Morgunblaðið - 22.05.1951, Side 1
16 síður
Þeir skildii ísskápana effir
FuSS verðlagsuppbót greidd
á aEmeun verkamánnalaun
Vssifalaiij endurskoðuð
á þrigcffa mánaða fresti
Samkomulag í vinnudeilunum í gær-
morgun — Yerkföllunum aílýst
KLUKKAN um 8 i gærmorgun náðist samkomulaj um nýja samn-
inga milli atvinnurekenda og verkalýðssamtakanna. Höt'ðu þá staðið
yíir látlausir fundir mikinn hluta sunnudags og alla aðfaranóti
nfánnudags með sáttasemjara ríkis'ins,, Torfa Hjartarsyni, og full-
trúum deiluaðiija. Grundvöllur þessa samkomulags er svipaður og
sá, sem skýrt var frá hjer í blaðinu s.l. sunnudag. Greidd skal fúli
verðiagsuppbót frá 1. júní á almennt verkamannakaup, þ. e. grunn-
kaup kr. 9,24 á klst. Vísitöiuhækkunin, sem orðið hefur síðan í dcs.
s.l. skal þannig að fullu bætt. Verðlagsuppbót á umrædd grimn-
laun skal síðan breytast á þriggja mánaða fresti samkvæmt vísitölu
iiæsta mánaðar á undan. Þeir, sem liafa hærri laun cn hið almenna
verkamannakaup, fá sömu krónutöluhækkun og verkamenn.
Ruhr-kolin í Schu-
man-
PAItíS, 21. mai — Umi-æður fóru
fiam í dag milli fultrúa Breta,
Bandaíikjamanna, Frakka ig
Þjóðverja um framkvæmd Schu-
man-áætlunarinnar, þ. e. um sam-
einingu þungaiðnaðar V.-Evrpim.
Eirikum var rætt um það, hvernig
haga bæri stjórn kolanámsms í
Ruhr-bjeruðunum. Frá stríðslok-
um hefur stjórn þeirra verið undlr
sameiginlegri nefnd Bandamanna,
-in eftir að Schumanáætlunin
kenist á er búist við að hið sant-
eiginlega kolaráð V-Evrópu taki
við stjóvninni. — Iteuter,
Efnahagsaðsfoðin
’akmörkuð
Nokkrir ruisnesair embættismenn hjá S. Þ. fóru illa út úr því á
ciögunum. Þeir sigldu irá New York með s.s. American, en þegar
til kastanna kom, neituðu burðarkarlar og hafnarverkameun að
fiytja hafurtaskið þeirra um borð. Urðu Itússarnir sjálfir að gera
það, en verkamcnnirnir horfðu ósnortnir á, og sjest einn þeirra
hjer á myndinni. Rússarnir urðu þó að skilja eftir nokkra isskápa
a bryggjunni, sem þeir ætluðu með heim til gamla lieimsins.
WASHINGTON, 21. maí — Báðar
'eildir Bandaríkjaþings hafa nú
samþykkt frumvarp um að þæi',
þjóðir verði ekki aðnjótandi áfram(
haldandi efnahagsaðstoðar frá j
Bandarík,junum, sem sel.ja hern-
aðarnauðsynjar til kommúnista-j
ríkjanna. Frumvarp þetta var sam
þykkt nær einróma, því að það
þykir óhæfilegt að Marshall að-
stoðin geti óbeinlínis orðið til að •
auka hernaðarmátt Kínverja gegn
S. Þ. í Kóreu. — Reuter.
Hsrswiestlr, S.Þ. hef$ci liorðsnenn veila ís-
sófesi norðcisi Seonl lendingi námsslyrk
NORSK stjórnarvöld ákváðu fyr-
ir nokkru að veita íslenskum
listamanni styrk, að fjárhæð
3.200 norskar krónur, til náms-
dvalar í Noregi á þessu ári. — j
Menntamálaráðuneytið hefur lagt
til í samráði við Menntamálaráð, ,
sveitir S. Þ jafr.vel farnar að sækja fram á vesturvígstöðvunum. SiaH^l'óu sty^kiní'Hjörleifm
h*r vonasc til ao þao verði til að lina ásókn kommúnista á austur- dvelst nú í Noregi.
þás. Imk faliið í vorsókn Kínverja
Einkaskeyti til Mbl. frá NTB
TOKYO, 21. maí — Heldur virðist nú vera farið að draga úr
sóknarkrafti kíaversku kommúnistanna í Kóreu. Og eru nú her-
vígstöðvunum.
(Frá menntamálaráðuneytinu).
SÓXN S. Þ. Á
VESTURVÍGSTÖÐVUNUM
A vesturvígstöðvunum sóttu
vjelaherdeildir S. Þ. fram, gegn
allsnarpri mótspyrnu kommún-
ista, sem þó var brotin á bak
aftur. Náði her S. Þ. m. a. á sitt
vald borginni Munsan við ósa
Imjin fljóts um 40 km. NV af
Seoul. Sömuleiðis náðu könnun-
arsveitir á sitt vald Uijongbu um
20 km. norður af Seoul. Með þess-
ari sókn S. Þ. getur her komm-
únista átt það á hættu að verða
króaður inni á Austurvígst®ðvun-
um.
Það var tilkynnt i dag
hinni síðustu sóknarlotu Kín-
verja hefðu fallið eða særst 1600
hermenn S. Þ. Á sama tíma cr
talið að fallið hafi að minnsta
kosti 60 þús. Kínverjar.
<»-
erráðið ráðlagði að
víkja MacArthur Irá
Sfdna hans gat valdið sundrungu Yesfurveldanna
Elnkaskeyti t'il Mbl. frá Reuter.
Vv ASHINGTON, 21. maí. — Omar Bradley yfirmaður herráðs
bandaríkjanna hjelt í dag áfram framburði sínum fyrir hermála-
að í x efnd Bandaríkiaþings, í rannsókninni varðandi brottvikningu
MacArthurs. Hann sagði m. a. að herráðið hefði staðið að baki
Trumans úm að það bæri að víkja MacArthur frá herstjórn.
GILDIR í EITT ÁR ®
Samkomulag þetta gildir til 1.
júní 1952 og framlengist þá um
sex mánuði hafi því þá ekki ver-
ið sagt upp með eins mánaðar
fyrirvara.
Á fundum, sem haldnir voru í
gær í verkalýðsfjelögunum, sem
í verkföllum voru og stjórn
Vinnuveitendasambands Islands
var þetta samkomulag samþykkt.
Dagsbrún o" Iðja i Reykjavík
hjeldu fund rjett eftir hádegið og
samþykktu svo að sevía með sam
hljóða atkvæðum að ganga að
þessum samningum.
í gærkvöldi er þlaðið fór í
prentun höfðu öll fjelögin sam-
þykkt samninginn. En ekki hafði
þó náðst endanlegt samkomulag
við Nót, fjelag netagerðarmanna
í Reykjavík. En á því að það
hafi tekist í nótt, veltur aflýsing
verkfallanna hjá hinum Reykja-
víkurfjelögunum í dag. Líkur
voru þó taldar til samkomulags í,
nótt.
í Keflavík frestuðu atvinnu-!
rekendur atkvæðagreiðslu um
samninginn, þar til í kvöld, en
það hefur ekki áhrif á afstöðu
Reykj avíkurf jelaganna.
SAMNINGURINN
Samningurinn sjálfur er á
þessa leið:
Samningar aðilja um kaup og
kjör framlengiast til 1. júní 1952
með eftirfarandi þreytingum:
I. Frá 1. júní 1951 skal verð-
lagsuppþót sú sem nú er greidd
á grunnlaun skv. vísitölunni 123
stig breytast eftir þessum regl-
Eisðflhower ferðast
um
KAUPMANNAHÖFN, 21. maí —
Eisenhower hershöfðingi er nú á
kynningarfcrð um þátttökuríki
Atlantshafsbandalagsins í Norður
Evrópu. Var hann í Ivaupmanna-
FOR I BAG VIÐ STEFNU
STJÓRNARINNAR
Bradley sagði, að herráðið hefði
tekið þessa ákvörðun, vegna þess,
að MacArthur hefði margsinnis
lýst yfir skoðunum, sem hefðu far-
ið algerlega í bága við yfirlýstx
"tefnu Bandaríkjastjórnar. Ef far
ið hefði verið að ráðum hans, þá
hefði Kóreustyrjöldin getað breiðst
út og kviknað ný hcimsstyr jöld.
BANDALAG VIÐ AÐRAR
ÞJÓÐIR MIKILSVIRÐI
Það alvarlegasta í stefnu Mac-
hún hcfði getað leitt til sundur-
þykkis meðal vestrænna þjóða, en
samstarf og bandalag við þær er
nauðsynlegt til að sigrast á komm-
únistaógnuninni.
höfn í gær, en í dag flaug hann
skamrna fcrð til S uður-S 1 jcsvíkur,Arthurs kvað Bradley þó vera, að
Egyptar æíla að þjóðnýta Suez
KAIRO — Nahas Pasha forsætis-
ráðherra Egyptalands lýsti því
nýlega yfir, að Egyptar ætluðu
hið bráðasta að þjóðnýta Suez-
skurðinn. Egyptar ætla þó ekki
að ógilda samninga og geta því
ekki þjóðnýtt skurðinn fyrr en
1968.
a) Á grunnlaun sem eigi eru
hærri en kr. 9,24 á klst., kr.
423,00 á viku eða kr. 1830,00
á mánuði skal á tímabilinu frá
1. júní til 1. sept. 1951 greiða
verðlagsuppbót skv. vísitölu
fvrir maímánuð 1951 reikn-
aðri út eftir sömu reglum og
vísitalan 123 stig var reikn-
uð út fyrir ciescmbermánuð
1950.
b) Hinn 1. september, 1. desem-
ber, 1. mars og 1. júní (sje
samningnum ekki sagt upp
fvrir þann dag) skal verð-
lagsuppbót á grunnlaun þau,
sem umræðir í a-lið síðan
breytast skv. vísitölu næsta
mánaðar á undan reiknaðri
út eftir sömu reglum og í a-
lið segir.
c) Sú upnhæð í krónum, sem
kemur til uppbótar á grunn-
láunin kr. 9,24, kr. 423,00 eða
1830,00 skv. a- og b-liðum,
umfram verðlagsuppbót mið-
aða við 123 stig, sljjal auk 23
stiganna koma til uppbótar á
tíma-, viku- eða mánaðar-
kaup bað sem hærra er. —•
Lækki vísitala sú, sem hjer
er lögð til grundvallar niður
fyrir 123 stig skal verðlags-
UDpbót á öll grunnlaunin
lækka skv. því miðað við þá
daga, sem greinir í b-lið.
d) Verðlagsuppbót á eftir-, næt-
ur- og helgidagavinnu skál
breytast þannig, að hlutfallið
milli kaunffialds fyrir þessa
vinnu haldist óbreytt frá þ\ú
sem nú er í samningum að-
ilja.
ÁKVÆÐISVINNA
e) Á kaup fyrir ákvæðisvinnú
greiðist verðlagsuppbót þann-
ig:
1) Fyrir ákvæðisvinnu, sem var-
ir einn mánuð eða lengur,
skal greiða sömu uppbót og
greidd er á samsvarandi mán-
aðarkaup í viðkomandi starfs-
grein.
2) Fyrir ákvæðisvinnu, sem ,var-
ir eina viku og allt að mán-
uði, skal greiða sömu uppbót
og greidd er á samsvarandi
vikukaup í viðkomandi starfs-
grein.
3) Fyrir ákvæðisvinnu, sem var-
ir skemur en eina viku, skal
greiða sömu uppbót og greidd
er á samsvarandi tímakaup í
viðkomandi starfsgrein.
4) Fyrir ákvæðisvinnu í starfs-
grein, sem ekki hefur samning
um mánaðar- eða vikukaup,
skal greidd sama uppbót óg
greidd er á samsvarandi tíma-
kaup í starfs^reininni.
5) I starfsgrein þar sem kaup fer
hækkandi eftir starfsaldri
skal miðað við bnð kaup, sepx
greitt er í hæsta aldursflokki.
II. Albýðusamband íslands
annarsvegar o" Vinnuveitenda-
samband Islands, Vinnumálasam
band samvinnufjelaganna og Fje
lag íslenskra iðnrekenda hins-
vegar, tilr.efna sinn mahninn
hvor í nefnd til v'ess að rannsaka
o“ úrskurða ávreiningsatrlði er
upp kunná að koma út af Skiln-
ingi á samningi þessum. Komi
Framh. á bls. 12.