Morgunblaðið - 20.05.1952, Síða 1
16 síður
19. árgangor.
112. tbl. — Þriðjudagur 20. maí 1952.
PrentsmlSja Mergunblaðsins.
Ðr. Benfömísi} Eirtksson:
lEIÐRÍIIIl/lR OR VIOBÆTUI
KJOTVEKÐ
í SlCRIFUM mínum um saman-
burð á verðlaginu í Moskva og
Reykjavík, studdist ég við
skýrslu, sem send er viðskipta-
málaráðuneytinu og kauplags-
nefnd í hverjum mánuði og heit-
ir: Skýrsla um útsöluverð : má-
kaupum (í apríl 1952) í verzlun-
um í Reykjavík. Gögnunum r.afn-
ar skrifstofa ' verðgæzlustjóra og
miðast veið við fyrsta dag hvers
mánaðar. Skýrslan fyrir apríl
sýnir: nautakjöt, súpukjöt kr.
13.35. Auðvitað tók ég gilt það
sem hin opinbera skýrsla sagði
enda hafði ég ekki ástæðu iil að
halda að neitt væri við hana að
athuga.
Þegar ég vprð þess áskynja, að
eitthvað væri bogið við nauia-
kjctsverðið, leitaði ég upþiýsinga
hjá þeim aðilum, sem hlut áttu
að máli. Siðan birti ég yfirlýsingu
í Tímanum og Morgunblaðinu,
þar sem ég skýrði frá því að í
skrifum rs-ínum um smásöluverð
lag í Reykjavík hefði ég „e;n-
göngu stuðst við opinberar verð-
lágsskýrs’ur, sem sendar cru
kauplagsnefnd og viðskiptamála-
ráðuneytinu um hver mánaða-
mót“.
í viðræðum við þá aðila sem
með skýrsluna hafa að ppra, koin
í Ijós að málið var flókið, og að
nokkur tími myndi líða áður en
nýjar upplýsingar vrðu tilbúnar.
Það sem hin opinbera skýrsl i
kallar smásöluverð á súpu-
kjöti er í rauninni meðal-
verð það, sem kjötkaupmenn
telja sig fá úr heilum fram-
pörtum. Lýsingu á útreikningun-
um er að finna í Frjálsri verzlun
1951, bls. 56. Meðalverðið er ekki
það verð, sem neytendurnir borga
við búðarborðið fyrir súpu'kjöt.
Skýrslan um smásöluverðið or
því að þessu Ieyti villandi. Við
nánari athugun, sem nú fyrst er
lökið, héfir komið 1 ljós að með-
alverð 1. apríl var 13.00 kr. (ekki
13.35) en súpukjötsverð til neyt-
eiida 13.00 kr. (kr. 19.95 er súpu-
kjötsverð 1. maí). Tafla sú um
smásöluverð í Reykjavík, sem ég j
hefi stuðst við í skrifum mínum,
þarf því að leiðréttast samkvæmt.
þessu. Áhrifin á heildarniðurstöð- '
urnar í greinum mínum tel ég of
smávægileg til þess að þau skipti
máli.
í greinum mínum hefi ég
minnst á fjölda staðreynda. Þær
hljóta að skipta mörgum hundr-
uðum. Mistök geta alltaf komið
fyrir við meðferð þeirra og verða
líklegri eftir því sem tölurnar og
staðreyndirnar eru fleiri. Mér
hefir enn ekki verið bent á nein
shk mistök. Svo geta verið villur
í heimildunum, og hefi ég nú rætt
um eina slíka. Með tilliti til þéss
hve' tímafrekt það er að ganga
úr skugga um það að allar stað-
reyndir séu rétt eftir hafðar, tel
ég þetta mjög sæmilega útkomu.
Aðeins það eitt að fá rétta þvngd
á brauðunum og sem næst réttar
brauðtegundir kostaði talsverðá
f.yrirhöfn. Þannig hefi ég tekið
verðið á íslenzku franskbrauði,
þótt ég sé sannfærður um að rúss
neska brauðið sé úr óbleiktu
hveiti. Fvrirhöfnin í sambandi
við brauðið var samt smávægileg
bórið saman við það að safna
gögnum um húsbyggingar á ís-
landi árin 1946—50 En þar naut
ég mikillar aðstoðar annarra.
Svipað má segja um upplýsingar
um traktora, kýrnyt og fleira.
Þegar verið er að skrifa um efna
hagsmál, og byggt á staðreyhd-
um, þá eru skerin mörg.
ENN UM RÆÐU SIGFÚSAR
I sambandi við þessi skrif hefi
Frh. a ola. Z
Handteknir á landamærunum
, TYRKNESKIR landamæraverðir
handtóku nýlega fimm menn rétt
við landamæri Búlgaríu. Eru þeir
ákærðir fyrir njósnir í Tyrklandi.
Þjóðin getur treysft réttsýni og
éhlutdrægni sr. Ijurnn Jénssonm
-4>
itöðvuð án skýringa
BERIÚN, 19. maí. — Járnbrautar
lest á leið frá Berlín til Vestur-
Þýzkalands var í dag stöðvUð af
Rússum. Engin skýring var gefin
á stöðvuninni.
Umferð bifreiða var í dag með
eðlilegum hætti.
— Reuter-NTB.
Brezka stjórnin mun
s;era allt til að varð-
veita hagsmuni Breta
— seiir Selwyn Ll@ydr ráðherra
Einkasheyti til Mbl. frá Reuter-NTB
I.UNDÚNUM 19. maí. — í dag urðu nokkrar umræður í neðri
málstofu brezka þingsins varðandi stækkun landhelginnar við
Noreg og hinnar nýyfirlýstu friðunarlínu við ísland. Við þær um-
ræður lýsti Selwyn Lloyd ráðherra því yfir, að hin nýja friðunar-
lína við ísland væri jafn mikið áfall fyrir Breta og
Haagdómsins á s.l. vetri.
F.RETAR ÁKVEÐNIR <?'--‘----------------
Selwyn Lloyd kvað brezku
stjórnina hafa margoft snúið sér
til ísl. ríkisstjórnarinnar áður en
nýja friðunarlínan öðlaðist gildi.
„Ríkisstjórnin mun gera allt
sem í hennar valdi stendur til
varðveizlu hagsmuna brezku
þjóðarinnar,“ sagði ráðherrann, í
„og mun leita fyrir sér um
happasælustu og áhrifamestu
leiðina í þeim efnum.“
Glæsilegur fundur Sjálfsfæðismanna og
annarra siuðningsmanna hans í gærkveldi
FUNDUR Sjálfstæðisfélaganna í Reykjavík var geysifjölmennur.
Var Sjálfstæðishúsið fullt út úr dyrum og er langt síðan að jafn
fjölmennur fundur hefur verið haldinn þar. Eins og kunnugt er
voru forsetakosningarnar og undirbúningur þeirra fundarefnið.
Margt manna tók til máls á fundinum og lýstu ræður þeirra mikl-
um einhug Sjálfstæðismanna um stuðning við framboð sr. Bjarna
Jónssonar vígslubiskups. Fundurinn samþykkti að lokum með
samhljóða atkvæðum svohljóðandi ávarp til sr. Bjarna Jónssonar:
Fjölmennur fundur Sjálfstæðisfélaganna í Reykjavík,
haldinn í Sjálfstæðishúsinu mánudaginn 19. maí 1952
með stuðningsmönnum séra Rjarna Jónssonar, vígslu-
biskups, við forsetakjöriðj sendir honum einlægar
árnaðaróskir með þakklæti fyrjr þá miklu þjónustu
við þjóðareiningu, sem hann hefur látið í té með fram-
boði sínu og heitir séra Bjarna Jónssyni að vinr.a af
alhug að kjöri hans sem forseta íslands.
FRAMSOGURÆÐA
ÓLAFS THORS
Ólafur Thors, formaður Sjálf-
stæðisflokksins, var frummæl-
andi á fundinum. í upphafi ræðu
sinnar rakti hann nokkuð undir-
búning forsetakosninganna inn-
an flokkssamtaka Sjálfstæðis-
flofeksins og tilraunum hans til
þess að ná samkomulagi við hina
lýðræðisflokkana um framboð til
niðurstaða forsetakjörs. Samkomulag milli
þessára lfokka hefði strandað á
' Aiþj'ðufJokknum, sem aðeins
hefði tekið í mál samkomulag um
einn af þíngmönnum sínum. En
um hann hefði reynzt ókleift að
skapa einingu.
Ólafur Thors ræddi síðan hæfi-
leika sr. Bjarna Jónssonar og þá
kosti hans sem sérstaklega gera
hann vel til þess fallinn að skipa
„ . hið virðulega sæti forseta Is-
anmunjom lands. Hann hvatti að lokum
flokksins. Hann kvaðst þó
fagna því að tveir stærstu
flokkar þjóðarinnar hefðu
borið gæfu til að sameinast
um framboð þjóðkunns ágæt-
ismanns, sem almenningur í
landinu, úr öllum stjórnmála-
flokkum, gæti streyst til þess
,að gera rétt og aðeins rétt.
Ilann minntist síðan f jölþættr
ar þátttöku sr. Bjarna Jóns-
sonar í margvíslegu mannúð-
ar- og menningarstarfi, og
kvaðst vænta þess að um kjör
hans gæti þrátt fyrir allt skap-
azt þjóðareining.
FAGNAÐI FRAMBOÐINU
Erlendur O. Pétursson talaði
næstur. Hann kvaðst hafa fagn-
að fregninni um framboð sr.
Bjarna Jónssonar. — Oll þjóðin
þekkir hann og veit að honum
er hægt að treysta. Við verðum ;
öll að berjast fyriy kjöri séra
FYRIRSPURN
Tom Williams, fyrrum fiski-
málaráðherra, spurði hvort samn
ingaumræðum við íslendinga
yrði haldið áfram. Selwyn svar-
aði því til að íslenzka ríkisstjórn-
in hefði tekið ákvörðunina um
friðunarlínuna þrátt fyrir það að
Bre-tar bentu á afleiðingarnar,
sem slík ráðstöfun kynni að hafa
í för með sér.
Turner Joy iæiur af
sförfum í Kóreu
TÖKÍÓ, 19. maí — Turner Joy,
flotaforingi og formaður samn-
inganefudar S. Þ. í
hefur fengið lausn frá störfum. S.jáifstægismenn eindregið til
Um.’aT 6ft‘r bess að treysta samtök sín og Bjarna Jónssonar, sagði Erlend-
að hann idgð, fram slðustu miðl- vinna að gem giæsilegustum sigri |ur q. Pétursson að lokum.
jUnaitillogur S. Þ. við vopnahles- sr Bjarna Jónssonar í forseta-
umræðurnar. — Turner Joý íek- kosningunum.
ur við embætti við flotaháskóla
Bandaríkjanna í Annapolis. . .
Eftirmenn Joys verða tveir. 1 SAMRÆMI VIÐ OSKIR
,William Harrison tekur við for- FJOLDANS _
mennsku samninganefndar S. Þ.,1 ..^ .^ok .til mals O of Krist-
jansdottir ljosmoðir. Hun kvað
framboð sr. Bjarna Jónssonar
samræmi við óskir fjöld-
samninganefndar S. Þ.,1
en hann hefur verið varaformað-
ur hennar. Robert Briscoe fiota-
foringi tekur við stjórn alls flota
Bandaríkjanna í Austurhöfum,
Emdreginn sluðninpr við
framboð sr. Bjarna Jónssonar
Fré fuElfrúaráði SjálisfæðssféEaganna í Eyjum
Á FUNDI fulltrúaráðs Sjálfstæðisfélaganna, Vestmannaeyjum,
sem haldinn var s.I. sunnudag var gerð eftirfarandi ályktun: j
„Fulltrúaráð Sjálfstæðisfélaganna í Vestmannaeyjum lýsir
yfir því að það heitir stuðningi við framboð séra Bjarna
Jónssonar, vígslubiskups, til forsetakjörs 29. júní 1952.“
Frá Sjálfifæðisíélaginu Þorsteini Ingólfssyni
FYRIR helgina var haldinn fundur í fulltrúaráði Sjálfstæðisfélags-
ins Þorsteins Ingólfssonar, en félagssvæðið er Kjósarsýsla. I
Fundurinn var fjölsóttur, þar sem fulltrúarnir mættu allir, og
var í lok fundarins gerð eftirfarandi ályktun með atkvæðum full-
trúanna allra nema eins:
„Fulltrúaráð Sjálfstæðisfélagsins Þorsteinn Inglófsson lýsir
eindregnum stuðningi við framboð séra Bjarna Jónssonar'
vígslubiskups til kjörs forseta íslands." |
vera
ans. Til grundvallar því lægi
hvorki metorðagirnd né metnað-
ur Hann væri til forsetastarfs
kvuddur af miklum meirihluta
íslenzku þjóðarinnar. Það væri
gæfa lands og þjóðar að eiga nú
l'ost slíks manns í þjóðhöfðingja-
stöðu.
Ásgeir Pétursson lögfræðingur
talaði næstur. Hann kvað það
skoðun sína að íslenzkri æsku
væri sæmd að því að styðja sr.
Bjarna Jónsson í þeirri baráttu,
sem framundan væri. Hún mætti
Friðleifur Friðriksson bifreið-
arstjóri tók næstur til máls.
Hann kvaðst alltaf hafa tal-
ið að stefna bæri að þjóðar-
einingu um forsetakjör. En nú
þegar út í baráttu væri komið
yrði að berjast til úrslitasig-
urs. Hann kvaðst engan mann
þekkja flekklausari en sr.
Bjarna Jónsson vígslubiskup.
Ekkert væri sér heldur ljúfara
en að berjast fyrir kjöri hans.
RÖDD UR
ALÞÝÐUFLOKKNUM
! Þá tók til máls Guðbrandur
Magnússon prófessor. Hann kvað
það skoðun sína, að ekki bæri að
kjósa virkan stjórnmálamann til
forsetaembættis. Þess vegna væri
hann mótfallinn framboði Ás-
geirs Ásgeirssonar, enda þótt
henn teldi sig Alþýðuflokksmann.
vera þess fullviss að ailar gerðir Hsnn lýsti yfir stuðningi sínum .
har,s myndu æfinlega stjórnast af sr- Bjarna Jónsson vegna
óhlutdrægni og réttsýni. mannkosta hans. Það væri skoð-
'un sín að hann hefði vilja til
þess að gera rétt í hvívetna. '•—•
Þess vegna gætu allir þjóðhollir
n:enn staðið að kosningu hans.
| Björn Ólafsson, menntamája-
ráðherra, talaði næstur. Hann
FJOLÞÆTT ÞATTTAKA I
MANNÚÐAR OG MENNINGAR-
STARFI
Gunnar Þorsteinsson hæsta-
réttarlögmaðurltalaði næstur. —
Hann kvað helgustu minningar
Islendinga vera tengdar við lýð-
veldisstofnunina og kjör hins
fyrsta forseta íslands. Þær minn-
ingar yrðu bezt í heiðri hafðar
lneð því að viðhalda einingu og
friði um stöðu forsetans.
Sú einiug hefði nú verið
rofin. En það væri ekki sök
forystumanna Sjálfstæðis-
kvað mikla áherzlu hafa verið
lagða á það af Sjálfstæðisflokkn-
um að forsetakjörið yrði ekki
gert flokksþólitískt. Niðurstaðan
hefði orðið samvinna tveggja
steerstu flokkanna.
| Alþýðuflokkurinp byggði nú
allar vonir sínar á því að honum,
tækist að kljúfa Sjáifstæðisflokk .
• Frh. á bls. 2.