Morgunblaðið - 26.08.1951, Blaðsíða 1
12 síður og Lesbók
38. árgangur. 123. tbí. — Sunnudagur 26. ágúst 1951 Prentsmiðja Morgunblaðsins. I
Bíaðiö hefur !il þessa veif! Messadeq Mmq \
HuRgurverkfaliið bar árangur
Persia sfendur á barmi glét-
unar - segir persneskf b!að
EinkasUeyti til Mbl. frá Reuter-NTB
TEHERAN 25. ágúst. — Blaðið Atesh í Teheran, sem allt fram á
síðustu daga hefur veitt Mossadeq forsætisráðherra stuðning, hefur
nú snúið við honum baki og segir að Persía standi á bíirmi
glötunarinnar, og gagnrýnir stjórnina fyrir að fylgja veikri stefnu
í utanríkismálum.
Ridgway svarar
loriíanmönnum
Sem kunnugt er, eru margar þúsundir japanskra stríðsfanga enn í haldi hjá Rússum. Fyrir nokkru
söfnuðust fulltrúar frá 500 fjölskyldum, sem eiga æ ';tingja i rússneskum fangabúðum, saman í Tókíó
og hófu þar hungurverkfall. Var það gert í þeim til ,angi að fá japönska stjórnina til að fylgja fast
eftir þeirri kröfu að heimflutningur fanganna yrði taltinn til meðferðar i friöarsamningunum. — Er
stjórnin tilkynnti, að hún yrði ekki við þessari kröf í, ákváðu „verkfallsmenn“, að 73 þeirra skyldu
verða eítir í höíuðborginni og hungra áfram. Stra < daginn eftir, hafði „verkfallið'* borið árangur. —
Stjórnin loíaði að fylgja krofunni vel eftir. — Á myndinni sjást nokkrir „verkfallsmenn“, sem höfðu
lagt sig til hvílu í skemmtigarði í Tokio.
Hararimson ræðir v£ð iíona horfin
Tiio og Kardelj ráðk
Einkaskeyti til Mbl.
frá NTB-Reuter.
TOKIO, 25. ágúst — Ridgway
yfirhershöfðingá hefur sent her-
stjórn Norðanhersíns harðort
svar, þar sem hann átelur ábyrgð-
arleysi þeirra og tafir þær sem
þeir hafa geit á vopnahljesvið-
ræðunum í Kaesong með málaleng
ingum og tilbúnum sögusögnum.
Kvað hann fulltrúa Sameinuðu
þjóðanna reiðubúna til frekari við-
ræðna er Norðanmenn vildu mæta
til fundar.
t dag var varpað nfður 300
tonnum af sprengjum á borgina
Mashin í Norður-Ivóreu, sem er
aðeins 16 km frá rússnesku landa-
mærunum. Hefur borg þessi ekki
verið skotspónn flugvjela S. Þ. í
meira en eitt ár. Varð mikið tjón
af árásinni og flugvjelarnar
mættu engri mótspyrnu og komu
allar heim aftur.
^VILL RAUNHÆFA LAUSN
Og blaðið heldur áfram:
„Við biðjum forsætisráðherrann
um skorinorða yfirlýsingu um það
hvort hann geti rekið olíuvinnsl-
una einn og hvort hann telur sig
geta sjeð um olíuhreinsunina og
að koma olíunni á mai'kað.
Við óskum þess að liann geri
sjer ljóst að fólkið er orðið leitt
á eintómu snakki og opinberum
yfirlýsingum. Þjóðin er orðia
þreytt á því að hlusta á forssetis-
ráðherrann skýra frá hvað Bvet-
arnir sögðu og hversu viturlega
liann hafi svarað þeim. Þjóðin
jvill fá vitneskju um það sem nú
á að gera og hvernig það skal
gert“.
| ’.jj
MÆTTI EINS VEL
IIVÍLA SIG
1 Af skrifum blaðsins má ráða að
hafi Mossadeq ekki tilbúna eký’-a
áætlun um skipan þessara mála,
sje best fyrir hann að hverfa úr
ráðherrastól.
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter-NTB
BELGRAD, 25. ágúst. — Averell Harrimann sjerstakur sendimaður
Trumans forseta kom flugleiðis til Belgrad í dag, en hann er á leið
til London. Harrimann sagði við komuna til Belgrad að koma
lians til Júgóslavíu væri ekki gerð í neinum sjerstökum tilgangi.
RÆÐIR VIÐ TITO OG
TJTANRÍKISRÁÐHERRANN
Það er júgóslavneska stjórnin,
gem hefur boðið Harriman til
Júgóslavíu. Á morgun (sunnudag)
fer hann til Slovakíu á fund
Titos marskálks, sem þar dvelst
í sumarleyfi sínu. Harriman mun
pinnig hitta utanríkisráðherrann
Kardelj og sameiginlega munu
þeir ræða um óskir Júgóslava í
sambandi við hemaðar- og efna-
hagsléga aðstoð Vesturveldanna
þeim til handa.
VILL ENGU SPÁ UM LAUSN
OLÍUDEILUNNAR
Harriman var einnig spurður
am olíudeiluna og upplýsti að
hann hefði ekki í fórum sínum
neinar tillögur í málinu, þegar
hann kemur til London á leið
sinni til Washington.
Harriman var spurður um lians
álit á frekari samningum í olíu-
deilunni og kvað hann auðveldara
að byggja á þeim gnmdvelli, sem
þegar væri fenginn. En ennþá
greindi deiluaðila á um ýmis
grundvallaratriði og þann ágrein-
ing yrði að jafna áður en frekari
samningaumleitanir gætu hafist.
Og vildi hann engu spá um, hversu
fljótt það gæti orðið.
KoímisI a3 sam-
komulagi
LONDON, 25. ágúst: — Utanrík-
ináðherra Saudi-Arabíu, Feisal,
emír, hefur að undanförnu dval-
isí í London við samningsgerð
við bresku stjórnina, varðandi á-
kvörðun landamæra milli Saudi-
Arabíu og ýmissa furstadæma,
sem Bretar vernda. -Fullt sam-
komulag náðist. Feisal er nú far-
^eimleiðis. — Reuter.
NIZZA, 25. ágúst: — í síðast-
liðnum mánuði vakti það
heimsathygli að tveir starfs-
menn breska utanríkisráðu-
neytisins liurfu skyndilega. —
Annar þeirra hafði vitneskju
um atómleyndarmál. Nú hef-
ur eiginkona annars þessara
manna, Mac Cleans, einnig
horfið. Óttast er að þau sjeu
öil komin austur fyrir járn-
tjald og starfi þar í þágu
Rússa. — Reuter.
Veiíla þús^nd króna
sfyrk í liicfni afmælisins
OSLÓ, 25. ágúst: — Stjórn Nor-
egsdeildar Remington Rand fje-
k.gsins ákvað á stjórnarfundi sín
um 11. ágúst, að veita norskum
blaðamanni 1000 kr. styrk. Er
styrkur þessi veittur í tilefni af
því að þennan dag var fjelagið
stofnað. Fjelagsstjórnin liefur áð
ur veitt norskum blaðamanni
| styrk í sama tilefni.
— NTB.
ívyópa er bráðlega sjálfri sjer
sióg rsieð hreinsun olíu
Sfilvnn oiíuframlelðslu í Persiu skipfir ekki má!i
TOKYO — Nú eru að hefjast í
Kóreu heræfingar, sem eiga ekki
sinn líka. Verða Kóreumenn tekn
ir til herþjálfunar eklri langt fra
vígstöðvunum og kenna þeim
Bandaríkjamenn. — Æfingarnar
taka 8 vikur.
Feisal emir ntanríkisráðherra
Saudi Arabía er sonur Ibn Saud,
PARÍS 25. ágúst. — Efnahagssam
vinnustofnunin í París hefur birt
skýrslu um olíuvandamál Evrópu
Segir í skýrslunni, að mögulegt
sje að fá næga hráolíu fjrrir
Evrópu víða í heiminum. Erfið-
ieikarnir geti hinsvegar orðið
íokkrir á að hreinsa olíuna, eftir
að olíuhreinsunarstöð Breta í
Abadan væri óstarfhæf vegna af
stöðu persnesku stjórnarinnar.
5RÁÐLEGA BÆTT ÚR
ERFIÐLEIKUM
Þó er sagt, að hægt verði að fá
íæga hreinsaða olíu í Ameríku,
en gallinn er sá," að hana verður
ið greiða í dollurum. Jafnvel þó
alíuhreinsun falli alveg niður í
Persíu mun þó ekki líða á löngu
par til Evrópuþjóðirnar verða
-'yllilega sjálfum sjer nógar.
HREINSAR NÚ 9/10 HLUTA
EIGIN NOTKUNNAR
Olíunotkun V-Evrópu er 53
milljónir smálesta á a og er nú
sem stendur hægt að h sa 9/10
þess niagns í Evrópu sjálfri. Eftir
rúmlega eitt ár ættu Evrópuríkiti
að geta hreinsað alla sína olíu
sjálf. Með efnahagsstuðningi frá
Bandarikjunum verða á næsta ári
reistar þar í álfu olíuhreinsunar-
stöðvar sem munu kosta 16
milljarða króna.
STÆKKUN OLÍUHREINSUN-
AUSTÖÐVA
Bretar eiga stærstu»olíuhreins-
unarstöðvarnar. Hreinsa þeir urn
það bil þriðjung allrar olíu V-
Evrópu. Um þessar mundir er ver
ið að stækka að mun oiíuhreins-
unarstöðvar m. a. í V-Þýskalandi
og Frakklandi.
ádieson er fararsíjéri
WASHINGTON, 25. ágúst: —
Acheson, utanríkisráðherra,
Bandaríkjanna, verður formaður
56 manna sendinefndar Banda-
ríkjamanna, sem situr ráðstefn-
una um friðarsamningana við
Japan. Ráðstefnan fer fram í
San Francisco 4.—8. september
r..k. —
Umræiur i
munufeknar
upp á ný
TEHERAN 25. ág. — Persneska
stjórnin undirbýr nú áætlun um
að hafin verði á ný vinna við
olíustöðvarnar í Abadan, að því
er Hussein Fatemi, ráðgjafi
Mossadeqs, upplýsti í dag. Hann
kvað það álit stjórnarinnar, að
Persar mundu sjálfir geta unnið
hráolíu og að þeir vildu selja
hverjum þeim er kaupa vildi, en.
kaupandi yrði að koma með skip
og leggja peningana á borðið.
Voru þessar upplýsingar gefn-
ar á blaðamannafundi, sem kall-
aður var saman til að útskýra
brjef, sem Mossadeq hefur skrif-
að Harriman.
Fatemi kvaðst þó þeirrar skoð
unar að samningaumleitanir um
olíuiðnaðinn yrðu teknar upp að
nýju. — NTB.
Ráðstefna um upp-
löku Grikkja og ;
Tyrkja
KHÖFN, 25. ágúst: — Hauge,
landvarnaráðherra Noregs, kom
til Kaupmannahafnar s.l. föstu-
dag og átti viðræður við Peter-
sen, landvarnaráðherra Dana, og
Ole B. Kraft, utanríkisráðherra.
Talið er víst að ráðherrarnir
hafi rætt um væntanlegan fund
í Atlantshafsbandalaginu, sern.
haldinn verður í Ottawa, en þai'
verður meðal annars tekin á-
kvörðun um hvort Grikkir og
Tyrkir skuli teknir upp í banda-
lagið. Mun og' líklegt að þeir
hafi á ný rætt um sameiginlegan.
skerf Norðmanna og Dana til
hers S. Þ. — NTB.