Morgunblaðið - 09.09.1948, Síða 5

MOR'GUlSBLAÐiÐ
5
Fimmtudagur 9. sept. 1948.
i —-------------------
Samkema Fjelags
Vestur-ísíendinga
FJELAG Vestur-íslendinga
hafði boð s. 1. þriðjudagskvöld
$ Oddfellowhúsinu fyrir skáld-
konuna Jakobínu Johnson og
aðra Vestur-íslendinga, er
staddir eru hjer í bænum.
Komu eftirtaldir heiðursgest
ír: Jakobína Johnson, frá
Seattle. Frú Kristrún Sigmunds
son, frá Virginia. Frú Beatrice
Gíslason, Boynton,' frá Marchell
‘Michigan. Dr. Hans Boynton frá
Marchell, Michigan. Hr. Guð-
mundur Hjartarson, frá Steep
Boch, Manitoba. Frú Guðlaug
Jóhannesson, frá Winnipeg. Frú
Jóhanna Lárusson, frá Van-
couver. Hr. John Swanholm
Magnússon, frá New Jersey.
Frú Kristrún Sigmundsson, frá
Virginia. Frú Guðrún Camp, frá
New York. Frú Sigurlína ÍCjart
ansson, frá Winnipeg. Frú
Kristín Björnsson, frá New
York. Frú Grettir Eggertsson,
frá Winnipeg. Hr. Grettir Egg-
ertsson, frá Winnipeg. Frú Arn
dís Olafsson, frá Winnipeg. Fr.
Sigríður Sæmundsson, frá Sel-
kirk, Manitoba. Hr. Jón Hafliða
son, frá Dacoma.
Auk boðsgestanna mætti
stjórn Þjóðræknisfjelagsins,
Jónas Jónsson alþingismaður og
margir fleiri góðir gestir.
Yfir borðum hjeldu ræður,
auk form. fjelagsins Hálfdáns
Eiríkssonar, er kynnti gestina
og bauð þá velkomna, biskup-
inn, hr. Sigurgeir Sigurðsson
og Jónas Jónsson, alþingismað-
ur. Frú Ástríður Eggertsdóttir
og Kjartan Ólafsson skáld fluttu
stutt ávörp til heiðursgestanna
og lásu upp kvæði. Vestur-ís-
lenski tenorsöngvarinn Birgir
Halldórsson söng einsöng með
undirleik hr. Lanzky-Otto.
Söng Birgir meðal annars tvö
lög samin af Steingrími Hall í i
Winnipeg við íslensk ljóð, þýdd j
á ensku af frú Jakobínu Jonn-|
, I
son. Fyrir hcnd Vestur-islensku
gestanna töluðu þau frú Jakob-
ína Johnson og Grettir Eggerts-
son og þökkuðu hjartanlega við
tökur hjer heima og skáldkon-
an las að lokum frumorkt kvæði
og hið fagra ljóð þjóðskáldsins
Steingríms Thorsteinssonar
,,Svanasöngur á heiði“, er hún
hafði þýtt á ensku. Gat hún
þess jafnframt, að þessi þýðing
hefði verið tekin í kennslubæk-
ur í amerískum skólum.
Að loknu borðhaldi skemmtu
menn sjer góða stund við sam-
ræður, dans og söng.
Hóf þetta sóttu á annað
hundrað manns.
Brdsr krafjasl fisllra
bófa
London í gær.
BRESKA stjórnin hefir sent
orðsendingu til rúmensku
stjórnarinnar, þar sem hún mót
mælir upptöku á eignum
breskra ríkisborgara í Rúm-
eníu. Krefst breska stjórnin
þess, að Rúmenar greiði fullar
foætur fyrir eignir þessar.
— Reuter.
Flugvellir endurbaet'ir.
LONDON: — Flugvellir í Ankara,
íistanbul og Adana munu senn verða
fer.durbættir af bandarískum fjelög-
Úm, samkvæmt samningi, sem þau
gerðu nýlega við tyrknesku stjórnina.
Fjölsóttur hjeraðsmólufundur
ustur-Barðastrandusýslu
LAUGARDAGINN 21. ágúst
sl. var haldinn almennur hjer-
aðsmálafundur i Austur-Barða
strandarsýslu að Bjarkarlundi í
Re,ykhólasveit. Fundarstjóri var
Júlíus Björnsson oddviti að
Garpsdal og fiuidarritarar dr.
Jón Gunnlaugsson hjerðaslækn
ir og síra Þórarinn Þór. Fund-
urinn var mjög vel sóttur og
stóð yfir í fullar 10 klukku-
stundir. Alþingismaður kjör-
dremisins, herra Gísli Jónsson,
var mættur á fundinum- Fund
urinn gerði eftirfarandi álykt-
anir:
Símamál.
„Fundurinn skorar á stjórn
póst- og símamála að láta hið
fyrsta er möguleikar leyfa.
framkvæma lagningu allra
þeirra síma í Austur-Barða-
strandarsýslu, er beiðnir liggja
fvrir um, enda er það frum-
skilyrði fyrir því, að unnt sje
að halda þessum hýlum í bvggð
um í framtíðinni. Enníremur
leggur fundurinn áherslu á, að
óbreytt fyrirkomulag verði með
símanotkun hjeraðsins, þe. sam
band við simstöðina í Króks-
fjarðarnesi. Verði einhverjir
bæir afskiptir vegna fjarlægð-
ar eða annars, leggur fundur-
inn áherslu á, að þeim verði
gefinn kostur á talstöðvum. Fel
ur fundurinn þingmanni kjör-
dæmisins að framfylgja þessum
málurn."
Vegamál.
„Fundurinn skorar á þing-
mann kjördæmisins að beita
sjer fyrir því, að þær fjörutíu
þúsund krónur (40.000,00),
sem áætlaðar eru til Reykhóla
vegar á þessa árs fjárlögum,
verði notaðar til þess að grafa
skurð með væntanlegum vegi
milli Reykhóla og Staðar á
Reykjanesi, en að endurbætur
á vegi til Reykhóla verði tekið
af viðhaldsfje á þessu ári. Enn
fremur skorar fundurinn á Al-
þingi að veita á fjárlögum
1949, fjárframlag til eftirtal-
inna vega í Austur-Barðastrand
arsýslu:
1. Reykhólavegar, að Stað ci
Rej kjanesi, ekki minni upphæð
en að unnt sje að ljúka vegar-
skurði að Stað.
2. Gufudalsvegar, frá
Þorskafjarðará um Gufudals-
sveit áleiðis til Barðastrandar,
minnsta kosti að Skálanesi.
3. Gautsdalsvegar, frá vega
mótum við Svarfhól, sunnan
Geiradalsár um Bakka, Vals-
liamar að Gautsdal.
4. Lögð verði sjerstök áhersla
á fullnægjandi árlegt viðhald
þjóðveganna í Austur-Barða-
strandarsýslu meðal annars
með aukinni notkun vjela, eink
um veghefils.
5. Að i sambandi við vega-
gerð um Gufudalssveit verði
byggðar brýr á eftirtaldar ár:
Mvilakotsá, Hjallaá, Djúpadals
á, Gufudalsá.
Reýkhólamál.
„Fundurinn skorar a rikis-
stjórnina að skipuð verði nú
þegar nefnd, sem fari með
skipulagsmál Reykhóla og legg
Margar ályktanir gerðar
um hjeraðsmál
ur til að í nefndinni eigi sæti’
landnámsstjóri, fulltrúi frá
fræðslumálastjórn, skipulags-i
stjóri og alþingismaður kjör-
dæmisins á hverjum tima og
sje hann jafnframt formaður
ntfndarinnar, ennfremur að
maður búsettur að Reykhólum
kosinn af íbúum þar á staðn-
um, hafi rjett til að sitja fundi
nefndarinnar þegar þurfa þyk
ir, og hafi hann þá tillögu- og
atkvæðisrjett sem aðrir nefnd-
armenn.
Sami fundur ályktar ennfrem
ur að skora á Alþingi og ríkis-
stjórn að veita á fjárlögnm árið
1949, framlag til eftirfarandi
framkvæmda að Reykhólum:
að lagðir verði aðalvegir um
staðinn samkvæmt skipulags-
uppdrætti-
að láta rannsaka á hvern
hátt jarðhitinn vei'ði best og
ódýrast nýttur til upphitunar
íbúðar- og gróðurhúsa og til
rafmagnsframleiðslu.
að veittar verði tíu þúsund
krónur (10.000,00) til niður-
rifs og jöfnunar gamalla húsa
rústa á staðnum“.
T ryggingarmál.
„Fundurinn álítur, að þar
sem komið hafa fram almenn
av raddir um breytingar á AI-
mannatryggingarlögunnm frá
árinu 1946, þá beri mæsta Al
þingi að yerða við þeim óskuny
og vill fundurinn i því sam-
bandi benda á eftirfarandi atv-
iði:
Fundurinn telur að trygg-
ingargjöldin sjeu i heild svo há
að nauðsyn berí til að fá þau
lækkuð, sjerstaklega framlög
sveitarsjóðanna, þar sem si
fellt er verið að rýra tekji.-
stofna sveitarfjelaganna (út-
svörin) með álögum til ríkis-
sjóðs.
Fundurinn telur að taka beri
meira tillit til tekna manna og
eigna við ákvörðun bótanna en
gert er í gildandi löggjöf, bæði
hvað snertir cllilífev'ri og fjöl
skyldubætur, þar sem trygging
argjöldin eru að verulegu leyti
framlög rikissjóðs og sveitarfje
laga.
Þá vill fundurimi sjerstak-
lega bc-nda á, að atvinnutrygg
ingargjaldið skv. 112. gr., er til
finnanlegur baggi á bændum og
með tilliti til hinnar tiltölulega
litlu slysahættu við landbúnað
inn, þá skorar fund'jrinn á
næsta Alþingi að lækka þetta
gjald að miklum mun.
F,nnfremur vill fundurinn
beina því til ríkisstjórnar og A1
þingis, að láta fara fram athug
un á því hvort ekki sje hægt
að hafa sjerstakt fjárhald fyrir
I. og II. verðlagssvæði og miða
svo persónugjöldin og framlög
sveitasjóðanna til Almanna-
j trygginganna við þarfir Irvors
svæðis fyrir sig“.
Laíknisliússmál og
vatnsveitumál.
,Fundurinn skorar á þing-
mann kjördæmisins, að beita
sjer fyrir því, að næstkomandi
Aiþingi veiti nægilegt fje til
lagningar fullnægjandi vatns-
veitu, rafveitu og hitaveitu fyr
ir þær bj’ggingar, sem nú eru
að risa upp á Reykhólum og
ráðgeiðar eru þar á næstunni,
og að læknisbústaðnum sje jafn
framt tryggður afnotarjettur af
mannvirkjum þessum eftir því
sem hann þarf“.
Skólamál.
„Fundurinn skorar á þing-
mann kjördæmisins að vinna
að því að lögákveðinn styrkur
fáist á næsta ári til byggingar
heimavistarskóla á Reykhólum
er fullnægi austur hreppum
Rarðastrandarsýslu. Ennfrem-
ur að fjárfestingarleyfi verði
veitt þegar á þessu ári fyrir
umræddri byggingu11.
Samgöngumál á sjó.
„Fundurinn saraþykkir eftir
farandi tillögur um samgöngu
mál hjeraðsins:
1. Haldið verði uppi ferðum
á sjó milli Reykjavíkur, Stykk
ishóhns og hafnanna við norð
anverðan Breiðafjörð með m.b.
Baldri og m.s. Skjaldbreið hálfs
mánaðarlega, sjerstaklega yfir
vetrarmánuðina, og auk þess
verði m.b. Baldri gert að fara
til Staðar á RejFjanesi eina
ferð að haustinu.
2. m.b. Konráð verði látinn
halda uppi ferðum milli Flat-
eyjar, Hofstaða og annara staða
við fjörðinn á svipaðan hátt og
verið hefur, meðan þær sam-
göngur eru ekki levstar á heppi
legri hátt, og sjeð verði fyrir
flutningi á fólki og farangri
þess milli Bjarkarlundar og
Hofstaða i sambandi við ferðir
bátsins og áætlunarbifreiðar-
innar.
3. Athugað verði nú þegar,
hvort ekki er hægt á viðráðan
legan hátt að gera þær lending
arbætur í Krókfjarðarnesi að
m.s. Skjaldbreið geti lagst þar
við bryggju um flóð.
4. Athugað verði um mögu
leika til lendingarstaða fyrir
flugvjelar og flugvallargerðar í
Austur-Barðastrandarsýslu".
Sauöf járvcikivarnarmál.
„Fundurinn telur að mjög
brýna nauðsyn heri til að halda
upp fullkomnu viðhaldi og full
kominni vörslu við varnarlinu
milli Beruljarðar og Steingríms
fiarðar næstu ár, uns fullvíst er
talið, að mæðiveikin hafi ekki
leynst á fjárskiptasvæðinu-
Einnig telur fundurinn sjálf-
sagt að gera tvöfalda girðingu
milli Bitru og Gilsfjarðar og
halda uppi vörslu þar.
Fundurinn ber fram þessar
Frh. á bls. 12.
Brjeh
Hr. ritstjóri:
VEGNA ummæla þeirra, sem
höíð eru eítir fulltrúa Slysa-
varnafjelags íslands, Jóni Gdd-
geir Jónssyni, í blaði yðar í
dag, að nefnd hafi verið skipuð
„fyrir tveim árum síðan til að
gera tillögur um öryggismál
verkafólks í landinu almennt“
og muni „hún skila áliti þegar
næsta þing kemur saman“, vildi
jeg bioja heiðrað blað yðar um
að birta eftirfarandi leiðrjett-
ingu:
Samkvæmt ályktun alþingis
skipaði samgöngumálaráðherra
14. nóv. s. 1. fimm manna nefnd
til að endurskoða gildandi lög
og reglugerðir um eftirlit með
verksmiðjum og vjejum. Hefur
nefndin því enn eigi starfað
nema tæpa tíu mánuði. Hún
hefur nú að mestu lokið við að
semja frumvarp til laga um
öryggisráðstafanir á vinnustöð-
um, og standa vonir til, að
hægt verði að skila því ásarot
greinargerð til ráðherra áður en
þing kemur saman 1. okt. n. k.
Með þökk fyrir birtinguna.
Rvík, 7. sept. 1948.
f. h. Öryggismálanefndar
.Tón E. Vestdal. f
Horrænir hljómiisl-
ardagar í Oslo
DAGANA 29. sept. til 6. okt.
n. k. verður haldið hljómlist-
armót á vegum Tónskáldaráðs
Norðurlanda í Oslo. Verður mót
þetta nefnt Norrænir hljcmlist-
ardagar og verða flutt verk eft-
ir tónskáld frá öllum Norður-
löndunum fimm.
Verk verða flutt eftir þessi
íslensk tónskáld: Árna Björns-
son, Hallgrím Helgason. Pál
ísólfsson. Jón Leifs, Helga Páis-
son, Karl O. Runólfsson og Jón
Þórarinsson.
Tónskáldaráð Norðurlanda
var stofnað 1946 í þeim tilgangi
að auka hljómlistarkynni meðal
Norðurlandanna. Var ákveðið'
að halda norræna hljómlistar-
daga annáðhvert ár til skiftis
í höfuðborgum Norðurlanda og
varð Oslo fyrir valinu fyrst.
Á norrænu hljómlistardögun.
um í Oslo verða þrír symfóníu-
hljómleikar, tveir kammer-
musik konsertar, einn romanse
og kórkonsert ásamt orgeltón-
leikum og einn kirkjukonsei’t.
Auk þess verður hin nýja Mjóm
list Haralds Sæverruds við Pjet
ur Gaut flutt.
Fleiri þýsklr flóltamern
sendir heim
K.höfn í gær.
FRAKKAR hafa fallist á aS
leyfa 15,000 þýskum ílótta-
mönnum heimferð til franska
hernámssvæðisins í Þýsþalandi.
Þá er eítir að semja um heitn-
ferð 5000 þýskra flóttamanna í
Danmörku.
Kvikmynd mn Qorgia-ættiua.
RÖM — 1 kvikmymlinni ..Prino' of
Foxes“, sem yerið er oð take biei*
um þessar mundir, mun Orscn Wtll
es leika hlutverk Cesare Bcrgia, Ty-
rone Povyer mun fara með hlutvetk
Orsini greifa og aðalkvenhlutvtt.kið
hefir Wunda Hendrix með hönduin.