Morgunblaðið - 09.07.1949, Blaðsíða 10

10

MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 9. júll 1949.
FORUSTA í ATVINNUMÁLUM
'. HÓPUR breskra leiðtoga í at-
vinnumálum sagði nýl.: „Moral
. re-armament — hin siðferði-
lega hervæðing hugarfarsins, er
þegar að magna verkalýðinn
hugsjónum, sem taka fram allri
stjettabaráttu“. Síðastl. mánuði
hafa tugþúsundir breskra verka
manna í London og umhverfi,
einnig á kolaiðnaðarsvæðinu í
Midlands og Suður-Wales og
fleiri stöðum, sjeð þessar hug-
sjónir túlkaðar á leiksviðinu í
sýningum leikritanna ,,The For
gotten Factor“ og „The Good
Road“. Hundruðum saman hafa
verkamenn einnig komið frá
skipasmíðastöðvunum við Clyde
og í Liverpool og frá verk-
smiðjunum í Lancashire og
Yorkshire, til þess að sjá þessa
sjónleiki.
Þeir hafa eigi gert sig ánægða
með það eitt. „Hvert förum við
hjeðan?“, hafa þeir spurt þús-
undum saman. Þeir hafa ekki
gleymt því, að í seinni tíð, hafa
heilar þjóðir, sumar tvisvar
sinnum, orðið að bráð mönnum,
sem voru þjálfaðir til þrautar
í hugsanakerfi og stjórnarhátt-
um þeim, er eiga að baki sjer
hugsjónalíf efnishyggjunnar. —
Og þess vegna hafa þessir menn
óskað þess, að fá fræðslu og
þjálfun í hugsjónaheimi hinnar
siðferðilegu viðreisnar, (Moral
re-armament). Og til þess að
verða við þeirri ósk. hefur ver-
ið komið upp námsskeiðum, á
þessu sviði, á ellefu mikilvæg-
' um svæðum atvinnulífsins. Má
þar nefna jafnmikilvæg iðnað-
arsvæði eins og kolanámudal-
ina í Suður-Wales, sem kynslóð
fram af kynslóð hafa
verið höfuðvígj byltinga-
hreyfinga í Englandi, einnig
Clyde-svæðið, sem hefur verið
hinn stormasami miðpunktur
atvinnulífsins í Skotlandi, þar
sem fyrir 30 árum verkstjóra-
hreyfingin hófst meðal þess
hluta verklýðsins, sem fremst
stóð.
Eins og á kolaiðnaðarsvæð-
unum, hafa það verið verk-
stjórarnir, sem tekið hafa for-
ustuna í sambandi við þessi
námsskeið, því að þeir eru „hin
ir sönnu forustumenn verka-
mannanna, þar sem það er oft-
ast í verksmiðjunum sjálfum",
eins og einn þeirra sagði, „að
við tökum ákvarðanir um fje-
lagssamtök okkar og áhuga-
málin“.
Jeg hef við hendina skýrslu
eins þessara námsskeiða, með
yfirskriftinni: „Framtíðarörlög
verkamála mannkynsins“. Yf-
. irlit þetta er samið af formönn-
um og fulltrúum verkstjóra
við sjö mikil iðnfyrirtæki á
Birmingham-svæðinu. — Þar
segir: „Það sem lá fyrir, var að
kynna sjer verklýðshreyfing-
una í helstu iðnarlöndum
heimsins, svo sem Bretlandi,
Frakklandi, Ítalíu, Þýskalandi
og Bandaríkjunum, og það kapp
sem stefnurnar leggja á það, að
ná yfirráðum yfir verkalýðs-
, samtökunum, með aðstoð slíkra
fjelaga og sambanda og glöggva
' sig einnig á framtíð og örlögum
verklýðsmálanna með hliðsjón
af losi í heimilislífi, atvinnu-
” Námskeið þetta sóttu yfir 100
verksmiðju-verkstjórar, frá 14
málum og þjóðmálum".
verklýðssamböndum í 22 verk-
smiðjum, með samtals yfir 100
þúsund starfsmanna. Má þar af
nefna fyrirtækin Austin, Morris
Commercial, B.S.A., Lucas, G.
E. C., Cadbury, og Guest, Keen
' and Nettlefold.
i Aðkomu þátttakendur móts-
; ins veittu fyrsta flokks upplýs-
ingar um ástandið í 10 þjóð-
löndum. Meðal þeirra var
I Madame Laure, sósialista leið-
| to§i í Frakklandi, handgengin
' Leon Blum, og Andrí Crepin,
fulltrúi við C. G. T. og öflugur
liðsmaður í mótstöðuhreyfing-
unni í síðustu heimsstyrjöld. A
einum fundinum voru helstu
ræðumenn fulltrúar forstjóra
iðnfyrirtækjanna, ýmist frá
skipakvíunum í Liverpool, stál-
iðnaðinum í Sheffield og verk-
smiðjum Lundúnaborgar, frá
kolanámunum í Midlands og S,-
Wales. Þeir báru vitni um
þeirra eigin viðkynningu af hin
um nýja hugsunarhætti og góða
anda, sem náð hefði að festa
rætur í fjelagssamtökum verka
manna og við iðnfyrirtækin.
Á einum fundinum sagði C.
J. Simmons, þingmaður Vestur
Birmingham og einnig stjórn-
arráðsfulltrúi, þetta:
„Allt þetta námsskeið virðist
stjórnast af þeim anda, sem
verður að bjarga bæði verklýðs
heild. Við, sem tilheyrum verk-
lýðshreyfingunni, verðum að
gera okkur ljóst, hvað fram-
undan er. Það er hlutverk okk-
ar að kosta kapps um, að okkar
menn geti orðið verðugir braut-
ryðjendur á þeirri eigin sigur-
göngu. Þetta held jeg, að gerist
aðeins með því móti, að hugir
manna og hjörtu verði gagntek-
in af þeim grundvallar sann-
indum, sem hreyfing hinnar sið
ferðilegu hervæðingar hugar-
farsins (MRA) byggir á. Hann
verður að gagntaka heimilislíf-
ið, fjelagslífið og allar sam-
þyktir okkar. Þegar það verður,
mun þessi mikla, og þjóðræðinu
holla hreyfing hafa verulega úr
slita-þýðingu um örlög og fram
tíð, ekki aðeins okkar eigin
þjóðar, heldur og mannkynsins
í heild.“
Fulltrúi verkstjóra við mik-
ið stáliðnaðarfyrirtæki, sagðist
hafa verið Marxisti og kastað
sjer af heiium hug inn í stjetta-
baráttuna. Hann sagði ennfrem
ur: „Árið 1948 kynntist jeg
hinni siðferðilegu hervæðingu
hugarfarsins (MRA) og sótti
alþjóðaþing þeirra í Caux í
Svisslandi. Jeg var tortrygginn
og hræddur um, að hjer kynni
að vera á ferðinni aðeins ein
tilraunin enn til þess að toga
okkur frá stjettabaráttunni,
sem hinni einu lausn á vanda-
málum okkar verkamanna. En
þarna fann jeg það, sem jeg
hafði í raun og veru keppt að
allt mitt líf — samfjelag án
stjettaskiftingar. Jeg hafði jafn
an talað mikið um bróðurkær-
leikann, en hjer fann jeg hann,
í fyrsta sinni á ævi minni, gerð-
an að veruleika.“
Eftir því sem leið á daga
námskeiðsins, komu menn með
konur sinar eða samverkamenn
sína. Að loknum fyrsta fundin-
um sagði einn verkstjóri: „Það
verður langt að bíða næsta
sunnudags". Áhrifin frá þessu
námskeiði gerðu fljótt vart við
| sig í verklýðsfjelögunum og at-
vinnulífinu. Elsta málgagn
j verklýðshreyfingarinnar í Mid-
j lands, „Birmingham Town Cri-
er“, hafði eftir einum fulltrúa
verkstjóranna, að á einum fje-
lagsfundi þeirra hefði húsið
verið troðfult og þeir teldu sig
hafa fundið lausn vandamáls
þeirra. Hann sagði ennfremur:
„Síðan verkstjórarnir í mínu
verklýðssambándi kyntust MR
A, hinni siðferðilegu endur-
vakningu, höfum við haft
nokkra hina ánægjulegustu
fundi í allri sögu sambands-
ins“ ....
í niðurlagi skýrslunnar, um
þetta námskeið, segir: „Þetta
námskeið hins heilbrigða hug-
sjónalífs hefur í sannleika ver-
ið mentandi. Það hefur gefið
okkur öllum, er sóttu það, nýjan
skilning á vandamálum heims-
ins og þeim mismunandi hug-
sjónastefnum, sem eru að verki
í rás margra mikilvægra við-
burða.
Það er augljóst mál, að lýð-
frelsi og þjóðræði fær svo best
staðist, að það fóstri og ali upp
það hugsjónalíf, sem menn geta
grundvallað á alla ráðagerð
sína og breytni allar stundir sól
arhringsins. Það er þess vegna,
að æðsta hlutverk þessa nám-
skeiðs hefur verið að þjálfa
menn í þeim hugsunarhætti, er
MRA hreyfingin hefur til vegar
komið og er hin jákvæða og
sanna lausn á vandamálum
heimsins.
Við hlökkum til að vinna
með samverkamönnum okkar í
Landssambandi kolaiðnaðar-
manna, sem hafa síðustu mán-
uðina vitnað í verki fyrir leið-
togum atvinnulífsins beggja
vegna Atlantshafsins, um gagn-
semi þessarar hugsjónastefnu.
MRA — Moral re-armament
— er að skapa nýtt andrúmsloft
í iðnaðarmannasambandinu og
atvinnulífinu í Midlands. Við
getum ekki sætt okkur við
stjettabaráttuna. Hún er aug-
ljóslega ekki fær um að skapa
neitt bræðralag. Og ekki heldur
getum við sætt okkur við neinn
/ undirlægjuhátt. Við höfum oft,
bæði sem verkamenn og verk-
stjórar, háð baráttu gegn eig-
ingimi í þessum málum.
MRA vísar þriðju leiðina. Það
er algerlega ný vídd. Það er
gagnger breyting hugarfarsins
og siðferðileg endurvakning
hvers og eins- Það er lagður nýr
samkomulagsgrundvöllur. Ekkj
þessi: Hvor hefur á rjettu að
standa, heldur: Hvað er rjett.
málunum og mannkyninu í
Þar skapast anddrúmslaft, sem
Þar skapast andrúmsloft, sem
gerir mönnum fært að sigrast
á fordómum og misskilningi. —
Þetta er fljótari og betri leið
til lausnar vandamálunum en
sundrung og yfirdrottnun.
MRA sameinar grundvallar-
sannindi lífsins, það sem er fag-
urt, satt og rjett skipulaggur
það í einn allsherjar aflgjafa í
lífi þjóðarinnar og alls mann-
kyns“.
Höfundar skýrslunnar eru
sannfærðir um, að ríkis-
hreyfingu þessa með í
reikinginn. „Við getum ekki
stjórnir verði að taka
betur sjeð“, segja þeir, „en að
hún komi miklu góðu til leiðar.
I sambandi við kolaiðnaðinn,
meðferð vjela, áhrif á afköst og
dugnað, og samstarf frá verk-
lýðsfjelaganna hálfu, kemur
hún til vegar í Midlands hin-
um hagkvæmustu aðgerðum til
uppfyllingar óska ríkisstjórn-
arinnar.
Verklýðsleiðtogum og verk-
stjórum, sem sótt hafa þessi
námskeið hinnar siðferðilegu
viðreisnar, hefur verið boðið að
taka þátt í atvinnumálaráðstefn
um í Svisslandi, Frakklandi,
Þýskalandi og fleiri löndum Ev
rópu. Einn þessara manna, Mr.
Tom Oswald, formaður „The
Transport and General Work-
ers’ Union“ í Austur-Skotlandi,
er nýkominn frá Ruhr, en
þangaðj var honum boðið af
Henrich Malina, formanni eins
verklýðssambands í Ruhr. Hvar
sem hann fór, hitti hann verk-
lýðsleiðtoga og verkamenn, sem
sjeð höfðu bjartan vonargeisla
í því hugsjónakerfi. sem túlk-
að er með leikritunum „The
Good Road“ og „The Forgotten
Factor.“
Likt og bresku verkamenn-
irnir spurðu þeir: „Hvert förum
við hjeðan?" Sósíalista leiðtogi,
Wilhelm Regert, sem unnið
hafði í andstöðuhreyfingunni í
Þýskalandi á styrjaldarárunum
og er nú eftirlitsmaður við
námuiðnað í Ruhr, sagði við
Oswald: „í öllum bænum,
komdu eins fljótt og þú getur
aftur, til þess að hjálpa okkur.
Við þurfum að fá þjálfunar-
námskeið fyrir þá, sem vilja
fræðast um, hvernig hægt er að
Reglusama stúlku vantar I
Herbergi |
nú þegar. Smávegis heim |
ilisaðstoð getur komið til l
greina. Uppl. í síma 5607. i
Vil láta ameríska
hrærivjel
í skiptum fyrir aðra
sænska. Milligjöf. Sími
4603.
»
-•uiMiKifi.iiiMiiiiMtwiiuMnifMitfmiiiiiirimrtiiiiittMv
Ibúð
5 herbergja hæð í Norð-
. urmýrinni til leigu nú
þegar. Töluverð fyrir-
framgreiðsla áskilin. Til-
boð sendist afgr. blaðs-
ins, merkt: „Góð hæð
1949 — 455‘..
IIIIIIIMIIIIIIIMIIIIIIIIMIIIIIIIIIIMIMIimillllllllllll llllll III
gera hina siðferðilegu hervæð-
ingu hugarfarsins að raunveru-
leika“.
Námskeið, svipuð þeim, sem
hjer hefur verið minnst á, hafa
og verið haldin fyrir forstöðu-
menn atvinnufyrirtækjanna. —•
Þau áhrif, sem þessir menn hafa
nú á hinum þýðingarmestu stöð
um í breskum iðnaði, og atvinnu
málum þjóðarinnar, geta vel orð
ið sú fyrirmynd, er leiði til
þeirrar lífsskoðunar, sem sam-
einar starfslið Evrópu og jafn-
vel alls heims.
(Þýtt úr blaðinu „New
World News“).
Tveir
píanóbekkir
= danskir, úr mahogni með J
: bognum löppum og dam- |
askáklæði, til sýnis og |
sölu í Tjarnargötu 47 \
eftir hádegi í dag.'
Ný, ensk
sumarkápa
no. 16, til sölu. Uppl. í
síma 80317 frá kl. 2—6.
MiitiiMtin»aiiH"ninmiuinaMiiiiiiiniimiiiiiMii
■■•KIUIUIIKIIUIKKKIIIKKIIKHII
Herbergi |
Stúlka getur fengið her- I
bergi í Miðbænum gegn \
húshjálp. Upplýsingar í f
síma 7394.
• IlllllllllI •11111111IIIlllllllllllllIIIMIMIIMIIMIMIIMIIIMIIIIB
•(>£.2 1(~_

^lö^gui
Buiek ’41
■
■
• Lítið keyrður og vel með farinn Buick ’41 til sölu. Til
Jsýnis á Bílaverkstæðinu við Þormóðsstaði, í dag.