Morgunblaðið - 27.03.1952, Qupperneq 7

Fimmtudagur 27. marz 1952
UORGVNBLA&19
MEÐ VORKOMU EYKST SEYSÆ-
IlffM á BÆJABIMS
HÆTTUTÍMI FER I KÖND
Reynsla undanfarinna ára sýn-
ir ótvírætt, að með vorkomu og
veðurblíðu fjölgar jafnan þeim
slysum, sem hörmulegust eru á
götum Reykjavíkur, barnaslysun-
um. Nú þegar dagurinn er loks-
íns orðinn lengri en nóttin og
umferðarþunginn fer vaxandi á
götunum sýnist vera ástæða til
að hugleiða þessi mál og benda
fólki enn einu sinni á að gæta
nauðsynlegrar varúðar við þær
aðstæður, sem mest hætta fylgir
í umferðinni.
GÆZLIILAUS BÖRN OG
RANGSTÆÐIR BÍLAR
í engri annarri höfuðborg, sem
við höfum veruleg kynní af, mun
það vera jafnalgengt og hér í
Keykjavík, að sjá tveggja áia
eða eldri börn gæzlulaus á göt-
nm úti og jafnframt bifreiðar,
sem lagt hefur veríð beggja
vegna götunnar hvorri andspænis
annarri og þá oft með þeim
hætti að önnur eða báðar standa
að nokkru leyti uppi á gangstétt-
inni.
Við athugun á þeim bamaslys-
um, sem orðið hafa á götum
Reykjavíkur undanfarin ár kem-
ur í ljós að þau hafa langflest
borið að höndum við þessar að-
stæður. Börnin hafa í hugsunar-
leysi hlaupið út á göbma fram
undan bifreið og orðið fyrir far-
artækjum, sem áttu þar leíð um.
BANNAÐ í I.ÖGREGLU-
SAMÞYKKTINNI
Sannleikurinn er sá að Reyk-
víkingar eru orðrsir svo vanir að
sjá bifreiðum lagt við eða uppi
á ganestéttum með þessum hætti
að það mun vera talsvert almenn
skoðun, að þetta sé vítalaust.
Svo er þó ekki og nægír í því sam
bandi að minna á 34. greín Lög-
*reglusamþykktar Reykjavíkur,
þar sem segir: . . . „Ekki má
aema staðar þar sema bestur eða
ökutæki heldur kyrru fyrir beint
á móti hinum megin á götunni".
Sú háttsemi ökumanna að leggja
bifreiðum að nokkru leyti uppi á
gangstéttinni er einnig bönnuð í
lögreglusamþykktinni.
ORSAKTRNAR VILJA
GLEYMAST
Það er lítil von til þess að unt
verði að sporna við þessum sí-
endurteknu barnaslysum, ef ekki
verður tekið fastari tökum á því
hvernig ökumenn skilja við bif-
reiðar sínar á götum úti. — Það
virðist augsýnilegt að varnaðar-
áhrif refsinga fyrir umferðar-
brot stoði hér ekki ein saman.
Það slær að vísu jafnan óhug á
foæjarbúa þegar þeir lesa næst-
urn vikulega í blöðum frásagnir
af umferðarslysum, sem leiða til
örkumla eða jafnvel bana þess
sem fyrir verður.
gjarnan fara fyrir ofan garð og
neðan hjá fólki hver hafi verið
hin raunverulega orsök slyss,
enda verður það atriði oft ekki
fyllilega ljóst, fyrr en rannsókn
xnáls er lokið og þá hugleiða
menn síður hvernig hefði mátt
koma í veg fyrir það.
Skocað á aSmeREiÍEig að gæfa var-
úðar vegna bamasisia, sem erts
gæzSuiaus á göfum úfi
lái eklti fil
Hoffspfan hafSi ekki veris fekin
fram í anglýsingusini
NOKKRU eftir áramótin var í Hæstarétti kveðinn upp dómur í
sambandi við bílaárekstur er varð á gatnamótum Holtsgötu og
Bræðraborgarstígs. Á þessu horni eru stanzumferðarmerki við
Bræðraborgarstíginn. Meirihiuti dómenda í Hæstarétti leit svo
á, að Hoitsgatan, sem liggur í beinu framhaldi af Túngötu, haíi
ekki haft aðalbrautarforréttindi og biínum sem ekið var eftir
i henni, inn á gatnamótin, hafi átt meginsök á árekstrinum. Vegna
' þessa hefur bæjarráð nú gert samþykkt um umferðarrétt á þessum
UORELDRAR! — Það er skylda ykkar að fara sjálf með börn- gatnamótum og tveim öðrum, sem stanzmerki eru við, en ekki
unum og kenna þeim hvernig þau eiga að ganga rétt yfir götu. hefur verið auglýst sérstaklega um upaferðarrétt á.
Nemið staðar á gangstéttarbrúninni, gætið til beggja handa og
gangið beint yfir götuna, þegar lát verðnr á umferðinni. Börnin
mega ekki vera sjálfráð um þetta atriði, eins og myndin til
vinstri sýnir.
Það er hér, sem viðleitni slysa-
varnastarfseminnar kemur til
sögunnar og því aðeins er árang-
urs að vænta af henni að menn
Ijái eyra leiðbeiningum um það
'hvað beri að forðazt.
FOREI.DRAR VERÐA AÐ
KENNA BÖRNUNUM
Jón Oddgeir Jónsson, full-
trúi Slysavarnafélagsins, lagði
áherzlu á nauðsyn þess, í sam-
tali við Mbl. fyrir skömmu,
að foreldar geri börnum sínum,
nú þegar daginn lengir og úti-
vera eykst, grein fyrir því,
hvernig þau eigi að fara rétt yfir
götu og að meginhættan, sem
ÁREKSTURÍNN setja upp aðalbrautarmerki _sunn
Bílaárekstur þessi varð í febr. an~og> norðan þeifra gatnamóta.
1950. Jóhannes Guðmundsson, Samkvæmt umferðarmerkjum
Barónsstíg 11, ók bíl sínum, þessum er þeim, sem aka- að
(R-3708, austur Holtsgötuna, en er gatnamótunum um Bræðraborg-
u.num með því að sýna börnun- hann kom á gatnamotin fyrr- arstíg skylt að vaegja vegna um-
um umferðarkvikmyndir og nú nefndu, segist hann,.hafa ekið ferðár um gatnamótin fra Túp-
nýlega er komin út á veg- hiklaust áfram þar eð hann taldi götu og Holtsgötu, ef því er ao
um félagsins bók með mjög sig vera á aðalbraut, en hann skipta, sbr. 1. mgr. 5. gr. laga nr.
skýrum myndum, þar sem sýndar ætlaði áfram austur Túngötuna. 24/1941. Áfrýjanda bar því að
eru liætturnar á götunni og Guðmundur R. Oddsson, Lauga- nerha staðar og bíða, meðan bif-
helztu umferðarreglur. Það mun vegi 61, kom á bíl sínum suður reið stefnda færi úm gatnamótin.
vera ætlun Slysavarnafélagsins eftir Bræðraborgarstígnum, ók Þetta gerði áfrýjandi ekki. Hins
að koma þessari bók inn á sem inn á gatnamótin. Skullu bilarnir vegar er í ljós leitt, að stefndi
flest barnaheimili hér í bænum saman, með þeim afleiðingum að gætti eigi nægilegs hófs og var-
og öðrum kaupstöðum. | skemmdir urðu nokkrar á þeim. kárni í akstri sínum. Eiga aðilar
Höfundur hennar er' Jón Odd- 1 — Gerði Jóhannes kröfu til bóta því báðir sök á árekstrinum, og
geir Jónsson. úr hendi Guðmundar alls 1924 kr. þykir eftir atvikum rétt að hvor
í bæjarþingi urðu úrslit máls- þeirra beri helmings þess tjóns,
SKÝRSLUR ins þau, að talið var að umferð sem af s4ysinu hlauzt. Héraðs-
Um þessar mundir vinnur Guð við þessi gatnamót niilli Tún- dómari hefur metið tjón stefnda
laugur Jónsson, lögregluþjónn að götu og Holtsgötu njóti aðalbraut- kr. 1824.33. Með hliðsjón af máls-
skýrslugerð fyrir sakadómara- arréttar. Guðmundur var dæmd- flutningi aðila hér fyrir dómi ber
1824, auk að leggja þá fjárhæð til grund*
ivallar úrlsuan málsins. Verður
ur til að greiða kr.
vaxta.
í Hæstarétti var þessum dómi ^^f dæmt að greiða
rift, þanmg að Johannes Guð- ’ ’
mundsson var talinn eiga megin-
orsök í árekstrinum.. Einn dóm-
eins og krafizt er. Eftir málavöxt-
um þykir málskostnaður, bæði í
. T. , „ * ... héraði'og fyrir Hæstarétti eiga
enda, Jonatan Hallvarðsson skn-
■Tj' , að falla mður.
aði seratkvæði. — Koma þar
fram svipuð sjónarmið og í dómi
bæjarþings.
í forsendum dóms Hæstaréttar
segir m. a.:
IIOUTSGATA EKKI GERÐ AB
AÐALBRAUT
Eins og greinir frá í hinum
BREYTIST EKKI
Á fundi bæjarráðs er haldinn
var á mánudaginn, samþykkti
[bæjarráð, eftir ósk lögreglustjóra
aðalbrautarrétt Tungötu og Holts
götu, svo og tveggja gatnamóta
annarra, sem áður hafði ekki
verið sérstaklega auglýstur um-
<. ■ ry
áfrýjaða dómi, hefur verið ó- jferðarréttur um, en við þessi
kveðið í samræmi við 2.—4. máls- 'gatnamót hafa verið stanzumferð
grein 7. gr. umferðarlaga nr. 'armerki. Ekki verður um neina
24/1941 að Túngata skuli teljast breytingu að ræða á umferðar-
A þessari mynd sjást bifreiðar standa andspænis hverri annarri aðalbraut og verður að telja að rétti, en hin gatnamótin tvö eru:
á götunni og uppi á gangstéttunum. í Iögreglusamþykkt Reykja- áfrýjanda hafi borið að staðnæm- gatnamót Austurstrætis og Aðal-
víkur segir m. a.: „Ekki má nema staðar þar sem ökutæki heldur ast á umræddum gatnamótum strætis, en umferð um Austur-
kyrru fj’rir beint á móti hinum megin á götunni.“ (34. gr.) j gagnvart umferð á .þeirri götu. stræti ber að víkja fyrir Aðal-
Hvorki Holtsgata, sem liggur í strætis-umferðinni sem kunnugt
þeim er búin á götunum sé ein- 'embættið í Reykjavík um slys-
mitt fólgin í því að hlaupa út á farir af völdum umferðar. Sam- hp--_r bafa hinc veear
götuna fram eða aftur undan bif- kvæmt upplýsingum, sem hann 8 .i Pessar- "1I1S '7dl
reiðum, sem lagt hefur venð við hefur latið Slysavarnafelagmu í , , , ,
+4 samkvæmt umferðarlogum. —
beinu framhaldi .af Túngötu, r.é ier, og að umferðin um Vestur-
Bræðraborgarstígur, sem sker jgötu ber að víkja fyrir umferð
um Aðalstræti á gatnamótunum
gangstéttir.
Jón benti á að eina umferðar
banaslysið, sem orðið hefur í
En það vill Reykjavík á þessu ári, hafi borið
að höndum með þeim hætti að
barn hljóp út á götu milli bif-
reiða, sem héldu kyrru fyrir og
lenti á bifreið, sem var á ferð.
UMFERÐARROK
Slysavarnafélagið hefur gert
sitt til að létta undir með skól-
Það er of algengt í Reykjavík að sjá lítil börn gæzlulaus á göt-
wm úti. —
té, hefur slysum ekki fjölgað
þrátt fyrir mikla fjölgun bif-
reiða í Reykjavík á undanförn-
um árum.
Yfirlit yfir meiðsl og dauða-
slys í Reykjavik á árunum 1946—
.l!1íí'SSa.!e,i5’. „„„ 1 heldur að öðru leyti fullrar var-
Anð 1946 meiddust 227 manns ■ ðar j akstri sínum; eigi megin.
þar me a m auðas ys). 1 sök á umræddum árekstri. Á hinn
Stefndi, Jóhannes, sem ók austur
Holtsgötú átti því, Samkvæmt 1.
I málsgrein 7. gr. umferðarlaganna
að víkja til vinstri. Þetta gerði
stefndi eigi, og verður því að
. telja að hann,. sem eigi gætti
við Hafnarstræti.
— Triesle
Arið 1947 meiddust 187 manns
(þar með talin 11 dauðaslys).
Árið 1948 meiddust 205 manns
(þar með talin 4 dauðaslys).
Árið 1949 meiddust 199 manns
(þar með talin 6‘dauðaslys).
Árið 1950 meiddust 151 manns
(þar með talin 7 dauðaslys).
Á síðastliðnu ári urðu 184 um-
bóginn þykir áfrýjandi, Guð-
mundur R., eigi hafa gætt fyllstu
varúðar í akstri sínum.
Framh. af bls. 6
sýnast vera staðráðnir að halda
kröfum sínum til streitu og beina
þeim aðallega að Bretum og
Bandaríkjamönnum, sem virðast
vera komnir í sjálfheldu, síðan
Tító brá trúnaði við Stalín og
skipaði sér við hlið Vesturveld-
anna gegn Kominform. Að und-
anförnu hefur þó risið upp rök-
studdur grunur um að sú afstaða
Títós sé byggð á litlum heilind-
um eða jafnvel blekkingum ein-
:.um. Um það er þó of fljótt að
fullyrða þar sem málið er enn í
1 rannsókn og lítiíi sem ekkert látið
uppskátt iim árangur hennar.'
Eins og "atvikum " er háttað,
þykir rétt að stefndi beri % hluta
tjóns þess, er af árekstrinum
hlauzt, en áfrýjandi % hluta þess.
Samkomulag er um, að tjón
ferðaslys í Reykjavík, sem er stefnda nefni þeirri fjárhæð, sem
nokkru hærra en árið áður en ákveðin hefur verið í héraðsdómi
allmiklu lægra en 1946—49. — kr. 1824.33. Ber því að dæma
Dauðaslys urðu 4. áfrýjanda til að greiða stefnda
í aðalatriðum virðist því stefna kr' 456 08 með vöxtum eins og ÞRÆTUEPLIN
í rétta átt en vissulega mætti kiafjzt ^efur verið. Eftir atvik-1 Hvað sem ofan á verður er
fækka slysum enn meir, sagði “1T1. rett ma!skostnaður kætt við> ag Xríest verði -í fram-
Jón Oddgeir, <ef sérhver ökumað- ^Tlr paoum ciomum falli niour. tíðiftni sem fyrr, eitt af hinum
ur og gangandi vegfarandi vildi I^seratkvæði Jónatans Hal1- óleysanlegu ágreiningsefnum
þjóða um landamærahéruð eins
og Saar-héraðið milli Frakklands
SFRATKVÆÐI og Þýzkalands, en það er nú enn
í auglýsingu lögreglustjóra éinu sinni orðið eitt af viðsjár-
Reykjavíkur 2. febrúar 1943 er ( verðustu þrætúeplum. stórþjóð-
að vísu ekki' kveðið á um það að anna og rriargir óttast að það geti
gatnamót Túngötu og Holtsgötu beinlínis staðið varanlegum vin-
mennt fórust Jóni Oddgeir orð á skuii ásamt Túngötu teljast til' skap og. samvinnu fyrir þrifum
þessa leið: aðalbrautar, en eins og lýst er í beirra i milli, til hegs fyrir sam-
Framh. £ bls. 8 héraösdó.mi, lét lögreglustjóri. eiginlega fjandmenn.
I sératkvæði Jónatans
hugsa um þessi mál af einlægni varðssonar segir m. a.:
og gera sitt til að forðast þær að-
stæður, sem reynslan sýnir að
beinlínis bjóða hættunum heim.
FUTXORDNIR GtEYMA
Um orsakir dauðaslysanna al-