Morgunblaðið - 10.09.1953, Side 7

Fimmtudagur 10. sept 1953
MORGUNBLAÐIÐ
7
! Snorri Sigfússon:
Samvinna heimiEa og shóli
Marhaba hrópaði Ibn Saud, er hann bauð Nagíb velkominn. Ibn var
góður vinur Farúks hins feita. Nú hefur hann gerzt vinur Nagíbs.
;
Nagíb í pílagrimsgötigu
til hinnar heilögu Mekku
Talar við Ibn Saud Arabakonung í leiðinni
BANDARÍSKA vikuritið Time
skýrir frá því að Mohammed
Nagíb forseti Egyptalands
hafi farið í pílagrímsferð til
Mekka, hinnar helgu borgar
múhameðstrúarmanna. Blaðið
segir frá því á þessa leið:
FYRIRHAFNARMIKIL.
TRÚARBRÖGÐ
Það er erfitt að vera góður
múhameðstrúarmaður, — og
flestir íbúar arabalandanna eru
hreintrúaðir. — Hreintrúuðum
manni ber að snúa sér fimm
sinnum á dag í áttína til Mekka
og biðjast fyrir, og áður en hann
biðst fyrir verður hann að lauga
andlit, hendur, fætur, eyru og
nef þrisvar sinnum. Hann verður
að minnsta kosti einu sinni í líf-
inu að fara í pílagrímsferð til
Mekka. í hinni heilögu borg safn-
ast fátækir og ríkir saman í þétt-
um mannþyrpingum í steikjandi
sólarhita.
PÍLAGRÍMSFÖR
MEÐ FLUGVÉL
í ár fór Mohammeð Nagíb for-
seti Egyptalands í annað sinn á
ævinni í pílagrímsför til Mekka.
Hann fór flugleiðis frá Kairo við
75. mann. í Jidda á strönd Ara-
bíu tóku á móti honum Saud
krónprins Arabíu og 11 emírar,
sem allir eru synir gamla Ibn
Sauds Arabíukonungs.
Framh. af bls. 7.
... IÞROTTIR ...
Bréf:
Um leik Vals og Akraness
ÚTAF ummælum íþróttafréttarit
ara í heiðruðu blaðí yðar 8. sept.
á þá leið, að leikmenn Vals hafi
sýnt skort á íþróttamannlegri
framkomu í kappleiknum við í.
A. s.l. sunnudag og gerir hann
samanburð á 2. marki Vals og 3.
marki I. A., er rétt að benda á,
að aldrei var neinn vafi á því, að
2. mark Vals væri löglega skorað.
Aftur á móti töldu leikmenn Vals
að 3. mark Í.A. heíði orðið til
fyrir bilun á markneti er knött-
urinn lenti ofan við þverslá og
því ólöglegt, en auk þess veifaði
línuvörður út af rangstöðu, sem
einnig hefði leitt til að markið
gat orðið ógilt. Var því alls ekki
um sambærileg atvik að ræða.
Vegna þessa var eðlilegt, að leik-
menn Vals óskuðu eítir leiðrétt-
ingu og málavextir yrðu athug-
aðir nánar. Leikmenn Vals sýndu
við þetta sjaldgæfa fyrirbrigði í
íslandsmóti mikla stiilingu og
væri æskilegt að aldrei heíði sést
meiri skortur á sjálfstjórn, en
Valsmenn sýndu þa, því hér var
um að ræða úrslitaleik íslands-
móts og smærri atvik en þessi
hafa komið monnum úr jafnvægi.
BK + J.B.
*
Þetta hógværa bréf Valsmanna,
BK og J. B. gefur tilefni til ör-
stuttra athugasemda.
1. Það var ekki gerður saman-
burður á 2. marki Vals og 3.
marki ÍA. Þetta held ég. að
allir geti séð, ef þeir vilja
skilja grein mína rétt, því
sagt er um mark Vals: „ ... og
knötturinn smaug undir þver-
slána“. Slíkt er ekki fullyrt
um mark Akraness. Hins veg-
ar hugðist ég gera samanburð
á því hvernig óheppninni var
tekið. Því að i báðum tilfell-
unum má segja að um óheppni
sé að ræða, því markmenn
eiga að geta varið bogaskot
hvort sem þau koma af 30—40
m færi eða 50—60 m færi. En
þó er það hlutur sem margir
beztu markmenn heims hafa
flaskað á, — og eru ekki ásak-
aðir fyrir.
Meiningu þá er ég lagði í
orðin „ekki íþróttamannslegt“
virðast þeir hafa misskilið.
Þetta átti ekki að vera lýsing
á einhverjum fólskubrögðum,
sem Valsmenn hefðu gripíð
til, heldur góðlátleg áminn-
ing — jafnt til Valsmanna sem
annarra liða er sama óheppni
hendir.
Þá má ef til vill segja að
Valsmenn hafi sýnt „mikla
stillingu". Það fer hvort sem
er ekki svo mikið fyrir still-
ingu og íþróttaanda í fari
iþróttamanna nú á dögum. —
En Valsmenn hafa svo oft
verið öðrum til fyrirmyndar,
að þeir hefðu ekki átt að
„deila“ við dómarann og
þrjózkast við að Kefja leik á
venjulegan hátt. Það var það
sem orðin áttu að nlerkja.
A. St.
SNEMMA í maí s.l. barst mér
ósk um það, að ég segði nokk-
uð frá fyrirkomulagi á svo nefnd-
um foreldrafundum á Akureyri á
skólastjóraárum mínum þar.
Þótt ég raunar efist um, að svar
mitt kunni að hafa mikið gildi,
vil ég þó gjarnan verða við þess-
um tilmælum. Hins vegar þótti
mér maímánuður ekki heppilegur
tími til slíkra umræðna, þar sem
skólaári var að ljúka, og hefi ég
því dreeið að svara þessu þar
til nú. En mér sýnist heppilegra
að umræðusviðið sé ögn víkkað,
og verður þetta því ofurlítið al-
mennt rabb um samvinnu heim-
ila og skóla, séð frá mínum bæj-
ardyrum og samkvæmt minni
reynslu.
MIKILVÆG NAUÐSYN
Á síðari árum er mikið ritað
og rætt um samvinnu heimila og
skóla. Eru þær raddir hvaða-1
næva, og ekki síður foreldra en
kennara. Menn finna það glöggt, I
að þetta er nauðsyn sem kallar.
Og það er gott, því mikið er í
húfi að hinni uppvaxandi kyn- j
slóð verði gott af því mikla starfi, j
hinni miklu orku og miklu f jár- j
munum, sem á fórnaraltarið er;
lagt, hennar vegna, og ætlast er ^
til að efli vitsmunalegan þroska
hennar, drengskap og manndáð, j
og magni hana að siðferðilegum
styrk. Og menn þykjast sjá og
skilja þá mikilvægu nauðsyn |
og eðlilegu, að þeir aðilar, sem
mest afskipti hafa af ungviðinu, |
heimilin og skólarnir, hafi með
sér nokkurt samstarf, sem greiddi
fyrir skilningi og góðvild á báða
bóga.
Segja má að þrjár leiðir séu
einkum tiltækar til þess að efla
samstarf heimila og skóla.
KENNARINN HEIMSÆKIR
HEIMILIN
Hin fyrsta, og vafalaust sú
æskilegasta, er að kennarinn
komi á heimilin og kynnist þeim
á þann hátt. Þetta hafa margir
kennarar jafnan gert og gera enn.
Og það mun sannmæli allra
þeirra, ætla ég, að slík fyrirhöfn
borgi sig. En sá haíngur er á
þessu, að fyrst og fremst er kenn-
urum misjafnlega ljúft að sinna
þessum heimsóknum, og þá mis-
jafnlega til þess kjörnir, og svo
einnig það, að fjöldi heimilanna
í þéttbýlinu veldur að sjálfsögðu
allmiklum erfiðleikum. Þó álít
ég, að kennarar, einnig í erfið-
leikum fjölbýlisins, því að strjál-
býlið á sannarlega líka til erfið-
leika í þessum efnum, ættu að
gera meira að þessum heimsókn-
um en þeir gera nú. Það getur
engin frágangssök talist fyrir
kennara að sækja heim 30—40
heimili á 8—9 mánuðum.
FORELDRAFUNDIR
Næstu leiðina mætti nefna þá,
að stofna til fundahalds með for-
eldrum barnanna, svo nefndra
foreldrafunda. Með slíku verður
að vísu varla náð þeim persónu-
legu tengslum, sem heimsóknir
kennara geta skapað, en þar er
samt skapaður vettvangur til við-
ræðna. Þar túlkar skólinn starf
sitt og sjónarmið, og þar leita
foreldrar frétta, gera fyrirspurnir
og gefa bendingar, og þar gefst
báðum tækifæri til þeirrar gagn-
rýni, sem stundum er nauðsyn-
leg. En fundir þessir þurfa að
vera vel undirbúnir, og ekki of
viðfeðmir, ef vel á að fara. En
gallinn er vitanlega sá, að slíka
fundi má állt af búast við að þeir
sæki sízt, sem helzt þyrftu þess.
Hins vegar má segja, að ef vel
tekst og þeir, sem fundina sækja
fara þaðan ánægðir, þá hljþti sá
hringur að stækka og styrkjast,
sem myndar eins konar skólagarð
um skólann og greiðir starfi hans
vel til farsældar þeim, sem þess
eiga að njóta. Og það er höfuð-
atriðið.
Þriðja leiðin, sem nefna mætti
í þessu sambandi er sú, að skólinn
gefi út blað, sem sent er inn í
heimilin. Þar væru ritaðar fræð-
andi og vekjandi greinar um mál-
efni uppeldisins í heimilum og
skólum, rætt um samvinnu þess-
ara aðila, skýrðir starfshættir
skólans, rætt námsefnið, kennslu-
hættir, skólareglur og fl. Og að
sjálfsögðu ættu foreldrar einnig
að rita í blaðið um sitt viðhorf og
viðskipti við skólann, gera fyrir-
spurnir og leita eftir skýringum
á starfsháttum o. s. frv. Slíkt
blað mætti eigi koma sjaldnar
út en mánaðarlega meðan skóli
starfar.
SKÓLASETNING — OG SLIT,
HÁTÍÐARSTUND
Þótt hér sé aðeins vikið að þess-
um þremur leiðum, sem að fram-
an getur, eru sjálfsagt fleiri til,
t. d. stofnun foreldrafélaga o. fl.
Hér mætti og einnig til nefna
það, að gera setningu skóla á
haustin og slit á vorin að hátíð-
legum athöfnum, sem foreldrar
löðuðust að. Ræða um væntanlegt
starf og fyrirkomulag á haustin,
og gera yfirlit um reynsluna á
vorin. Stórir skólar gætu tak-
markað barnafjöldann, sem
mætti þar, við t. d. einn árgang,
— á haustin við yngri hóp, á
vorin við hin elztu. Líka mætti
setja skóla og slíta í kirkju eða
öðru samkomuhúsi, ef það reynd-
ist heppilegra, miðað við það að
sem allra flestir foreldrar gætu
mætt. Það er og börnum hollt
að finna alvöru og hátíðablæ
slíkra augnablika. Það gæti glætt
virðingu þeirra og traust á skól-
anum. En mikilsverðast er, að
skilningsrík góðvild ríki í sam-
starfi skólans við heimili barns-
ins, og því má einskis láta ófreist-
að til að ná því marki. Og þess
vegna þarf helzt að fara allár
þessir leiðir, .sem nefndar hafa
verið hér að framan.
REYNSLA OKKAR
Á AKUREYRI
Ef ég mætti svo nefna eitt-
hvað um reynslu okkar á Akur-
eyri í þessum efnum, svo sem til
var mælzt, þá skal það strax sagt,
alls ekki tilgangi sínum. Sviðið
var of stórt. Breyttum við þá tiL
og héldum fund með foreldrum
hvers aldursflokks sér, þannig, aS
foreldrar, sem áttu börn í 1. bekk
komu saman sér á fund, þeir
sem áttu börn í 2. bekk sér. o. s.
frv. Þannig voru 6—7 fundir
haldnir í röð hvern daginn eítir
annan, en stundum liðu nokkrir
dagar á milli.
FORELDRAFUNDIR
Fyrirkomulag þessara funda var
þannig, að fyrst flutti skólastjór-
inn inngangserindi um eitthveit
uppeldislegt efni, Næst ræddu
kennarar aldursflokksins stutt-
lega um námsefni barnanna,
greindu frá sínum starfsháttum.
og óskum í sambandi við heima-
nám barnanna, skólareglum o. flí,
sem þeir töldu foreldrunum nauð
synlegt að fá að vita um. Og
þá tóku foreldrar til máls og
greindu frá því, sem þeim Já
helzt á hjarta í sambandi vié
skólann og börnin, og gerðu þá
einatt fyrirspurnir um eitt Og
annað, sem skólastjóri eða kenn-
arar svöruðu. Að þeim umræð-
um loknum, sleit skólastjóri funtl
inum með ræðu, og gat þess viif
fundargesti, að nú yrðu kenn-
arar hver í sinni stofu til viðtate,
og þar gætu foreldrar, sem vildi»
ræða við kennara síns barns, hitt
hann. Komst þannig á persónw-
legt samband milli kennarans ogr
annars hvors foreldris harnsins
eða beggja, er öllum líkaði vel.
Þessir fundir fóru jafnan fram
með virðulegu og vinsamlegvt
sniði, og tel ég að þeir haíi
gert mikið gagn, og alveg sér-
staklega á hernámsárunum, þeg-
ar margskonar hættur ógnuðu
ungviðinu og auga þurfti að hafa
á hverjum fingri. Ég mæti því
eindregið með slíkum fundum,
en tel þá miklu líklegri til ár-
angurs ef sviðið er takmarkað,
t. d. við aldursflokk í stórum
skólum, eða jafnvel minna en.
það.
Fjölritað blað, Boðberann, gáf-
um við einnig út í mörg ár, 2
—5 blöð á vetri, og var blaðið
| sent ókeypis inn á heimilin. —-
Fyrir 12 árum tók svo kennara-
félag Eyjafjarðar að gefa út
mánaðarritið, Heimili og skóli,
og leysti það að nokkru Boðber-
ann af hólmi. Hefir þetta mánað-
arrit um uppeldismál fengið góða
dóma, og leyfi ég mér hér með
að vekja athygli foreldra á því,
Það má panta hjá Árna Björns-
syni kennara á Akureyri.
Hér skal þá staðar numið. Ég
hefi í fáum orðum svarað til-
mælum þeim, er ég gat um i upp-
hafi. Og enn vil ég undirstrika
það, að ég tel skóla því aðeins
koma að því uppeldislega gagni,
sem æskilegt má telja og vænst
er, að hollur og vinsamlegur and-
blær móti þar stefnur og störf,
og að hann sé í sem allra vin-
samlegustum tengslum við heira-
ilin.
Snorri Sigfússon.
að við reyndum allar þessar leið-
ir. Bæði ég og flestir kennararnir
heimsóttum fjölda heimila á
| hverju ári, eins og margir kenn-
arar hafa jafnan gert og gera.
Jafnframt stofnuðum við til for-
, eldrafunda. Fyrst voru þeir
fundir haldnir fyrir takmarkaða
hópa, máske aðeins snertandi
eina bekkjardeild, þegar þurfti
að útskýra eitt og annað, sem
gert var eða byrjað á. Þá var
j boðið til fundar með öllum for-
eldrum, sem börn áttu í skól-
anum. En þótt þeir fundir væru
stundum all fjölmennir, fundum
við þó bráðlega að þeir náðu
Iðjtflsusir hundar
greiðí aukaskatt
VÍNARBORG — Eigendur „iðju-
lausra“ hunda í Tékkó-Slóvakíu
eiga héðan í frá að greiða af
þeim nálega 900 Króna skatt ár-
lega að sögn tékkneska blaðsina
Lidova Demokracie.
Þessi upphæð gildir í stórborg-,
unum Prag, Brnö og Bratislava.
Fyrir ,,starfandi“ hunda, eins og
varðhunda, veiðihunda, fjár-
hunda o. þ. 1. er yfirleitt ekki
greiddur nema 100—200 króna
skattur.