Morgunblaðið - 24.12.1950, Blaðsíða 9
Sunnudagur 24. des. 1950.
MORGUMSLAÐIÐ
9
Frásögn Jóhanns Tryggvasonar
til að flýta sjer, svona eins og
gníglar geta flýtt sjer.
Á jeg að sýna þeir dýrin,
sem jeg er búin að kaupa handa
systkinum mínum. Þau eru
hjerna öll inni í herberginu?
Og Þórunn rauk út og kom
aftur að vörmu spori til mín
með allskonar dýr í fanginu.
En tilkomumestir voru tveir
liestar, laglega gerðir, gráir, úr
tuskum. Enda var það sýni-
legt ,að hún hafði mest dálæti
á þeim. Öllum þessum dýrum.
raðaði hún upp á gólfið fyrir
framan mig og sagði mjer
hvað hver systkinanna ætti að
fá, þegar hún kæmi heim til
London.
ÞEIR VITA I.ÍTIÐ UM
ÍSLAND
—- Gengur þú í barnaskóla í
London.
— Nei, jeg fer ekki í svoleiðis
skóla þar. Pabbi kennir mjer.
Hann kennir mjer allt um ís-
land og á íslensku. Við getum
ekkí mikið lært í enskum skól-
um um ísland. Telpa ein, leik-
systir mín, sagði mjer, að í sín-
uim skóla hefði hún ekki lært
annað um ísland, en að þar
%-ærj. Eskimóar og ís. Það væri
ekki gott, ef maður fengi ekki
annað að vita um sitt eigið
land en þetta.
Jeg er núna að lesa reiknings
hefti Elíasar Bjamasonar. Jeg
á margar lestrarbækur, „Gagn
og gaman“, „Litlu gulu hæn-
Uina“ átti jeg einu sinni. En
íiú er Sólveig systir mín byrj-
uð á henni. Hún er líka byrjuð
að reikna.
Jeg læri dýrafræði, landa-
fræði, grasafræði og íslands-
sögu. En mjer þykir ekki mik-
ið gaman að sögu. Jeg kæri mig
ekki mikið um þessa görrúu
karla, nema Kára. Hann var
alltaf svo fljótur og sniðugur.
Jeg hef meir'a gaman að lésa
tim kúreka og Indíána, um
handjám og byssur og svoleið-
is. Jeg er búin að fá mjer nýtt
belti fyrir byssuna mína og
nýja byssu.
, Og svo sýnis hún mjer stæl-
ingu af kúrekabyssu, sem
húri hefur eignast.
Al> LÆRA LANDAFRÆÐI
— Hve lengi æfir þú þig í
einu.
— Jeg æfi mig 4—5 tíma á
ciag undir konserta, en annars
æfi jeg í 3 tíma.
Daginn áður en jeg hjelt kon
sertinn ,á Selfossi um daginn,
sefði jeg mig ekki einn dag. Þá
fann jeg það strax, að jeg má
ekki sleppa degi úr. Hendurnar
verða alltaf að vera í góðu lagi.
— Hlakkar þú ekki til, þeg-
®r þú verður orðinn svo stór,
sð þú getir haldið konserta í
útlöndum?
Jeg skal segja þjer nefnilega
að þegar maður getur farið að
ferðast milli landa, verður þægi
legt að læra landafræði. Jeg hef
t. d. sjeð mikið af íslandi og
lært mikið þegar við höfum
verið í flugvjel. Það var afskap-
lega gaman.
Hjerna um daginn flugum
við til dæmis beint yfir Þjórsá
og þá sá jeg hvernig Þjórsá
gerði sjóinn alveg mórauðan á
stóru svæði. Svona getur maður
sjeð löndin, ef maður getur
fengið að ferðast.
ALDREI SPENT
Nú þagnar Þórunn litla
skyndilega og horfir á mig og
segir:
— Ertu annars ritstjóri eða
ertu kannski svona ofur litill
blaðamaður? Þú ætlar þó ekki
að fara að skrifa allt þetta sem
jeg hef verið að segja þjer. Þú
getur tekið eitthvað af því. En
jeg vil ekki hafa það allt í blað
inu. Ef mjer hefði dottið það
í hug, þá mundi jeg alls ekki
hafa sagt þjer þetta allt sam-
an.
— En heldurðu að þú verðir
ekki spennt, þegar þú ferð að
halda konserta út um lönd-
in.
— Nei, jeg er aldrei spennt.
Jeg þarf bara að passa, að mjer
verði ekki kalt, eins og í Hafnar
firði í gær. Þá æfði jeg mig í
kortér á borði í þríundum og
varð heitt. Og þá varð allt í
lagi, eins og jeg sagði þjer.
Þegar við komum heim til
London, þá ætlar pabbi að
teikna fyrir okkur ísland á
gólfteppið með allskonar lit-
um. Og svo ætlum við að leggja
vegi og svo ætlum við að fafa
með bíla eftir vegunum á milli
allra staða á gölftéppinu. —
Þannig ætlar hann að kenna
okkur landafræðina. Svona er
hann góður. Hann hefur alltaf
hugmyndir og finnur upp á
því, hvað við eigum að gera,
sem er skemmtilegt.
ER MED ÞRJÚ LÖG
— Einhver hefur sagt mjer
að þú ættir það til, að semja
lög?
— Já, jeg hef gert lítil lÖg.
Þegar mjer dettur eitthvað í
hug, þá geri jeg það strax. Jeg
er með 3 lög núna. En jeg er
ekki ánægð með tvö þeirra. —
Eitt finnst mjer vera, eins og
maður segir, „okei“. Jeg klára
hin kannske aldrei. Minnsta
kosti er jeg hætt við þau í bili.
En lagið sem mjer líkar við,
er Craxton að hugsa um að
reyna að fá gefið út. En það
er því miður of erfitt fyrir byrj
endur. Ekki nógu auðvelt að
spila það.
★
Nú ætlaði Þórunn S. Jóhanns
dóttir aftur að leiðá mig út
í hugleiðingar um hljómlist. —
Svo jeg hugsaði með sjálfum
mjer, að ef hún á að muna eftir
mjer fram yfir aldamót, þá er
vissara fyrir mig að hafa mig
á brott, svo hún komist ekki að
því, hve erfitt er að koma mjer
í skilning um þau fræði. Enda
höfðum við rabbað saman góða
stund.
Jeg þakkaði henni kærlega
fyrir allar upplýsingarnar og
alla skemmtunina og kvaddi.
Með innilegri ósk i hug mjer
um það, að herini • yrði alltaf
nógu heitt til þess að hún gæti
spilað allt sem henni sýndist og
allt, sem henni dytti í hug.
Jeg er alveg sannfærðuf um,
að allir lesendur Morgunblaðs-
ins undantekningarlaust taka
undir þessa ósk mína.
★
Ðaginn eftir hitti - jeg föður
Þórunnar, Jóhann Tryggvason
söngkennara, og -leitaöi hjá hon
um fyllri upplýsinga um
bernsku Þórunnar og þroska-
feril á tónlistarbrautinni.
Hann skýrði mjer m. a. svo
frá.
HUN BYRJAÐI SNEMMA
Er Þórunn var barn í vöggu
og grjet eins og kornbörnum
er títt, þá tók jeg eftir því, að
óbrigðult ráð íil þess að fá hana
til að hætta grátinum var, að
fara með hana að píanóinu, og
leika fyrir hana lag.
Þegar hún var tveggja ára,
gat hún með einum fingri spil-
að einföld lög. Hún hafði mik-
ið gaman af því, og var öll-
um stundum á þeim aldri við
píanóið, á heimili okkar.
Þegar hún var þriggja ára
tók jeg eftir því, að hún spil-
aði einfaldar æfingar tvíradd-
að.
Einhvern tíma, þegar hún var
á 4. árinu, kom Arni Kristjár.s-
sin heim til okkar. Þá kunni
Þórunn ekki nema hvítu nót-
urnar á hljómborðinu. Árni
prófaði það, að þegar Þórunn
var úti í horni, og sá ekki á
hvaða nótu hann studdi, þá gat
hún alltaf sagt nafnið á þeirri
nótu, sem hann ljet hljóma, þ.
e. a. s. þegar hann sló á svörtu
nóturnar, þá sagði Þórunn: —
Jeg kann ekki nafnið á þessari
nótu. — Hún hefir sem sje
,,absoluta“ heyrn, sem kallað er.
Þriggja áfa spilaði hún á
barnaskemmtun í Iðnó, Ijettar
æfingar, og tvö lög útsett fyrir
hana.
Jeg -byrjaði ekki að kenna
henni að lesa nótur, fyrr en
hún var fjögurra ára gömul. Þá
hafði hún það oft fyrir sið, að
vera inni í stofunni hjá mjer,
þegar jeg var að kenna ung-
lingum, Hún settist þá við end-
ann á píanóinu og horfði á nem-
andann og hljómborðið. Jeg
fann þá, að hún lærði æfing-
araar, 'enda þótt hún gæti ekki
spilað þær vegna þess, hve hönd
in var smá.
GESTUR I KENNSLU
Mjer er minnisstæður atburð
ur frá því ári, er 13 ára gamall
drengur var í tíma hjá mjer.
Harm var að spila ekki sjer-
staklega erfiða æfingu, er hann
rjeði þó ekki við.
Þórunn var fram í eldhúsi
hiá mömmu sinni. En þegar
drengurinn byrjaði að spila, tók
hún sjer sömu stöðu og hún var
vön við /píanóið. Drengurinn
heldur áfram með æfinguna, en
kvartar vfir því, að honum þyki
hún erfið-
Eftir að kennslustundinni var
lokið, spyr hann Þórunni, hvort
hún vilji spila æfinguna, fyrir
sig. Þórunn skreið strax upp í
stólinn ■ hans, og spilaði þessa
æfingu feilnótulaust. Þá fiell
aumingja drengnum allur ketill
í elda, vegna þess hve hún var
ung, en honum fannst ástæða
til að gera meiri kröfur til sín,
en hennar.
SEX MÁNAÐA HVÍLD
Eftir þetta var Þórunn um
tmia i Tónlistarskólanum, hjá
Árna Kristjánssyni. Þá var hún
farin að spila sónötur eftir Beet
hpven m. a.
Sumarið, þegar hún var fimm
ára, fórum við til foreldra
minna norður í Svarfaðar-
dal. Er hún kom auga á orgelið
í stofunni þar ætlaði hún
strax að byrja að spila á það.
En fætur hennar voru svo ' tutt-
ir, að hún gat ekki stigið or-;
gelið. Þetta voru mikil von-
brigði fyrir hana. Varð til þess,
að hún srierti ekki á píanóinrv
heldur, eftir að hún kom heim.
Þannig leið tíminn í sex mán-
uði.
Mjer var legið á hálsi iyrir
það, að jeg skyldi ekki skifta
mjer. neitt af þessu, eða orfa ■
hana til þess að byrja að nýju.
Nánustu vinir mínir töldu, að
jeg væri hjer að géra mig sek-
an um alvarlega skyssu gagn-
Vart barninu. En jég ætlaði
ekki að gera mig sekan um
það, að pína hana til þess, el
hún vildi það ekki sjálf, þó
mjer að sjálfsögðu hefði þótt
það sárt, ef hún hefði lagt mú- ’
síkina a hilluna fimm ára gömul
fyrir fullt og allt. Svo er það
eirin dag, er hún var að leika
sjer með jafnöldrum sínum fyr
ir utan húsið okkar, að hún
kemur allt í einu inn, með afar
miklu fjöri, hendir kápunni Þá
sier. en þær aðfarir voru henni
óeðlilegar, því hún er vön
að fara snyrtilega með föt sín,
snýr sjer að mömmu sinni og
segir: „Jæja, mamma, nú ætla
jeg að byrja að spila“. Síðan
rýkur hún beint að píanóir.u og
fer að æfa sig.
Þá kom það í ljós, að þessa
6 mánuði, sem hún hafði ekki
snert á hljóðfærinu, hafði hún
engu gleymt af því, sem hún
kunni áður.
ERFITT MEÐ LAND-
VISTARLEYFI
Seint á árinu 1945, fer jeg
svo til London til þess að læra
hljómsveitarstjórn. Á meðan
var Þórunn í tíma hjá Róbert
Abraham. Henni gekk vel, enda
þótt enginn væri til að leiðbeina
henni heima við æfingar. Hun
mættí stundvíslega í hverri ein
ustu kennslustund.
Þegar til London kom, fór
jeg strax að reyna að fá leyfi
til þess að 'koma með alla f jöl-
skyldu mína til Englands. Það
gekk mjög stirt og þunglega. —-
Þetta var rjett eftir stríoslokin
og matarskortur var míkill í
Englandi.
I nokkra mánuði var jeg áð
reyna að fá leyfið. En allt sat
fast.
Jeg fór þá að minnast á hæfi-
leika dóttur minnar við skóla-
. stjórann í Royal Academy of
Music, en í Home Office, þar
sem jeg hafði leitað eftir leyf-
in, sögðu þeir 'mjer, að ef stjórn
hljómlistarskólans gæfi mjer
ekki skrifléga yfirlýsingu um,
að dóttir mín fengi inngöngu i
skölann, þá mundi það ekki
koma til mála, að fjölskyldu
minni yrði leyfð landvist.
Jeg fer þá til skólastjóra og
ber upp erindi við hann. Hann
telur það hreina óhæfu að fara
með 6 ára gamalt barn i þenn-
an skóla, og vildi með engu
móti Ijá máls á því að gefa mjer
neina skriflegp yfirlýsingu um
það, að hún gæti fengið inn-
göngu. Hann nær^i því að segja
hló-að mjer, er jeg fór fram
á þetta við hann og var mjer
nær að halda að hann hje'ldi
að jeg væri ekki með öllum
mjalla.
PLATAN SEM
RJEÐI ÚRSLITUM:
En til þess að gefa mjer ein-
hverja úrlausn, þá spyr hann
mig að því, hvort jeg geti ekki
komið með hljómplötu, sem
þessi 6 ára dóttir mín heíði
spilað á,
Framhald á bls. 14»
Þórann og systkini hennar: Tryggvi, Stefán og Sólveig.