Morgunblaðið - 19.04.1952, Qupperneq 2

\ '2
MORGUIS BLAÐiÐ
Laugardagup 19. apríl 1952
i í verzlun og
YÉLAG matvörukaupmanna í
®eykjavík hélt aðalfund sinn
i;. 1. fimmtudagskvöld í Félags-
lieimili V. R.
Fundarstjóri, Sigurliði Kristj-
«insson, minntist í upphafi fund-
-ar látins félaga, Sigurðar Sigurðs-
sbnar, kaupmánns, og lisu fimd-
■armenn úr sætum í virðingar-
*.) ryni við hinn látna.
Formaður félagsins, Guðmund-
*n- Guðjónsson, ílutti ítarlega
skýrsiu urn starfsemi félagsins
á s. 1. ári og gerði grein fyrir
jieim verkeínum, sem stjórnin
cig skrifstofu féiagsins hefðu
■unnið að á árinu og hvernig tek-
ir.t hefði að leysa þau. Hann
íjat þess, að þetta væri f.yrsta
4rið, sem skrifstofan stárfaði ailt
ár’ið í þágu félagsins. Hefði starf-
demi hennar gefíð góða raun og
Væri svo komið, eftir þennan
■Stutta reynslutíma, að sú starf-
semi væri óvéfengjanlega til
inikilla hagsbóta fyrir félags-
*nann. Hann gat þess að stjórn-
■ií- sérgreinafélaganna hefðu
ásamt skrifstoíuttni beitt sér fyr-
ir niðurfell’íngu söluskatts af
söluskatti, og hefði breyting í þá
utt á iögum um söluskatt verið
lögfest á síðasta þingi og gengið
5 gildi um áramótin.
Formaður kvað kaupmenn
■íagna hinu fengna frelsi í verzl-
un og viðskiptum og auknum
ánnflutningi nauðsynjavara. Það
væri von þeirra, að haldið yrði
ófram á þeirri braut, sem mörk-
uð hefur vei'ið af núverandi rík-
Isstjórn í innfluínings- og gjald-
«yrismálum.
Formaður ræddi ásakanir af
hálfu iðnaðarins í garð kaup-
manna um, að þeir haldi íslenzk-
um framleiðsluvörum til baka
áíðan erlendar vörur komu á
anarkaðinn. Ásakanir þessar séu
með öllu tilhæfulausar. Iðnrek-
endur megi sjálfum sér um
Jtenna, að dregið hefur úr sölu
á framleiðslu þeirra af þeirri á-
_dtæðu m. a. að ekki hefði verið
gætt þeirrar vöruvöndunar sem
.skyldi iijá sumum iðnfyrirtækj-
um. Þar væri því vilji neytenda
að varki, sem kauprnenn jafnt
sem framleiðendur yrðu að lúla.
Gjaldkeri félagsins, Björgvin
Jónsson, flutti skýrslu um fjár-
Jiag þess, og vóru reikningar þess
samþykktir með ' öilum greidd-
um atkvæðum.
í Iáö loknum umræðum um
Skýrslur formanns og gjaldkera
var gengið til stjórnarkosningar.
Guðmundur Guðjónsson var end-
Mirkjörinn formaður í 17. sinn.
Úr stjó; ninni áttu að ganga Sig-
urliði Kristjánsson og Lúðvík
í>orgeirsson, en þeir voru báðir
-endurkosnir. Auk þeirra skipa
aðalstjórn þeir Björgvin Jóns-
son og Axel Sigurgeirsson.
Varastjórn var einnig endur-
íjörin, en hana skipa: Kristján
Jónsson, Gústaf Kristjánsson og
£igurjón Jónsson.
| Fyrir fundinum lágu tíllögur
um breytingar á lögum félagsins.
Úrðu nokkrar umræður úm þettg
vnál, en síðan voru lögin sam-
þykkt samhljóða með nokkrum
^jttinniháttar breytingum til sam-
lærnis við breyttar aðstæður.
■ Fundurinn vottaði stjórninni
*g starfsmönr.um féiagsins þakk-
ir fyrir vel unnin störf og hvatti
hsma til að vera vel á verði um
bagsmuni félagsins og félags-
ínar.na.
Félagið verður 25 ára á næsta
ári og var kosin nefnd til að
■yinna að því, að haldið yrði upp
á þetta merkisafmæli.
Fundurinn var fjölsóttur og fór
hið bezta fram. Voru menn sam-
ÉrtAla um að efla starfsemi fé-
lagsins og samstarf þess við önn-
lur sérgreinafélög, sem bundizt
Jiafa samtökum í Sambandi smá-
áöluverzlaria.
j Eftirfarandi samþykktir voru
gerðar á fundinum með sam-
Jiljóða átkvæðum:
t „Aðalfundur Félags matvöru-
' kaupmanna, haldinn 17. apríl
1952, lýsir ánægju sinni yfir
þeim ráðstöfunum ríkisstjórnar-
innar, sem miða til síaukins
frjálsræðis í gjaldeyris- og inn-
flutningsmálum og skorar á ríkis-
stjórnina að halda fast við
stefnu sína í verzlunarmálum,
sem ailir eru sammála um, að
leiði af sér aukið heilbrigði í hví-
vetna.“
,,Aðalfundur Félags matvöru-
kaupmanna, haldinn 17. apríl
1952 álítur, að þær aðdróttanir,
sem komið hafa fram í garð smá-
sala af hálfu iðnrekenda séu mjög
óviðeigandi og ósanngjarnar, þar
sem smásalar hafa jafnan sýnt
hinum unga íslenzka iðnaði fulla
vinsemd.
Fundurinn telur það í fyllsta
máta kynlegar aðfarir að vera
með ónot í garð þess aðíla, sem
er milliiiður milli framleiðenda '■
og neytenda.
En því verður ekki neitað, að
í mörgum tilfelium var þörf á
samkeppni frá öðrum aðilum,
sem lengra eru komnir í tækni-
j legum efnum og vöruvöndun.“ j
I „Aðalfundur Félags matvöru-
kaupmanna, haldinn 17. apríl
' 1952 átelur harðlega hin skefja-1
j lausu ádeiluskrif vissra blaða á
j undanförnum mánuðum í sam- j
bandi við verðiagsmálin. Strax
' í öndverðu, þegar vonir stóðu til j
1 aukins frjálsræðis í verzlun og
viðskiptum, var það samhuga álit
stéttarinnar að stilla bæri vöru-
álagningu eins mikið í hóf og
unt væri. Enda sanna allar opin-
berar skýrslur, sem um þessi mál
hafa fjallað, að matvörukaup-
mehn standa með óflekkaðan
skjöld í þessum efnum.“
REYKJUM I MOSFELLSSVEIT:
Hinr, nýi almenningsvagn, eign
Aætlunarbíla Mosfellssveitar, var
tekinn í notkun á skírdag, en bíll-
inn verður í förum milli Reykja-
víkur og Reykja.
Vagninn er af Volvo-gerð, og
var byggt yfir hann hér á landi.
Er yfirbyggingin öll hin vandað-
asta og sætin þægileg og rúmgóð,
en eins er nokkuð gólfpláss fyrir
stséði, ef svo ber undir.
Hér um slóðir þykír fóiki mikill
munur á að ferðast í slíku fyrir-
myndar farartæki. Eiga þeir Snæ-
land Grímsson og Sigurbergur
Pálsson þakkir skilið fyrir að hafa
ráðizt í svo fjárfrekt fyrirtæki. —
Vagnstj'ói'inn er Daníel Pálsson
og lærtlir hann mjög vel yfir að
aka bílnum, telur h’ann Vera auð-
veidan í meðförum, þi'átt fýrír
stærðina. —J.
Norsk málverkasýni
pr” rniiin-
sms
Aððlfundur Féiags
AÐALFUNDUR Félags slökkvi-
liðsmanna í Reykjavík var hald-
inn fj.l. fimmtudag.
Stjórn félagsins skipa nú: Guð-
mundur Guðmundsson formaður,
Bjarni Bjarnason varaformaður,
Guðmundur Kristjánsson féhirð-
ir, Þórður Pétursson ritari og Sig-
urgeir Guðjónsson meðstjórn-
andi. Formaður Eknasjóðs var
kosinn Sigurgísli Guðnason og
Kristinn Eyjólfsson gjaldkeri
sjóðsir.s.
HÚSAVÍK, 16. apríl. — 12. april
s.l. átti íþróttafélagið Völsungur
á Húsavík 25 ára starfsafmæli og
var þess minnst'í hófi í samkomu
húsi bæjarir.s á anr.an páskadag.
Þar fóru fram ræður, söngur,
upplestur o. fl.
Félaginu bárust kveðjur og
blóm í tilefni afmælisins. Var
Jónas G. Jónsson, kennari, kjör-
inn heiðúrsfélagi. Hann hefir ver
ið íþróttakennari félagsins síða.n
1933.
Stofnendur Völsungs voru 23,
en nú eru í félaginu 200 manns.
Fyrstu stjórii skipuðu: Jakob Haf
stein, Jóhann Hafstein og Ás-
björn Benediktsson. Jakob og
Jóhann Hafstein voru kjörnir
heiðursfélagar 1939, en þeir áttu
drýgstan þátt í uppgangi félags-
ir.s fyrstu árin.
Völsungar hafa jafnan staðið
fvrir fjölþættri íþróttastarfsemi
hér í bæ og hefir meginþorri hús-
vískrar æsku verið lengri eða
skemmri tíma í félaginu.
Aðalverkefni félagsins nú er
bygging sundlaugar, en byrjað
var á því verki s 1. sumar.
Núverandi stjórn félagsins
skipa: Þórhallur Snædal, form.,
Höskuldur Sigu.rgeirsson g.iald-
keri, Aðalsteinn Karlsson ritari
og meðstiórnendur T.úðvík Jónas
son og Guðmundur Hákonarson.
grjsepfkg eykst mjog .hjá F.í.
A FYRSTA ársfjérðungi þessa árs hafa flugvélar Flugfélags íslands
flutt samtals 3740 farþega, og er það rösklega 35% meira en á
sama tímabili í fyrra. Fluttir voru nú 3204. farþegar á innar.lands-
flugleiðum og 536 ferðuðust með ■ „Gullfaxa" á milli landa.
IJSTVINASALURINN hefur
fengið hingað til lands 29 olíu-
málverk eftir 10 unga, norska
málara, sem er tekið úr stærri
sýningu, er var í Svíþjóð áður en
myndirnar komu hingað.
Að sjálfsögðu hefðu þeir, sem
úrvalið hafa gert, átt að taka
tillit til þess, að þetta litla sýnis-
horn af ungri, norskri list gæfi
okkur hugmynd um það, sem æsk-
an hefði fram að færa, að sjálf-
sögðu innan þess ramma, sem
sýmngunni var sett, t. d. um stæið
myndanna. Það virðist hafa verið
VOBCFL.UTNINGAR •
AUKAST
Vöruflútningar Flugfélags ís-
lands hafa einnig aukizt að :nun
fyrstu þrjá mánuði ár-sins. Innan-
lands hafa fjugýélar félagsins
flutt 1115,395 kg á þessum tíma
og 13,392 kg milli landa. Aukn-
ingin á vöruflutningum hér inn-
anlands nemur um 43% sé miðað
við fyrsta ársfjórðung í fyrra.
Póstflutningar í ár nema rösk-
um 30 smálestum en voru 27
smálestir á sama tíma 1951.
66 FLUGDAGAIt ~
Flpgveður hefur ekki verið
sérlega hagstætt, það sem af er
þessu ári. Flugdagar voru 66
fyrstu þrjá mánuði ársins, eða
jafn margir og í fyrra. Minnst
var flogið í janúar hér innan-
lands, en þá féllu flugferðir nið-
ur í 12 daga sökum óhagstæðs
veðurs.
Flugfélag íslands heldur nú
uppi reglubundnum flugferðum
til 14 staða hér á landi auk þess
sem flogið er til nokkurra ann-
árra staða, þegar flutningsþörf
krefur.
Hefur fen#
SEYÐFIPvDINGURlNN Grétar
Oddsson er um jólaleytið í fyrra
var fluttur í sjúkrahús ameríska
flughersins vestur í Bandaríkjun-
um, er senn á föruni þaðan. Hann
befur nú fengið mjög fullkominn
gerfifót. Grétar missti hægri fót-
inn í loftárás er þýzk flugvél
gerði á olíuskip, sem sökkt var
þar í firðinum.
1 síðastliðinni viku settu lækn-
ar flughersins gerfifótinn á Grét-
ar. Segjast þeir vera vongóðir um
að hann muni áður en langt um
líður geta gengið óhaltur, því svo
vel hafi aðgerðin heppnast.
Stærsta skip Svía
GAUTABORG — Nýlega var
stærsta skipi, sem smíðað hefur
verið á Norðurlöndum rennt af
hlunni í Gautaborg. — Er það
29.000 |.eþna oiíuskip.
sýna, að hann hallast að lands-.
lagsrómantík. Gladys Nilssen, f.
1912, sýnir þrjú smáverk, haglega
gerðar myndir, en án mikilla tii-
þrifa.
Sýningin mun standa fram yfir
helgi og er þess að vænta, að menn
noti tímann og skoði þessa norsku
sýningu, sem er fróðleg til sam-
anburðar við það, sem hér er gert,
en mjög ólíkt því.
Orri. |
Alf Lövberg: „Kóna í spegli“.
fylgt þeirri reglu, að sýna aðeins
binar smærri myndir og gæti
heildarsvipur sýningarinnar liðið
hokkuð við það.
Það er kunnara, en frá þarf að
segja, að norsk list skipar veg-
legan sess innan Norðurlandalist
arinnar, og okkur er það gleði-
efni, að ef við á næsta ári meg-
um eiga von á stærri norskri sýn-
ingu hingað til lands, er að sjálf-
sögðu gefur gleggra heildaryfir-
lit, en þessi litla sýning getur.
Enda mun það sanni næst, að eftir
þessari sýningu má ekki dæma
norska list. Þótt sýningin hafi á
að skipa nokkrum þekktum og
góðum málurum svo sem Reidar
,4ulie, f. 1904, Finn Faaborg, f.
1902, og Atle Urdal, verður heild-
aráhrifin heldur linkend, sem
mun fyrst og fremst stafa af því,
að þessir góðu máíarar hafa ver-
ið of hlédrægir að láta okkur ekki
fá að sjá sínar betri myndir.
Finn Faaborg hefur að visu
fallega mynd, í mjög ljósum lit-
um, er hann kallar „Sjúkrastof-
an“, nr. 17 á skránni, mjög þekkt
og eftirsótt viðfangsefni í norskri
list. List , Finns Faaborg er ein-
föld og látlaus, littónum haldið
innan hinna veikari tóna, en hann
hefir æfða og styrka hönd, sem
mótar ■ hlutina ákveðið og sann-
færandi.
Reidar Aulie sýnir þrjár mynd-
ir. List hans sameinar raunhæfni
og hugmyndaflug, framsetningin
er oft skreytilegs eðlis og á
stundum um of íburðarmikil. En
hann hefur glöggt auga fyrir lita-
samstæðum eins og sjá má á hinni
fallegu mynd nr. 4, „Drekinn".
A'tle Urdal, f. 1913, sýnif einnig
þrjár myndir. Hann notar gagn-
ísæja, glaða liti. Rauðgult er höfuð-
litur og í list hans er tamið jafn-
vægi.
Alf Lövberg er elztur, f. 1899.
Það er ró og festa yfir myndum
hans, sem er haidið í dimmari lit-
tónum en sannfærandi.
Aftur á móti eru þeir Reidar
Fritzvold og Arne Bruland yngst-
ir, fæddir 1920. Reidar Fritzvold
fylgir ákveðinni, raunhæfri stefnu,
einskonar afturhvarfi til náttúr-
unnar eða hinni eldri norsku mál-
ara. Arne Bruland sýnir þrjár
nokkuð stórar myndir. Stíll hans
er óhlutkenndur, nókkuð stífur,
styrður en æði áhrifamikill í
taumlausu hugmyndaflugi, litir
hans minna nokkuð á freskoliti
eða steinmálun. Sama er að segja
um Snorre Andersen, f. 1914, sem
er annars sjálfstæður, cn að vissu
leyti undir áhrifum „naivismans‘!.
Ragnar Kraugerud, fi .1909, sýnif
„Fiskitorg í Bergen“ og Götu-
mótíf. Knut Fvöysáá, f. 1919, sýri-
ir nokkrar landsiagsmyndir, er \
Vildi ekki njósfia
um yfirmanninn
BERLÍNARBORG — Gerold
Rummler, blaðafultrúi austur-
þýzka utanríkisráðherrans Ge-
orgs Dertingers, lagði leið sína
til Vestur-Berlínar um páskana
og leitaði þar hælis fyrst um sinn
sem pólitískur flóttamaðúr. —
Rummler var mjög náinn sam-
starfsmaður ráðherrans og ráðu-
nautur hans í ýmsum málum.
Hann lýsti því yfir við kom-
una til Vestur-Berlínar, að flótti
hefði verið eina úrræðið til að
firra sig þeim vanda a ðþurfa
áð njósna um yfirboðara sinn
samkvæmt fyrirskipunum frá
rússnesku eftirlitsnefndinni í
Austur-Þýzkalandi. Upplýst er
að nefnd þessi starar á vegum
rússnesku öryggislögreglunnar —
MVD. —
Striplar berjasi
í bökkum
LUNDÚNUM. 48 brezk strípla-
félög hófu sumarstarf sitt nú um
páskana með um 50.000 þátttak-
endum.
Dýrara verður í ár fyrir brezka
strípla að þjóna nektarfíkn sinni
en að undanförnu sökum þess að
dvalarkcstnaður hefur hækkað
mjög verulega á félagsheimilum
þeirra. Á síðastliðnu ári urðu 12
stríplafélög að hætta starfsemi í
Bretlandi sökum stóraukins rekst
rarkostnaðar, þar á meðal tvö hín
stærstu Mount Pleasant í Lund-
únum og Manor House Club 1
Gloucester.
GRAZ, 18. apríl. — 6 farþegar í
júgóslavneskri flugvél neyddu
flugmennina til að lenda á flug-
velli við Graz í Austurríki síð-
degis í dag. Kváðust þeir vera
pólitískir flóttsmenn, er lögregl-
an tók þá í sínar vörzlur, en 4
þeirra voru kanadiskir þegnar og
2 júgóslavneskir. Öllum hafði
mönnum þessum verið neitað um
fararleyfi frá Júgóslavíu.
Meðal farþeganna var mál-
færslumaður frá Belgrad og
hafði hann meðferðis 37.000 doll-
ara. Farangur flóttamannanna
var sendur til baka með flug-
vélinni. _ Reuter-NTB
Æsa ííi verkfalia
BONN 18. apríl. — Stjórn Austur
Þýzkalands heíur skorað á Vest-
ur-Þjóðvgrja að samþykkja aust-
ur-þýzku tillögurnar um kosn-
ingar í öllu Þýzkalandi undir
eftirliti fjórveldanna í stað Sam-
einuðu þjóðanna.
Hafa kommúnistar hvatt Þjóð-
verja til að stofna til víðtækra
verkfalla í mótmælaskyni við
samninga þá sem undirritaðic
verða á næstunni milli Vestur-
Þýzkalands og Vesturveldanna.
Áskoranir um verkföll hafa eng-
ar undirtektir fengið í Vestur-
Þýzkalandi. j
------------------
*3|
TEHERAN — Mossadeq for-
pætisráðherra Persíu, lýsti þvl
yfir í persneska þinginu fyrir
þokkrum dögum, að brezkir flugu-
menn væru á hælum sér til að
ifeyna að ráða sig aí dogum. m