Morgunblaðið - 22.03.1952, Side 8

8
MORGVNBLADI9
Laugardagur 22. marz 1952
Miitning: Sigfús Sigurhjartarson
ÞSGAR ég sezt niður til að|
skrifa minningargrein um vin
minn og skólabróður, hvarfla að
mér margskonar hugsanir. En
því betur, sem ég hugsa málið,
því beíur finn ég, að þessi grein
mín getur ekki orðið minningar-
grein í venjulegum skilningi
l.eldur persónuleg þökk, eitt lítið
iaufblað á kranzinn á kistunni
hans.
Þegar litið er á æfiferil Sig-
fúsar, starf hans í opinberri
þiónustu, baráttu hans á hinum
1 óiitíska vettvangi, eða það, sem
liann vann fyrir áhugamál sír.,
kennir þar margra grasa. Hann
var umdeildur maður, og barð-
ist fyrir umdeildum stefnum og
s'-oðunum. Það er því ekki nema
rðlilegt, að starf hans verði mik-
ið metið eftir því, hvernig menn
hafa litið á málefni hans og mála
tilbúning á hverjum tima. En
þegar ég rifja upp öll mín kynni
rf Sigfúsi, kenni ég mig sízt af
öilu mann til þess að rekja sögu
hans sem stjórnmálamanns né
opinber störf hans yfirleitt. —
Hann hefir víða við sögu komið.
Hann hefir verið stórtemplar,
þingmaður, bæjarfulltrúi, skóla-
maður, ritstjóri og ef til vill
fleira, sem ég man ekki í svip-
inn. En svo einkennilegt, sem
það kann að virðast, ræddum við
Sigfús sjaldan náið um opinber
störf hans. Þegar við vorum sam-
an, var það oftast nær á hvildar-
stundum, þegar bæði hann og
aðrir voru sammála um að
njóta gleði og friðar við heim-
ilisarininn, og létta af huganum
hinu daglega þrasi.
Eg hefi ekki sett mig inn í ein-
stök atriði í sögu þingmannsíns
eða bæjarfulltrúans, en ég hefi
kynnst manninum, — hjartanu,
sem að baki sló. — Og hvernig,
sem bæði ég eða aðrir kunnuni
að líta á þau mál, sem hann íjall-
aði um, — hvort sem við höfum
verið honum sammála eða ekki
um eitt eða annað, þá tel ég mér
ávinning að hafa fengið að kynn-
ast tryggð hans og vinfesti, göfug
lyndi hans og sterkri trú.
Þegar ég man fyrst eftir Sig-
fúsi í guðfræðideild háskólans,
virtist mér hann fremur hlédræg
ur maður og óframun en traust-
ur og hreinskilinn. Ég tel mér
það alltaf til gildis, sem templar,
að hafa átt nokkurn þátt í því
að veita Sigfúsi viðtöku í góð-
templararegluna. Hann vakti
fljótt athygli, ekki af því að
hann sæktist eftir að láta bera
á sér, heldur af því, að þegar
hann lét eitthvað til "sín taka,
gerði hann það á þann hátt, að
menn hlutu að ieggja eyrun við
orðum hans. Ég minnist þess t.d.,
hvé gaman var að vera með Sig-
fúsi í skólaheimsókn, er Reglan
gerði út menn til að boða bind-
indi í skólunum. Hann var þá
þegar vanur að taia blaðalaust,
en mælska hans var með ágæt-
um. Sérstaklega fannst mér það
alltaf einkenna ræður hans, hve
skipulega og hnitmiðað hann gat
talað, enda þótt hann hefði ekki
nokkurn staf skrifaðan. Einlægni
hans og brennandi áhugi krafð-
ist þess af tilheyrendum hans, að
þeir gerðu upp við sig sína eigin
afstöðu, með eða móti.
Oft hefi ég hugsað til þess, hve
Sigfús hefði sómt sér vel í
prédikunarstóli. Hann fjarlægðist
áreiðanlega ekki prestsstarfið af
því, að hann væri fjarlægur því
í hugsun. Lengi gegndi hann því
starfi innan góðtemplarareglunn-
ar, sem skyldast er prestsstarf-
inu, og á aiþingi var jafnan
hægt að treysta á hann sem kirkj
unnarmann. Hitt mun sönnu nær,
að það hafi verið hin ytri atvik
lífsins, sem réðu mestu um, að
hann tók aldrei vígslu né presta-
kall.
Hann komst snemma inn í fé-
lagsmál og stjórnmál hér sunnan
lands, og var þannig gerður, að
hann hlaut að varpa sér út í bar-
áttujna tafarlaust, Ssérhlífinn og
dugjegur. Það mundi því hafa
verijð mikil breyting á högum
hanái og verkahring, ef hann hefði
jþá átt að yfirgefa Reykjavík og
taka' að sér prestakall eínhvers
staðar annars staðar á landinu.
Hann var nú einu sinni kominn
inn í sérstakan farveg, og hon-
um var það ekki eiginlegt að
yfirgefa þann verkahring, sem
hann var farinn að vinna í
nema einhverjar alveg sérst.akar
ástæður væru fyrir hendi. —
Avallt fannst mér, að stór þáttur
í starfi hans væri sprottinn af
svipuðum hvötum og þeim, sem
knýja margan uþgan manninn út
í prestsstarfið.
Einu sinni sagði Sigfús við
mig: „Nú hefi ég verið að vinna
prestsverk í dag“. — Hann hafði
þá varið nokkrum hluta dagsins
til þess að liðsinna fátækum ein-
stæðingi, sem hafði leitað á náð-
ir hans. Eitt slíkt prestsverk
vann Sigfús á mér og mínu heim-
ih fyrir all-mörgum árum,
skömmu eftir að ég var orðinn
prestur í Reykjavík. — Þá var
það einn morgun, að ég rakst á
Sigfús á götu og hann gekk heim
með mér. Þá stóð svo á, að veik-
indi voru á heimilinu, og þurfti
að leysa það upp, um tíma, og
koma börnunum fyrir hjá frænd-
fólki og vinum. Allt hafði það
tekist vel, og ekki yfir neinu að
kvarta. Við settum það ekki fyrir
okkur, hjónin, þótt yngstu dreng-
irnir tveir yrðu að skilja og fara
hver á sinn stað. Sigfús kvaddi
og fór. Skömmu síðar hringdi
kona hans og sagði, að Sigfús
gæti ekki til þess hugsað, að þeir
bræðurnir yrðu að skilja. Þeir
mundu aldrei hafa verið aðskild-
ir fyrr, og væru þar að auki enn-
þá óvanir að leika sér með börn-
um í Reykjavík. Var ekki við
annað komandi en að báðir
drengirnir yrðu í fóstri hjá þeim
hjónum, meðan veikindin á
heimilinu stóðu yfir.
Ég er ávallt þeirrar skoðunar,
að þessi hugulsemi, sem þarna
kom fram gagnvart smælingj-
um, hafi verið einhver sterkasti
þátturinn í skapgerð Sigfúsar
Sigurhjartarsonar. Og ég geri ráð
fyrir því, að það, sem hann fyrst
og fremst hafi viljað, er hann
tók sér þann kost að vinna að
félagsmálum, ha/i einmitt verið
þetta, að rétta hlut lítilmagnans
í þjóðfélaginu með þeim ráðum,
sem hann taldi réttust.
Jafn kappsamur baráttumaður
hlaut af mörgum að verða álit-
inn ofstækismaður, en aldrei
minnist ég þess, að Sigfús ræddi
um andstæðinga sína í pólitík eða
öðru á þann hátt. Ég man t.d. að
hann lét svo um mælt um einn
af sínum hörðustu andstæðing-
um, að því betur sem hann hefði
kynnst manninum, hefði hann
metið hann meir og taldi honum
margt til gildis.
Ekki verður Sigfúsar minnzt
án þess að getið sé konu hans og
heimilis. — Það var sjaldgæft á
okkar skólaárum, að stúdentar
væru kvæntir menn. Sigfús var
einn af þeim fáu.
Húsakynni þeirra Sigríðar
voru ekki stórir salir, en oft mun
þar haía verið gestkvæmt og
öllum vel tekið, er að garði bar.
Sjálfur kynntist ég heimili
þeirra bezt eftir að, leiðir lágu
saman að nýju hér í Reykjavík.
Þar var ávallt notalegt að koma.
Gleðin var einlæg og látlaus og
óvíða jafn auðvelt að njóta stund
arinnar, sem var að líða, á þann
hátt, að hún skildi eitthvað eftir.
Gesturinn fór heim til sín betri
maður en hann kom.
Heimili Sigfúsar veitti honum
mikið. Kona hans, Sigríður Stef-
ánsdóttir, er ein þeirra hús-
mæðra, sem kunni að móta heim
ilið sitt þannig, að saman færi
hjartanleg glaðvarð, alvara og
ábyrgðartilfinning.
Börnin hafa reynzt foreldrum
sínum vel, sýnt dugnað og sam-
vizkusemi við nám og störf. Önn-
ur dóttirin, Adda Bára, hefir lagt
stund á veðurfræði í Osló, en
Hulda bókfræði. Stefán er í
Menntaskólanum.
Aldrei held ég, að ég hafi
fundið aðra eins gleði á heimili
Sigfúsar og einmitt nú, eftir
heimkomu hans frá Rússlandi,
þar sem hann hafði dvalið sér
til heilsubótar um skeið. — Þar
hafði heilsa hann tekið framför-
um og gerðu vinir hans sér vonir
um, að vanheilsan væri að mestu
yfirstigin. Á leiðinni heim haíði
Sigfús komið við í Osló, þar sem
dætur hans tvær hafa dvalið við
nám og störf. Þar hélt hann upp
á fimmtugsafmæli sitt. — Þau,
sem heima biðu, kona hans og
sonur, hugguðu sig við það, að
systurnar tvær og faðir þeirra
gátu haldið upp á þennan merkis
dag saman, þótt í fjarlægu landi
væri. Og eftir heimkomuna lék
allt í lyndi. Gleði endurfundanna
eftir langa fjarveru, og góðar
framtíðarvonir hjálpuðust að því
að gera hvern dag að fagurri
hátíð. Þá kom hið snögga fráfall
eins og reiðarslag. Börn hans eru
enn á viðkvæmum aldri, og allir,
sem til þekkja, munu fara nærri
um, að ekki verður auðvelt fyrir
þau eða móðir þeirra að vera án
hans. En við vitum einnig, að
þau munu vera hvert öðru styrk-
ur og hjálp. Minningar hins liðna
munu varpa Ijósgeislum fram á
veginn, og einhverntíma rennur
upp endurfundanna stund, sem
ekki verður síður hlakkað til en
heimkomunnar úr íjarlægu
landi. Og í það skipti mun eng-
inn dauði fá að gera enda á sam-
vistum góðra ástvina.
Þegar ég lít yfir myndina af
stúdentahópnum frá 1924, sakna
ég sex úr hópnum. Ef til vill er
það ekki mikið af jafn stórum
hóp. En samt mun okkur, sem
eftir erum, að með hverjum ein-
um hafi allur hópurinn farið
mikils á mis. Lífið sjálft dreifir
undarlega úr slíkum hópum. —
Menn fara ólíkar leiðir frá upp-
hafi, stunda margvísleg störf og
skipa sér á ýmsa staði í hinum
stríðandi fylkingum. En samt er
eins og hver fyrir sig eigi ein-
hver ítök í öllum hinum. Þess
verður ekki sízt vart, þegar einn
eða annar er kallaður úr hópn-
um. Þá minnumst við þess, að
þótt árin líði, erum við alltaf
bekkjasystkini í skóla tilverunn-
ar. I hópi okkar „viginti-quattu-
or“-stúdentanna verður Sigfúsar
Sigurhjartarsonar minnzt, sem
sérstæðs manns, er gott var að
eiga að vin og gróði sð kynnast.
Jakob Jónsson.
BEZT AÐ 4 UCLfSAA.
íMORGUNBLAÐINUY
Skátáaffi — Kökubazar
Kvenskátafélag Reykjavíkur selur sitt góðkunna
skáta-kaffi og heimabakaðar kökur í Skátaheimilinu við
Snorrabraut sunnudaginn 23. marz frá kl. 3—6 e. h.
Dans og kaffisala hefst aftur kl. 9 um kvöldið.
K. S. F. R.
jf^ecjar allir lerja lóminn
fá cýíeclclui ficj
ui& líeóóuS líóm in
Ódýr blóm í dag
Blóm & Ávextir
Til sölu ný
3ja herbergja íbúð
með þægindum, í Kópavogi við Hafnarfjarðarveg. Sann-
gjarnt verð. Stutt í verzlun og mjólkurbúð. — Uppl.
í síma 5795.
Einbýlishús til sölu, Hverfisgötu 30.
Fjögur herbergi og eldhús ásamt góðum kjall-
ara og 500 ferm. lóð.
Húsið til sýnis frá kl. 4—6 e. h.
¥111 Laugaveg
rétt hjá Frakkastígshorni er til sölu hæð í húsi, sem
getur verið hvort sem er ein 4ra herbergja íbúð eða tvær
2ja herbergja íbúðir. — Getur auk íbúðar notast sem
hárgreiðslu- eða snyrtistofur eða annað þvílíkt.
Upplýsingar í síma 5795.
Markúa:
Fttir Ed
I.EAVSS the race course aijd
HsADS H1S UTTLE BOAT STPAIGHT
FGi? Tn'E BORNIIVS ISLAND/
1) — Raggi tekur sig út úr*J 2) — Hirtirnir flýja eyna og
keppninni og stefnir beint að reyna að synda til næstu eyju,
Skeljaeyju. Sen sundin eru mjög breið.
í, i.'ölv smofcef m J
( D£F> mv<t LÍ:£T THS
l n A.VO ARE rP.Y/V9
r-WAt/

3) — Það er Ijótt útlitið, og
hirtirnir eru flúnir af eynni.
Jt. Á/\T ^* \