Morgunblaðið - 29.03.1952, Blaðsíða 5
[" Laugardagur 29. marz 1952
UORGVTiBLÁÐÍB
^JsuenhióSin ocj. ^JJeimiíiJ
4ra manna f jölskylda getur sparað I8G0
krónur með því að rækta kartöflur sínar
KU ÞEGAR vorið er komið í
jloftið er tími til kominn að hugsa
um kartöflugarð fjölskyldunnar.
Garðurinn veitir þeim er í hon-
lim starfa óblandna ánægju auk
jþess sem hann er gott búsílag
íyrir fjölskylduna. — A s.l. ári
íhöíðu um 2000 fjölskyldur garð-
sceiti að leigu hjá Reykjavíkur-
fcæ, sagði E.B. Malmquist, rækt-
íinarráðunautur, blaðinu. Það
ffullnægði þó hvergi nærri eftir-
spurninni.
Nú í vor verður bætt við 500—
600 garðreitum, en þeir munu
allir vera leigðir þegar, og enn
er eftirspurninni hvergi nærri
fullnægt. Hið nýja garðasvæði í
svonefndri Borgarmýri við Vest-
urlandsveg, eða á hæðinni innan
við Elliðaárnar.
NEYZLA Á KARTÖFLUM
L.ÍTIL
Hér á landi er kartöfluát
snanna mjög iítið, éf miðað er við
jneyzlu annarra þjóða. Það er því
ffurðulegra, sem kartaflan er oft
eina grænmetistegundin, sem við
íslendingar eigum kost á að
ueyta. Það verður því ekki of-
brýnt fyrir fólki að auka kart-
öfluát og jafnframt að rækta þær
Bjálft.
Gullauga kartöflutegundin og
raúðar íslenzkar kartöflur eru
ríkar af C-bætiefni, en það er sú
bætiefnategund, sem einna tilfinn
anlegast vantar í okkar fæðu.
Það má teljast góð neyzla ef 4
manna fjölskylda neytir 20 poka
árlega. Ef miðað er við tífalda-
uppskeru, sem er nálægt því að
vera meðaluppskera hér í Reykia
vík, ef miðað er við reynslu síð-
Ustu ára, þarf í garðinn 2 poka
af útsæði og garðurinn verður að
vera um 350 ferm. 350 fermetra
garðlönd eru þau minnstu, sem
foærinn úthlutar.
SÁIÐ OG ÞÉR UPPSKERIB!
— En livað kostar slík ræktun?
■ E.B. Malmquist svarar:
Afgjald: (þar í falið
landbrot, vegalagning,
girðing, framræsla og
úðun 2svar á sumri) . kr. 100.00
Vinnslugjald (vélunn-
ið)...................— 35,00
Útsæði, 2 pokar .... — 260,00
Áburður...............— 90,00
Samtals kr. 485,00
Barnavapiitn með
í kirkjuna
BÓKNARPRESTUR í sveitaþorpi
einu í Danmörku. hafði veitt því
eftirtekt að jafnskjótt sem sókn-
arbörnin eignuðust barn hætti
íjölskyldan að sækja kirkju. —
iMaeðrunum fannst að börpin
írufla guðsþjónustuna og þar sem
jþær gátu engan fengið til að
isitja yfir börnunum heima, urðu
jþær sjalfar að vera heima við.
En presturinn leysti ráðgát-
JUna. Hann tók að halda guðs-
fpjónustur sérstaklega fyrir mæð-
Eir með smábörn. Leyft var að
Ikoma með barnavagnana inn í
jkirkjuna og sinna börnunum eft-
íir þörfum meðan á guðsþjónust-
prnni stóð.
' Presturinn hefur haft mikla
anægju af þessu. Segir hann að
ánægjulegt sé að sjá margar ung-
far mæður í kirkjunni og jafn-
fframt venjist börnin því frá
jblautu barnsbeini að kirkjan sé
þeirra andlega heimili.
Vinnulaun verður hvtr að
reikna sjálfur. Timinn, sem í
garðvinnuna fer er oftast frí-
tími viðkomanda, sem hann
annars notaði ekki til tekju- ^
öflunar og oft eru það ungl-'
ingar og konur, sem annazt
hirðinguna.
En kaupi fjölskyldan 20
poka árlega í verzlun, eru út-
gjöldin til kartöflukaupa
2,300,00 krönur, og þá er ekki
tekið til hins háa kartöflu-
verðs síðla sumars.
Hver hefur efni á að rækta
ekki sínar kartöflur sjálfur?
AUKINN ’*UGI
Hinn aukni áhugi fólks fyrir
kartöfluræktun stafar af betri
tíma til slíkra starfa og af meiri
þörf fyrir búsilag. Síðast en ekki
sízt hefur almenningur náð betri
tökum á ræktun, en áður og
hirðing garðanna er víðast líta-
laus, að sögn ræktunarráðu-
nautar, og sums staðar með á-
gætum. Hins vegar er það til enn
þá að garðhafi spilli fyrir nábú-
anum og sjálfum sér með slæmri
hirðingu og verði til að setja ó-
menpingarbrag á ræktunina í
heild. — Þessir ræktendur og enn
fremur þeir,.sem ekki hafa innt
af hendi leigugjöld sin samkvæmt
réglugerð verða því nú að víkja
fyrir öðrum, sem á biðlista eru.
Gefa þarf meiri gaum aS skéia-
búningum, eins og peysum GA
Efni, silfur- \
og guffslegin
Silfur og gullslegin efni eru nú
mjög í tízku. Hér er ágætt sniA
á slíkan kjól. Aðskorið pils og
jakki með litlum flibbakraga og
stórum „poka“ að aftan.
MÖRGUM hefur orðið starsýnt
á gulu peysurnar í G.A. þessa síð-
ustu daga og blöðin hafa minnst
þeirra.
Þeirra er getið í „Daglega lif-
inu“ og minnst hefur verið á, að
betur hefði átt við, að peysurnar
hefðu verið búnar til hér á landi,
en ekki keyptar tilbúnar frá út-
löndum.
Hvað sem því líður, þá eru
peysurnar í G. A. nýung hér í
höfuðstaðnum, er vakið hefur
athygli og umtal.
En hver er svo hugmyndin, sem
á bak við liggur. Eru peysurnar
keyptar til gamans, eða fylgir
þeim nokkur alvara?
Er þessi nýi skólabúningur smá
vegis dægradvöl nýungagjarnra
unglinga, eða er hér verið að
stíga spor í þá átt, að stemma
stigu fyrir óhóflegu kapphlaupi
í klæðaburði skólaæskunnar.
Fjölmargar mæður hér í borg,
hafa um árabil haft áhyggjur af
því, hvernig þær gætu fullnægt
kröfum dætra sinna um klæða-
burð, bæði í skóla og utan skóla.
Geri ég ráð fyrir að þær gleðjist
yfir þeirri viðleitni, sem hér er
á ferð.
Fyrir allmörgum árum var sá
háttur hafður í kvennaskólanum
á Blönduósi, að nemendur skól-
ans saumuðu sér skólabúning
strax á haustin, er þær komu í
skólann. Kepptust þær við að
koma honum af og voru ánægðar,
þegar allur hópurinn var kominn
í skólakjólana.
Skólakjólar stúlknanna á
Blönduósi voru ekki hversdags-
búningur, heldur notuðu þær
kjólana sína sem spariflíkur, not-
uðu þá á sunnudögum og þegar
þær fóru saman í heimsóknir, á
skemmtanir eða í ferðalög.
Vildu þeir eru réðu skólabún-
ingum þeirra Blönduóssstúlkna
koma í veg fyrir að þær yrðu
metnar eftir ytri klæðaburði. er
þær kæmu á mannamót. — ,Þær
voru allar eins klæddar, eins og
góðar systur. — Þessir búninsar
urðu mjög vinsælir, þegar öllu
var á botninn hvolft, og spöruðu
margri stúlkunni áhyggjur og
fjárútlát.
FLEIRI ÞURFA AÐ
KOMA Á EFTIR
Full ástæða væri til þess að
fleiri skólar tækju þessa hug-
mynd GA til greina og kæmu
upp hjá sér skólabúningum.
Eigi er sjálfsagt að búningarnir
þvrftu að vera cins hjá 'illum
skólunum. Smekkvísi og hagsýni
yrði að hafa með í ráðum. Bún-
ingarnir yrðu að vera aðlaðandi
fyrir ungu stúlkurnar svo að þær
yrðu síður leiðar á þeim. Sjálf-
sagt er að nota peysur, helzt inn-
lendar og verksmiðjurnar ættu
að vanda sig og vefa falleg efni
í pilsin.
Merkið á gulu peysunum er of
stórt, það væri fallegra, að staf-
irnir væru minni. Væri ekki til-
valið að hafa lítinn vasa á peys-
unum og sauma stafina á vas-
ann?
. Margt væri hægt að segja og
bollaleggja um skólabúningana,
en það, sem mestu máli skiptir
er að þessu máli verði gaumur
gefinn, og það í fullri alvöru.
Slíkt mundi spara heimilum
fé og ýmiskonar erfiðleika, og
unglipgarnir yrðu ánægðari með
fötin sín í skólanum. — Þarna
er mikið verkefni sem heimili og
skólar þurfa að vera samhent um
að hrinda í framkvæmd, þanig
&'■"> fiöldinn megi vel við una.
ferðaföt
Skemmtilegur klæðnaður ung-
linga. Köflótt blússa með einlitu
pilsi. Tilvalin skólaföt. — Einlit
blússa, köflótt slaufa og köílóttar
buxur. Tilvalin ferðaföt.
110 lilir ullargams
NÝKOMIÐ er í verzlun í Banka-
stræti fjölbreytt úrval prjóna-
garns. Það fæst í 110 mismun-
andi litum og 9 tegundum.
Smekklegir borð-
dúhar
SMEKKLEGIR borðdúkar prýddu
sýningarglugga verzlana í Reykja
vík nú í vikunni. Þeir vcru mjög
laglegir og verðið var viðráð-
anlegt.
í LJÓSBAÐSTOFU Hvítabands-
ins að Laufásvegi 53 hvíla ung-
börnin makindalega í skini ljós-
lampanna. Mæður þeirra koma
með þau og aðstoða forstöðu-
konu stofnunarinnar, ungfrú
Rö^nu Wendel.
Ljósbaðstofan' var opnuð 6.
marz s.l. og nú sækia hana 40
börn á aldrinum 1—7 á-'a og þeim
frr fiöigandi. Kostraði við Ijós-
böðin er stillt í hóf eftir því sem
hægt er og kosta 20 skipti 60
krónur.
Gísli heitir einn lítill kútur,
sem ljósböðin sækir. Hann byrj-
aði að vera 1 mínútu í Ijósunum,
en var í gær 13 mínútur o'í tím-
inn smálengdist. upp í 15 r.rimit-
ur. Gísli er ákafiega ánpesður
með Ijósböðin og hlakkar til á
hverjum degi að fara í þau.
Þessari nauðsvnlegu stcfnun
hefur fámennt félag kvenna kom
ið á fót — Kvenfélagið Hvíta-
bandið. í félaginu eru nú 100
konur og markmið þess er líknar-
starfsemi. Félagið var stoínað-
1895. Árið 1934 var sjúkrahús cr
konurnar höfðu einar unnið að
að koma upp opnað og sjúkrahús
Hvítabandsins ráku konurnar um
10 ára skeið, en þá var það látið
af hendi við bæjarfélagið án skil-
yrða.
Frá þeim tíma hefur starf fé-
lagskvenna miðazt að því að
koma upp Ijósastofu, en jafn-
framt hafa þær glatt siúkiinga
á Hvítabandinu og á Kleppi með
jólagjöfum, sem voru kærkomn-
ari þaim, sem fengu, en orð fá
lýst.
I fylkingarbrjó.sti í baráttunni
fyrir Ijósastofunni. var frú Ás-
laug heitin Þórðardóttir allt til
dauðadags. Er hún andaðist var
stofnaður minningarsjóður um
hana og honum hefur nú verið
varið til að uppfvlla heitu tu ósk
hennar — Ijósastofú 'vri- börn.
Liósastnfan ”ú að T.aufás-
VQri 53. r /)c',nPr'^Í’ kr—u: nar
rðei' ■“* C T r> - (Tf. * ' 1 ^ má-fða. Erj
þær hafa ekJ-TÍ li átið bugast við-
bað. Nú h rfe bre ■ von rm r '.n;.ð
húsr iæð; n’- b°im kemu- okk i Ut
huear t:ð 1’ós"stofa”> vætti s+.örf-
um. — Stofan v^-ður -^kin í
f'amtíðinni. Anrsð kemur ekki
til greina, segja þær.