Morgunblaðið - 11.05.1950, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐ1Ð
Fimmtudagur 11. maí 1950.
Íieisiiii' fasistar
.blóta á iaiin46
Hjá herfoganum ai Mariboroush,
lsí a ysman
Eftir Alex Valentinc, fricttaritara Reuters í Rómaborg.
FASISMI er bannaður á Ítalíu. En oftast hefur reynst erfitt að
fcanna pólitískar skoðanir með lagaboðum og svo ætlar og að
reynast á ítalíu á þessum tímum. Því fasisminn sýður undir
yfirborðinu,. gamlir fasistar „blóta á laun“ og svo virðist jafnvel
sem þessarri ofbeldisstefnu ætli enn á ný að aukast fylgi meðal
flölsku þjóðarinnar.
C!1 blöð full af Mússolini '
•nyndum
■ Nýi fasisminn kemur einkum
fram í mikilli Mússólínidýrkun,
undir margskonar yfirskyni. —
Við skulum ganga að einhverj-
um blaðasöluskúr í Rómaborg.
Þar flæðir allt í margskonar
myndgblöðum og bæklingum.
Eraman á þeim eru teikningar
og ljósmyndir af frægum stöð-
um, listaverkum og myndir af
fögrum konum, en ef farið er
áð skyggnast inn í þau, þá blasa
við hvarvetna myndir af Mússó
líni og fasistasveitum hans.
Minnst merkisdaga
fasismans
Þarna eru myndir af Mússó-
li'rú ungum og Mússólíni göml-
um, sumstaðar er hann hlæj-
andi, annar§staðar í þungum
þönkum. Mússólíni í herbún-
in gi og Mússólíni í baðfötum.
Allt umhverfis myndirnar eru
frásagnir af Mússólínj og Ítalíu
8 dögum fasismans. Einn dag-
inn eru liðin átján ár frá valda
töku Mússólínis. Þá er þess
•M'innst, göngunni til Róma-
fcorgar lýst og þriggja dálka
fiiyndir birtast af gamla fasista
foringjanUm. Annan daginn eru
fimmtán ár frá herferðinni gegn
A.byssiniu, þá þarf að lýsa því,
skýra frá hinum volduga ítalska
li.er og gamia drauminum um
r.ýlehduveldi ítala. Og alltaf
fcirtast mynair af Mússólíni.
/ .
Eina leiðin til að ritin
seljist
Þessi rit seljast ákaflega vel.
Það eru eins og allir vilji rifja
uþp minninguna um stórveldis-
daga Ítalíu. Allir vilja minnast
ti*nna stórkostlegu hersýninga
fasista. Þau rit sem ekki birta
ruinningar af Mússólíni eiga
hinsvegar erfitt uppdráttar.
Fdda Ciano vinsæll
i'tböfundur
Nýlega var stofnað nýtt
tímarit „Insieme“ (Sam-
eining). Edda Ciano, dóttir
Mússólínis var einn af eig-
endunum. Hún skrifaði í rit-
ið „Minningar um pabba“.
Þetta varð til þess að sala á
„Insieme“ fór langt fram úr
flestum öðrum tímaritum.
Segja allt hafa verið betra á
dögum fasista
Sterkasti þátturinn í áróðri
og útbreiðslustarfsemi ítölsku
iiý-fasistanna er að segja: —
IÞetta eru nú meiri hörmunga-
tímarnir, það var nú munur í
gamla daga á valdatímum fas-
i.mans.
Nýlega tók jeg mjer ferð með
éætlunarbifreið til staðar nokk
uð fyrir utan Rómaborg. Veg-
urinn var ákaflega holóttur og
tílur yfirfærðar. Þó tók út yfir,
fcegar kom að svo stórri holu í
veginum, að vagninn tók dýf-
U1:.
Þeyar við vorum komnir yfir
þennan farartálma, andvarpaði
bifreiðarstjórinn, leit sem
snöggvast aftur til mín og sagði: i
—- Aldrei var vegurinn svona
vondur á dögum Mússólínis!
Óánægja og þjóðerniskennd
Sama sagan er á öllum járn-
brautarstöðvum. Þar varpa
menn öndinni og hvísla. — Á
dögum Mússólínis hjeldu járn-
brautarlestirnar þó rjettri á-
ætlun. Þannig gengur söngur-
inn dag. eftir dag og stöðugt
er skírskotað til óánægju og
ekki síður til þjóðerniskenndar nokkrir gestir, sem greitt hafa aðgangseyri til þess að fá að skoða dýrgripi hertogaheimilisins
ítala. !__________________________________________________________________________________________
Fjárliagsörðugleikar hafa ncytt ýmsa brcska aðalsmcnn iil að seija hluta af jörðum síauu.
' Aðrir, og þar á meðal John Albert William Spencer Churchi'I, tíundi hcrtogi af Marlborough,
hafa gripið tii þess ráðs að opna óðalssetur sín almenningl — ívrir örliíla þóknun. Hjer sjást
Minnast ekki á framfarasporin
Það er auðvitað að miklir
erfiðleikar mæta Itölum nú.
Stafar það mikið af stórkost-
legum skemmdum í síðustu
styrjöld. Ný-fasistarnir minnast
aldrei á þá hlið málsins, hver
það var sem hrinti Ítalíu út í
blóðuga styrjöld að þarflausu.
Þeir minnast heldur aldrei á
ógnanir og ofbeldi fasistalög-
reglunnar á sínum tíma. Ekki
minnast þeir heldur á það að
Mússólini ljet viðgangast „ljens
kerfi“ í sveiíum Ítalíu og að
bændurnir voru þrælar stór-
eignamannanna. Ennþá er að
vísu mikið ábótavant í þessum
mólum Ítalíu, en stjórn’ De
Gasperi stefnir m.arkvisst að
því að lc.ysa öll þjóðfjelagsmál
landsins.
Fasistakveðja á iakteinum
Ný-fasistarnir loka augunum
fyrir þessu. Og þeir halda á-
fram að breiða áróður sinn yfir
landið og halda upp á afmæli
Mússólínis, fara í sorgargöng-
ur til minningar um aftöku
hans og alltaf eru þeir reiðu-
búnir til að heilsast með gömlu
fasistakveðjunni, upprjettri
hægri hönd.
Tiiraunir með iyf
gegn berklum
ALLMÖRG ný efni eru nú í
prófun í Ameríku, m. a. gegn
berklasýklum. Má þar nefna
efnið Viomycin, sem er unnið
úr sveppagróðri líkt og Penisil-
lin, og þykir lofa góðu gegn
berklum og mörgum öðrum
sýklum. Þá er efnið Terramyc-
in, sem hefir verið unnið úr
jarðsveppum og hefir ýmsa
góða kosti.
í Þýskalandi hefir verið próf-
að með góðum árangri nýtt efni
gegn berklum, sem er nefnt
þar í landi TB-1, en er nú einn-
ig unnið í Ameríku sem Tibi-
one og Myvizone. Þá er enn eitt
efnið í baráttunni gegn berkl-
um, sem nefnt er Pas, og er
notað með öðru all-þekktu efni,
sem heitir Streptomycin.
(Ur amerísku fræðiriti).
SAN FRANSISKÓ. —Komm-
únistar hafa sett ný hjúskapar-
lög í Kína, þar sem fjölkvæni
og mansal er stranglega bannað.
í Kína hefur þetta hvorttveggja
verið umborið í þúsundir ára.
Alþjóða vörusý
ingin
10.000 fyririæki faka þálf í fiemtí.
Eftir Doon Campbell, frjettaritara Reuters í París.
14. MAÍ n. k. verður opnuð í París hin árlega alþjóða vörusýn-
ing Parísarborgar. Sýningin verður nú stærri og fjölbreyttari eu
r.okkru sinni fyrr. 10 þúsund fyrirtæki taka þátt í henni en 2 þús.
fyrirtæki urðu frá að hverfa vegna rúmleysis.
Þrýstiloftsknúðir bílar
NEW YORK. — Nýlega var
lokið smíði á sýnishorni af
þungri tegund vörubifreiða í
Bandaríjunum. Bílarnir ganga
fyrir Þrýstiloftshrcyfli og eru
10 tonn á þyngd, en hreyfillinn
er sagður 175 hestafla.
Margfalt ljettari en venjulegar
vjelar
Hreyfillinn er mikið ljettari
en venjulegar vjelar í vörubif-
reiðar. Hann vegur aðeins 90
kg„ en vjelar í vörubifreiðar
af þessari stærð vega venjulega
1200 kg. Þrýstiloftið er notað til
að reka áfram túrbínu og er
talið ■ að eldsneytiseyðslan sje
lík og í venjulegum vörubifreið
um. »
Ýmsir kostir
þrýstiloftshreyfils
Helstu kostir.
hreyfils aðrir eru m. a. að háv-
aðinn er ekki eins mikill og af
venjulegri vjel, óþarfi er að
hafa gírskiptingu, því að ef
auka þarf orkuna er ekkert
annað en auka bensíngjöfina.
Þá má og nefna að þrýstilofts-
hreyfillinn getur brent ýmsu
öðru eldsneyti en bensíni.
Tilraunir með
þrýstiloftsskip
Það eru Boeing flugvjela-
verksmiðjurnar, sem standa
fyrir þessum tilraunum. Starfs
menn þeirra segja að nú sje og
í undirbúningi að gera tilraun-
ir til að reka skip áfram með
þrýstilofti.
þrýstilofts- .
EF WFTVIl GKTl'R I‘ iÐ EKKI
ÞÁ IIVER ?
Alþjóðasýning
Fyrirtæki þessi eru í 10
löndum, Austurríki, Belgíu,
Tjekkóslóvakíu, Ítalíu, Ind-
landi, Hollandi, Pakistan, Sviss-
landi Tyrklandi og Júgóslavíu.
Auk þess sýnir þarna fjöldi
franskra fyrirtækja, og öll
landsvæði í franska nýlendu-
veldinu hafa sýningarsvæði út
af fyrir sig. Þýskaland sýnir
nú í fyrsta skipti frá stríðs-
ilokum.
Sýningarsvæðið er í suður-
hluta Parísarborgar, og tekur
yfir stóran skemmtigarð, en þar
hafa verið reistir bráðabirgða
sýningarskálar. Verður F-'ning-
unni skipt niður í 85 deildir
eftir vörutegundum.
Góð tækifæri til að vinna
markaði
Vörusýningar .Parísarborgnr
eru löngu alþekktar um alla
Evrópu og víðar. Þær eru skipu
lagðar af verslunarnefnd borg-
arstjórnarinnar. Þó ekki verði
beinn hagnaður af þeim þá
borga þær sig þó í því að auka
ferðamannastrauminn til París
og stuðla einnig að því að gera
borgina að miðstöð verslunar
og viðskipta í Evrópu.
Á sýningunni gefst iðnfyrir-
tækjum gott tækifæri til að
koma vörum sínum á framfæri.
Hefir hún oft orðið til að koma
á traustum viðskiptasam-
samböndum, sem hefir orðið
báðum til góðs, seljendum og
kaupendum.
Vjelar og vín
Á sýningunni í ár mun eins
og oft endranær mest bera á
sýningum á vjelum. Þar eru á
boðstólum margskonar vjelar
allt frá smáum armbandsúrum
upp í margra tonna dráttar-
vjelar og skurðgröfur.
Frönsku fyrirtækin sýna auð-
vitað þjóðarvarning Frakka, á-
vaxtavínin. 336 vínframleiðend
ur hafa fengið sýningarhólf
og gestum verður gefið að
smakka á sýnishornum. Svo
undarlega vill til að skammt
frá þessum hluta sýningarinn- ‘
ar er lögreglustöð. Lö y'eglu-
mennirnir verða samt vonandi
góðgjarnir dagana sem sýning-
in stendur yfir og stinga gest-
unum ekki í kjallarann, þó of-
urlítið sjáist á þeim.
Vaxandi aðsókn ~ 4
Sýningarnefndin vonar að
2i/2 millión gesta komi á sýn-
ingura ? á'-. cn það er nokkrn
meira en í fvrra. 29. maí lýkup
svniníunni með miklum veislu-
höldum.
Vöruf'nínear ParísárhorgaP
hófust 199s ncf vorji bær í fyrstu
aðeins leikfangasýr.ingar. Að-
SÓkn va- "''fiirlov og næstu áP
var einnig farið að hafa þar á
boðstólvm heimilisáhöld oe húg
•gögn. Fnú bættust við fleirl
vörutegi’ndir,- vielar oe margs-
konar tm’ri. ritvjelar. útvarps-
tæki. márgskonar málmvörup
o. s. frv. '
1925 " ekk°rt húsnæði til
nó^u stórt svr> að fa-ið var al
hafa útisvrjlngar? 'P30 svndU
7500 fvrirfrpVj svndu
RSOO f v T'l :'l-r,|. i ^vrti n fiellU
niður á strí^sárnnum on hófust
á ri" I stríðslok roeð meirl
mv.ndarbrag en nokkru sinnl
fyrr.