Morgunblaðið - 10.12.1949, Page 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 10. des. 1949.
Bókaúfgáfan
J Víðfrœgasta leikspilið sem út hefur komið á íslandi. •
Óvenju fjölbreytt og spennandt
■
Heildsölubirgðir ^ ;
^Aóljöm Olafóóoyi
Heildverslun

Best ú augl ýsa í Morgunl ilaðinu
Afhyglisverð drengjabék
FYRSTA sjóferðin heitir nýút-
komin bók; sem mjer finnst að
sje þess verð að minnast lítil-
lega á. í þessu svokallaða bóka-
flóði fyrir jólin koma út marg
ar bækur, og eru þær, eins og
gefur að skilja, misjafnar að
gæðum, en þá kemur vandinn
að velja og hafna. Fyrsta sjó-
ferðin er ein af þeim bókum,
sem jeg vil ráðleggja fólki að
ganga ekki framhjá. Hún er
skemmtilega skrifuð og efnis-
meðferðin með ágætum. Manni
dettur helst í hug Sveinbjörn
Egilson þegar hann fer í sína
fyrstu sjóferð.
Bókin segir frá dreng sem
átti heima á vesturströnd Jót-
lands, hann var hjá móður
sinni, sem var ekkja, hafði hún
mist mann sinn í sjóinn, en
sonurinn hafði hug á að ger-
ast fyrirvinna móður sinnar og
taka upp merki föður síhs
Með þá hugsjón leggur hann
af stað með sjópokann sinn, á-
leiðis til Esbjerg og ætlar að
ráða sig á skip. En snáðinn
hefir sjálfsagt þótt lágur í lofti,
og gekk illa hjá honum að fá
skipsrúm fyrstu dagana. En að
lokum hittir hann skipstjóra,
sem er að sigla, en matsveinn
hafði strokið af skipi hans og
stóð hann uppi „kokk“-laus og
þá hugði Jören (en svo hjet
drengurinn), sjer gott til glóð-
arinnar og gaf sig á tal við
skipstjóra, og var það bæði
spaugilegt og skemmtilegt sam
tal senr þeim fór á milli, en
endirinn varð sá að Jören er
ráðin á skipið og hefst þar hans
fyrsta sjóferð, en ekki sú síð-
asta. Ö. P.
Sjúkrahúsmálin
Nýjur bœkur:
íslenskir Hninnrstúdentar
Eftir BJARNA JÓNSSON, fyrrv. bankastjóra.
í bókinni er æviágrip allra íslendinga, er stundað hafa nám við Hafn-
arháskóla frá öndverðu.
Þetta er stórmerk bók, hálfrar aldar verk, unnið af óþreytandi ná-
kvæmni 'og sívökulli samviskusemi.
Hún er óskagjöf til allra, «r unna íslenskum fx-æðum og þjóð-
legri menningu.
Bókin er 435 bls. í stóru broti. Verð: óbúndin kr. 65.00, í rexinbandi
kr. 85.00, í skinnbandi kr. 100.00.
Veislon ú höininni
Skáldsaga eftir ARNE SKOUEN í þýðingu Brynjólfs Sveinssonar.
Arne Skouen er ungur Norðmaður, er getið hefur. sjer mikla frægð á
síðustu árum. — Þessi skáldsaga hlaut 1. verðlaun á Norðurlanda-sam-
keppninni 1947.
Verð í bandi kr. 32.50, óbundin kr. 22,50.
MÖNNUM hefur að vonum orð-
ið tíðrætt um sjúkrahúsmál
höfuðborgarinnar. Skortur á
rúmi fyrir sjúklinga í sjúkra-
húsum er svo mikill, að vand-
ræði hafa hlotist af, enda marg-
oft á þetta bent í ræðu og í'iti
af lækmxm bæjarins. Sigurður
Sigurðsson berklayfirlæknir hef
ur manna mest og best á þetta
bent og hefur hann borið fram
margar ágætar tillögur til úr-
bóta, en því miður hefur lítið
ennþá orðið úr framkvæmdum.
Þó er unnið sleitulaust að því
að reyna að fá losaða efstu hæð
Landsspítalans, en þar er nú
Hjúkrunarkvennaskólinn til
húsa. og á þann veg fá aukið
sjúkrarúm í stærsta og full-
komnasta sjúkrahúsi landsins.
Þá hefur árangurslaust verið
reynt að ná samningum við
Landakotsspítala um afnot af
efstu hæð nýju spítalabygging-
arinnar. Og að síðustu er nú
unnið að undirbúningi bæjar-
sjúkrahúss Reykjavíkur. Enn-
fremur er búið að grafa fyrir
grunni Heilsuverndarstöðvar
Reykjavíkur. Allt þetta er gott
og blessað svo langt sem það
nær, en þó verður að gera bet-
ur, ef vel á að fara. — Á það
hefur verið bent að reisa við-
byggingu við sjúkrahús Hvíta-
bandsins og myndi á þann veg
vera hægt að auka sjúkrapláss
þess sjúkrahúss með tiltölulega
litlum stofnkostnaði og ennfrem
ur myndi aukning þessi verðá
hagkvæm fyrir fjárhagslega af-
komu sjúkrahússins, þar eð
rekstrarkostnaður myndi ekki
hækka verulega, þótt sjúkling-
um yrði fjölgað talsvert. —
Ætti að vera unt að bæta við
30—40 sjúkrarúmum á þennan
veg. — Stækkun á vistarhælinu
að Arnarholti hefur lengi verið
ráðgerð — enda er það mjög að-
kallandi ráðstöfun, sem ekki má
dragast lengur. — Er þar sama
máli að gegna og með Sjúkra-
hús Hvítabandsins. Stækkun er
tiltölulega auðveld og ekki
mjög kostnaðarsöm og ennfrem
ur verður allur rekstur hag-
kvæmari og ódýrari, ef vist-
plássið væri aukið úr rúmlega
40 í 70—80. — Ef þetta tvennt
væri gert á næsta vori, þá væri
að hausti komandi um 60—80
sjúkrarúmum fleira til ráðstöf-
unar og þótt segja megi, að
ekki sje það mikið, þá bætir það
að nokkru úr brýnni þörf. —
Ennfremur verður að athuga
vel, hvort ekki sje heppilegt að
koma upp hæli fyrir langlegu
'sjúklinga (króniska sjúklinga)
að Korpúlfsstöðum. — Var einu
sinni gerð tillaga um dvalar-
heimili fyrir gamalt fólk í norð-
austur álmu Korpúlfsstaðabygg
ingarinnar, en sú tillaga fjekk
því miður ekki byr. — Ef þess-
um hluta byggingarinnar yrði
breytt í hjúkrunarheimili fyrir
króniska sjúklinga, þá væri
hægt að fá þar rúm fyrir 50—
60 sjúklinga, en á sjúkrahúsum
borgarinnar eru nú álíka marg-
ir slíkir sjúklingar, sem liggja
þar árum saman, en þyrftu að
fá vistpláss í hjúkrunarheimili.
—■ Hjúkrunarheimili að Korp-
úlfsstöðum er hægt að koma
upp, að vísu með talsverðu f jár
framlagi, en þó miklu minna en
ef um sjúkrahús væri að ræða.
um aukið sjúkrarúm, þá verður
enn á ný að minna á það, að
það vantar alveg hjúkrunar-
konur til starfa og það verður
því fyrst og fremst að vinna bót
á því vandræðaástandi. Það
virðist harla kynlegt, að for-
ráðamenn heilbrigðismálanna
skuli vera svo tómlátir um
lausn í því máli, sem er að reisa
vandaðan og fullkominn skóla
fyi’ir hjúkrunarnema.
Hjer að framan hefur verið
bent á nokkrar leiðir til úr-
bóta um sjúkrapláss — og hefur
það áður verið gert af Sigurði
Sigurðssyni berklayfirlækni og
fleiri læknum. Er að vænta að
hafist verði handa um fram-
kvæmdir hið allra fyrsta —
enda þolir þetta mál enga frek-
ari bið.
En enda þótt þetta allt verði
gert og bæjarsjúkrahús verði
reist, þá verður seint hægt að
í’eisa nægilega mörg sjúkrahús,
til þess að allir fái sjúkrapláss,
sem þess þurfa. — Það verður
því að fara einnig aðra leið í
þessum málum og hún er sú
að gæta sjúklinga í heimahús-
um — senda þangað starfs-
stúlkur, hjúkrunarkonur og
lækni svo oft sem þurfa þykir
og á þann veg gera kleift, að
sjúklingur sje heima hjá sjer,
sem ella yrði að fara í sjúkra-
hús vegna vöntunar á nauðsyn-
legri hjúkrun og hjálp. —
Hjúkrunarfjelagið Líkn hefur
tvær hjúknxnarkonur í þjón-
ustu sinni, sem vitja sjúklinga
í heimahúsum og hafa þær unn-
ið ómetanlegt starf. — En bet-
ur má ef duga skal. Til þessa
starfs, heimahjúkrunar, þarf að
ráða fleiri hjúkrunarkonur og
nokkrar starfsstúlkur, sem geta
farið til sjúklinga alls staðar í
bænum — ekki síst í úthverfin,
en þar býr oft fólk, sem á við
örðugust kjör að búa og er því
mest hjálparþurfi, þegar veik-
indi ber að höndum, en hjúkr-
unarkonur Líknar hafa ekki
getað sirmt beiðnum um hjálp,
nema innan takmarkaðs svæðis
í borginni til þessa. — Að sjálf-
sögðu verður að gera ráð fyrir,
að sjúkrasamlagslæknar vitji
þessa fólks — en ef þeir hafa
ekki nægan tíma til þess verð-
ur að ráða sjerstakan lækni til
þess að annast þessa sjúklinga
— enda yrðu það ærin störf
fyrir einn lækni — að minnsta
kosti þegar frá líður.
Aukin og bætt hjúkrun og
hjálp sjúkra í heimahúsum
myndi verða til þess að læknar
gætu oft komist hjá því að
senda sjúklinga í sjúkrahús og
myndu þessar ráðstafanir því
verða til þess að greiða nokkuð
úr þessu mikla vandamáli,
sjúkrahúsvandræðunum. Þetta
fyrirkomulag — skipulögð
heimahjúkrun — hefur verið
tekið upp víða um lönd og þyk-
ir gefast ágætlega —• og er sjálf
sagt að reyna að auka það
starf, sem Hjúkrunarkvennafje
lagið Líkn hefur hjer hafið.
Gísli Sigurbjörnsson.
4.000.000.
BONN — Ráðuneyti það í V-
Þýskalandi, sem annast endur-
reisn húsa og nýsmíði, hefir frá
þvi skýrt, að í styrjöldinni hafi
um 4 milljónir íbúða ónýtst í
Þegar hjer er verið að talaV-ÞýskalandL