Morgunblaðið - 23.02.1949, Blaðsíða 5

Miðvikudagnr 23. febrúar 1949
MORGtUTSBLAÐIÐ
5

ili ///x^/y////////,,.
ALLAR FER STÖÐUGT VAXAMl
TIÐINDAMAÐUR blaðsins
hitti nýskeð form. Heimdall-
ar, Gunnar Helgason og not
aði þá tækifærið og spurði
hann frjetta um fjelagsstarf-
semi Heimdallar, en hún hef
ur verið með mesta móti und
anfarið.
iVíðtæk starfsemi.
I hverju er nú vetrarstarf-
Bemi fjelagsins helst fólgin,
ppyr jeg Gunnar? Það er nú
Erfitt í stuttu máli að gera grein
fyrir því, því að ef ætti að segja
nákvæmlega frá mundi það end
fest okkur í margar greinar. í
fjelagi sem Heimdalli, sem tel
tir mikið á þriðju þúsund æsku
fólks, verður að halda uppi fjöl
þættri starfsemi til þess að eitt
hvað sje fyrir sem flesta. Þess
vegna hefur stjórn fjelagsins
lagt á það megin áherslu, að
halda uppi sem víðtækastri
starfsemi og er nú svo komið að
á nálega hverjum degi eru
haldnir fundir í fjelaginu eða
einhverri deild þess, stjórnmála
námskeið meðan það stendur yf
ir. eða kvöldvökur og fræðslu
fundir.
t v
Stjórnmálanámskeið.
Já, hvernig hefur það gengið
með stjórnmálanámskeiðið? Það
hefur gengið vel. Fundir þess
hafa yfirleitt, verið vel sóttir.
Oftast svona frá 40 til 60 manns
Jeg er viss um að fjelaginu mun
bætast þar áhugasamur hópur
rnanna, sem eiga eftir að verða
oruggir baráttumenn sjálfstæð-
isstefnunnar.
Starfsemi námskeiðsins er tví
þætt. Fyrirlestrar og mælsku-
sefingar. Flefur verið reynt að
hafa fyrirlestrana sem allra
fjölbreyttast’a svo að nemend-
um gæfist kostur á sem víðtæk
astri fræðslu. Og svo eru það
xnálfundirnir, á þeim hafa verið
rædd ýmiss mál og menn æfðir
í að tala. Hafa þessar mælsku-
æfingar borið mjög góðan ár-
angur.
Tugir deilda
Starfa ekki margar deildir inn
an fjelagsins? Jú vegna þess
mikla fjölda sem í Heimdalli er
var ákveðið að auka starfsem-
ina með því að mynda sjerstak
ar deildir á ýmsum stöðum og
ttarfa nú tugir þeirra innan fje
lagsins. Koma margar þeirra
saman á fundi næstum því viku
lega og er þar margt gert, bæði
til fróðleiks og skemmtunar.
Verður þessi starfsemi sennilega
aukin mikið á næstunni.
Æskulýðsfundir.
Svo eru það æskulýðsfundir
og fjelagsfundirnir. Hvað getur
þú sagt mjer um þá? Jeg vil í
því sambandi minna á það, að
það er táknrænt fyrir mált
Heimdallar hversu glæsilegir
Á annað hundrað nýrra fjeíaga
síðan um ára mót
stórvægilegra átaka dregur vifí
andstæðinganna.
Æ,. ‘ \
æskulýðsfundir f jelagsins eru. ]
A þá sækja hundruð reykvískra
ar æsku og þar taka til mál stór
hópur af ungu fólki, stúlkur og
piltar, enda er Heimdallur eina
pólitíska æskulýðsfjelagið hjer
í bænum ■ er treyst hefur til að
halda slíka fundi milli kosn-
inga.
60 ræðumenn.
Annað sem einkennir mikið
starfsemi Heimdallar, er hinn
stóri hópur æskumanna er kom
ið hefur fram og talað á opin-
berum fundum og kvöldvökum
fjelagsins. Á síðastliðnu ári
fluttu t. d. milli 50 og 60 æsku-
menn ræður á slíkum samkom
um og þá er ekki talin með hinn
stóri hópur, er tók þátt í um-
ræðum á stjórnmálanámskeiði
og öðrum fámennari fundum.
Þetta sýnir vel hinn mikla
fjölda er raunverulega tekur
þátt í fjelagsstárfseminni og
sem gert hefur Heimdall jafn
sterkan og raun ber vitni.
Kvöldvökur
Þá eru það kvöldvökurnar?
Kvöldvökur fjelagsins eru
mjög vinsælar, enda oftast vel
sóttar. Er tilhögun þeirra þann
ig, að fluttar eru stuttar ræð-
ur um stjórnmál, en þess á
milli eru ýmis skemtiatriði og
að síðustu 'dans. Kvöldvökurn
ar eru venjulega haldnar á
hálfs mánaðar fresti og eru
orðnar fastur liður í starfsemi
fjelagsins allan ársins hring,
en þó heldur færri á sumrin,
því þá er lögð áhersla á aðra
starfsemi.
í þessu sambandi er rjett að
minnast fullveldisfagnaðar
Heimdallar er haldinn var 30.
nóv. s. 1. Sátu hann fleiri
hundruð' manns og var sam-
koman mjög hátíðleg, enda allt
gert til að svo mætti verða.
Nýir fjelagar
Fjölgar nú fjelögunum eins
ört nú og undanfarin ár? Já,
það líður varla svo dagur, að
ekki bætist nýir fjelagar í
Heimdall og síðan um áramót-
in hafa gengið í fjelagið á ann
að hundrað manns. Það mætti
ætla að þegar fjelagið er orðið
svona fjölmennt, sem raun ber
vitni að þá færi að minka um
inngöngu nýrra fjelaga, en
svo hefir ekki reynst, æskan
heldur áfram að skipa sjer und
ir merki sjálfstæðisstefnunnar
í sí vaxandi mæli. Heimdallur
er nú fjölmennari og síerkari
en nokkru sinni fyrr og mun
máttur sjálfstæðisæskunnar
koma enn betur í Ijós, er til
tJtgáfustarfsemi og
fundahöld
Hvað hafið þið nú helst á
prjónunum, spyr jeg Gunnar?
Það er nú margt. Við erura
að undirbúa mikla útgáfustarf
semi á pólitískum ritum. —•
Fundahöld og ferðalög. Full-
trúaráð fjelagsins sem er mjög
fjölmennt undirbýr allar meiri
háttar framkvæmdir með stórn
fjelagsins og hefir það reynst
Iieimdalli sjerstaklega vel.
Jeg vil að síðustu geta þess,
að meiri einhug og einlægni er
ekki hægt að hugsa sjer jnnan
nokkurs fjelags heldur en veiifí
hefur í Heimdalli. Þetta einlæga
samstarf mun iryggja Heim-
dalli giæsilega framtíð.
Þannig fórust Gunnari or'ð.
Jeg þakka honum fyrir upp'iýs
ingarnar og vona að jeg íá*
tækifæri til að segja lesendum
Morgunblaðsins bráðlega meira
frá þessu lang stærsta og öfl-
ugasta æskulýðsfjelagi ] . •. á
lands.
Æskulýðshöllin og ijúrsöfnun B. Æ.
ÞAÐ eru fá mál, sem frá upp-
hafi hafa átt jafn miklum vin-
sældum að fagna í hugum Reyk
víkinga og æskulýðshallarmál-
ið allt frá því að hugmyndin
var fyrst borin fram af Aðal-
steini heitnum Sigmundssyni og
þar til núverandi biskup lands-
ins, herra Sigurgeir Sigurðsson,
hafði forgöngu um að samstilla
krafta 33ja æskulýðsfjelaga í
bænum um þetta mál með því
að gerast aðalhvatamaðurinn
að stofnun Bandalags æskulýðs
fjelaganna í Reykjavík.
Og hvað er það, sem veldur
því að vart hefur heyrst hjá-
róma rödd í þessu deilugjarna
landi allan þann tíma, sem
þetta stórmál hefur verið á döf-
inni, eða síðan hugmyndin skaut
fyrst upp kollinum? Vafalaust
veldur það miklu í því efni, að
ungir og aldnir hafa haft ríka
ástæðu til að bera óskorað
traust til forgöngumannanna og
þeirra fjelagasamtaka og stofn-
ana, sem þeir hafa verið og eru
fulltrúar fyrir. Þess er t. d. vert
að minnast, að biskupinn er
verndari B. Æ. R., og hann hef-
ur sýnt, að hann er það meira
en að nafninu til, og enn í dag
treystir almenningur í landinu
engum betur fyrir málefnum
barna sinna en kirkjunni. Um
íslensku kirkjuna er þó alltaf
óhætt að segja að hún vinni að
fjölmörgum góðum málum, og
að hún vinni ekki gegn neinu
góðu máli.
En það, sem samstillir hugi
ungra og oldinna Reykvíkinga ]
í sækulýðshallarmálinu, er þó'
fyrst og fremst hin brýna þörf j
fyrir slíka stofnian, og á bæj-j
arstjórn Reykjavíkur þakkir
skildar fyrir þann ríka skiln-
ing, sem hún hefur sýnt í þessu
máli frá upphafi, og nú síðast
fyrir að hafa boðist til að leggja J
fram 50% eða helming af kostn '
aðarverði æskulýðshallar, oe
lóð undir hana, sem þegar hef-
ur fengist á ljómandi góðum
stað. Að sjálfsögðu verður að
byggja þessa stofnun í áföng-
um, enda verði hún í mörgum
deildum og starfsemin fjöl-
breytileg eftir því. Þvf að kot-
ungsbrag verður að varast þeg
ar framtíð þjóðarinnar á í hlut,
æskan er framtíðin, og í Reykja
vík er orðinn svo gífurlegur
hluti allrar æsku landsins hvort
sem mönnum líkar betur eða
ver, að fyrir þann hluta er mik-
i ðgerandi o gverður að gera
mikið. — Það er blátt áfram
skylda, og það er ljúf skylda.
Það hefur þá ekki heldur
skort áhuga á þessu máli hjá
æskulýðsfjelögunum í Reykja-
vík. Um það hafa verið haldn-
ir margir sjerstakir fundir og
það komið til umræðu í öllum
fjelögunum, og ekki hafði bæj-
arstjórnin fyr heitið ákveðnurn
stuðningi sínum og framlagi en
öll þessi fjelög fylktu sjer sam-
eiginlega um málstaðinn og
stofnuðu B. Æ. R. Það er til
marks um einhug unga fólksins
í þessu efni að öll stjórnmála-
fjelög þess í bænum gengu þeg-
ar í sambandið, og er þetta
sjálfsagt eitt af þeim fáu mál-
um, sem þessi fjelög eru alger-
lega sammála um. Það er ;
þeirra augum hafið yfir alla
flokkadrætti, það er mál æsku-
mannsins, hvar í flokki sem
hann stendur, í því snýr allt
ungt fólk bökum saman og leyf-
ir engri sundrung að komast
að. Fjelög ungra Framsóknar-
manna, Jafnaðarmanna, Sjálf-
stæðismanna og sósíalista
standa hlið við hlið í B. Æ. R ,
hvað sem annars ber á milli,
og sýnir þetta svo mikinn fje-
lagsþroska að til fyrirmyndar
er samtökum feðra og mæðra
þessa æskufólks, og væri þess
óskandi að það fólk, Sem nú er
ungt, kæmi sjer betur saman
í landinu i framtíðinni en gert
hafa þeir, sem nú ráða flokk-
um, og um leið flokkadráttum,
í landinu.
Og sú æska, sem snúið hef-
ur bökum saman í æskulýðs-
hallarmálinu, hún er máttug, og
hún á a'ð sýna mátt sinn til
góðs, sýna hann í verki, 05
munu þá að auki verða ótal
hendur á lofti henni til hjálp-
ar. Gamalt íslenskt orðtak seg-
ir: Guð hjálpar þeim, sem hjálp
ar sjer sjálfur. Æskan á fyrst
og fremst að treysta á sjálfa
sig næst guði. Hím á að gera
kröfur til sjálfrar sín, og fje-
lagsstörf íslensks æskufólks á
síðustu áratugum sýnir, hve
mikil fórnfýsi og fjelagslund
blundar í ungum islenskum
brjóstum, enda þótt löngum
kveði við, að ungt fólk ije
kröfufrekt gagnvart öðrum er»
sjálfu sjer. Ótal dæmi afsanpa
þetta, en bygging æskulýðshall-
ar í Reykjavík, sem jafnframt
yrði samkomustaður alls ungs
fólks, sem kemur utan af landi,
á þó að taka af öll tvíméei »
þessu efni. Æskan á einu smtii
fyrir allt að reka af sjer slyðru-
yrðið með því að hætta e'kki
fyr en það stendur ómótmæit
að hún hafi unnið fjelagslegt:
þrekvirki.
í vetur ljet stjórn B. Æ. Tí.
prenta söfnunarlista og skiptr*
fjelögin þeim í milli sín. Safn-
að er beinum fjárframlögum,
loforðum um fjárframlög og 3of
orðum um gjafadagsverk vicS
byggingu æskulýðshallarinnar.
Af þessari söfnun hafa þegar
borist fregnir, sem gefa fyrir—
heit um góðan árangur, og tarf
nú að herða sóknina í öllum
fjelögunum. 1. mars n.k. cr
liðið rjett ár frá stofnun B.Æ.R.
Hjer með er skorað á alla, -em
hafa söfnunarlista undir hcnd-
um að herða sóknina og alla,
unga og gamla, sem unna æskt*
lýðshallarmálinu, að gefa B. Æ.
R. sem veglegastar afmsclis-
gjafir, hver eftir sinni getu. og
hafa dagblöðin í Reykjavíb gófS
fúslega lofað að birta gjafa-
listana jafnóðum. Þessi söfrrori
er prófsteinninn á áhugsnn í
verkinu, hún sker úr um r.a'ð,
Framh. á bís.. 12