Morgunblaðið - 16.01.1953, Blaðsíða 6

6
MORGVNBLAÐIÐ
Föstudagur 16. jan. 1953
Smásaga dagsins:
SEGÐU EIMGUM
Eftir Octave Mirbeau.
ÞAÐ var markverðast um hjóna-
band Georgs og Madelaine, að
fUndum þeirra hafði borið saman
fyrsta sinni á bekk í skemmti-
garði einum í Parísarborg.
En ef þú vogar einhverntíma
að segja nokkrum lifandi manni
frá þessu, hafði Madelaine sagt
við Georg á brúðkaupsdegi
þeirra, þá sæki ég óðara um skiln
að, einkum og sér í lagi ef þú
skyldir dirfast að segja frá þessu
í háði.
En rétt er að taka það fram að
þó að Georg einhverntíma álp-
aðist til að segja frá þessu, þá
væri það mjög undir hælinn lagt,
að nokkur tryði sögunni. Því
sannleikurinn er sá, að Madelaine
Feulliére er að öllu levti gerólík
þeim konum, sem menn komast
í kunningsskap við á bekkjum
úti ’i skemmtigörðum. Enda hafði
Georg gert sér það ljóst frá önd-
verðu.
Á bekk í Luxemburggarðinum
hafði hann fyrst séð hana. Þar
sat hún einn góðan veðurdag. er
Georg kom auga á hana. Jarpt
mikið hár hennar féll niður um
herðar henni. í þessum hljóðláta
garði mitt inni í hávaða stórborg-
arinnar hafði hún komið honum
fyrir sjónir eins og undravera úr
æðri veröld.
Á augabragði greip hann áköf
löngun til þess að tala meira við
þessa konu, en hann nokkru sinni
hafði talað við nokkra aðra. í tví-
gahg hafði hann gengið framhjá
bekknum hennar, en í annað sion
ið hafði hann „misst“ dagblaðið,
sem hann hafði tekið með sér í
garðinn, sér til dægrastyttingar.
Því hann var einmana í stórborg-
inni öllum ókunnugur.
Ér hann staðnæmdist til þess
að taka blaðið upp stamaði hann
út úr sér fyrirgefningu og lézt
sem svo honum virtist, að hann
hefði einhverntíma hitt hana
áður. Varð síðan enn vandræða-
legri er hann fór að lýsa undrun
sinni yfir því, að allt myndi þetta
véra á misskilningi bypgt hjá
sé'r.' Og enn fór hann allur hjá
sér þegar hann útúr vandræðum
tyllti sér á skákina við hlið henn-
ar á bekknum. AUir voru þgssir
tilburðir hans eftir hinni gömlu
og alkunnu forskrift.
— Að ég skyldi leyfa þér að
taka mig ta'i; saeði Madelaine
seinna, var eingöngu vegna þess,
hversu þú varst feiminn og vand-
ræðaleCTur aPur. Þú b=r$t heð
utaná bér, að aJdrei áður hefðir
þú látið bér til hugar koma, að
taka b-áðókurnuea stúlku á löpp,
eins og mig í þetta sinn.
Georg brosti undurfurðulega
við þes^i orð konu sinnar eins og
hapn vpdi "efa benni þeð í skvn,
að eitt’"”að hefði hann lifað áð-
ur ^en fundum beirra bar saman
seip hann aldrei hefði hirt, um ?ð
snvia henni frá. En jafnframt
játaði henn með sjálfum sér. að
húp hefði rétt fyrir sér. Aldrei
hefði hann áður farið svona að.
Síðan vo-u liðin^ 13 ár. Oft
höfðu þau átt ponnkt á bessum
árum, en vfirleitt vegnað vel.
Og nú er ón ?g verða ""mu!
kora saeði Madelaine, er hún sat
fvrjr framen snvr+'snevilinn sinn
viku fvri>- ’3. brúðkanospfmæhð
þeirra. Heldur þú að rokkrum
unpum mpnr,j j París væti
nokkru sinni látið sén detta í hug,
að vefa siv á tal v;ð mig úti á
bgkk í skemmtiparði?
Geor.g hló v'ð. ■ op sapðú
H.yernip pefur bú undrr.st --ð bú
gért. á brettán árum farin að full-
orðnast.
Til eru þeir karlmenn sem
þurfa lennrj tíma í hjónabandi
en 13 ár til þess að læra, að kom-
ast aldrei svona að orði við kon-
e M {) b»0»
Peder Jakob Síeííensen
Minningarorð
ur sínar, jafnvel þó það sé sagt’
í spaugi.
En auk þess meinti Georg
þetta í alvöru.
— Já, en góða kona við erum
bæði komin af æsku skeiði.
Madelaine fór að hátta þegar
hún hafði grátið út........ Og
Georg var í standandi vandræð-
um. Loks hafði hann ekki önnur
ráð en að fallast á uppástungu
konu sinnar, að hann færi með
henni á brúðkaupsdaginn inn í
Luxemburgargarðinn og þar sett
ist hún ein síns liðs á bekkinn
eóða. Þetta kynduga uppátæki
hennar kostaði hann nýjan hatt
handa heoni. ný skjaldhafnarföt
og nýja hárðliðun varð hann einn
ig að kosta.
Að morgni brúðkaupsafmælis-
ins fór hann að malda í móinn og
þótti þetta allt saman furðulegt
tiltæki hennar.
Hún sat við sinn kein og sagði
að hann hefði sagt að hún væri
orðin ..matrónuleg" og vera kann
að eitthvað hkt þessu hafi hrotið
honum af vörum í ógáti.
— En ée er ekki nema 33 ára
enn, sagði hún og þrem árum
yngri en þú.
— Æi. — Þetta kvenfó'k, saeði
hann þá, og svo fó>~u þau beina
leið eins og leið liggur út í
Luxembumargarð.
— Gættu þess að vera ekki að
glápa á mig, þegar ég sezt á
bekkinn, sagði hún. Því það
myndi bara gera mig taugaó-
styrka, og minna mig á skallann
á þér og hina byrjandi ístru. I
— Það eru ýkjur í þér að ég sé
orðinn sköllóttur. |
— Hefurðu munað efti að taka
vitamíntöflurnar þínar. Veiztu
um skóhlífarnar. Og ertu með
hreinan vasaklút? I
Þau skildu hlægjandi er Made-
laine fór á bekkinn sinn með
tímarit undir hendinni sem hún
ætlaði að lesa, en hann struns-
aði inn í bókasafnið til að bíða
þar í leátrarsalnum. j
Georg hugsaði með sér, að eng-
inn myndi láta undan slíkum
keipum konu sinnar nema sá mað
ur er unni henni hugástum. Svo
ekki var að efast um hans rétta
hugarfar. Hugur hans var hjá
henni meðan hann svipaðist efíir
blöðum í lestrarsalnum til að
lesa í, á maðan hann beið hennar.
-II—
Þegar hún kom var hún ofur-
lítið hávaðasamari en góðu hófi
gegndi á opinberum lestrarsal.
Hún var rjóð i hinr.um, bar höf-
uðið hærra en venjulega, og var
! hin frjálsmannlegasta í hreyfing-
um. Gat ekki komist hjá því, að
,láta bros leika um varir sér.
— Þetta vissi ég alltaf, hvíslaði
hún, og lét sem hún sæi ekki
lestrargestina.
Þau fófú út.
— Fyrst var maður se.m spurði
mig til vegar að neðanjarðarbraút
inni, sagði hún meðan þau voru
á leiðinní niður stigann. Það var
engin uppgerð hjá honum. Hon-
um lá á að vita leiðina. Svo kom
maður og settist hjá mér til að
vita hvað klukkan var. Stúlkan
sem hann átti að mæta á stefnu-
móti, hafði svikizt um að koma á
réttum tíma.
— En svo, sagði Madelaine, og
sneri sér að Georg, með sigurbros
á vör, kom ungur velvaxinn mað
ur, sneri sér við og gekk fram
hjá bekknum öðru sinni, áður en
hann settist hjá mér. Ég gætti
þess að vera niðursokkin í bókina
og svo spurði hann mig hvort
við hefðum ekki hitzt áður, því
karlmenn eru, eins og þú veizt,
afskaplega hugmyndasnauðir. En
hann sagði að hann væri ein-
mana, nýkominn úr ferð um Eng-
land og spurði mig, hvort við ætt-
um ekki að finna vistlegan mat-
sölustað og snæða þar miðdegis-
verð.
— Og hverju svaraðir þú hon-
um? spurði Georg.
— Auðvitað sagði ég að slíkt
kæmi ekki til mála, að ég slæist
í fylgd með honum, bráðókunn-
ugum manni, og ég gerði ekki
annað en kalla á lögreglumann
ef.....
— Þetta er allt í lagi. Mér þyk-
ir vænt um að hann fékk að vita,
hve þakklát þú varst honum fyrir
kurteisi hans, en nú hefur þú að
sjálfsögðu gert hann bálskotinn
og varpar skugga á framtíð hans.
— En hvað þú getur verið vit-
laus, sagði Madelaine, og tók fast
í hönd hans, en það virðist svo
sem ekki sé loku fyrir það skotið,
að enn í dag taki menn mig fyrir
unga, að minnsta kosti hef ég
sannanir fyrir því, að ég get vak-
ið eftirtekt ungra manna.
Georg brosti í kampinn. Og þeg
ar þau opnuðu útidyrahurðina
heima hjá sér, var hann enn að
hugsa um, hve reið konan sín
mundi verða, ef hún fengi að vita
allan sannleikann, ef hann segði
henni, hve vel hann hafði undir-
búið þetta allt og hve sniðugur
hann var, að biðja Maurice
Latour að gera þetta smávik fyr-
ir sig. Hann hafði sagt þessum
vini sínum nákvæmlega hvar
bekkurinn var, í Luxemburgar-
garðinum, sem Madelaine mundi
setjast á, og tímann fékk hann
að vita upp á hár. Framvegis
yrði hann að gæta þess vandlega
að hún hitti aldrei þennan gamla
skólabróður sinn, en að vísu var
það bagalegt að þau máttu aldrei
hittast, því Maurice var skemmti-
legur náun"i og þau hefðu hæg-
lega getað átt margar glaðar
stundir með honum og hinni
unpu aðlaðandi konu hans.
En þetta var brúðkaupsafmælis
gjcf hans, til Madelaine.
Hún vatt sér inn í svefnher-
bergið til þess að taka af sér hatt
ínn. Síminn hringdi og Georg tók
;hann.
Þetta var Maurice Latour.
— Mér þykir rhikíð fvrir' því,
"amli vi«ur, ságði' hann i símán-
um við Georg, en rhér var ófnogu
legt ’að losna úr skrifstofunni í
dag á þessum tiltekna tíma. Gæt-
Framh. á bls. 12
F. 5. janúar 1884.
D. 22. desember 1952
Der var Dalar og Líder nog,
der Lur og Bjöllor klungo;
der var Buster og fager Skog,
der tusund Fuglar sungo.
Tett med Stova stod ei Björk og
breid,
der hadde Skjorerna sitt gamle
Reid.
Staren sang í kvar ein Topp, sorr
beid
og Erlor i Tunet snrungo.
Þannig var þsð á æskustöðv
um Peders en hann var fæddu
að Nave’'sbor<? í Öxnes við Poms'
fjörð og ólst þar unn hná for
e'drum sinum !';1argrete Peders-
datter Jacobsen og Andreas
Steffensen. Föðurfaðir Peders var
Steffen Pedersen Martsen frá
Mangersogn er sigldi skútu sinni
í no~ðurveg 1841 til Stene í Bö,
settist þar að og kvoneaðist
Kristíönu Ka'’aasen er fædd var
á Mykland í Öxues 1824 Hennar
vnru Govtrud Marie
Hartviksdatter Grödset og John
Maksimillian With Foget í Lofot-
en, fæddur 1769, en sonar sonur
haT's var Richard With (1846—
1930) skinsförer og damnskips-
reder, stifted Vesteraaiens Damn-
skibsselskab 1881, adm. dir. 1894
—1908. En av N. Norges foregangs
menn særlig pa Kommunikasjons
vesenets omráde, fikk bl. a.
istand den fcrste hurtigrute.
Stortingsmann (h.) 1910—12.
Peder var hinn siöundi í röð 8.
svstkira og stundaði faðir hans
landbúnað og sjósókn jöfnum
höndum, strangur aei var á he'm
ilinu og urðu al’ir þ~r að lilíða
beði og banni húsbóndans.
Dagarnir liðu í annríki og
vleði hjá hinni stóru fjölskyldu,
fram til ársins 1896, en þá urðu
s"*"" umskinti. faðirinn bióst til
sjóferðar með elzta son sinn,
Ludviy, 14 vetra, og tengdason-
inn Nils, f’evtan var lítil og úfinn
siór við Lofoten. Enginn þeirra
kom aftur úr þessari ferð.
Þá var það nokkru seinna að
sóknarpvesturinn kom á heimilið
ot? bauðst til að taka Peder
Steffensen til sín og kenna hon-
um undir skóla og seinna að
kosta bann til áframhaldandi
náms á þann vpy er bann kvnni
að óska eítir. Tilboðið var freist-
andi, en hinn unvi sveion kaus að
taka upn hið fallna merki, hann
valdi sér veg skyldunnar og ósk-
aði þess eins ?ð vjpna fvrir móður
sína og svsturhörnin þrjú, sem
orðin voru f^ðurlsus og leiðin
lá út á hafið, bví þar var lík’ep'-
ast til bjargráð’3, þá komu erfiði’'
davar með vökur, strit og suR
en lítinn próða og pekk svo um
hríð eða þar til hann v”ð 18
á"a. Þá vpr hað eitt sinn, að kaun
tnrðnrinn í þovni»TU knm rð máli
við Peder o» bíu’ðst til að útveva
honum skútu þá e’’ ,.A""ps“ hét
oe skildi hann taka að sér for-
rnpnirsku »n ke’min"ður lára öll
ti'hevrarrlj yfT-'gorfffiri QCT áhvrrTT-
oot útCTerðina k>',ttfí va>-g Pg ráði.
siórinn var séttor af kapni. allt
vpkk -vel oe efTTa’rprTiiT’ínn emrgjst
í betra ho”f prófj hafði henn
einniv lnkið v>* stvrímannaskól-
ann í BerCTeo. Árið lóO'1 vjr b'”'m
á skini einu er stuodaði v»i5>r
við Austfjrði o" sá bá í fvrgfa
sinn. tinda b°ss ipnrR rís» úr cpo
pr soinnp skvldi verða hans ann-
að föðurland.
Nokkm áður en fvrn heims-
stvrjcldin brr”st út, kom P°der
öðru sinm ti1 íslands, þá með tov
pranum Kinn frá Berpen, en á
því skini voru allir meon frá
norður Noregi, að undantekmim
skinstióranum enda var sam-
kofnu'ag hið be^ta, vinátta o.a
h,'æðrpia,<? ríkiprdi, gvo, að ew-
inn rekk bar úr skiprúmi um átts
ára tjmabil.
Stríðsárin voru sjómönnunum
erfiður tími, tundurdufl alls stað-
ar á sveimi og ungir og hraustir
menn gisti hina votu gröf fyrr en
varði.
Þannig var það í eitt skipti er
Kinn lagði úr höfn í Bergen að
kvöldi dags í stórsjó og myrkrr
og hafði samflot með einu flutn-
ingaskipi, að eftir stundar sigling
þá hvarf það með öllu í hin
dimmu djúp, í nokkura faðma
fjarlægð.
Að stríðsárunum loknum
bauðst Peder ágæt staða sem
hafnsögumaður við Vesteraalens-
Dampskibsselskab en eins og áð-
ur er frá skýrt, voru föðurfrænd
ur hans stofnendur þeSs og ráða-
menn, en hann hafnaði því til-
boði og tók sér far til íslands hið
þriðja sinni.
Þar giftist hann 24. júlí 1920
Sigríði Þórðardóttur frá Kjarans
stöðum. Hann gjörðist íslenzkur
ríkisborgari, settist að í Revkja-
vík og lagði upp frá því stund á
pípulagningar og tók meistara-
próf í þeirri iðngrein. Hann var
jafnan eftirsóttur til vinnu enda
levsti hann öll þau verk er hann
tók að sér þannig af höndum að
eigi varð betu" ákosið, því ábyrgð
artinfinnioe og skyldu>-ækni voru
honum í blóð bornar. Meðal ann-
ara starfa er hann vann við hér í
bæ má nefna vatnsveitu Reykja-
víkur, „Hótel Borg“ og Lands-
spítalann. Einnig var hann um
tíma á Húsavík við pípulaening-
ar. Eítir tíu á’-a dvöl á ís’andi
keypti hann hús á Grettisgötu 55
og bjó þar til dauðadaes. Þeir
semkynntust Peder bezt munu
vera scmmáia um bað, að hann
var afUT-ppðfijnpðiiT- á marr”in hátt
vplvþi' ðu’" o" f,iál',f’'s ef á biirfti
Halda, skapfastur og hrein-
skPinn.
Hano var ávallt fús + il að
!e"<".ia hart rð sár til þ°'i= ”3 ná
bví tr1'marki er hpnr> bpfði sett
sér o" begar Har,ri tók ákvarð-
anir sínar miðaði iafnan fpam
víst. o" öru'TPt, hvcrtju margar
tá’manir annars urðu á veg-
inum. því hann v»' sei"ur og
sterkur eins og biö-rkiri s~ro vex
í dalnum hans við Romsetfjörð-
inn.
þpvpT. önnum dp"'<»’*'s var ’ok-
jð h”p_t «inn. >'p”t h„ttts ihfnan
tómstundpnna á heimili sínu við
1 po’iir róð>”i hóHp og vaodaði
miö" va1 sitt í beim vreinum.
F.isi var ‘hann "°finn fvrir
ma’'c'mPr’npr svemmtanir, en
u"di sór bezt í fámor'num vina-
Vóvi. bar vnr bann brókur pIIs
fagnaðp”. bafði kímriráfu í rík-
nm mæli, kun"> vmsar góðar
skonsöyur oe spvði vel frá.
v;ð minnumst h»rs frá siíkum
stimdum sem pprsó •'U"p’'fings
’íf= n» Vrrít"r pr i-TrTrívt.i gleði og
fiör alls sfrðpr í Vri""um si.g.
Opmp" bót.ti v>o"”m nf> að rök-
ræða ýms málpf"’ vjg kimningj-
p"p oa íét þá ekki hlut sinn fyrir
neintim.
Ástvinrm =’"um V"rin ein-
lm"”” on t”úr o° viMi öl'u fvrir
bá fómp I hu"um beírra verður
ávallt hlýtt o" bjart yfir m.inn-
inr’umVm um og got! að
húgsa tíl éndurfunda.
Stbrmurinn og hafið svmja sinn
eilífa söng við strendur Lofoten
og flytur þeim er þar búa margs-
Framh. á bls. 12