Morgunblaðið - 19.08.1949, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 19. ágúst 1949.
pfifiiiiiiiiiiiinmiMi Framhaldssagan 67
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiifiiiiiiitiiiMiiJ
Refsing og rjettmæt laun
ÍTÖLSK ÞJÓÐSAGA
iiiiiiHiiiiiiiimiriiiH
nniiHHimiiiiiiimiiimiimiiiiiiiiiiimiiHimiii
IIIIIIIIIIIHIIIIIIIII
iiiiimiitiiiimmiiiiiHitiiiiiiHHi
„Jæja, hjerná er te-ið og
nokkrar smákökur, sem jeg
hefi sjálf bakað. Smakkaðu
þær. Mjer finnst að mjer, sem
listakonu, hafi bara tekist vel“.
„Hvernig' gengur þjer annars
með listina?‘‘
„Attu við, hvort jeg hafi enn
þá stöðuna, sem jeg fjekk Jú,
jeg hefi hana ennþá, en jeg er
hrædd um, að jeg sje ekki nógu
dugleg við auglýsingarspjöld-
in. Jeg hefi tvisvar fengið á-
minningu. Mjer var sagt, að
sveitakoniírnar mínar sjeú eins
og dansmeyjar í fjölleikahúsi
og verkamennirnir voru of fín-
gerðrr. Það. eru yfirstjettarhug-
sjónir, sem koma þannig fram
hjá mjer, er sagt. En hvað er
hægt að fara fram á við mig?
Þetta er ekki mín sjergrein. —
Stundum ISfhgar mig til að æpa
eins hátt og. jeg get. Mjer get-
ur ekke döttið neitt meira í
hug, til að:Setja, á bannsett aug-
lýsingaspjöldin“.
„Og nú er þessi samkeppni“,
sagði Vasili Ivanovitch og
rjetti Kiru4ehollann.
„Hvaða samkeppni?"
Irina hellti niður tei á dúk-
inn. „Það er samkeppni milli
allra fjelaganna um það, hver
getur búið til flest. best og rauð
ust auglýsingáíspjöld. Jeg verð
að vinna tvo tfma fram yfir
venjulegan vinnutíma á hverj
um degi og fæ ekkert kaup
fyrir. Það á að vera til heiðurs
fjelaginu". ■ >
„Sovjet-stjórnin blygðast sín
ekki fyrír að nýta vinnukraft-
inn, þangað til búið er að sjúga
allan kraft úr þegnunum“.
„Jeg hjelt, áð jég hefði feng
ið góða hugmynd“, sagði Irína
og velti um tómum tebolla. —
„Jeg ætlaði að teikna mynd af
proletarisku "brúðkaupi, verka-
manni og bóndastúlku sitjandi
saman á drátfárvjel. En fjár- !
inn getur hirt það alt saman
fyrir mjer. Svo frjetti jeg að
„Fjelag rauðra prentara“ hefði (
ákveðið að búa til táknræna
mynd, einhverskonar sambland
af flugvjel og dráttarvjel. Það
á að tákna eflingu raforkunn-
ar og proletariska uppbygg-
ingu ríkisins“.
„Launin eru heldur ekki mik
il“, sagði Vasili Ivanovitch. —
„Hún eyddi- öflu mánaðarkaup
inu fyrir síðasta mánuðinn til
að kaupa skó handa Acíu“.
„Ekki getur ■ barnið gengið
berfætt“, sagði Irfna.
„Irína, þú leggur alt of mikið
að þjer“, sagði Sasha. „Og þú
tekur vinnu þína altof hátíð-
lega. Hversvegna ætti maður
svo sem að vera að slíta taug-
unum, þegar þetta er hvort
sem er bara millibilsástand“.
„Já, það er einmitt rjetta
orðið, millibilsástand“, sagði
Vasili Ivanovjtch.
„Það vona jeg, að minsta-
kosti“, sagði Kira.
„Sasha ér hjálparhella
mín“, sagði Irína brosandi. —
Hros hennar'var um leið blíð-
legt og glettnislegt. „Hann
bauð mjer í leikhúsið um dag-
inn, og í fyrri yikunni fórum
við á Alexan ers III. safnið og
horfðum á fnyndirnar þar í
marga klukkutíma“.
„Leo kemúr á morgun“, sagði
Kira án nekkurs aðdraganda.
Það var eins og hún gæti ekki
þagað yfir því lengur.
„Hvað segirðu?“ Irína misti
teskeið á gólfið. „Þú hefir ekki
sagt okkur neitt um það. — Er
hann orðinn frískur?“
„Já. Hann átti að koma í
kvöld, en lestinni seinkaði“.
„Hvernig líður frænku hans
í Berlín?“ sagði Vasili Ivano-
vitch. „Hjálpar hún ykkur ekki
altaf?“ Svona á fólk að vera
skyldurækið við ættingja sína.
Jeg ber mikla virðingu fyrir
þessari konu, enda þótt jeg hafi
aldrei sjeð hana. Sú manneskja
sem getur fundið til með okk-
ur hjer í Sovjet-kirkjugarðin-
um, enda þótt hún sjálf sje á
öruggum stað langt í burtu
hjeðan, hún hlýtur að vera
stórkostleg kona“.
„Vasili frændi11, sagði Kira,
„þegar þú hittir Leo aftur þá
verður þú að muna að nefna
hana aldrei. Þú veist vel, að
honum þykir svo erfitt að þurfa
að st.anda í þakklætisskuld við
hana, eins og jeg sagði þjer. —
Þess vegna verðum við öll að
gæta þess vel að minast ekki á
hana, svo hann heyri“.
„Já, jeg skil það vel, barnið
mitt- Þú þarft ekki að vera
hrædd um það.......En þannig
er fólkið í Evrópu-löndunum,
þannig er fólkið í útlöndum.
Jeg held, að okkur sje farið að
reynast erfitt að skilja, hvernig
mannleg mildi getur verið. Við
verðum úrþvætti mannkynsins
í þessari eilífu baráttu fyrir
tilverunni- En okkur verður á-
byggilega bjargað, áður en bú-
ið er að ganga af okkur öllum
dauðum11.
...... wwjjM--—
„Við þurfum ekki að bíða
lengi11, sagði Sasha.
I Kira sá óttablandið og biðj-
! andi blik í augum Irínu.
Það var orðið áliðið kvölds,
þegar Kira og Sasha kvöddu.
Hann bjó í hinum enda borgar
innar, en hann bauð henni samt
að fylgja henni heim, því það
var orðið dimmt á götunum. —
Hann var i gömlum slitnum
frakka og gekk hratt.
„Irína er ekki hamingjusöm11,
sagði hann alt í einu, þegar þau
voru komin út á götuna.
„Nei“, sagði Kira. „Hún er
bað ekki, en það er heldur'eng-
in okkar11.
„Við lifum á erfiðum tímum,
en þetta breytist. Það eru enn-
bá til menn, sem álíta, að frelsi
sje annað og meira en orð á
auglýsingarspjaldi11.
„Heldur þú, að þeim gefist
nokkurt tækifæri, Sasha?11
Hann talaði lágt, en rödd
hans titraði af sannfæringar-
krafti, svo að hún varð undr-
andi, þegar hún mundi eftir
því, að hún hafði haldið að
hann væri feiminn:
„Heldur þú, að rússneski
verkamaðurinn sje bara dýr,
sem sættir sig við ánauð sína
og lætur berja alt vit úr úr koll
inum á sjer? Heldur þú, að
hann láti hávaðasama harð-
stjór.a gabba sig? Veist þú,
hvaða rit verkamennirnir lesa?
Veist þú, hvaða bækur þeir
fela.. í verksmiðjunum? Og
hvaða skjöl ganga á milli
manna? Veist þú, að þjóðin er
að vakna.
„Sasha, er þetta ekki of
hættulegur leikur?11
Hann svaraði ekki, en leit
upp yfir þök húsanna og upp í
dimmbláan himininn.
„Því að þjóðin hefir þegar
krafist svo margra fórna ....
þinna líkra11.
„Rússland á sjer langa bylt-
ingarsögu11, sagði hann. „Það
vita þeir. Þeir eru meira að
segja farnir að láta kenna hana
í skólunum. En þeir halda, að
henni sje lokið. En henni er
ekki lokið. Hún er rjett að hefj
ast. Það hefur aldrei skort menn
sem voru óhræddir .... hvorki ^
á Cezar-tímunum .... nje á
öðrum tímum11.
Hún nam staðar og horfði á
hann í daufri skímunni.
„Ó, Sasha, er það þess virði
-að hætta á slíkt11, sagði hún.
Rödd hennar var full örvænt-
ingar. Það var eins og hún væri
búin að gleyma því, að hún
hafði hitt hann í fyrsta sinn um
kvöldið.
Hann var miklu hærri en
hún. Ljóst hár hans gægðist
undan gömlu húfunni. — Hann
brosti öruggur niður í uppbrett
an frakkakragann.
„Þú þarft ekki að vera á-j
hyggjufull, Kira, og það þarf
Irína heldur ekki. Jeg er ekki
í neinni hættu. Þeir ná mjer.
ekki. Þeim gefst enginn tími til
þess11.
Um morguninn þurfti Kira að
fara til vinnu sinnar.
Hún hafði viljað fá sjer ein-
hverja vinnu, svo að Andrei
hafði útvegað henni stöðu. —
Hún hafði gengið undir próf og,
var nú fyrirlesari og leiðbeiri-
andi í Byltingarsafninu. Hún'
átti að vera heima við og bíða
þess, að boð kæmu frá Ferða-
mannaskrifstofunni. Þegar þau
svo komu, átti hún að mæta
við safnið og fylgja ferðamanna
hóp um sali Vetrarhallarinnar.
Fyrir hverja ferð fjekk hún
nokkrar rúblur og á lista hús-
varðarins var hún skrifuð sein
starfsmaður hjá sovjet. Við það
komst hún undan því, að þurfa
að borga helmingi hærri húsa-
leigu og vera grunuð um að;.
vera yfirstjettarkona.
Hún hafði hringt um morg-
uninn á Nikolajevsky-járn-
brautarstöðina. Lestin frá Krím
var ekki væntanleg fyrr en síð
ari hluta dagsins. Litlu seinna
var hringt frá ferðamannaskrif
stofunum, og henni sagt, að
koma.
í sölum Vetrarhallarinnar
voru máðar myndir af leiðtog
um ' byltingarinnar, gulnaðar j
boðunarskrár, landakort, eyðu- f
blöð, smækkaðar eftirlíkingar j
af fangelsum, ryðguð vopn og
hand- og fóta-járn. Þrjátíu
verkamenn stóðu í forsal hall-
arinnar og biðu eftir fjelaga
fylgdarmanninum. Þeir voru í
sumarfríi, en fjelag uppeldis-
mála þeirra hafði ákveðið þessa
ferð, og þeir þorðu ekki ann-
að en hlýða. Þeir, tóku ofan,
fullir lotningar, meðan þeir
klóruðu sjer á hálsinum.
„.... þessi kúrfa gefur okk '
Ur glögga hugmynd um bylt-
ingarölduna á czartimunum í
Rússlandi. Þið sjáið greinilega i
fjelagar, hvernig rauða línan
3.
„Jeg er konungssonur í álögum,11 sagði hann „og enn verð
jeg í mörg ár bundinn í þennan álagahjúp, en ef þú vilt
bíða eftir mjer, kæra litla konungsdóttir, þá skaltu einhvern-
tíma verða brúður mín.“
Og konungsdóttirin litla sagði já. Hún ætlaði að bíða eftir
honum í nokkur ár.
„Þá ertu unnusta mín,“ sagði hann. „Og þá ætla jeg að
heimsækja þig-á hverjum degi.“
Og á hverjum einasta degi kom hann til hennar í fuglslíki
klukkan tólf og hann var svo ungur, laglegur piltur í einn
klukkutíma á hverjum degi. Á mínútUnni 1 var hann aftur
orðinn umbreyttur í fugl og flaug eitthvert burt.
Þegar þetta ár var liðið og kóngsdóttirin var orðin 12 ára
hugsaði konungurinn, að konungsdóttirin væri ekki lengur
í neinni hættu og hann kom þess vegna í gyltum vagni að
turninum og sótti hana og flutti hana í skrúðfylkingu tii
hallarinnar.
En hún fjekk ekki gleði sína í stóru skrautlegu höllinni.
Hún saknaði fuglsins síns og með hverjum degi sem leið
varð hún þunglyndari og þunglyndari, þangað til hún vildi.
alls ekki fara út úr herberginu sínu, en lokaði sig inni.
Þá sendi konungurinn tilkynningu um allt ríki sitt:
„Sá, sem getur gert konungsdótturina glaða og fengið
hana til að brosa og hlæja, skal fá ríkuleg laun.“
Þetta heyrði líka gömul kona, sem bjó uppi á fjalli nokkuð
langt frá konungshöliinni og hún bjó sig til að ganga fyrir
konung og reyna að fá konungsdótturina til að brosa.
Á leiðinni mætti hún manni, sem var að reka asna áfram
eftir þjóðveginum. En asninn var með fulla poka af peninga-
seðlum á hryggnum.
„Æ, gefðu mjer nú nokkra peningaseðla, þú hefur svo
mikið af þeim,“ sagði konan.
„Ekki get jeg farið að opna pokana hjerna úti á miðjum
þjóðveginum,11 sagði maðurinn. „Komdu heldur með mjer
til hallarinnar, þar hlýturðu að geta fengið nóg af þeim
og þar get jeg ef til vill líka gefið þjer nokkra gullpeninga.“

— Pjetri dntl í hug n3 málu
flaggstöngina við húsið sitt.
★
Tvennskonar fiskimenn.
í-- Það eru til tvær tegundir fiski-
manna, þeir sem fara að veiða sjer
til gamans og þeir sem veiða.
★
Sú þriðja hafSi n.isst vinkonur.
— Þegar tvær konur byrja allt í
einu að tala vingjamlega saman,
táþnar það, að sú þriðja hefir misst
tvær vinkonur.
Í ★
^koti: — Maður sem gengur í pilsi
vegna þess að engir vasar eru á því.
■4 ★
Lífið: — Fyrri helming þess eyði-
leggja foreldramir en þann síðari
bornin.
í ★
jAnur: — Sá, sem á sömu óvini
ogr.þú.
*
Stplka, sem þú ferð út með: — Er
alfeaf eitt af þrennu, hungruð, þyrst,
eða hvorttveggja.
*
Bergmál: — Það einasca i heim-
inum, sem getur haft síðasta orðið
í orðakasti við kvenmann.
*
Takið alltaf lín hjá svartsýnis-
manni. Hann gerir aldrei ráð fyrir
að fá það endurgreitt.
★
—■ Hafið þið heyrt um skotska
lækninn, sem flýtti sjer með sjúkling
inn, sem var með 40 stiga hita, nið-
ur í kjallara, svo að hann hitaði upp
húsið.
★
— Stúlka, sem er í bómullarsokk-
um, sjer aldrei mús.
★
Simastaur gerir bílum aldrei neitt,
nema í sjálfsvörn.
★
Það eina, sem er nauðsynlegt til
þess að geta fengið skilnað, er uT»
vera giftur.
★
Á mörgum eyjum Kyrrahafsins
eru engir bílar, ekkert atvinnuleysi,
engir glæpír, engir betlarar, engar
jazzhljómsveitir, ekkert útvarp og _
engir íbúar.
f MINNINGARPLÖTUR B
á leiði.
Skiltagerðin,
Skólavörðustíg 8.
li«iiliiiiiMiiKwaiimaiiiiiiiiiiii*iiiisisi'«>iiiiiiicii|gl(liaiaa|
Einar Ásmundsson
hœstarjettarlögmaSur
Skrif stofa :
Tjarnargötu 10 — Sími 5407.
■■■^niiuHiiieininntir uimminnumnanwB
Kauphöilin [
er mlðstöð verðbrjefavið- i
skiftanne. Sími 1710 [
WMkWiniUMjiiniiiF '^n.>'aMtiMiiiiHHHu<ai«MMw