Morgunblaðið - 04.01.1951, Side 8

3
MORGUNBLAÐIÐ
Finuudagur 4. janúar 1951
Ráðsie!na breska
samveldisins
LONDON, 3. jan.: — Bresku
konungshjónin voru í dag við-
stödd guðsþjónustu, sem efnt
var til í Westminster Abbey í
tilefni samvelclisráðstefnunnar,
sem nú er að hefjast í London.
Á morgun hafa kontmgshjón
in boð inni fyrir fulltrúa ráð-
stefnunnar. Þeir eru nú flestir
komnir til London, en ennþá
er ekki vitað, hvort forsætisráð
herra Pakistan kemur. í dag
var tilkynnt, að hann mundi að
minnsta kosti ekki leggja upp
í dag. — Reuter.
- Londbúnaðarsýning
— Söluskaitur
Pramh. af bls. 2.
í tje þjónustu, sem söluskaít
ber að greiða af, ábyrgist skil-
^ vísa greiðslu skattsins ti'. inn-
1 heimtumanna ríkissjóðs. Hafi
f einhver eigi greitt skattinn inn-
; an mánaðar frá gjalddaga, skal
• hann greiða 1% í dráttarvexti
! fyrir hvern fcyrjaðan mánuð
’ frá gjalddaga. Þá má og inn-
' heimtumaður láta lögregluna
■ stöðva atvinnurekstur hans, þar
til full skil eru gerð, með því
m. a. að setja verkstofur, út-
í sölur, tæki og vörur undir inn-
| sigli.
Áfrýjun skattákvörðunar eða
‘ deila um skattskyldu frestar
\ ekki eindaga skattsins nje nein-
um þeim viðurlögum, sem lögð
1 eru við vangreiðslu hans, en ef
skattur er lækkaður eftir úr-
skurði eða dómi, skal þegar
endurgreiða það, sem lælckun-
inni nemur“.
AÐAL BREYTINGARNAR
Samkvæmt þessu eru aðali
breytingarnar i því fólgnar, að
gjalddagar eru nú 4 á ári í stað
3 áður, að skila ber skattinum
til innheimtumanna ríkissjóðs
um leið og talið er fram, þ. e.
innan 15 daga framtalsfrests-
ins, og að stöðva má með lög-
regluvaldi atvinnurekstur
þeirra, er eigi hafa skilað skatt
inum innan mánaðar frá lokun
framtalsfrests.
Eins og að framan greinir
hafa þeir, sem söluskatti ber
að skila, heimild til að leggja
skattinn á vöru sína og þjón-
ustu. Innheimta þeir þannig
hjá öðrum þann söluskatt, er
þeiip ber að skila. Þar sem
• svo er ástatt, verður að leggja
mikla áherslu á það, að skatt-
1 inum sje skilað á rjettum gjald-
dögum, en viðkomandi noti
hann ekki sem rekstrar eða
eyðslufje fyrir sjálfan sig. Mun
því heimildinni til stöðvunar
atvinnureksturs yfirleitt verða
beitt framvegis í öllum van-
skilatilfellum. Af sömu ástæð-
um þykir sjálfsagt, að ef deila
rís um skattskyldu eða ákvörð-
un söluskatts, skuli greiðsla
fara frám állt að einu ög fjéð
•geymt í ríkissjóði, þar . til að
fullu er skorið úr deilunni,
KEMUR TIL FRAM-
t KVÆMÐA 15. JAN.
<■ Sjerstök athyglí skal vakin á
því, að skv. 6. gr. laga nr. 112
•frá 1950 gih’- ’-m nýju ákvæði
■laganna um n þ-->n sölu-
•• skatt, sem gj. kræi r verður
tf í '’••' "ku þeirra. Sölu-
.skpv , , 5a«ta ársfjórðung
,• 19r nig ð -felja i.im
I og ' ir UF' áu.'n' k.,
! og r ekki skilað sölu
■ ska;., . aráfiórðurígs' fyrir
( 15. febr. •• k., min 'okunar-
’ heimildim . rða 1 itt.
Framh. af bls. 5 .i
dreifarar eru nú þegar til í
landinu og í notkun. Á flestum
áburðardreifurum fyrir tilbú-
inn áburð er dreifaraútbúnað-
urinn sjálfur úr járni, en það
vill oft ryðga. Jeg sá hjer á-
j burðadreifara, þar sem dreifara
útbúnaðurinn var aðeins trje,
seglstrigi og burstar. í stuttu
imáii verkar þetta þannig að
1 botn áburðarkassans er hreyf-
• anlegur sívalningur þakinn
; seglstriga, sem svo hjólin snúa
og loðir þá dálítið af áburði við
segljð, sem svo burstar dreifa
út á jörðina. Áburðurinn dreif-
ist jafnt yfir jarðveginn og má
auka og minnka áburðarmagn-
ið eftir vild. Ef til vill er þessi
gerð til í landinu, en ef það er
ekki, ætti að athuga þessa teg-
und nánar. Þarna voru' til
mykjudreifarar, þ. e. dreifari,
sem dreifir úr mykjuhlössum.
Honum er bara ekið á hlössin
og hann „gleypir“ þau og dreif-
. ir úr þeim.
j Ferguson sýnir þarna m.a.
tæki til þess að grafa smáholur
t.d. fyrir girðingarstaura. Það
er fest við dráttarvjelina og
, knúið af -aflvjel hennar. Það
greíur 3 feta djúpa holu á hálfri
mínútu. Þvermálið getur verið
9 eða 12 þumlungar.
, I 1
FLUTNINGATÆKI
Af flutningatækjum voru
það einkum tvær gerðir vagna,
sem vöktu athygli mína. Annað
var vagngrind á 4 hjólum, fyr-
ir jeppa eða dráttarvjel. Það
eru engar fjaðrir og dekka
stærðin er 600x16. Burðarmagn
er 3 smálestir. Vagngrindin
kostar aðeins 84 pund eða lítið
meira en 4 hjólbarðar af sömu
stærð kosta nú á íslandi. Hitt
var sömuleiðis tehgivagn, á
tveimur hjólum, dekkastærð
750x16 og burðarmagn um 3
smálestir. Hann hefir pall úr
< trje, að stærð 10x6 fet, sem hef-
ir 6 þuml. háa trjegrind. Vagn-
inn hefir „vökvasturtur“ og
hægt er að „sturta“ af honum
á þrjá vegu, til hvorrar hliðar
sem er og aftur af honum. —
Svona vagn ætti hvert hreppa-
búnaðarfjelag að eiga og lána
fjelagsmönnum. Vagninn er
hræódýr, kostar aðeins 157
pund fob. Þar af eru dekkinn
um helmingur, ef miðað er við
söluverð heima.
VEGAGERÐARVJEL
Það verkfæri, sem ef til vill
gæti haft raunhæfasta þýðingu
fyrir okkur, ljet ekki mikið yf-
ir sjer. Það var lítill vagn, með
moldar- eðá malarskúffu. Drátt
arvjel dregur hann yfir lausa
möl eða mold og tekur skúffan
þá upp í sig um það bil 20 ten-
ingsfet. Svo er hægt að aka
þessu hvert sem er og „stUrta“
öllu af í einu eða láta það fara
smátt og smátt og dreifir þá
skúffan innihaldinu þannig að
eftir verður lag t.d. af möl, ca.
4 þuml. á þykkt. Þetta verk-
færi gæti hjálpað mikið til við
minniháttar sýsluvegi og
hreppavegi. Einn maður með
dráttarvjel getur þannig möl-
borið veg, ef aðstæður eru góð-
ar, þ.e.a.s. mölin ekki langt íf
burtu og laus. Þetta tæki ætti að
reyna þegar á næsta vori, og ef
það reynist eins og sagt er, gæti
það hjálpað til þess að koma ak
færum vegum heim að hverjum
byggðum bæ á okkar strjál-
byggða landi. Verðið er vel við-
ráðanlegt, um 110 pund.
„SNYRTITÆKI“
Jeg ætla svo að ljúka þessu
greinarkorni með því að minn-
ast á tvö „snyrtitæki“ fyrir
skepnur. Annað er rafknúinn
bursti fyrir hesta og nautgripi.
Þetta er ef til vill ekki bráð-
nauðsynlegt tæki vegna þess,
að búin eru hjer því miður enn
svo lítil, að einn maður annar
því í flestum tilfellum að
bursta og kemba skepnunum.
Hitt eru sauðaklippur, knúnar
af rafhreyfli eða öðrum hréyfl-
um, t.d. í sambandi við jeppa
eða dráttarvjel o. s. frv. og jafn
vel til handknúar. Handknúnar
klippur kosta um 11 pund. Raf-
magnshreyfill kostar um 22
pund o. s. frv. — Fyrirtækið
Lister-Blackstone hefir svona
klippur og ættu umboðsmenn
þeii-ra á íslandi að geta gefið
frekari upplýsingar. Ef þessar
klippur reynast eins og sagt er,
gætu þær flýtt og auðveldað
-úninginn, sem oft útheimtir
vökur og mikið erfiði á fjár-
nörgum, en mannfáum heimil-
m
Þetta er aðeins sundurlaust
-abb um örfáa sýningarmuni.
\ svona sýningar þyrfti að
senda sjerstaka sendinefnd,
•kipaða framsæknum bændum
og dugandi verslunarmönnum,
sem svo segðu frá er heim kæmi
og hagnýttu sjer þá reynslu og
þekkingu, sem þeir öfluðu sjer.
Það myndi hafa meira að segja
heldur en að senda sjerfræð-
inga, sem aðeins töluðu og skrif
uðu og skrifuðu og töluðu, en
svo ekki meir. Okkur vantar
margt heima, en við höfum þó
eitt; sem flestar aðrar þjóðir
vantar. Við eigum lítt numið
land, með ótakmörkuðum mögu
leikum fyrir unga, dugandi,
framsækna menn. — En landið
okkar er erfitt. Við skulum láta
„stritandi vjelar“ ljetta okkur
erfiðið, svo starfsmennirnir,
þjóðin sjálf, geti lifað og liðið
betur.
iksýning í Fjefags-
r
\
■ r Uff ■ r
Frá frjettaritara vorum í Kjós
ÞANN 30. des. s.l. kom leik-
flokkur frá UMF „Hvöt“ í
Grímsnesi, í Fjelagsgai’ð í
Kjós, og sýndi þar gamanleik
í 3 i*óttum, „Orustan á Háloga
landi“, fyrir troðfullu húsi á-
horfenda, og mjög góðar undir-
tektir. Enda tókst sumum leik-
endum hið besta með hlutverk
sín. Ef tekið er tillit til þeirra
aðstæðna, og erfiðleika um æf-
ingar, sem slíkt fólk hefir við
að búa í fámennum sveitum og
oft erfitt um samgöngur. Ein-
stök hlutverk skal því ekki
lagður dómur á. En jeg held að
segja megi, að leikurinn hafi
tekist með ágætum, að minnsta
kosti virtust áhorfendur
skemmta sjer hið besta. Enda
er leikur þessi vel til fallinn,
að vekja hlátur og gleði. Um
höfund leiks þessa veit jeg ekki
með fullri vissu. En heyrst hef-
ir, að hann sje hinn góðkunni
leikari Haraldur Á. Sigurðsson,
o. fl.
Leikendur voru alls 10, og
voru þessir:
Ásmundur Eiríksson, Böðvar
Guðmundsson. Hjörtur Jónsson,
Inga Bjarnadóttir, Jóna Siffurð
ardóttir. Helga Benediktsdótt-
ir, Guðrún Krist.iánsdóttir, Jón
Ögmundsson, Magnús Ottesen,
Bjarni Bjamason.
Eins og fyrr segir, var leikn
um tekið áéætlega og voru leik
endur kallaðir fram og hylltir
með dynjandi lófataki. — Var
svo stiginn dans á eftir.
31. des., 1950.
St. G.
Varð logreglumanni
aitoa
LISABON, 3. jan. — 45 ára
gamall maður skaut í dág tíl
bana einn af þrem lögreglu-
mönnum, er komu í þeim til—
gangi að fara með hann til
læknisrannsóknar. Varði hann
þeim inngöngu í hús sitt í tvær
klukkustundir með skothríð út
um glugga á fyrstu hæð. Lög-
reglunni tókst þó að kasta tára-
gassprengju inn í íbúð hans og
sótti síðan að honum með ofur.-
efli liðs. — Reuter.
- Formamtsæfi
Frh. af bls. 6
hvort ekki sje misráðið, út frá
fjárhagslegu sjónai'miði, að
hver, sem vill, geti fengið skíp
og menn til umráða, án tiHifs
til eðlilegra hæfileika til starf-
ans. Að minnsta skosti var það
tvímælalaust sóun á dýrmætu
vinnuafli, þegar mönnum, sem
aldrei fengu bein úr sjó yár
haldið til handfæraveiða, árum
og áratugum séiman. En það ér
önnur saga.
Eigi skal gerð tilraun til þess
að rekja efni „Formannsævi“
hjer. Nóg er að segja. það, að
hjer er á ferðinni bók, sem
margt gott hefur til brunns að
bera. Það andar seltu úthafsins
úr opnum bókarinnar. Hún er
holl til lestrar, ekki síst þeim
hluta yngri kynslóðarinnar, sem
á einn eða annan hátt er sjón-
um tengdur.
.Reykjavík 21. dés. 1950
Árni Friðriksson.
— Yopnahljesnefnd
Frh. af bls. 1
gaf það svar, að þar sem hún
hefði ekki fulltrúarjettindi hjá
S.Þ., væri engin ástæða til að
láta hershöfðingjann dvelja á-
fram í Bandaríkjunum. —
Skömmu síðar fjekk nefndin
„orðsendingu“ frá Peking, sem
raunar hafði þá þegar verið les
in upp í útvarpið þar, þar sem
allar tilraunir hennar til að(
koma á vopnahljei voru Kall-
aðar bandarískur áróður og
klækir.
VERÐUR ENN REYNT?
Þar sem svona stóð á, gat
nefndin ekki, þrátt fyrir góðan
vilja, haldið áfram tilraunum
sínum til að koma á viðunandi
vopnahljei í Koreu, sagði Sir
Benegal Rau. En enda þótt starf
hennar mistækist, voru tilraun
imar þess virði, að þær væru
gerðar, og ekki er loku fyrir
það skotið, að reynt verði á
nýjan leik.
Frakkar fá flugvjelaskíp
WASHINGTON: Bandaríska
flotamálaráðuneytið tilkynnir,
að það muni í vor afhenda Frökk
um 11,000 tonna flugvjelaskip.

Helmingi wthreiddara en nokkurt
annað islenskt blað — og því
besta auslvsingablaðið

Markús
£
Eftir Ed Dodd
.|ii|HIMU|MII|l||||||||llllliiri|IIIIUIIIIIIUIIUIUII*llinilllHlllllllt
BACK HEP.E I!
CLEAN UP, MISTER
MINO.... A.'ODEI
1) —- ^ ætJ að gángá hjer 2) Ókunni máðúririn rakar
,inn í rjóðrið, ef þjer stendur á sj^ í ró og næði.
sama. i
3) — Ahdi, þett,a ér sá und- neitt fallegri, þó að hann raki
LTle .asti niaður, sem jeg hef sig.
iiitt g skil ekki að hann verði i 4) — Jeg er rjett að koma,
I Markús.