
neinn þeirra hefði farist í strand
inu.
Frásagnir sjónarvotta
Menn þeir er fóru á strand-
staðinn í gær, sögðu að lítil von
væri um að takast mætti að
bjarga mönnunum, þó veður
myndi ekki versna til muna. Ent
þegar þetta er skrifað fór veður
versnandi þar um slóðir og versn
aði í sjóinn. Menn voru einnig
hræddir um að skipið myndi
ekki þola hin látlausu og þunga
áföll.
Björgunaráætlanir
Alt björgunarstarf úr landi
hefur verið skipulagt og að Hval
látrum voru í gærkvöldi komnir
15 menn er voru að undirbúa
björgun skipbrotsmanna. M<un
björgunarsveitin fara á vettvang
í bíti í dag.
Aðstæður allar til björgunar-
starfsins eru erfiðar. Fyrst verð-
ur björgunarsveitin að klyfa 50
metra háa svellbungu, en er yfir
hana er komið þurfa þeir að
koma fyrir bjargsigsköðlum, til
þess að komast niður í fjöru-
borðið, en bjargið sem síga þarf
er um 150 metra hátt.
Árið 1936
Á þessum sama stað strandaði
breski togarinn Jeria árið 193d«
Fórst togarinn með allri áhöfn
og aðeins eitt líkanna rak a
land.
Þetta er einn allra versti strand
staður við strendur landsins.