Morgunblaðið - 14.10.1951, Qupperneq 12

12
IUO RGU N BLAÐIÐ
Sunnuöagur 14. okt. 1951.
REYKJAVÍKURBRJEF
Framh. af bls. 9
fyrst og fremst einkenni þess að
vera hermaður.
Er hann kom fram sem íulltrúi
þjóðar sinnar á þingi Sameinuðu
þjóðanna, leyndi það sjer ekki að
hann hafði virðing þingheims í
svo ríkum mæli að þar var eng-inn
hans jafnoki. Öll framkoma hans
bar vott um víðsýni og mannúð.
Ilann talaði fyrst og fremst sem
fuUtrúi þeii-rar þjóðar, er hafði
einsett sjer að gera sitt ítrasta
til að bjarga frelsinu í heiminum
og þeim mannrjettindum, sem
menningarþjóðir hafa l«n t að meta
rneira en lífið í brjósti sjer.
Fiskveiðar á
Grænlandsmiðum
FYRIR 30 árurn hjeldu fróðustu
mexm því fram, að þorskur gengi
ekkl á Grænlandsmið. Reynslan
hafði verið sú. En norskur fiski-
skipstjóri, Olsen að nafni, fann
þar þorsk árið 1&23.
Landar hans voru fljótir til að
notfæra sjer hin nýju mið. Tveim
ur árum seinna gerðu Norðmenn
út 40 þorskveiðibáta til Græn-
lands. Á næstu árum dróg úr
veiðinni sökum þess hve erfitt
var að stunda þar veiðar án þess
að hafa nokkurn aðgang að græn
lenskri höfn. Lokun landsins kom
f veg fyrir það. Þangað til erlend
fiskiskip fengu leyfi til að at-
hafna sig í Færeyingahöfn.
Á síðustu árum hefur norsk út-
gerð við Grænland farið vax-
andi. í fyrra var afli Norðmanna
þar 17 þús. tonn. En gert er ráð
fyrir, að hann mun í ár nema
allt að 40 þús. tonnum.
Skömmu eftir að veiðar hófust
við Grænland, færði hinn merki
danski fiskifræðingur Johannes
Smith sönnur á, að þorsksam-
göngur ættu sjer stað milli Sel-
vogsbanka og Grænlandsmiða. —
Ástæðurnar fyrir þorskgöngum
til Grænlands voru taldar þær,
að hlýindi fóru vaxandi hjer í
norðurhöfunum.
Það er vísindamanna að skera
úr, hvort hlýindin eru frumorsök
þess að þorskurinn er farinn til
Grænlands og síldin kemst ekki
upp að landinu.
Sjórínn og Iandið
í FYRSTA sinni í ár hafa íslensk-
ir togarar stundað veiðar við
Vestur-Grænland að nokkru ráði.
Hingað til hafa tUraunir með ís-
lenska útgerð á Grænlandsmið-
um verið misfallasamar, og ekki
skapað almenna trú manna á
framtíð íslenskrar útgerðar er
byggðist á veiðum á þessum slóð-
um.
Margir fiskimenn, sem þangað
haía leitað, hafa að lokinni veiði-
för komist að þeirri niðurstöðu,
að þeim hefði verið bctra að vera
heima. Fiskgengdin við Græn-
land hefði ekki þá yfirburði við
fisksæld íslenskra miða, að það
tæki því að leita svo langt.
Nú hefur þetta breytst, hvort
sem þetta helst lengi. En vel má
ætla, að flótti togaranna frá
heimamiðunum staðfesti þá skoð-
un manna að ofveiðin við ísland
geri þjóðinni nauðsynlegt að
byggja ekki framtið sína eins
VIiTUROÖTU 0. SÍMt «3*76
Búðin
okkar
allra
Ha/nArJÍratU

Gordon E. Dean, formaður kjarn-
orkum.álanefndar Bandarílijaima.
einhliða á sjávarútvegi eir.s og
hún hefur gert á undanförnum
áratugum.
Á miðvikudaginn var, þegar
lántakan til landbúnaðarfram-
kvæmda kom til umræðu, vjek
Ólafur Thors atvinnumálaráð-
herra að því, hve öflugur stuðrn
ingur við landbúnaðinn er þjóð-
inni nauðsynlegur vegna þess m.
a., hve afkoma sjávarútvegsins
er sýnilega ótrygg.
Mikil verkefni standa nú fyrir
dyrum til eflingar íslenskum
landbúnaði. Leita þarf í skjótri
svipan aukinnar þekkingar á
mörgum sviðum landbúnaðarins,
og útbreiða þarf nauðsynlega
tæknikunnáttu á nýjum land-
búnaðarstörfum. Auka þarf bú-
stofn og byggingar í sveitunum,
svo bændum verði kleift að
byggja rekstur sinn á öruggum
fjárhagsgrundvelli. Og mjer ligg-
ur við að segja, að allvíða sje
hvorki fjárskortur eða vanþekk-
ing erfiðasta viðfangsefnið, held-
ur hinn ríkjandi hugsunarháttur,
sem er allt of vanabundinn. Til-
hneigingin til kyrrstöðu gerir enn
of mikið vart við sig.
Fyrirbæríð
Þjóðviljum
ÞJÓÐVILJINN hefur gert að
umtalsefni „Fyrirbærið Hyde“.
En þannig nefnir hann fráhvarf
hins breska kommúnista, er ver-
ið hafði um langt skeið frjetta-
ritstjóri „Daily Worlcer". Eftir 20
ára þjónustu ofbauð honum land-
ráðastarfsemi breskra kommún-
ista, og hvarf frá starfi.
Ritstjórar Þjóðviljans eru gram
ir við þennan fyrri flokksbróður
sinn og fara um hann hinum
háðulegustu orðum fyrir að hann
vott um aukið fylgi þeirraísj-
Svo mikill aivöruþungi er í und-
irokun þessara manna undir hið
austræna vald, að þeim dettur
ekki í hug að leyfa sjer að líta
svo á, að með svona framkomu
geri þeir sig að opinberum fífl-
um.
Eðlilegt væri eftir fyrri fram-
komu Þjóðviljamanna að þeir
reyndu að „sanna með lærdómi
sínum“ að úr því að flokks-
bræður þeirra í Noregi fengu
315 fulltrúum færra í bæjar og
sveitarstjórnarkosningunum í
Nóregi nú í vikunni, þá sýndi
þefta „fyrirbæri“ vaxandi fylgi
þeirra þar í landi.
skuli hafa gerst svo ósvífinn að
láta af landráðastarfsemi sinni
og þjónustunni við hina'austrænu
ofbeldisstefnu.
1 Það hvarflar ekki að hinum ís-
lensku kommúnistum, sem skrifa
í Þjóðviljann, að efast um eða
bera brigður á, að þessi fyrr-
verandi ættjarðarsvikari, Dou-
glas Hyde, lýsi rjett landyáða-
starfsemi breskra kommúíústa.
Enda vita þeir sem er, að lýsing
þessa nákunnuga manns er rjett
og sannleikanum samkvæm.
í augum þessara íslensku
Fimmtu herdeildar manna, er
það framúrskarandi auðvirðilegt
og vítavert af manni eins og
Douglas Hyde að hætta því að
vera landráðamaður. Um þetta
fjölyrða Þjóðviljamenn og eru
upp með sjer yfir því, hve að-
finnslur þeirra eru frá komm-
únistisku sjónarmiði gjörsamlega
rjettmætar. Þar eins og oft endra
nær gera íslenskir kommúnistar
grein fyrir því hve sjerstæð
manntegund þeir eru. Það eru
þessi skapeinkenni þeirra og sjer
staða í hugsunarhætti, sem al-
menningur er nú óðum að skilja.
Það er að segja. Ekki er rjett-
mætt að tala um „hugsun“ í
venjulegum skilningi þegar rætt
er um hugarfar sanntrúaðra
kommúnista. Því eins og postuli
þeirra Þórbergur Þórðarson hef-
ur rjettilega lýst, er sú grund-frá skólum, þar sem kennsla fór
vallarkrafa gerð til sannra kommfram á sænsku. Sænskumælandi
únista, að þeir yfirgefi persónu-stúdentar voru þannið 15,8 hundr-
leika sinn, leggi niður sjálfstæðaaðshlutar allra stúdenta. Tíu ár-
hugsun, geri og segi ekki annaðum fyi-r voru stúdentarnir 9,253,
en íyrir þá er lagt. Enda kemurþar af voru 19,1 hundraðahiuti
þetta glögglega fram í Þjóðvilj-sænskur eða 1,763.
anum, með skefjalausri þjónkun
hans við hin austrænu fyrirmæli. MIKIL FJÖLGUN
T. d. þegar á það er bent hjer FRAMUNDAN
í blaðinu, að fylgi kommúnista
fari sífellt stórminnkandi með
þeim þjóðum, sem skyldastar eru
Mý kiarnorkislög
WASHINGTON,' 9. okt. — Kjarn-
orkumálanefnd bandaríkjaþings
hefur lagt fram frumvarp til
breytinga á kjarnorkulögunum frá
scm opnar leið fil þess að
skipta*t -á upplýsingum við vin-
samleg rík\ um kjamorkurann-
sóknir.
í lögunum er hannað að láta í
tje upplýsingar um kjarnorkuna
fyrr en komið hefur verið á fót
alþjóðaeftirliti. I lagabreytingun-
um er gert ráð fyrir áframhald-
andi banni gegn því að skiptast á
upplýsingum varðandi smíði og
framleiðslu kiamorkuvopna. Þá
er og óheimilt að láta þeim ríkj-
um í tje upplýsingar sem ógna
öryggi Bandaríkjanna. —NTB.
Finnar hafa áhyggjur
að ofijélgan sSááesata
189 mennfaskóiar og W þúsund káskéiasiúdentar
HELSINGFORS — Arið 1949
voru háskólastúdentar í Finnlandi
14,723, og eru þá ekki taldir með
stúdentar við Sibeliusakademíið
eða herháskólann. Af þessum
fiölda höfðu 2,331 brautskráðst
Islendingum að ætt og menn-
ingu, þá rísa hinir „persónuleika-
lausu“ vesalingar í Þjóðviljanum
upp með offorsi og segja, að
fækkandi atkvæði kommúnista-
flokkanna á Norðurlöndum beri
Við vesturströnd GrænJands leita
ísl. togarar uppi ný fiskiinið.
Erik Lönnroth, rektor háskól-
ans í Helsingfors, skýrði m. a. frá
þessu, er hann setti skólann í
haust.
Um aldamótin voru 2400 stúdent
ar í háskólanum. Edvard Hjelt,
þáverandi rektor, þótti naista
„ótrúlegt“, að þá skyldu vera 64
ménntaskólar í landinu. Árið 1950
voru þeir þó orðnir 187 og um
vorið sóttu um 10 þús. stúdentar
háskólana.
Vegna þess að árið eftir 1930
var kreppa í landi, þá er ólíklegt,
að háskólastúdentum fjölgi næstu
ár. Aftur á móti urðu fleiri gift-
ingar og barnsfæðingar fyrstu ár-
in eftír stríðið en nokkru sinni
fyrr, og þar kemur um síðir, að
þeirrar fólksfjölgunar gætir í skól
unum, fyrst í bamaskólum og ung-
lingaskólum, seinna í öðrum skól-
um hverjum af öðrum.
SKORTUR ÆFÐRA
KENNARA
Árið 1939 voru stúdentarnir 2,5
af hverju þúsundi íbúa, en nú eru
þeir 3,7 af þúsundi.
Ríkisháskólinn í Helsingfors
hefir eftirlit með prófum mennta-
skólanna, svo að varla verður þeim
röddum sinnt, sem telja, að draga
verði úr stúdentafjölguninni með
því að gera prófskilyrðin þyngri.
En ýmislegt er gert til að bæta
verkkennsluna, ef það skyldi geta
Áhyggjur manna eru eigi að síður
nokkrar vegna þess, að of margir
vilja sitja skólabekkinn. Verða
skólar landsins að notast við 2000
óhæfa kennara árlega, þar sem
lcennarafjölg-unin hefir ekki hald-
ist í hendur við fjölgun nemend-
anna. ■—F. V.
Affemta ekki rú$s-
vörnr
NEW YORK, 13. okt.: — Sam-
band hafnarvcrkamanna í Barida
ríkjunum hefur sent skipafjelög-
um orðsendingu þess efnis, að
búast megi við drætti á afferm-
ingu þeirra skipa, sem grunuð
eru urn að hafa rússneskan farm
innanborðs.
Joseph Ryan. forseti sambands
ins, hefur farið þess á leit við
skipaeigendur að vörur verði
merktar nafní þess lands, sem
þær koma frá, ella muni hafnar-
verkamcnn heimta að umbúðir
verði fjarlægðar svo að ganga
megi úr skugga um hvaðan var-
an_ er upprunnin.
I Banadríkjunum er ekki lagt
bann við því, að rússneslcar vör-
ur sjeu fluttar inn í landið.
NTB-Reuter.
Aróður
Framh. af bls. 5.
slíkar starfsaðferðir, enda þótt
augljóst sje, að Fjárhagsráð á
eklci að vera vettvangur þar sem
bomar eru udp '"‘L^ar tillög-
ur í því skynl a3 birta þær þega.
í stað í ároðurssi. .. i oióðum.
Japanir fylgjast mcð
kosningum
LONDON •— Nokkrir japanskir
sendimenn munu verða í Bretlahdi
þegar kosningarnar fara fram í
þessum mánuði og kynna sjer fyr-
irkomulag þein-a. Verður það ef
til vill haft til fyrirmyndar í Jap-
dregið ögn úr stúdentafjölguninni. ‘an þegar þar að kemur.
MNimiiiíiiHininiuMiinniii<HitNmi*iHinuiNNHiiNiwiiiiminiiiiiii *iniiiiin»iiiiii«miiiuimiiiiimimmiiimrtsiiinmirriMimnmi
Markús
4
Eftir Ed Dodd
iiimiitwiiiiiim
inillMIIIIIIIIIII!llllllllllllllllllllllllll>>ll>>lllllllll>>
•Vf
'ÍÉ,1 h •
'L 4I-.V5'
. •'***>.'* |í,
•v*. /Wís&öas
1) Starkaður ætlar tafarlaust
að ryðja Anda úr vegi og skjóta
hunn.
2) En rjett þegar slcotið ríður
af, grípur Sirrí um hlaupið og
skotið beinist upp í loftið.