Morgunblaðið - 20.02.1948, Síða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 20. febrú'ar 1948.

Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Frámkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Hitstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgg&rm.).
Frjettaritstjóri: ívar Guðrnundsson
Auglýsingar: Árz.. Garðar Kristinsson.
Eitstjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjalú kr. 10,00 á mánuði innanlanda,
kr. 12,00 utanlands.
t lausasölu 50 aura einíakið. 75 aura msE Leebók.
Fjármálastefna
Sjálfstæðisflokksins
SlÐAN árið 1939 að hin svokallaða Þjóðstjórn var mynduð
hefur fjármálaráðherra landsins verið úr hópi Sjálfstæðis-
manna. Af þeim ástæðum hafa sumir og þó einkanlega Tíma-
menn haldið því fram að Sjálfstæðisflokknum hafi gefist
gott tækifæri til þess að framkvæma hina raunverulegu
stefnu sína í fjármálum.
Þetta er þó ekki nema að nokkru leyti rjett. Sjálfstæðis-
menn hafa allan tímann frá 1939 verið í minnihluta á Alþingi
og þannig enga aðstöðu haft til þess að móta fjármálastefn-
una algerlega eftir sinu höfði. En þeir hafa þó komið fram
veigamiklu atriði stefnu sinnar í fjármálum ríkisins. Þegar
þeir tóku við fjármálastjórninni af Framsóknarmönnum
voru erlendar skuldir ríkisins 53 miljónir króna. Samkvæmt
upplýsingum fjármálaráðherra við fyrstu umræðu fjárlag-
anna voru erlendar skuldir ríkisins í árslok 1946 aðeins 6
miljónir króna. Síðan Sjálfstæðismenn tóku við fjármála-
stjóminni hafa þannig nær allar erlendar skuldir verið
greiddar. Hinum þunga skuldabagga, sem lá eins og mara
á þjóðinni hefur þannig verið af henni ljett. Er sú staðreynd
fjarri því að vera lítils virði. Með greiðslu hinna erlendu
skulda hefur verið lagður nýr og traustari grundvöllur fyrir
fjárhag ríkisins út á við. Þjóðin hefur færst drjúgan spöl
áleiðis að því marki að verða fjárhagslega sjálfstæð í raun
og sannleika.
öllum landsmönnum má vera þetta mikið fagnaðai’efni en
Sjálfstæðismönnum er það þó alveg sjerstakt gleðiefni. Ann-
ar meginþáttur stefnu þeirra er efling hins fjárhagslega og
atvinnulega sjálfstæðis þjóðarinnar.
Það má að vísu segja að greiðsla hinna erlendu skulda hafi
á undanförnum velgengnisárum ekki verið neitt þrekvirki,
svo sjálfsagt hafi verio að nota arð þeirra til þess að grynna
á skuldunum. En engu að síður má óhikað fullyrða að það
hafi verið mikil gæfa fyrir þjóðina að Sjálfstæðisflokkurinn
hafi veruleg áhrif á fjármálastjórn landsins á þessu tímabili
Það sannar m. a. reynslan af fjármálastjórn Framsóknar-
manna.
En þessi ár hefur þó f jölmargt gerst, og er enn að gerast,
sem Sjálfstæðismenn telja að mjög fari miður í fjármála-
stjórn okkar. En minnihlutaaðstaoa þeirra á Alþiagi og í
ríkisstjóm kemur í veg fyrir að þeir geti framkvæmt stefnu
sína eins og þeir helst kysu. Það er ekki of mikið sagt að í
ljármálastjórn okkar fari margt miður en skyldi og mikið
bresti á að skynsamlegt hóf sje þar á haft. Kemur þetta ekki
einungis fram í ráðabreytni valdamanna þjóðarinnar á Al-
þingi og í ríkisstjórn heldur og meðal almennings í landinu.
Sá hugsunarháttur er altof algengur að um fjárhagsráðstaf-
anir ríkisins gegni allt öðru máli en einstaklinga. Þar sje
ekki þörf á sparnaði og hagsýni heldur megi láta þar vaða á
súðum, eyða fjúrmunum gegndarlítið, oft og einatt til fá-
nýtra hluta. Um þetta mætti nefna fjölmörg dæmi.
Til þess ber brýna nauðsyn að þessum hugsunarhætti verði
útrýmt, ekki síst hjá forráðamönnum ýmsra ríkisstofnana
og almenningi í landinu. Þjóðin og ráðamenn hennar verða
að skilja það, að hagur ríkissjóðs er fjarri því að vera þeim
persónulega óviðkomandi. Hann snertir þvert á móti hvern
einasta borgara þjóðfjelagsins.
Sjálfstæðismenn munu berjast fyrir því að fá aukin áhrif
á fjármálastjórn landsins og þarmeð aukna möguleika til
þess að framkvæma þá stefnu sína og markmið að skapa
þjóðinni fjárhagslegt öryggi og sjálfstæði. Þeir hafa stjóm-
að fjármálum höfuðborgarinnar einir með þeim árangri að
þrátt fyrir stórfeldar framkvæmdir er Reykjavíkurbær best
stæða bæjarfjelag á Islandi. Þar hefur stefna Sjálfstæðis-
flokksins notið sín. Það verður hún einnig að fá að gera í
stjóm landsins.
Þá mun þjóðin finna það greinilega, hver munur er á fjar-
málastefnu stjómmálaflokkanna og komast að raun um.
hverjum þeirra muni best trcystandi til þess að leggja traust-
an og varanlegan grundvöll að atvinnulegu og fjárhagslegr
cjálfstæði hennar.
verfí
Forseta-frímerkið.
TIL ERU 320 tegundir ís-
lenskra frímerkja. Þar af eru
115 með myndum af dönskum
kóngum.
Á sumri komanda verða fjög
ur ár liðin frá því, að ísland
varð lýðveldi með eigin for-
seta. Ekki er til eitt einasta
frímerki með mynd af forset-
anum.
Hvað ætli eigi að bíða lengi
eftir því, að gert verði frí-
merki með mynd af forseta
vorum? Frímerkjasafnarar víða
um heim skrifa hingað og
spyrja hvers vegna þetta sje
ekki gert. En einhvernsstaðar
stendur. hnífurinn í kúnni.
Einr'.takt tækifæri.
ER EKKI sífelt verið að
kvarta yfir því, að fáir þekki
til íslands og íslendinga er-
lendis, en þó eru tækifærin
ekki notuð til þess að útbreiða
þekkingu á landi og þjóð. Fátt
er eins tilvalið til þess að
útbreiða þekkingu á landi og
þjóð.
Nú mun vera í uppsiglingu
ný gerð frímerkja. Svonefnd
nýsköpunarfrímerki, þar sem
myndir verða frá helstu at-
vinnuvegum okkar, fiskiveiðum
og landbúnaði. Það er gott og
blessað út af fyrir sig. En við
eigum eftir, að láta gera frí-
merki, sem minnir á að ísland
er sjálfstætt lýðveldi. Forseta-
frímerki ætti að vera fyrst á
dagskrá.
„Thc kingdom of
Iceland“.
Á KINDAKJÖTSSKROKK-
UM, sem sendir eru út úr land-
inu, eru merkispjöld, sem gefa
til k^ynna, að löggiltir matsmenn
hafi skoðað kjctið og það sie
góð vara.
Á þessum merkispjöldum
stendur að kjötið sje frá ,,The
Kingdom of Iceland“ — kon-
ungsríkinu íslandi —. Gáfu-
leg kenningarstarfsemi það.
Það er einn aðalútflytjandi
íslenskra landbúnaðarafurða,
Samband íslenskra Samvinnu-
fjelaga, sem ekki heíir sjeð á-
stæðu til að skifta um merki-
spjöld á íslensku kindakjöti.
Því varla er um að ræða að
kindakjöt, sem nú er selt í versl
unum, sje frá þeim tima er Is-
land var konungsriki!
Ekki leið þú oss í
freistni .. .
UNGUR MAÐUR skrifar, að
hann hafi nýlega lesið í einu
dagblaðanna grein um það efíir
einhverja gæðakonu, að Ferða
skrifstofa ríkisins ætti að gang
ast fyrir ferðalögum íslenskra
ungjinga til Norðurlanda.
Er stungið upp á, að þessi
ferðalög verði einskonar sára-
bætur fyrir áfenga ölið, sem
ekki fsést. Og brjefritari spyr:
„Væri það ekki syndsamlegt,
að fara nú að senda íslenska
unglinga til landa, þar sem
áfengt öí er selt í hverri búð.
Er bað ekki sama cg að bjóða
syndinni heim?“
Eigi leið þú oss í freistni . . .
stendur þar.
•
Skjaldborgin.
OG HINN ungi brjefritari
hefir áhyggjur út af þeirri
skjaldborg, sem slegið hefir
verið um íslenska æsku. Hann
segir:
„Ef dæma má, eftir sam-
þyktum kvenfjelagafunda og
annara samkoma að undan-
förnu er íslensk æska volaðir
aumingjar, sem ekki þola nein
ar íreistingar. Það verður að
hlíf.a henni við öllu, sem reyna
kann á manndóm hennar og
sjálfsvirðingu.
Það verður ao gæta þess, að
íslensk æska fái enga erfiðleika
að vfirvinna, engar hættur til
að forðast. Kanski þetta sje
ráðið til að ala hjer upp sterka
kynsló5?“
Þetta segir ungi maðurinn.
Jafnrjeíti karla og
kvanna.
MÓÐIR BIÐUR UM, að minst
sje á það misrjetti, að veita
fermingardrengjum heilan fata
stofnauka, en fermingarstúlk-
um ekki nema hálfan.
Telur hún að hjer sje um
mesta misrjetti að ræða og að
fermingarbörnum yfirleitt veiti
ekkert af heilum stofnauka til
að fata sig fyrir ferminguna,
hvort, sem um er að ræða pilta
eða stúlkur.
Svo mún og fleirum sýnast.
En til þess eru skömmtunaryfir
völdin, að setja reglugerðir og
reyng að skifta því jafnt niður,
sem til er af þessa heims gæð-
um í landinu.
•
Ótæmandi tekjulind.
ÞAÐ ER ekki til sá bíleig-
anai hjer í bænum, sem getur
baldið reglurnar um bílstæði.
Á hverjum einasta degi brjóta
hundruð bílaeigenda þessar
reglur. Með skipulagðri her-
ferð á hendur bílaeigendum
gæti hið opinbera aflað sjer
tekna svo tugþúsundum króna
skifti með sektum fyrir brot á
bílastæðisreglunum.
Það vær,i að vísu rangt að
segja, að hið opinbera hafi al-
veg gengið fram hjá þessari
tekjulind, en það hlýtur að
vera hægt að gera betur!
MEÐAL ANNARA ORÐA . . . .
HðfuSvígs kartmannanne er fetíiS
VIKURITIÐ Collier’s fræddi
lesendur sína nýverið á því. að
enda þótt 127 ár sjeu liðin frá
því land fyrst var uppgötvað
við Suður-heimskautið og þús-
undir karlmanna hafi síðan
lagt leið sína á þessar slóðir,
hafj ennþá ekki einn einasti
kvenmaður stigið fæti á þær
5.001). 000 fermílur af landi,
sem ætlað er að sje þarna. Og
þetta, bætir blaðið við, er
hvorki meira nje minna en einn
níundi hlutj alls landssvæðis
veraldarinnar.
© ©
UPPÖRFANDI, EN ...
Sannast að segja veit maður
varla hvort maður á að hlæja
eða gráta yfir þssum upplýs-
ingum. ÞaS er að vísu uppörf-
andi fyrir karlmennina að
frjetta það, að enn sjeu til í
heiminum 5.000.000 fermílur
af landi, þar sem þeir geta
„tekið einn slag“ og fengið sjer
nokkra gráa án þess að eiga
refsivönd kvenmannsins hang-
andi yfir höfði sjer, en svo er
líka sú hliðin á málinu, að
Collier’s hefir alveg vafalaust
gert mesta glappaskot með
þessum upplýsingum sínum:
þess verður, úr því sem komið
er, áreiðanlega ekki langt að'
bíða, að drjúgur hluti kven-
þjóðarinnar bregði sjer í heims
skautabúninginn og byrji að
skoða sig um í þessu einkalandi
karlmannanna.
• c.
HEFÐI ÁTT AÐ
ÞEGJA.
Þegar öllu er á botninn
hvolft, hefði Collier’s sjálfsagt
átt að steinþegja yfir öllu sam-’
an. Það er rneira að segja ekk-
ert ólíklegt að blaðið hafi með
þessu málæði sinu bundið endi
á ílesta eða al!a rannsóknar-
leiðangra framtíðarinnar; eða
hver þorir að sverja fyrir það,
Byrd fjehk sjer í pípu í :■Uasta
Suðurpólsleiðangri sínum
að náungar eins og Nansen og
Amundsen og Byrd og Vil-
hjálmur hafi ekki bara verið
að leita sjer að örlitlu næði til
að r^ykja pípurnar sínar, þeg-
af þeir settu upp skinnskóna
og hjeldu út á ísáuðnirnar?
© ®
SÍÐASTA VÍGIÐ.
í bessu sambandi er ef til vill
vert að benda á það, að Colli-
er’s hefir að öllum líkindum
svipt síðasta virkinu ofan af
i karlmönnun.um með þessu
j fleipri sínu um fimm miljón
fermílurnar. Sú var tíðin að
veitingakrárnar voru nokkurs-
konar Suður-heimskaut ailra
myndugra karlmanna, en nú
er svo komið, eins og allir vita,
að menn eiga ekki einungis á
hættu að fá kvenmannsolnboga
í augað á forhertustu drykkju-
búlum, heldur er ekkert lík-
legra en það sje jafnvel kven-
maður, sem útdeili mjöðnum á
knæpunni.
e ®
AÐEINS TVENT.
Konan hefir þannig á síðari
árum borið sigur úr býtum í
hverri orustu. Ileimsstyrjöldin
rak smiðshöggið á sigurvinn-
ingana. I henni sannaði „veik-
ara“ kynið það, að það er ekki
einyngis fyllilega samkepnis-
Frsmh. á bls. 8