Morgunblaðið - 11.05.1951, Blaðsíða 6
6
MORCUNBLAÐIÐ
Föstudagur 11. fcáí 1951.
eRJEF SEIMD IWORGL'NBLADINU GARÐYRKJUSVNING
HJER 3 BÆ A® HAUSTI
Austurvegirnir
og óíærðin
TUTTUGU sinnum í hið minnsta
í 20 ár, hefi jeg vakið athygli á
því í dagblöðum (Mbl. og Visi),
hversu brýn nauðsyn væri að gera
færan veg í ófærð á Hellisheiði
Og jafnframt bent á sjerstaklega
hentugt vegarstæði, samhliða öll-
um verstu ófærðarköflunum. Þeir
eru nú þar sem vegurinn liggur
undir sköflum, í slakkanum á há-
fjailinu og í skorunum neðan við
og sjerstaklega ofanvið Hveradal-
inn. — Ennþá skortir þó bæði viija
dáð og dugnað til þessai'a auð-
sæju endurbóta.
Vegarstæðið. Enn skal jeg end-
lirtaka það, að vetrarvegur þarf
að vera fyrir ofan snjóskaflana,
en ekki undir þeim. Og í því skyni
ofan eftir brúnunum, en að grafa' ótalinn:
göng og verða að róta snjónum þessum
upp í brattar brekkur á báðar
hliðar.
LOG OG NEFNDARALIT
Fyrir forgöngu Eiríks frá Hæli
o. fl. alþingismanna 1944, var
skipuð nefnd til að rannsaka vegar
stæði austur um fjall, með sjer-
stöku áiiti um færustu leið í mestu
snjóalögum. Álit hennar og dómur
(1945) varð sá, er síðar varð að
lögum, að í stað skemstu leiðar á
Heiðinni (er nefndin skyldi at-
huga), skal leggja nýjan veg i
þverkrók niður í Ölfus, nokkurra
km. viðbót um Þrengsli svoköllvð.
Hætt er þó við að þar þrengdi
óþægilega að færð og mokstri í
miklum snjó og stórbyljum, og þar
við bætist langur ófærðarkafli í
ölfusinu. Nefndin endurtekur
bvður sig fram langi og mjoi , ... , „
, . , i gamlan aroður verkfræðmga og
hryggurmn a hafjallinu, sem a
síðustu áratugum er nefndur
Smiðjuhæð. Svo og hraunbrúnirn-
ar við Hveradalinn. — Þessi
færsla vegarins er bráðnauðsyn-
legust, en þar næst beina leið um
þungu Svínahrauns, sunnan
P.eykjafellsöldu, langt fyrir sunn-
an lágu Boiavellina og frá þver-
króknum stóra þangað. Þá þarf
nokkuð háan veg yfir sljettlendið
fyrir norðan Fóelluvötnin. Þaðan
ætti vegurinn svo helst að liggja
um hæðir og brúnir niður fyrir
líauðavatn, en ekki undir þeim
nje á sljettunni, sem bæði fennir
og flæðir yfir, með krapa og ís,
þegar illa viðrar. Og loks fyrir
neðan Rauðavatn, eftir beina há-
barðinu, norðan Árbæjar. Þótt
Kambavegur hafi verið nokkuð
lagaður, er það þó ekki enn nema
hálfgert. Að neðanverðu mætti
stóri krókurinn hverfa og vegur-
inn leggjast beint niður frá horni |
aðgerðar. Ofar væri ekki heldur
vanþörf að leggja veginn hærra,
frá sköflum og skaðræðis hættu í
ófærð og svelli, tæpast á brún
snarbrattrar brekku.
Bráðabirgða aðgerð. Þótt ekkert
væri gert fyrst um sinn við veg
^þennan, annað en áður nefnd að-
gerð á Hellisheiðinni og við Hvera-
dalinn —- þar beint yfir hraunið,
milli brúnanna —, sem alls er
varla meira en 10—12 km., og
þyrfti því ekki að kosta ógrynni
fjár, þá held jeg að í öllum skap-
iegum snjóavetrum mætti halda
Hellisheiðarvegi færum, með minni
moksturskostnaði en á ICrísuvíkur-
leiðinni.
annarra, þá að vísu sönn speki, að
„Heiðin“ liggi hærra og þar snjói
ef til vill eitthvað, iitið þó, fyrr
eða meira. En dapra sjón hefur
nefndin haft fyrir hæðum þeim og
brúnum á „Heiðinni", sem því
glöggvar standa upp úr snjónum,
sem hann er meiri og byljirnir
harðari. Allt öði uvísi lítur það út,
að skoða vegarstæði fyrir ófærð
á auðri jörð eða í litlum snjó, en
í mestu snjóalögum. — Og er valt
að treysta áliti þeirra manna, sem
aldrei hafa sjeð það lakasta og
erfiðasta, sem oft kann að geta
komið fyrir.
Snjómoksturinn af vegi
— með 3 ýtur og 2 hefla
í hittið fyrra, og þá varla minna
í vetur. Hvenær fær almenningur
að vita um þann kostnað?
Og ótaldar enn tafir margfaid-
ar.
ÁMINNINÖ
Ef ekki eru allir — bændur,
ferðamerRi, borgarbúar og bíla-
eigendur •— ánægðir með þetta
AÐALFUNDUR Garðyrkjufjelags íslands var haldinn í Reykjavík
4. maí síðastliðinn. Fundurnn samþykkti m.a. að fjelagið hefði for-
göngu um það, að garðyrkjusýning verði haldin í Reykjavík á
hausti komanda. Fundurinn kaus nefnd manna til þess að undir-
búa málið, en gert er ráð fyrir að á sýningu þessari verði sýnd blóm
og matjurtir, garðyrkjuverkfæri og vjelar.
SÝNING MARGRA AÐILA
Gert er ráð fyrir að gefa garð-
vegamála' sleifarlag, vegna hvers ’ yrkjubúum, blómaverslunum og
þeigja þeir þá allir'
Vegna -hvers krefjast ekki sýslu- ’ kjmna
nefndir, hreppsnefndir og bæjar-1
stjórnir þess, að skemsta leiðin
milli nefndra hjeraða sje gerð fær
hvernig sem viðrar, svo fljótt sem
þess er nokkur kostur?
1. :naí 1951.
V. G.
| fleiri fyrirtækjum kost á því að
framleiðsluvörur sýnar og
mun hinum ýmsu stofnunum og
einstaklingum verða bráðlega cend
tilmæli um þetta. Verður sýning-
araðilum gefin kostur á að leigja
hluta væntanlegs sýningarsvæðis
og hafa þannig sjersýningu á
VEGARSTÆÐI, EFNI
OG ENDING
Kaflar í Krísuvíkurvegi hafa
nýlega verið sagðir ófærir af aur
Húsfrú Sigríður
Sigurðardófiir
frá Dyrhólum
Kveöjuorð:
Þegar æskan okkur brosti,
ævidagsins fyrstu kynni,
hlýju og ljóma lögðu á veginn,
ljestu mjer í framtíðinni.
Góð og hógvær götu þína
gekkstu á móti þungum raunum.
Nú munt þú frá herrans hendi,
hljóta gott að verka launum.
Þú varst góð og göfug kona.
Geisla-trúar barst í hjarta,
f1 sem þjer ætíð greiddu göngu,
og yfirrennsli, og getur svo orðið
á hverju vori meðan snjó og klaka
leysir. Aðgerð og viðhald þar hlýt-
ur því að kosta mikið, eins og á
öðrum moldar og aurvegum. Og
ekki síst ef Kleifarvatn heldur
áfram að hækka, eins og það hefur
áður gert, svo að aftur þurfi {
annað sinn að hækka veginn ný-
lagðan, um' 1 meter með vatninu
endinlöngu.
Á Hellisheiði þarf ekki að ótt-
ast undirstöðuna, mold, klaka, aur
eða vatn á nokkurn hátt. Á brún-
unum þarf lítið að hlaða, nema á
litlum blettum, og engan aðakstur
efnis, bara jafna hraungrjótið og
mylja í góðri vjel. Viðhald lítið
eða ekkert, og tilbúið undir stein-
steypu, þegar ástæður leyfa. Nær-
tækt er grjótið á Smiðjuhæð.
gjörðu vegi þína bjarta.
Hlýja þökk frá hjarta-rótum,
hugur minn, þjer klökkur sendir.
Minning þín frá æskuáruin,
upp til ljóssins-hæða bendir. '
deildar Háskólans um sýningu á
áburði og jurtalyfjum.
GRÓÐURHÚSABÓKIN
KOMIN ÚT
1 garðyrkjusýningarnefnd eiga
sæti garðyrkjubændurnir Ingimar
Sigurðsson, Arnaldur Þór, Jóhann
Jónsson, Halldór Ó. Jónsson og
E. B. Malmquist, ræktunarráðu-
nautur. Formaður nefndarinnar
framleiðslu sinni, eða söluvöru. Þa er Ingimar Sigurðsson. Nefndin
er gert ráð fyrir að kynna helstu hefur þegar tekið til starfa og
nýjungar í garðyrkju og mat-j ber mönnum að snúa sjer til for-
reiðslu grænmetis, og er í ráði að manns nefndarinnar, eða einhvers
leita samstarfs yið Náttúrulækn-I fyrrgreindra nefndarmanna varð-
ingafjelag íslands og Húsmæðra- andi fyrirspurnir um þátttöku í
skóla Reykjavíkur varðandi sýn- væntanlegri garðyrkjusýninðu.
ingu á grænmetisrjettum. Þá mun | Garðyrkjufjelagið hefur nýiega
verða lcitað til Áburðar- og græn-( látið frá sjer fara nýtt leiðbein-
metisverslunar ríkisins og Atvinnu ingarrit um garðyrkju. Að þessu
I sinni er það Gróðurhúsabókin.
SEOUL ER ELLi FRAMAR
í VFIRVOFANDI HÆTTU
Baráttuþróttur 8. hersins nær eins dæmi
TÓKÓÍ, 10. maí: — A
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
vígstöðvunum norðan Seoul hafa herir
að þeim af kappi. Eftir sóknina í dag verður ekki sagt, að Seoul
að þeim að kappi. Eftir sóknina
sje í yfirvofandi hættu.
I tilkynningu 8. hersins segir,
að lýðveldismenn hafi alls ekki
komist í kast við kommúnista á
miðvígstöðvunum í dag.
Með söknuði og hjartans þakk-
læti vil jeg með línum þessum
minnast Sigríðar Sigurðardóttur MIKLAR LOFTÁRÁSIR
frá Dyrhólum, en einlæg vinátta Rúma 30 km norðan Seoul
hennar og trygð var mjer ómet- ! Serði flugher S. Þ. harða atlögu
anlega mikils virði. | að varnarstöðvum og samgöngu-
Hún var fædd að Hvoli í Mýr- 1 leiðum kommúnista. Alls fóru
dal og hófst vinátta okkar þe-ar í fluSmenn Bandaríkjamanna í 900
í dag verður ekki sagt, að Seoul
segir, aff 8. herinn, sem í eru
sveitir 17 lantla, hafi sýnt eitt-
hvert mesta baráttuþrek, sem
sagan getur um. „Miklar lík-
ur eru til, aff sagan leiffi í ljós,
aff þaff hafi veriff sveitir S.Þ.
í Kóreu, sem brutu á bak aft-
ur árásarógn kommúnismans“.
MIKLI MUNURINN
Þegar ryðja skal braut gegnum
skaflana í djúpu skorunum og
slakkanum á
þegar í fyrsta mokstri traðir,
grunnar eða djúpar, sem fyllast í
næsta jeli eða bylsnæðingi. Trað- UItl
irnar dýpka við endurmokstur og
brátt verður öllum vjelum ofvax-
ið að koma snjónum upp úr og út
KOSTBÆR KROKUR
Krísuvíkurleiðin milli Selfoss og
Reykjavíkur telst um 50 km. lengri
„fjallinu“, myndast en núverandi vegur um Hellis-
1 heiði, —— ei^Tiann á eftir að missa
króka marga, er nema kílómetr-
og verður þá mismunurinn
meiri.
| Sagt er mjer að daglega komi
5 eða 6 bílar stórir með mjólk
fyrir traðirnar. En sá er munur-1 þaðan austan að, og að kílómeters
inn, að á fyrr nefndum samhliða! akstur á stórbílum teljist kosta
Stöðum við ófæruna, feykti sami, 5,50 kr. Verða það 550,00 kr. fyrir
vindur sem fyllir traðirnar, snjón-
um burt af þeim nýja vegi.
Vænti jeg þess að allir menn,
sem hafa góðan vilja og heilbrigða
skynsemi skilji það, að ódýrara og
varanlegra er að láta vindinn
moka snjónum af veginum, en
marga menn og vjelar, bæði dýr-
ar og brothættar. Og sömuleiðis,
að það sje ekki títilsvert að hafa
einn bíl til og frá, og með áætlun
I um 5.5 bíla á dag = 3.025,00 kr.
I daglega. Árið 1949 sagði Egill í
! Sigtúnum, að þessa krókaleið hefði
mjólkin verið flutt 80 daga (Tím-
inn 10. maí). En nú síðan 28. jan.
munu slíkir dagar hafa orðið 90.
Eftir þessu kóstar aukakrókurinn
í vetur 272.250,00 kr. aðeins á
mjólkurbílunum. Þar við bætast
þó drjúga vegarspotta alveg snjó- : fólksflutningar og aðrar vörur.
lausa, eða vel færa, eftir hörku ^ Egill sagði (s. st.), að dagleg
bílaumferð milli . hjeraðanna
„skifti mörgum tugum og sjálf-
norðanbyl. Þótt slíkir byljir hafi,
aldrei komið hjer á Suðurlandi
enn á þessari öld, er allur vari
góður.
Ef enn ætti eftir að koma
yfir Suðurland slíkir bylja og
snjóavetur sem á s. 1. öld, t. d.
1855, 1859, 1866, 1874 og 1898 —
líka 1920 —, þá held jeg að yrði
nokkuð djúpt að grafa niður á
Krísuvíkui-veginn á mörgum stöð-
iim, og að honum yrði þá heldur
lítil samgöngubót.
Jafnframt vona jeg að menn
skilji það, að ef ryðja þyrfti logn-
drífu snjó af hæð og brúnum, áð-
urnefndum, þá er allt annað verk
að þeyta snjónum af hæðarhrygg
í fráhallanda á báðar hliðar og
sagt hundruðum stundum". Áætli
maður nú ekki meira en 50 bíla
daglega, (í einni bílferð austur,
á vordegi, hefi jeg mætt 220 bíl-
um, frá Reykjavík að Selfossi),
og meirihluta stóra, vegna illar
færðar, og með 4 kr. meðalkostnað
á km., þá verður kostnaðar summ-
an (4x100x50x90)= 1.800,000 kr.
— ein miljón og átta hundruð þús.
kr. — Það er laglegur skattur á
einum vetri, sem margir verða að
borga. Eru þeir allir ánægðir með
þann aukaskatt? Og á þetta enn
að dankast svona í sama sinnu-
leysinu um næstu áratugi?
Hjer að auki er kostnaður mikill
þegar
á æskuárum. Nokkurt skeið ævinn-
1 ar skildu leiðir okkar, en þegar
fundum bar saman á ný, mætti
jeg aftur hinni ylríku, trúföstu
vináttu og naut hennar þangað til
hún var hjeðan kvödd. Sigríður
var hæglát kona og dul í skapi,
sem bar þunga byrði vanheilsu
með stillingu og möglunarlaust í
trausti til þess Guðs, er gaf henni
aðdáanlegt þrek í stríði og bjarta
von eilífs lífs í dimmu erfiðra líf-
daga. Þrátt fyrir söknuð minn, er
bjart yfir minningu hennar og jeg
bið öllum ástvinum hennar bless-
unar Drottins.
Vinkona.
i árásarferðir í dag.
EINVALALIÐ
Vfirmaffur herja S.Þ. í Kór-
eu, Ridgwav, hershöfffingi,
BUENOS AIRES — Peron for-
seti hefur ákveðið að argentínska
verkalýðssambandið skuli yfirtaka
blaðið La Prensa. Verkalýðssam-
band Argentínu eru álíka tæki
valdhafanna og rússnesku verka-
lýðssamtökin.
Slarfsami SVFI hlauf a
sfMðiiln
PÍymouih 1942
til sölu. Bíllinn er x góðu lagi,
nýsprautaður og á nýjum
gúmmíum. Stöðvarpláss getur
komið til greina. Tilboðum sje
skilað á afgr. Mbl. fyrir hádegi
á laugardag, merkt: „Góð kaup
— 739“.
MEÐAL þeirra manna ér lengi skýli. — Það eru tilmæii mín,
hafa starfað að eflingu slysa- sagði sýslumaður, til allra þsirra
j varnámáianna hjer á landi, er et í skýii þessi koma, að ganga
'Júlíus Havsteen sýslumaður. — þar vel um allt, því aldrei getur
Hann á nú sæti í stjórn Slysa- maður vitað hvenær nauðstaddir
Dúnhelt
blátt, grænt hvítt.
Fata- og sportvörubúðin
Laugaveg 10.
Filrrmr
BOKABUÐ
StKANDGÖTU 3
BOÐVARS
llllllllimMIIIIIIIIIIIIMMIIIIHMIIIMtllllllllllMIIMMMIMMM
varnafjelags Islands sem fulltrúi
Norðlendingaf jórðungs.
i — Jeg hef ætið verið þeirrar
skoðunar, síðan SVFÍ var stofn-
að, að starfsemi þess myndi verða
eitt af aðalmálum þjóðarinnar,
sagði Júlíus, — málefnum, sem
fólkið myndi styðja og styrkja
eftir bestu getu. — Þegar fje-
lrgið var stofnað 1928 af 128
stofnendum, „fátækum af öllu
nema því að hrinda með eldieg-
um áhuga af stað slysavarna-
starfsemi á landinu“, eins og
J ón Bergsveinsson komst einu
sinp.i að orði, sannar þetta. —
Um síðustu áramót voru skráðir
fielagar í 183 slysavarnadeildum
2Í.000 að tölu. Af deildunum eru
23 kvennadeildir, sem reynst
hafa hver annari atorkusamari. I
Reykjavík eru í kvennadeildinni
1500 konur og í Hafnarfirði 437.
Svo sem kunnugt er, á Slysa-
varnafjelagið nú tvö björgunar-
skip. — Það er kappsmál okkar
Norðlendinga að eignast björgun-
arskútu til starfa á miðum okk-
ar og er undirbúningi þess máls
taisvert langt á veg komið nú.
Þá á SVFÍ 11 brimróðrabáta og
björgunarstöðvarnar eru orðnar
70, þar af 20 skipbrotsmanna-
skipbrotsmenn þurfi að leita hæl-
is í skýlum þessum og væri
hörmulegt til þess að vita, ef þar
væri enga björg að fá vegna þess
að óráðvandir menn hefðu lagt
leið sína þar um. Ekki segi jeg
þetta vegna þess að mikil brögð
sjeu að slíkum ránsferðum, en
um það hafa gengið kviksögur,
en þær eru að litlu leyti sannar,
en ættu að vera ósannar með
öllu.
Fluglinutækin hafa sem kunn-
ugt er reynst mjög vel. Með þeim
og öorum bj örgunartækj um SVFI
hefur rúmlega 600 mannslífum
verið bjargað úr bráðri og yfir-
vofandi hfshættu, en enginn veit
hve mörgum mannslífum hefur
verið bjargað vegna hinnar
skjótu og velskipulögðu slysa-
varnastarísemi.
Milljónum króna hefur verið
varið til slysavarnanna og er það
fje sem almenningur hefur lagt
sjóðum SVFÍ til. í dag, lokadag-
inn, vonast j.eg til að öll merkin
seijist upp, því slysavarnirnar á
sjó og landi eru kostnaðarsamar,
en fólkið vill líka styðja að aukn-
ingu þeirra og veit að það gerir
| vel í því með því að kaupa merk-
in.